6. Metody i techniki oceniania
1. absolutne - porównanie wyników pracy z ustalonymi normami
ilościowe standardy pracy - porównywanie ilościowe efektów pracy z ustalonymi normami
oceny opisowe (esej, zwykły opis) - ankieta z pytaniami otwartymi, na które oceniający udziela szczegółowej odpowiedzi
test - pewna ilość pytań z wieloma możliwymi odpowiedziami do wyboru
metoda wydarzeń krytycznych - poprzez ciągłą obserwację ocenianego oceniający wyodrębnia tzw. zdarzenia krytyczne, czyli takie, które odbiegają od zachowań uznanych za normalne na "+" albo na "-"
zarządzanie przez cele - wspólne ustalenie celów przez przełożonego i podwładnego, a po upływie pewnego czasu, ocena stopnia ich realizacji
grupa skal kwalifikacyjnych - następuje identyfikacja natężenia określonych cech ocenianych na podstawie kilkustopniowej skali. Wyróżnia się skale:
przymiotnikowe
punktowe lub liczbowe
graficzne
behawioralne
mieszane
2. relatywne - porównywanie pracowników między sobą
ranking - szeregowanie pracowników od najlepszego do najgorszego ze względu na ustalone kryterium
porównywanie parami - każdy pracownik jest porównywany z każdym z pozostałych
metoda wymuszonego rozkładu - pracownicy stanowią reprezentatywną próbkę całej populacji; szereguje się ich przyjmując
3. mieszane - połączenie oceny absolutnej z relatywną
portfolio personalne
assessment center - porównawcza ocena małej grupy osób przez zespół ekspertów w kontekście wymogów stanowiska pracy
360* - technika nastawiona na kompleksową ocenę dokonywaną przez wiele podmiotów oceniających, wykorzystująca arkusze ocen i rozmowy oceniające
Arkusz (kwestionariusz) oceny - narzędzie stosowane do oceniania, wykorzystujące odpowiednio dobrane metody oraz kryteria oceny, uwzględniające różne podmioty oceniające
7. Zasady
systemowości
systematyczności
powszechności
elastyczności
jawności
prostoty
8. Proces oceniania:
Ustalenie standardów wyników
Wybór metody oceny
Szkolenie oceniających
Przeprowadzenie oceny
Omówienie wyników oceny
Wyciągnięcie konsekwencji praktycznych
Wyciągnięcie wniosków na przyszłość
9. Błędy oceniania
efekt halo (błąd oślepienia jedną cechą)
zbytnia pobłażliwość lub zbytnia surowość
tendencja do uśredniania
błąd ostatniego spostrzeżenia
błąd projekcji (przenoszenie cech innych osób na ocenianą)
efekt hierarchii
nieznajomość celów, kryteriów i technik oceniania lub nieakceptowanie och rzez pracowników
niepoinformowanie pracowników o wynikach oceniania