Umowa zlecenia posiada dwie strony : zleceniodawcę i zleceniobiorcę.
przedmiotem zlecenia są przede wszystkim czynności prawnych. Prawo cywilne dopuszcza jednak możliwość wykonywania innych umów z zastosowaniem przepisów zlecenia .

Gdyby nie było takiej możliwości zleceniobiorcami mogliby być jedynie prawnicy.Jeżeli przedmiotem zlecenia są przedmioty prawne do umowy wymagane są dodatkowo wystawienie pełnomocnictwa. Umowa zlecenia jest umową należytej staranności co oznacza że zleceniobiorca ponosi odpowiedzialność z tytułu nieosiągnięcia celu przewidzianego w umowie wówczas jeżeli nie dochował należytej staranności przy wykonywaniu umowy . Umowa zlecenia jest umową odpłatną , chyba że strony inaczej postanowiły , płatność następuje po wykonaniu umowy . Zleceniobiorca jeżeli w umowie nie postanowiono inaczej nie musi wykonywać zlecenia osobiście . Zleceniodawca może w każdej chwili odstąpić od umowy natomiast samo zlecenie wygasa z momentem wykonania umowy . W umowie o dzieło występują dwie strony –zamawiający i przyjmujący zamówienie . Przedmiotem tej umowy jest wytworzenie dzieła czyli dobra o charakterze materialnym . Przyjmujący zamówienie powinien umowę wykonać osobiście . Dla zamawiającego natomiast nie jest istotne w jaki sposób dzieło zostanie utworzone . Jednakże przyjmujący zamówienie odp. Przed zamawiający z tytułu rękojmi za wadę wytworzonego dzieła . Umowa o dzieło jest odpłatną , płatność następuje z chwilą wytworzenia dzieła .

Dyrektywy językowe dzielą się na dwie grupy:
1. Dyrektywy dekodowania idiomatyczne
2. Dyrektywy uadekwatniające , ujednoznaczniające

Dyrektywy te pozwalają uzyskać z przepisów prawnych normy prawne w sytuacji gdy przepisy te niewyrażaną ich w sposób bezpośredni ale za pomocą idiomów . Tak uzyskane normy prawne nie muszą być językowo jednoznaczne ponieważ zadaniem tych dyrektyw jest jedynie nakreślenie zakresu zastosowania i zakresu normowania a do dalszej interpretacji należy w systemie prawa odszukać przepisy uzupełniające . Dyrektywy te są odwróceniem procesu kodowania norm prawnych w przepisach prawnych , jeżeli np. przepis prawny zawiera zwrot że dany podmiot ma w określonych okolicznościach czynić x lub y z przepisu tego interpretujemy normę w postaci nakazu mimo iż w przepisie nie był on wprost wyrażony . Jeżeli przepis prawa stanowi , że dany czyn podlega karze można wyinterpretować z niego normę prawną że dane zachowanie jest zakazane a także normę prawną która wyposaża organ państwowy w kompetencje do wyznaczania sankcji mimo iż z przepisów prosto nie wynika . Taka interpretacje stosuje się też do przepisów które zawierają zwroty językowo nie ostre np. może, wolno. Kolejna grupa dyrektyw stanowi iż normy prawne zawierające określone zwroty mają być interpretowane przede wszystkim w taki sposób w jakim zwroty te mają znaczenie na gruncie danego języka . Odstąpić można od tej zasady wówczas gdy tekst prawny zawiera definicje legalne czyli takie definicje które nadają zwrotną używanym w tekście prawnym znaczenia inne niż na gruncie danego języka . Przyjmuje się również że jeżeli w tekście prawnym występują zwroty o odmiennym znaczeniu to rzeczywiście dotyczą one różnych sytuacji .
Oprócz tego można stosować bardziej szczegółowe dyrektywy które dotyczą analizy znaczeniowej a oparte są o operacje na zbiorach nazw. Ma to prowadzić do ustalenia zakresów między nazwami .
Co tą cechy konstytutywne :

Analiza znaczeniowa odwołuje się do systematyki aktu prawnego

wsrod czynnosci prawnych najbardziej doniosle znaczenie maja umowy zobowiazaniowe. umowy te to glowne narzedzie wplywajace na obrot pieniezny obrot dobrami i usulugami. podstawa umow zobowiazaniowych jest zobowiazanie jednej lub wiecej stron do spelnienia swiadczenia jezeli w wyniku tak rozumianej umowy dodatkowym skutkiem bedzie przeniesienie obciazenie zniesienie prawa to umowa taka oprocz skutku zobowiazanego wywoluje rowniez skutek rozporzadzajacy. koncepcja umowy uksztaltowala sie na przelomie XVIII i XIX w . jej podstawa a jednoczesnie wystraczajacym warunkiem byla wola uczestnikow takiej umowy . wpsolczesnie koncepcja ta stracila na znaczeniu poniewazz srodek ciezkosci zostal przesuniety z umowy jako aktu woli miedzy stronami na czynnosc prawna o donioslej f-kcji spolecznej. o konsensusie zawartym w umowie nie decyduje wiec sama wola stron ale rowniez normy prawne. Za sprawa rozwoju strosunkow gospodarczych umowy zawierane w drodze indywidualnych rokowań przestaly nadarzac za dynamika zmian. zostały one zastąpione przez gotowe formularze zawierajace zwykle sposob jednostronny okreslone warunki na ktore druga strona mogla zgodzic sie lub nie. Takie umowy nazywane sa umowa athezyjnymi?. Wspołczesnie umowy athezyjne nie zostaly zupelnie wyeliminowane mimo stosowania f-kcji zgodnych oświadczeń woli poniewaz nie da sie uniknac ekonomicznych naciskow na ktoras ze stron. ( np. z gazownia). Choć umowa zobowiązaniowa nie moze byc jednostronna co najwyzej dru lub wielostronna to z racji na wynikajace z umowy swiadczenie ktore moze dotykac kilku dwoch lub jednej strony. umowy zobowiazaniowe mozna podzielic na 1stronnie i 2stronnie zobowiazaniowe/ce. Szczegolnym rodzajem umow 2stronnie zobowiazujacych sa umowy wzajemne. Umowy te maja fundamentalne znaczenie w obrocie gospodarczym. Umowa wzajemna polega na tym iz obie strony zobowiazuja sie w taki sposob ze swiadczenie jednej z nich ma byc odpowiednikiem swiadczenia drugiej. świadczenia te musza byc rownej wartosci. Czyli inaczej ekwiwalentne?, ale tylko w ocenie stron a nie koniecznie obiektywne. Ekwiwalentnosc polega na : przeswiadczeniu jednej ze stro, ze swiadczenie ktore ma uzyskac od 2 strony jest przez nia ocenian e wyzej niz wlasne. Oznacza to tez zaleznosc swiadczenia jednej strony od swiadczenia drugiej. Mozna wiec np. zawrzeć umowe sprzedazy w ktorej cena nie bedzie odpowiadala obiektywnej wartosci przedmiotu umowy. Istnotna cecha umowy wzajemnej jest jej odplatnosc. Odplatnosc nie oznacza ze czynnosc musi miec charakter pieniezny a raczej to ze kazda ze stron ma odnieśc korzysc majatkowa w wyniku umowy. Umowami wzajemnymi moga byc umowy nazwane i nienazwane. Do umow nazwanych naleza umowy ktorych elementy przedmiotowo istotne obejmuja wzajemnosc swiadczen. umowy ktorych elementy wykluczaja obowiazek swiadczenia drugiej strony jak np. darowizna oraz umowy ktrych elementy nie przesadzaja czy umowa jest wzajemna czy nie ( np. zlecenia). Skutkiem umowy wzajemnej jest m.in to ze niewaznosc zobowiazania jednej ze stron powoduje niewaznosc zobowiazania drugiej. Istonty jest zatem spsob wykonania takiej umowy.

....Wymagaja one nie tylko zgodnego oswiadczenia woli stron lecz rowniez dodatkowego elementu w posaci wreczenia rzeczy. sposob zlozenia oswiadczenia woli jest dla takiej umowy nie istotny natomiast wreczenie rzeczy powinno nastapic wraz z oswiadczeniem woli lub pozniej Umowa realna dochodzi do skutku dopiero z chwila wreczenia rzeczy a jesli przedmiotem umowy realnej jest rzecz ktora ma powstac dopiero w przyszosci to umowa taka powinna byc zagwarantowana przez umowe przedwstepna. Umowa realna ma na celu ujawnienie dokonania czynnosci prawnej wobec osob trzecich. Istotnym elementem kazdej z umow jest jej tresc.. Na tresc wplywa swoboda umow. Umowa jest czynnoscia konwencjonalna. Swobowa umow jest wiec kompetencja do kształtowania przez podmioty stosunkow prawnych ktore beda je wiazaly na podstawie oswiadczen woli. Umowa zawarta na podstawie swobody umow jest zdarzeniem prawnym skutkujacym powstaniem stosunku prawnego. w ramach swobody umow wyroznia sie swobode ksztaltowania tresci umowy oraz swobode zawierania umow, co obejmuje mozliwosc decydowania o zawarciu lub nie zawarciu umowy o wyborze, zmianie lub rozwiazaniu istniejacego sposunku prawnego. Zakres swobody umow okresla zasada swobody umow . jest to norma prawna ktora przyznaje podmiotom prawa cywilnego swobode ksztaltowania stopsunkow zobowiazaniowych w oparciu o umowe oznacza tez prawo do interpretowania i stosowania konkretnych rozwiazan prawnych. Zasada ta ma oparcie w zasadach konstytucyjnych, stanowiac przeslanke gospodarki rynkowej ma takze oparcie w samym prawie cywilnym ktore stanowi ze strony zawieracaj stosunek prawny moga go ulozyc wedlog swojego uznania byle by jego tresc oraz cel nie sprzeciwialy sie ustawie naturze stosunku prawnego oraz zasada wspolzycia spolecznego. Zasada swobody umow oznacza ze strony nie sa scisle zwiazane ustanowionymi typami umow. Strony moga odstepować modyfikowac modele wskazane w ustawie. Zasada ta nie odnosi sie do stosunkow prawnych wynikajacych z praw rzeczowych, spadkowych , rodzinnych czyli generalnie nie odnosi sie do czynnosci jednostronnych. Zasada swobody umow nie jest bezwzgledna. Jej granice sa okreslone w ustawie. Tresc oraz cel umowy nie moga byc sprzeczne z prawem cywlinym prawo cywlilne jest tu rozumiane jako zbior norm bezwzglednie obowiazujacych. Sprzecznosc umowy nie bd sie wiec odnosila do przepisow prawa cywilnego ale do norm prawnych ktoree z tych przepisow wynikaja. Moga to byc nawet normy ktore wynikaja z przepisow prawa konstytucyjnego lub innego.Nie moga rowniez istnieć umowy ktore sa sprzeczne z zasadami wspolzycia spoleczneog. Szczegolnie nie dopuszvczalne sa stosunki cywlino prawne sprzeczne z zasadami uczciwosci i rzetelnosci kupieckiej oraz z zasadami slusznosci. To ostatnie ograniczenie wynika z reguly ktora stanowi iz stronami umowy sa jedynie te podmioty ktore umowe zawarly lub wyrazily na nia swoja zgode. Sprowadza sie to do poszanowania interesow osob trzecich. Nie jest tez dopuszczalna sytuacja w ktorej jedna ze stron w dowolny sposob ksztaltuje swoja sytuacje lub wplywa na obowiazki drugiej. Typy umow przedstawione w prawie cywilnym odrywaja te role mimo iz nie moga zmuscic stron do zastosowania regul ktore przewiduja ze w przypadku naruszenia regul sluszcznosci moga stac sie punktem odniesienia jako te typy ktore wpowadzaja w obrot cywilny modele o wlasciowym rozkladzie praw i obowiazkow na stronuy umowy. Dolegiliwosc za przekroczenie swobody umow polega na niewaznosci umowy sprzeczneij z prawem.Swoboda umow jest ograniczona jeszcze jedna okolicznoscia. Umowa jest niewazna jezeli jej spelnienie bylo niemozliwe od chwili zawarcia nie dotyczy to tych swiadczen ktore w chiwli zawarcia umowy byly mozliwe a w czasie wykonywania umowy wstaly sie nie wykonalne. Jesli jedna ze stron w chwili zawarcia umowy wiedziala o niemozliwosci je spelnienia traktuje sie to jako wprowadzenie w blad i powoduje odpowiedzialnosc odszkodowawcza. Odpowiedzialnosc odszkodowawcza dotyczy rowniez niedopelnienia obowiazkow przez ktoras ze stron. Aby zagrwarantowac sobie wyknoanie/ zawarcie umowy strony moga zawrzec umowe przedwstepna. w umowie przedstepnje zobowiazuja sie oni do zawarcia w przyszlosci oznaczonej umowy ktora okresla sie umowa przyzeczona albo definitywną. Umowa przedstepna pojawia sie wtedy gdy zawarcie umowy definitywnej w danej chwili jest niemozliwe we wzgledu na przeszkody prawne lub faktyczne. Strony moga jednak sobie zagrawartowac zawarcie takiej umowy w przyszlosci, Z umowy takiej oprocz przyzeczenia umowy definitynej wynikaja obowiazki zwiazane z dokonaniem dzialan koniecznych do spelnienia swiadczenia glownego. Umowa taka moze miec charakter dwustronnie lub jednostronnie zobowiazujacy. Umowa przedwstepna moze stanowic o dokonaniu czynnosci ktore w przypadku wykonania umowy definitywnej beda zaliczone na poczet spelnienia swiadczenia glownego. Jesli umowa definitywna nie dojdzie do skutku wtedy stronie ktora dokonala tych czynnosci sluza okreslone rozczenia. Waznosc umowy przedstepnej zaelzy od tego czy okresla istotne postanowienia umowt przyzeczonej.

Umowa przedstepna nie jest obarczona zadna szczegolna forma. ale jesli umowa przyzeczona musi zostac zawarta w szczegolnej formie to umowa przedwstepna arowniez powinna taka forme miec =. termin zawarcia umowy przedwtepnej powoduje okreslone skutki jesli chodzi o okres rozczenia do zawarcia umowy przyzeczonej. okres taki wynosi zwykle 1 rok od zawarcia umowy przedstwepnej. niewywiazanie sie z umowy przedwstepnej powoduje 2 skutki: slabszy ktory polega na tym ze strona musi naprawic wynikle z tad szkody i silniejszy ze strona moze zostac zmuszona do zawarcia umowy przyzeczonej przez sad. kolejna istotna umowa jest umowa sprzezady podmiotem takiej umowy moze byc kazdy: osoba fizyczna i osoba prawna. Przedmiotem umowy sprzedazy sa rzeczy oznaczone co do gatunku lub co do tozsamiosci a w zasadzie prawo do takich rzeczy. Prawo cywilne nie definiuje co to jest rzecz oznaczona co do gatunku i tozsamosci. strony konstruujac umowe mogan same zdecydowac czy przedmiot jest gatunkowy czy indywidualny.

Obowiazkiem podstawowym sprzedawcy jest wydanie rzeczy wydanie nastepuje w miejscu spelnienia swiadczenia. Zwykle jest to siedziba lub miejsce zamieszkania sprzedawcy I zwaracia umowy. Sprzedawca powinien rzecz wydac w sposob nalezyty, Czyli musi ona miec odpowiednia jakosc , I wlasciwosci przewidziane w umowie. Powinna byc tez nalezycie przygotowana do wydania. Czyli zapakowana I opisana. Kupujacy zobowiazany jest odebrac rzecz I zapracic cene. Z chwila wydania rzeczy wszytskie kozysci oraz ciezary przechodza na kupujacego. To samo dotyczy styuacji gdy rzecz zostaje wydana I w innym miejscu niz spelnienie swiadczenia.

Wykładnia prawa

Wykładnia w ścisłym znaczeniu oznacza interpretację tekstów prawnych. Jest to operacja myślowa, która polega na przekładzie zbioru przepoisów prawnych, które zawarte są w aktach prawnych na zbiór norm postępowania, który jest równoznaczny z danym zbiorem przepisów prawnych. Wykładnia jest to również rekonstrukcja norm postępowania z przepisów prawnych, przebiegająca w ten sposób, iż na podstawie wnioskowania, że dana norma prawna należy już do systemu prawa to do tego systemu będzie należała norma prawna wyinterpretowana z tej pierwszej. Interpretacji takiej dokonuje się za pomocą określinych regół nazywanych regułami inferencyjnymi. Wykładnią jest również działaność, której celem jest rozstrzygnięcie problemów powstających podczas obowiązywania norm prawnych, a sprowadzających się do istnienia norm ze sobą niezgodnych. Rozstrzyganie tych niezgodności następuje przez zastosowanie reguł zwanych regułami kolizyjnymi.

Na niespójność systemu prawa wpływają luki w tych systemach. Mogą mieć one rozmwity charakter.
Najmniej ujemna dla systemu prawa jest luka AKSJOLOGICZNA polegająca na tym, że ktoś uważa za nieobowiązujące prawo, które nie spełnia wartości aksjologicznych preferowanych przez tę osobę. Jest to luka pozorna ponieważ nie odnosi się do uzasadnienia aksjologicznego obowiązywania normy.

Uzasadnienie aksologiczne polega na tym, że norma prawna obowiązuje ponieważ reprezentuje określone wartości aprobowane społecznie.
Uzasadnienie behawioralne oznacza, że norma prawna obowiązuje ponieważ istnieje prawdopodobieństwo jej zrealizowania w sytuacjach, w których znajdzie zastosowanie.
Uzasadnienie tetyczne oznacza, że norma prawna obowiązuje ponieważ została ustanowiona przez kompetentny do tego organ państwowy.

Luka KONSTRUKCYJNA to sytuacja, gdzie system prawa dopuszcza możliwość wykonania jakiejś czynności prawnej lub czynności konwencjonalnej mimo, iż w systemie nie istnieje podstawa prwana do takiego dokonania.

Luki LOGICZNE są to luki, które wpływają na spójność systemu prawa, a które usuwane są w drodze wykładni prawa za pomocą reguł kolizyjnych. Luka ta może mieć postać niezgodności formalnej oraz niezgodności prakseologicznej.
Niezgodność FORMALNA to sprzeczność i przeciwieństwo norm. Dwie normy prawne są sprzeczne jeżeli posiadają wspólny zakres zastosowania a jedna z nich nakazuje dokonania czynności / zachowania podczas gdy druga zakazuje takiej czynności / zachowania. Dwie normy są przeciwne jeżeli posiadają wspólny zakres zastosowania a nakazują czynności lub zachowania, których wykonać jednocześnie nie można.
Niezgodność PRAKSEOLOGICZNA nazywana jest inaczej normami syzyfowymi. Oznacza to, że wykonanie drugiej z dwóch norm niweczy skutki dokonania pierwszej.

Każdy przepis prawa wymaga interpretacji. Nawet wtedy, gdy jest językowo jasny. Dzieje się tak dlatego, ponieważ dopiero podczas interpretacji z przepisów prawa uzyskujemy wypowiedzi, które nakazują lub zakazują – normy prawne. Całość interpretacji musi opierać się na założeniu, że tekst prawny jest racjonalnym efektem działań człowieka zmierzającego w swym działaniu do osiągnięcia konkretnego celu, kierując się przy tym posiadaną wiedzą i doświadczeniem, co pozwala udzielić pierwszej odpowiedzi podczas procesów interpretacji na pytanie, jaki był sens ustanawiania danego prawa? Jest to założenie stanowiące punkt wyjścia do interpretacji, a opiera się na przyjętej zgodnie fikcji, że teksty prawne pochodzą od jednego człowieka, zwanego prawodawcą, który stanowi całość prawa w danym kraju i czasie, któremu przypisuje się cechę racjonalności. Oznacza to, że kieruje się on określoną wiedzą i preferencjami. Z tej wiedzy i preferencji wynikacją zasady prawne. Wydawane przez prawodawcę przepisy prawa mają ustanowić spójny, uporządkowany system norm prawnych. Racjonalnemu prawodawcy przypisuje się określone cechy takie jak doskonała wiedza o języku, w którym sporządzane są teksty prawne. Przy takim założeniu każde wyrażenie użyte w tekście prawnym ma określony sens. Jeżeli pojawiają się zwroty odmienne należy zbadać ich znaczenie i kontekst, ponieważ zakładamy, że racjonalny prawodawca miał na myśli różne rozstrzygnięcia. Zakłada się również, iż prawodawca kieruje się wiedzą logiczną, czyli nie ustanawia norm ze sobą niezgodnych. Zakłada się także, że prawodawca posiada wiedzę aksjologiczną, zatem zna skutki społeczne wprowadzanego prawa. Reguły wykładni prawa, czyli reguły inretpretacyjne, inferencyjne, kolizyjne zawarte w przepisach prawa dotyczą rozumienia innych przepisów prawa (przepisy o przepisach – metawypowiedzi). Taką samą funkcję spełniają definicje zawierane w aktach prawnych – definicje legalne. Nakazują one rozumieć w dany sposób zwrot zawarty w tekście prawnym nawet gdyby na gruncie językowym miał różne znaczenie. Reguły wykładni oparte są na dyrektywach wykładów. Ogólny podział dyrektyw opiera się o dyrektywy językowe i pozajęzykowe. Reguły językowe wskazują, jak przełożyć interpretowane przepisy prawa, tak by osiągnąć równoznaczny z nimi na gruncie języka zbiór norm prawnych. W sytuacji gdy w wyniku reguł językowych można uzyskać normę prawną w jeden tylko sposób i jest ona jednoznaczna językowo, nie należy stosować innego rodzaju wykładni w myśl zasady, że zrozumiałe prawo nie podlega interpretacji.

Prawo - wykład 22.02.2012

Podmiot prawa cywilnego

Przedmiot prawa cywilnego

Czynności prawne

Stosunki cywilno prawne

Podmiotami prawa cywilnego są osoby fizyczne oraz osoby prawne. Osoba fizyczna jest człowiek, osoba prawna jest zorganizowana forma działalności ludzkiej. Z podmiotowością wiążą się dwa pojęcia – pojedzie zdolności prawnej i zdolności od czynności prawnej. Zdolność prawna to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków. Zdolność do czynności prawnych to zdolność nabywania własnym działaniem w drodze czynności prawnych praw o obowiązków. Zdolność prawa przysługuje człowiekowi od chwili urodzenia Az do śmierci. Jeśli chodzi o to to osoba może nie mieć zdolności do czynności prawnych, może mieć ograniczona zdolność do czynności prawnych lub pełną zdolność do czynności prawnych. Brak zdolności do czynności prawnych dotyczy osób, które nie ukończyły lat 13. czynność prawna dokonana przez taka osobę jest nieważna. Czynności prawnych za nią dokonuje jej przedstawiciel ustawowy lub opiekun. Osoba, która ukończyła lat nie jest pełnoletnia posiada ograniczoną zdolność do czynności prawnych. Oznacza to, ze może ona sama dokonywać czynności prawnych ale ich ważność jest zawieszona do momentu potwierdzenia przez przedstawiciela ustawowego albo kuratora. Osoba, która uzyskała pełnoletność posiada pełną zdolność do czynności prawnych. Pełnoletność może uzyskać osoba, która ukończyła lat 18 lub która uzyskała związek małżeński mając ukończone lat 16. na zdolność do czynności prawnych wpływa instytucja ubezwłasnowolnienia. Ubezwłasnowolnienie orzeka sąd jeżeli dana osoba z przyczyn wymienionych w ustawie cywilnej nie jest w stanie sama kierować swoim postępowaniem. Ubezwłasnowolnienie całkowite jest równoznaczne z brakiem zdolności do czynności prawnych. Ubezwłasnowolnienie częściowe równa się ograniczonej zdolności do czynności prawnej. Osoba prawna będąc jednostką organizacyjną powstaje na 3 sposoby. Ze względu na status aktów prawnych organów państwowych, system koncesyjny i system normatywny. Pierwszy sposób polega na tym, ze organ państwowy wydaje akt prawny w postaci ustawy, który powołuje do życia osobę prawną. W drugim przypadku osobę prawną do życia powołują ją założyciele po uprzednim uzyskaniu zgody organu państwowego czyli po uzyskaniu koncesji. Trzecia sytuacja odnosi się do tego, ze założyciele by powstała osoba prawna musza uczynić zadość przesłanką określonym w akcie normatywnym. Osoba prawna podobnie jak osoba fizyczna posiada zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych. Zdolność prawna dotyczy tych sytuacji, które z natury rzeczy nie są zastrzeżone wyłącznie do osób fizycznych. Zgodność do czynności prawnych osoba prawna realizuje poprzez działanie swoich organów. Koniec osoby prawnej może nastąpić wraz z upływem czasu, może nastąpić przez rozwiązanie przez przedstawicieli w związku z decyzją państwa. Każde powstanie, ustanie lub zmiana stosunku prawnego uzależnione jest od wystąpienia zdarzenia prawnego. Zdarzenie prawne jest to fakt, z którym ustawa łączy określony skutek, np. kolizja drogowa to zdarzenie prawne, z tej kolizji powstanie skutek prawny w postaci wypłaty odszkodowania. Zdarzenia prawne dzielą się na zdarzenia w ścisłym znaczeniu oraz na działania. Zdarzenia w ścisłym znaczeniu to te, które występują niezależnie od woli człowieka, np. klęska żywiołowa. Działania uzależnione są od udziału i wyboru człowieka. Działania dzielą się na czynności oraz czyny. Czynności dzielą się na oświadczenia woli, orzeczenia sądowe konstytutywne oraz akty administracyjne. Czyny dzielą się na bezprawne i zgodne z prawem. Czyny to są te działania, które są z udziałem człowieka ale nie maja udziału ludzkiej woli, kolizja z naszym udziałem ale bez naszej woli. Czynności wymagają woli człowieka. Orzeczenie sądowe konstytutywne to takie orzeczenie, które zastępuje orzeczenie woli. Oświadczenie woli jest to uzewnętrznienie woli, które może być dokonane w dowolnej formie ale zgodnej z prawem. Oświadczenie woli po jego złożeniu wywołuje skutki prawne. Niezbędne jest określenie chwili sporządzenia określenia woli. Spośród następujących możliwości spisanie oświadczenia woli, przekazanie oświadczenia woli, odebranie oświadczenie woli, zapoznanie się z treścią oświadczenia woli, właściwa jest chwila odebrania oświadczenia woli. Oświadczenie woli jest niezbędnym składnikiem każdej czynności prawnej. Jeżeli w skład czynności prawnej wchodzą minimum dwa zgodne oświadczenia woli to czynność prawna ma charakter konsensualny. Jeżeli oprócz oświadczeń woli do dokonania czynności prawnej wymagany jest dodatkowy element jest to czynność prawna realna. (Czynność Konsensualna to minimum dwa zgodne oświadczenia, a realna to jakiś dodatkowy element do wykonania czynności prawnej.) . Czynności prawne dzielą się jeszcze na jednostronne oraz dwustronne. Czynności jednostronne to, np. darowizna. Czynności dwustronne to, np. umowa kupna-sprzedaży. Czynności prawne mogą być też na wypadek śmierci oraz między żyjącymi. Czynności prawne na wypadek śmierci mają ten warunek, że osoba dokonująca tej czynności musi umrzeć. Wszystkie inne pozostałe czynności prawne są to czynności między żyjącymi. Na każdy stosunek cywilno prawny składają się podmiot, przedmiot oraz treść. Podmioty to osoby fizyczne albo osoby prawne. Przedmiotem mogą być określone zachowania, może być określone dobro o charakterze materialnym lub niematerialnym. Dobra o charakterze materialnym to przede wszystkim rzeczy, zwierzęta, kompleksy majątkowe. Co to jest rzecz? W świetle prawa jest to część przyrody w stanie pierwotnym lub przetworzonym na tyle wyodrębniona, że może być odrębnym przedmiotem własności. Rzeczy dzielą się na ruchome i nieruchome. Nieruchomości to części powierzchni ziemskiej czyli tzw. grunty, budynki trwale z gruntem związane czyli nieruchomości budynkowe oraz części takich budynków jeżeli stanowią odrębny przedmiot własności i są to tzw. nieruchomości lokalowe. Rzeczy ruchome to wszystko to co nie jest nieruchomością. Rzeczy dzielą się na oznaczone co do gatunku i co do tożsamości. Stosunek cywilno prawny to prawa i obowiązki stron. Dłużnik i wierzyciel. Dłużnik ma zobowiązania a wierzyciel ma prawa. Świadczenie to wierzytelność i dług. Prawo karne – kodeks prawny, prawo materialne.

ZAPAMIETAJ: Prawo cywilne (geneza, źródła, istota) , podmioty zdolność prawna zdolność do czynności prawnych, co powoduje powstanie stosunku cywilno prawnego, czynność prawna czyli umowy, stosunek cywilno-prawny (treść – prawa i obowiązki stron) .

PRZYGOTUJ Formy czynności prawnej (art 75) i Prawo Cywilne doczytaj w podręczniku, np. Podręcznik do prawa cywilnego część ogólna czyli klasyfikacja, co to jest, czym się zajmuje.

Prawo – wykłady 29.02.2012

Wśród czynności prawnych najbardziej doniosłe znaczenie maja umowy zobowiązaniowe. Umowy te to główne narzędzie wpływające na obrót pieniężny, obrót dobrami i usługami. Podstawą umów zobowiązaniowych jest zobowiązanie jednej lub więcej stron do spełnienia świadczenia. Jeżeli w wyniku tak rozumianej umowy dodatkowym skutkiem będzie przeniesienie, obciążenie, zniesienie prawa to umowa taka oprócz skutku zobowiązywanego wywołuje również skutek rozporządzający. Koncepcja umowy ukształtowała się na przełomie XVIII i XIX wieku. Jej podstawą, a jednocześnie wystarczającym warunkiem była wola uczestników takiej umowy. Współcześnie, koncepcja ta straciła na znaczeniu, ponieważ środek ciężkości został przesunięty z umowy jako aktów woli miedzy stronami na czynność prawną o doniosłej funkcji społecznej. O konsensusie zawartym w umowie nie decyduje więc sama wola stron ale również normy prawne. Za sprawą rozwoju stosunków gospodarczych umowy zawierane w drodze indywidualnych rokowań przestały nadążać za dynamiką zmian. Zostały one zastąpione przez gotowe formularze zawierające zwykle w sposób jednostronny określone warunki, na które druga strona mogła zgodzić się lub nie. Takie umowy nazywane są umowami ATHEZYJNYMI. Współcześnie umowy adhezyjne nie zostały zupełnie wyeliminowane mimo stosowania funkcji zgodnych oświadczeń, ponieważ nie da się uniknąć ekonomicznych nacisków, na którąś ze stron. Przykład – umowa z energetyką, gazownią. Choć umowa zobowiązaniowa nie może być jednostronna co najwyżej dwu lub wielostronna to z racji na wynikające z umowy świadczenie, które może dotykać kilku, dwu lub jednej strony. Umowy zobowiązaniowe można podzielić na jednostronnie i dwustronnie zobowiązujące. Szczególnym rodzajem umów dwustronnie zobowiązujących są umowy WZAJEMNE. Umowy te mają fundamentalne znaczenie w obrocie gospodarczym. Umowa wzajemna polega na tym, iż obie strony zobowiązują się w taki sposób, że świadczenie jednej z nich ma być odpowiednikiem świadczenia drugiej. Świadczenia te muszą być równej wartości czyli inaczej ekwiwalentne ale tylko w ocenie stron a niekoniecznie obiektywnie. Ekwiwalentność polega na przeświadczeniu jednej ze stron, że świadczenie, które ma uzyskać od drugiej strony jest przez nią oceniane wyżej niż własne. Oznacza to też zależność świadczenia jednej strony od świadczenia drugiej. Można więc, np. zawrzeć umowę sprzedaży, w której cena nie będzie odpowiadała obiektywnej wartości przedmiotu umowy. Istotną cechą umowy wzajemnej jest jest odpłatność. Odpłatność nie oznacza, ze czynność musi mieć charakter pieniężny a raczej to, że każda ze stron ma odnieść korzyść majątkową w wyniku umowy. Umowami wzajemnymi mogą być umowy nazwane i nienazwane. Do umów nazwanych należą umowy, których elementy przedmiotowo istotne obejmują wzajemność świadczeń. Umowy, których elementy wykluczają obowiązek świadczenia drugiej strony jak, np. darowizna; oraz umowy, której dokumenty nie przesądzają czy umowa jest wzajemna czy nie, np. zlecenie. Skutkiem umowy wzajemnej jest między innymi to, że nie ważność zobowiązania jednej ze stron powoduje nieważność zobowiązania drugiej. Istotny jest zatem sposób wykonania takiej umowy. Inny rodzaj umów to umowy REALNE. Wymagają one nie tylko zgodnego oświadczenia woli stron lecz również dodatkowego elementu w postaci wręczenia rzeczy. Sposób złożenia oświadczenia woli jest dla takiej umowy nieistotny natomiast wręczenie rzeczy powinno nastąpić wraz z oświadczeniem woli lub później. Umowa REALNA dochodzi do skutku dopiero z chwilą wręczenia rzeczy, a jeżeli przedmiotem umowy realnej jest rzecz, która ma powstać dopiero w przyszłości to umowa taka powinna być zagwarantowana przez umowę PRZEDWSTĘPU. Umowa realna ma na celu ujawnienie dokonania czynności prawnej wobec osób trzecich. Istotnym elementem każdych z umów jest jej treść. Na treść wpływa swoboda umów. Umowa jest czynnością konwencjonalną. Swoboda umów jest więc kompetencjom do kształtowania przez podmioty stosunków prawnych, które będą je wiązały na podstawie oświadczeń woli. Umowa zawarta na podstawie swobody umów jest zdarzeniem prawnym skutkującym powstaniem stosunku prawnego. W ramach swobody umów wyróżnia się swobodę kształtowania treści umowy oraz swobodę zawierania umów co obejmuje możliwość decydowania o zawarciu lub niezawarciu umowy o wyborze, zmianie lub rozwiązaniu istniejącego stosunku prawnego. Zakres swobody umów określa zasada swobody umów. Jest to norma prawna, która przyznaje podmiotom prawa cywilnego swobodę kształtowania stosunków zobowiązaniowych w oparciu o umowę. Oznacza też prawo do interpretowania i stosowania konkretnych rozwiązań prawnych. Zasada ta ma oparcie w zasadach konstytucyjnych, stanowiąc przesłankę gospodarki rynkowej, ma także oparcie w samym prawie cywilnym , które stanowi, ze strony zawierając stosunek prawny mogą go ułożyć według swojego uznania byle by jego treść oraz cel nie sprzeciwiały się ustawie w naturze stosunku prawnego oraz zasadom współżycia społecznego. Zasada swobody umów oznacza, ze strony nie są ściśle związane ustanowionymi typami umów. Strony mogą odstępować, modyfikować modele wskazane w ustawie. Zasada ta nie odnosi się do stosunków prawnych wynikających z praw rzeczowych, spadkowych rodzinnych czyli generalnie nie odnosi się do czynności jednostronnych. Zasada swobody umów nie jest bezwzględna. Jej granice są określone w ustawie. Treść oraz cel umowy nie mogą być sprzeczne z prawem cywilnym. Prawo cywilne jest tu rozumiane jako zbiór norm bezwzględnie obowiązujących. Sprzeczność umowy nie będzie się więc odnosiła do przepisów prawa cywilnego ale do norm prawnych, które z tych przepisów wynikają. Mogą to być nawet normy, które wynikają z prawa konstytucyjnego lub innego. Nie mogą również istnieć umowy, które są sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Szczególnie niedopuszczalne są stosunki cywilno prawne, sprzeczne z zasadami uczciwości i rzetelności kupieckiej oraz z zasadami słuszności. To ostatnie ograniczenie wynika z reguły, która stanowi iż stronami umowy są jedynie te podmioty, które tę umowę zawarły lub wyraziły na nią swoją zgodę. Sprowadza się to do poszanowania interesów trzecich. Nie jest też dopuszczalna sytuacja, w której jedna ze stron w dowolny sposób kształtuje swoją sytuację lub wpływa na obowiązki drugiej. Typy umów przedstawione w prawie cywilnym odgrywają tę rolę mimo iż nie mogą zmusić stron do zastosowania reguł, które przewidują, że w przypadku naruszenia reguł słuszności mogą stać się punktem odniesienia jako te typy, które wprowadzają w obrót cywilny modele o właściwym rozkładzie praw i obowiązków na strony umowy. Dolegliwość za przekroczenie swobody umów polega na nie ważności umowy sprzecznej z prawem. Swoboda umów jest ograniczona jeszcze jedną okolicznością. Umowa jest nieważna jeżeli jej spełnienie było niemożliwe od chwili zawarcia. Nie dotyczy to tych świadczeń, które w chwili zawarcia umowy były możliwe, a w czasie wykonywania umowy stały się niewykonalne. Jeżeli jedna ze stron w chwili zawarcia umowy wiedziała o niemożliwości jej spełnienia traktuje się to jako wprowadzenie w błąd i powoduje odpowiedzialność odszkodowawczą. Odpowiedzialność odszkodowawcza dotyczy również niedopełnienia obowiązków przez którąś ze stron. Aby zagwarantować sobie zawarcie umowy strony mogą zawrzeć umowę przedwstępną. W umowie przedwstępnej zobowiązują się one do zawarcia w przyszłości oznaczonej umowy, którą określa się umową przyrzeczoną albo definitywną. Umowa przedwstępna pojawia się wtedy gdy zawarcie umowy definitywnej w danej chwili jest niemożliwe ze względu na przeszkody prawne lub faktyczne. Strony mogą jednak sobie zagwarantować zawarcie takiej umowy w przyszłości. Z umowy takiej oprócz przyrzeczenia umowy definitywnej wynikają obowiązki związane z dokonaniem działań koniecznych do spełnienia świadczenia głównego. Umowa taka może mieć charakter dwustronnie lun jednostronnie zobowiązujący. Umowa przedwstępna może stanowić po dokonaniu czynności, które w przypadku dokonania umowy definitywnej będą zaliczone na poczet spełnienia świadczenia głównego. Jeżeli umowa definitywna nie dojdzie do skutku wtedy stronie, która dokonała czynności przysługują jej określone roszczenia. Ważność umowy przedwstępnej zależy od tego czy określa istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Jest to ważne dlatego, że w przypadku wystąpienia sporu sądowego sąd będzie mógł ustalić treść umowy definitywnej. Umowa przedwstępna nie jest obarczona żadną szczególną formą ale jeżeli umowa przyrzeczona musi zostać zawarta w szczególnej formie to umowa przedwstępna również powinna taką formę mieć. Termin zawarcia umowy przedwstępnej powoduje określone skutki jeśli chodzi o okres roszczenia do zawarcia umowy przyrzeczonej. Okres taki wynosi zwykle jeden rok od zawarcia umowy przedwstępnej. Niewywiązanie się z umowy przedwstępnej powoduje dwa skutki. Słabszy polega na tym, ze strona musi naprawić wynikłe stąd szkody i silniejszy polega na tym, ze strona może zostać zmuszona do zawarcia umowy przyrzeczonej przez sąd. Kolejną istotną umową jest umowa sprzedaży. podmiotem takiej umowy może być każdy zatem osoba fizyczna i osoba prawna. Przedmiotem umowy sprzedaży są rzeczy oznaczone co do gatunku lub co do tożsamości, a w zasadzie prawo własności do takich rzeczy. Prawo cywilne nie definiuje co to jest rzecz oznaczona co do gatunku i tożsamości. Strony konstruując umowę mogą same zdecydować czy ich przedmiot jest gatunkowy czy indywidualny. Wyklucza to jednak sytuację, w której dana rzecz jest z natury oznaczona co do gatunku lub co do tożsamości. Może zaistnieć też sytuacja, że spośród rzeczy oznaczonych co do gatunku nabywca wybiera jedną rzecz i ją określa. Skutek przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do gatunku lub jakości wpływa na wykonywanie przepisów o gwarancji. Jeżeli zachodzi potrzeba wymiany rzeczy wadliwej na rzecz wolną od wad musi to nastąpić spośród rzeczy oznaczonych co do gatunku czyli inaczej wymiennych. Strony umowy sprzedaży mają określone prawa i obowiązki. Obowiązkiem podstawowym sprzedawcy jest wydanie rzeczy. Wydanie następuje w miejscu spełnienia świadczenia. Zwykle jest to siedziba lub miejsce zamieszkania sprzedawcy w chwili zawarcia umowy. Sprzedawca powinien rzecz wydać w sposób należyty czyli musi mieć odpowiednią jakość i właściwości przewidziane w umowie. Powinna być też należycie przygotowana do wydania czyli zapakowana i opisana. Kupujący zobowiązany jest odebrać rzecz i zapłacić cenę. Z chwilą wydania rzeczy wszystkie korzyści oraz ciężary przechodzą na kupującego. To samo dotyczy sytuacji gdy rzecz zostaje wydana w innym miejscu niż spełnienie świadczenia.

Proces legislacyjny – wpisuje się w ramy tworzenia prawa czyli uchwalanie ustawy przez parlament. Prawo Inicjatywy ustawodawczej jest konstytucyjnym prawem, które przysługuje określonym podmiotom, a daje możliwość wniesienia projektu ustawy pod obrady sejmu co skutkuje obowiązkiem rozpatrzenia tego obiektu przez sejm. Prawo inicjatywy ustawodawczej przysługuje posłom, senatowi, radzie ministrów, prezydentowi i grupie co najmniej 100tys obywateli. Najczęściej z prawa tego korzysta rada ministrów. Zanim projekt trafi pod obrady sejmu wnioskodawca powinien projekt uzasadnić. Uzasadnienie ma zawierać przede wszystkim opis skutków finansowych spowodowanych przez nową ustawę, opis różnic między nowym, a starym ustawodawstwem, skutki społeczne i polityczne w wyniku nowej ustawy. Wstępnie taki projekt trafia do marszałka sejmu, który ocenia go pod kątem formalnym. Jeżeli projekt spełnia wymogi trafia pod obrady sejmu. Sejm obraduje w tzw. 3 czytaniach. Pierwsze czytanie nie musi się odbyć na obradach sejmu lecz w danej komisji. Generalnie czytanie to debata nad projektem, pytania, odpowiedzi, poprawki. Projekt, który przebrnął przez czytania poddawany jest glosowaniu. Sejm uchwala ustawy zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej ilości osób. Uchwaloną ustawę marszałek sejmu przekazuje do senatu. Senat ma 30 dni żeby przyjąć projekt bez zmian, uchwalić poprawki lub odrzucić ustawę. Jeżeli w ciągu 30 dni senat nie zajmie się ustawą uznaje się ją za przyjętą. Jeżeli senat uchwali poprawki lub odrzuci ustawę trafia ona do sejmu. Sejm może przegłosować zmiany senatu bezwzględną większością głosów przy co najmniej połowie osób. Uchwalona ustawa trafia do podpisu do prezydenta. Prezydent ma 21 dni na podpis. Zanim podpisze może skierować ustawę do trybunału konstytucyjnego. Trybunał Konstytucyjny ma dwa miesiące na zbadanie ustawy z konstytucją. Jeżeli ustawa zgodna jest z konstytucją prezydent musi ją podpisać. Jeżeli prezydent nie skieruje do Trybunału może użyć veto prezydenckie czyli ponownie skierować ustawę do sejmu. Sejm uchwala veto prezydenckie większością 3/5 głosów. Prezydent ma wtedy 7 dni na podpisanie i ogłoszeniem w dzienniku ustaw.