Od etyki protestanckiej do psychodelicznego bazaru, Daniel Bell

Protestancka etyka i purytańska postawa kazały cenić pracę, trzeźwość powściągliwość płciową i wstrzemięźliwe życie. Określały ramy moralności.

Załamanie tradycyjnego mieszczańskiego systemu wartości spowodowało powstanie wolnego rynku, choć już wcześniej postawa purytańska i etyka protestancka były używane tylko przez moralistów i socjologów.

Jonatan Edwards- purytanin, Benjamin Franklin- protestant

Purytanie byli wrogo nastawieni do cywilizacji, chcieli powrotu do pierwotnego kościoła – boskich przykazań, nie instytucji założonych przez ludzi.

Kluczowym terminem w słownictwie Franklina była użyteczność, uważał, że użytecznie jest wierzyć w Boga, bo wynagradza on cnoty i karze grzechy. Jest 13 cnót: umiarkowanie, wstrzemięźliwość, małomówność, porządek, zdecydowanie, skromność, pomysłowość, szczerość, sprawiedliwość, pokora, czystość, spokój, dziewictwo. Franklin poświęcił każdej z cnót tydzień rozmyślań i notował swoje sukcesy.

Jonatan Edwards doprowadził do odnowienia mechanizmu w którym jednostka mogła kontrolować samą siebie, atakował tych którzy chcieli zliberalizować kalwinizm, wierzył w zbawienie wybranych którzy wskutek przeobrażającego wewnętrznie doświadczenia doznali zbawiennej łaski.

Istoty osobowości amerykańskiej:

J. Edwards- cierpienie i pobożność, zakłopotanie ludzką deprawacją

B. Franklin – praktyczność i użyteczność, zorientowanie na możliwości i zysk

Ideologie się nie kończą, trwają dzięki różnego rodzaju przemianom. Utrzymują się pierwotna retoryka i symbole, zmianom z biegiem czasu ulega treść. Tak było z purytanizmem, który ewaluował od rygorystycznego kalwinizmu do świeckiej tradycji.

Intelektualny atak na purytanizm rozpoczęli: Walter Lipprmann, Van Wyck Brooks, John Reed, Harold Stearns. Chcieli oni by kultura zwróciła się ku rzeczywistości.

Brooks nie chciał by kultura odwracała ię od imigrantów, ale by była bardziej kosmopolityczna, co pozwalało jej osiągnąć dojrzałość.

Chodziło też o swobodę seksualną, Stearns pisał, że purytanin to człowiek seksualnie spaczony i nie umie cieszyć się samym sobą, a jedynie wtrąca się w przyjemności innych.

Nowe słowa klucze: nowy, seks, wyzwolenie

Purytanizm przeradza siÄ™ w hedonizm, w etykÄ™ konsumpcji

Wprowadzono prohibicję, kojarząc alkohol z ekscesami seksualnymi. Abstynencja jako sposób przystosowania imigrantów i biedoty

Powstawanie społeczeństwa konsumpcyjnego, rozwój techniczny ( auto, film, radio) przyczyniają się do likwidacji purytanizmu jako zbioru praktyk na którym mogły wspierać się tradycyjne wartości.

Lata 20’ XX wieku – zaczyna się konsumpcja masowa. Umożliwiają ją:

- taśma produkcyjna – tania produkcja samochodów

- rozwój marketingu – określenie grup nabywców i zapotrzebowań

- sprzedaż ratalna – przełamała strach przed długiem

Rewolucja w transporcie i komunikacji – podwaliny pod ogólnonarodową i wspólną kulturę, samochód likwiduje ograniczenia zamkniętej małomiasteczkowej społeczności.

Kino- jako okno na świat, ucieczka od problemów

Innowacje socjologiczne:

- reklama- zmienia topografię miasta, znak dóbr materialnych, symbol nowego stylu życia

- sprzedaż ratalna- jeszcze więcej hedonizmu i konsumpcji

- planowanie starości

Pop-hedonizm

Moralność zastępuje psychologia a winę niepokój

Psychoterapia – ma wyzwolić człowieka od zahamowań, by łatwiej wyrażał swoje popędy i uczucia

Pop-art. – brak napięcia w sztuce, tylko parodia

Epoka marketingu – wiedza kodowana w sloganach

Członkowie klasy korporacyjnej nie umieli zająć wspólnego stanowiska w kwestii polityczno-kulturowej, ponieważ kultura wywodziła się z tradycji, język którym się posługiwali był archaizmem protestanckiej etyki itp. Różnice poglądowe związane były z przywiązaniem do tradycji, wykształceniem czy wiekiem

Walka kontrkultury i liberalizmu polegała na tym, że kontrkultura realizowała hasła nieograniczonej wolności osobistej i nieograniczonego eksperymentowania w sferze życia seksualnego, kiedy liberalizm popierał je tylko w sztuce i sferze wyobraźni