Finanse przedsiębiorstwa wykład

Program przedmiotu.

-finanse i struktura. Cel i przedmiot zarządzania finansami przedsiębiorstwa.

-podstawowe narzędzia techniki zarządzania finansami

-analiza finansowa i jej rola w zarządzaniu finansami

-kapitały własne i obce w finansowaniu działalności przedsiębiorstwa

-źródła kapitału własnego i obcego przedsiębiorstwa

Koszt kapitału obcego i własnego.

-zarządzanie kapitałem obrotowym

-krótkoterminowe decyzje finansowe

-dźwignia operacyjna, finansowa i łączna

-metody oceny projektów inwestycyjnych

-zarządzanie wartością przedsiębiorstwa

Przedmiot i cel finansów przedsiębiorstwa

1.Przedmiotem finansów przedsiębiorstwa jest pozyskiwanie potrzebnego do funkcjonowania przedsiębiorstwa kapitału oraz jego efektywne lokowanie w majątku.

2.Celem finansów przedsiębiorstwa jest trwanie i rozwój oraz zwiększanie wartości przedsiębiorstwa prowadzące do zwiększenia korzyści właścicieli (udziałowców)

Finanse i struktura

Finanse należy rozpatrywać w 3 zintegrowanych i wzajemnie oddziałujących na siebie płaszczyznach.

1.Rynki pieniężne i kapitałowe.

2.Inwestowanie

3.Zarządzanie finansami.

Rodzaje zarządzania finansami

1.Zarządzanie finansami w skali makroekonomicznej

2.Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa (firmy)

Cele zarządzania finansami

1.Maksymalizacja zysku

2.Przetrwanie firmy

3.Osiągnięcie określonej rentowności

4.Wzrost obrotów

5.Stabilizacja zatrudnienia

6.Osiągnięcie zakładanego udziału w zysku

7.Utrzymanie stałości przychodów

8.Osiągnięcie zadowalającej wartości rynkowej akcji

9.Maksymalizacja sprzedaży

Zarządzanie finansami jest to dążenie do maksymalizacji wartości rynkowej zgromadzonego w nim kapitału w długim okresie. To z kolei prowadzi do maksymalizacji dochodów właścicieli. Wyrazem tego morze być m.in. rosnąca rynkowa cena akcji. Polityka finansowa w przedsiębiorstwie sprowadza się do:

-określenia wielkości przedsiębiorstwa i tempa jego rozwoju

- określenia optymalnej struktury aktywów firmy

- określenia najlepszej struktury pasywów firmy

Obszary działalności finansowej przedsiębiorstwa

-zarządzanie kapitałem obrotowym

- kształtowanie wielkości struktury kapitału

- planowanie finansowe

Kluczowe znaczenie mają także działania zmierzające do:

-planowania przepływu gotówki

- satysfakcjonowania właścicieli kapitału

- zachowania równowagi między zyskiem a dochodem

Krąg zainteresowanych grup osób, organizacji i instytucji:

- udziałowcy, właściciele, pracownicy przedsiębiorstw

-konkurenci

-odbiorcy

-dostawcy

-społeczność lokalna (samorząd terytorialny)

-administracja rządowa

-otoczenie finansowe (banki, towarzystwa ubezpieczeniowe, urzędy skarbowe, ZUS)

-rynek pracy

Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa a czynniki zewnętrzne.

(licencje, pozwolenia, ulgi dotacje,

tarcza podatkowa).

Istota zarządzania finansami firmy (4 generalne wnioski)

1.Kapitał jest podstawą wszystkich operacji w biznesie a zarządzanie finansami przedsiębiorstw jest wyspecjalizowaną funkcją biznesu.

2.Zarządzanie finansami przedsiębiorstwa polega z jednej strony na zarządzaniu źródłami kapitału przedsiębiorstwa (decyzje w zakresie finansowania) a z drugiej strony na zarządzaniu sposobami wykorzystania tego kapitału (decyzje w zakresie inwestowania)

3.Celem zarządzania finansami przedsiębiorstwa jest maksymalizacja wartości rynkowej zgromadzonego w nim kapitału w długim okresie czasu. Z punktu widzenia celu zarządzania finansami istotne wydaje się rozróżnienie pomiędzy maksymalizacją bogactwa właścicieli przedsiębiorstw a maksymalizacją zysku.

4.Zarządzanie finansami przedsiębiorstw jest ściśle związane z realizacją celu głównego przedsiębiorstwa powinno być nakierunkowane na przyszłość i oparte na prognozowaniu zjawisk rynkowych.

Funkcje zarządzania finansami

Rozwój

Ryzyko Rentowność

1.Planownie i projekcja kosztów, korzyści i ryzyka przedsięwzięć finansowych

2.Wybór źródeł i sposobów finansowych

3.Pozyskiwanie środków finansowych

4.Wybór przedsięwzięć

5.Inwestowanie w środki trwałe i obrotowe

6.Prowadzenie bieżącej działalności finansowej przedsiębiorstwa

7.Kreowanie wartości przedsiębiorstwa

Funkcje związane z wydatkowaniem (inwestowaniem) środków
Funkcje związane z pozyskiwaniem środków (finansowanie działalności inwestycyjnych)
Funkcje związane z bieżącą działalnością finansową przedsiębiorstwa

Pytania dla menedżerów finansowych (inwestowanie)

- w co inwestować?

- ile inwestować?

- jak pozyskać środki potrzebne do sfinansowania inwestycji?

-kiedy inwestować?

Kwestie decyzyjne z zakresu finansowej działalności przedsiębiorstwa

-pozyskiwanie funduszy ze środków własnych przedsiębiorstwa (emisja akcji)

-finansowanie działalności przedsiębiorstwa przez zaciąganie długu (emisja obligacji, kredyt bankowy)

-wybór form finansowania długookresowego, określenie kosztów pozyskiwania kapitału

-kształtowanie docelowej struktury kapitału przedsiębiorstwa, wykorzystanie różnych źródeł, mechanizmów finansowania jego rozwoju.

Decyzje finansowe w bieżącej działalności przedsiębiorstwa.

-gotówka i krótkoterminowe papiery wartościowe

-bieżące należności przedsiębiorstwa

-zapasy towarów, surowców, produkcji w toku itp.

Finansowe warunki charakteryzujące gospodarkę centralnie zarządzaną i gospodarkę rynkową.

Gospodarka centralnie zarządzana	Gospodarka rynkowa
-przedsiębiorstwa państwowe i spółdzielcze wykonawcą zadań państwowych	-przywrócenie spółek prawa handlowego, cywilnego oraz przedsiębiorstwa państwowe i spółdzielcze jako organizację zarobkową
-ochrona własności państwowej	-jednakowe szanse dla różnych form własności przedsiębiorstw
-bierna rola pieniądza	-aktywna rola pieniądza
-duża zmienność w czasie finansowych warunków gospodarczych	-większa stabilność finansowych warunków i wydłużony horyzont gospodarowania
-rynek sprzedawcy	-rynek z przewagą nabywcy
-ceny urzędowe ustalane przez władze państwowe	-ceny ustalone przez przedsiębiorców i weryfikowane przez rynek
-bierna rola podatników	-aktywna rola podatników
-automatyzm kredytowania bankowego przedsiębiorstw	-kredytowanie bankowe zależne od wiarygodności przedsiębiorstw
-zakaz zadłużania się przedsiębiorstw między sobą	-umowne warunki zaciągania udzielania kredytu kupieckiego między przedsiębiorstwami

Podstawowe narzędzia i techniki zarządzania finansami

1.Metody jakościowe

- metoda indukcji (od szczegółu do ogółu, od przyczyny do efektu)

- metoda dedukcji (skutek-jakie przyczyny)

2.Metody ilościowe

-metody deterministyczne (wzory, funkcje matematyczne)

-metody stochastyczne (modele ekonomiczne)

3.Metody mieszane

Rodzaje porównań

Wewnętrzne Zewnętrzne

porównywanie z wielkościami porównanie z danymi średniego

postulowanymi zakładu w branży

porównywanie a danymi kilku

porównywanie w czasie zakładów w branży

porównywanie z wielkościami

średnio branżowymi

porównywanie wskaźników porównywanie wskaźników

zakładów w ramach przedsiębiorstwa różnych branż

porównywanie ze standardami

Metody przyczynowe

-metody kolejnych podstawień

-metody podstawień łańcuchowych

-metody reszty

-metody kolejnych odchyleń

-metody różnic cząstkowych

-metoda wskaźnikowa

-metoda funkcyjna

-metoda podstawień krzyżowych

Mierniki kondycji

-wskaźnik struktury

-wskaźnik udziału

-wskaźnik wykonania planu

-wskaźniki liczone na bazie jednego sprawozdania

-wskaźniki liczone na podstawie dwóch lub więcej sprawozdań(wskaźnik rotacji zapasów-bilans ,rach. zysków i strat)

-wskaźniki liczone w oparciu o dane pochodzące z ewidencji finansowo-księgowej

-wskaźnik z innych źródeł

Metoda oceny wartości pieniądza w czasie

-przyszła wartość kwoty a pv = a(1+r)ⁿ

-obecna wartość kwoty a tv = a/(1+r)ⁿ

Wykład 2

Analiza finansowa w zarządzaniu finansami

Podział wskaźników w systemie ostrzegania

STYMULANTY (z okresu na okres wartość powinna wzrastać lub pozostać na tym samym poziomie

↑ np. wskaźnik rentowności)

DESTYMULANTY (z okresu na okres wartość powinna maleć lub pozostać na tym samym poziomie

↓ np. wskaźnik rotacji zapasów w dniach)

NOMINANTY (wartość powinna się kształtować w pewnym przedziale np. nie mniejsza niż, nie

↓↑ większa niż np. wskaźnik płynności finansowej)

Wskaźnik rentowności

STYMULANTY ↑

1.Rentowność aktywów (zysk netto x 100%)/średni stan aktywów

2.Rentowność sprzedaży netto (zysk netto x 100%)/sprzedaż netto

3.rentowność sprzedaży brutto (zysk przed opodatkowaniem x 100%)/sprzedaż netto

4.Zyskowność kapitału własnego (zysk netto x 100%)/kapitał własny

5.Zyskowność kapitału stałego (zysk netto x 100%)/kapitał własny +zobowiązania długoterminowe.

Wskaźnik produktywności

STYMULANTY ↑

1.Produktywność środków trwałych netto (sprzedaż netto)/średni stan środków trwałych

2.Produktywność majątku obrotowego (sprzedaż netto)/średni stan majątku obrotowego

3.Produktywność środków płynnych 9sprzedaż netto)/średni stan należności i środków pieniężnych

4.Produktywność aktywów (sprzedaż netto)/średni stan aktywów

(sprzedaż netto)/przeciętna liczba zatrudnionych

WSKAŹNIK ROTACJI (inaczej wskaźnik sprawności działania)

1.Rotacja zapasów ogółem w dniach ↓

(średni stan zapasów x ilość dni w okresie)/sprzedaż netto

2.Rotacja zapasów materiałów w dniach ↓

(średni stan zapasów x ilość dni w okresie)/sprzedaż netto

3.Rotacja należności w dniach ↓

(średni stan należności x ilość dni w okresie)/sprzedaż netto

4.Rotacja zobowiązań w dniach ↑

(z.zz x zobowiązania x ilość dni w okresie)/koszty operacyjne

5.Rotacja zobowiązań z tytułu dostaw w dniach ↑

(z.zz x zobowiązania z tytułu dostaw x ilość dni w okresie)/koszty operacyjne

6.Wskaźnik rotacji zapasów ogółem w razach

(sprzedaż netto)/średni stan zapasów

7.Wskaźnik cyklu należności w razach

(sprzedaż netto)/średni stan należności

8.Wskaźnik cyklu zobowiązań

(koszty działalności operacyjnej)/zobowiązania bieżące

9.Cykl środków pieniężnych

(wskaźnik rotacji zapasami w dniach + wskaźnik rotacji należności w dniach – wskaźnik rotacji zobowiązań w dniach)

Wskaźniki finansowania zewnętrznego

1.Udział kapitału własnego w kapitale całkowitym (kapitał własny x 100%)/kapitał całkowity

2.Udział kapitału obcego w kapitale całkowitym (kapitał obcy x 100%)/kapitał całkowity

3.Poziom zadłużenia (kapitał obcy x 100%)/kapitał własny

4.Wskaźnik zadłużenia długoterminowego (zadłużenie długoterminowe x 100%)/majątek trwały

5.Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem własnym (kapitał własny x 100%)/majątek trwały

Wskaźniki finansowania wewnętrznego

1.Cash flow brutto ↑

(zysk brutto + amortyzacja) (koszt a nie wydatek)

2.Cash flow netto ↑

(zysk netto + amortyzacja)

3.Zadłużenie netto

(kapitał obcy – należności – gotówka)

4.Dynamika zadłużenia

(zadłużenie netto)/Cash flow netto

5.Poziom inwestycji ↑

(przyrost majątku trwałego x 100%)/stan majątku trwałego na początku okresu

Wskaźniki płynności finansowej

1.Wskaźnik płynności finansowej bieżącej (III st.) ↑↓

$$\frac{(x.xx*zapasy + y.yy*naleznosci + rozliczenie\ miedzyokresowe)}{z.zz*zobowiazania\ krotkoterminowe}$$

2.Wysoki wskaźnik płynności bieżącej (II st.) ↓↑

$$\frac{y.yy*naleznosci + srodki\ pieniezne}{z.zz*zobowiazania}$$

3.Bardzo wysoki wskaźnik płynności bieżącej (I st.) ↑↓

4.Wielkość kapitału obrotowego w dniach obrotu ↓

$$\frac{kapital\ staly - majatek*ilosc\ dni}{przychody\ ogolem}$$

5.Wskaźnik kapitału obrotowego ↓

(kapitał stały – majątek trwały)

6.Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem obrotowym

$$\frac{kapital\ obrotowy}{majatek\ trwaly}$$

7.Wskaźnik pokrycia aktywów kapitału obrotowego

$$\frac{kapital\ obrotowy}{\text{aktywa}}$$

Korekta rynkowa wartości aktywów obrotowych i zobowiązań bieżących:

z-zobowiązania (mogą być trudno zbywalne)

y- należności (mogą być nieosiągalne)

x- zapasy (mogą być przeterminowane)

Dwa poziomy ważności wskaźników

1.Wskaźnik (I)poziomu, decyduje w głównej mierze o kondycji finansowej przedsiębiorstwa, ich wartość powinna być na bieżąco kontrolowana (nie rzadziej jak 1 raz w miesiącu)

2.Wskaźnik (II)poziomu, mniej ważne , do których zalicza się pozostałe wskaźniki nie wymienione w wykazie A. wartość tych wskaźników, a także wskaźniki (I)poziomu, powinna być śledzona przez szczebel kierowników działów w przedsiębiorstwie.

Wskaźniki poziomu (I)

1.Wskaźnik rentowności sprzedaży netto

2.Produktywność środków trwałych netto

3.Wskaźnik rotacji zapasów ogółem w dniach

4.Wskaźnik należności w dniach

5.Wskaźnik rotacji zobowiązań w dniach

7.Wskaźnik poziomu inwestycji

8.Wskaźnik płynności bieżącej (II)stopnia

23. 03. 2012r. Wykład.

Miary dynamiki

Przyrost – jest to różnica między poziomem miernika w dwóch różnych okresach. Jeśli x1 i x0 oznaczają poziom miernika (wskaźnika) x w okresie badanym i podstawowym to przyrost wyraża wzór ;

∆= x1-x0(W˃0) lub niższy (W˂0) od poziomu w okresie przyjętym za podstawę porównań. Dla de stymulanty spadek tempa (W˂0) jest zjawiskiem pożądanym i wpływa pozytywnie na kondycję przedsiębiorstwa natomiast wyższe tempo świadczy o pogorszeniu się jego sytuacji finansowej. W odniesieniu do stymulanty przeciwnie tempo dodatnie jest pożądane.

$$W = \frac{x1 - x0}{x0}*100\%$$

Wartość sprzedaży w marcu

III 110 tyś. zł.

II 100 tyś. zł

W=$\ \frac{110 - 100}{100} = 10\%$

Stopa inflacji

2010-2,9%

2011- 3,5%

W= $\frac{3,5 - 2,9}{2,9} = 20,7$

Indeks – jest to miara określająca stosunek wartości liczbowych tego samego miernika w dwóch różnych okresach czasu. Indeks wskazuje ile razy wartość wskaźnika w okresie badanym jest większa (lub mniejsza) od wartości tego wskaźnika w okresie podstawowym.

I_1/0= $\frac{x1}{\text{xo}}$ * 100%

I=$\frac{110}{100}$ = 110% I= $\frac{3,5}{2,9}$ * 100=120,7% I-100%=W

Kondycja finansowa firmy.

1. Pojęcie kondycji firmy

Kondycję finansową firmy ocenia się – za pomocą mierników (wskaźników) kondycji konstruowanych na bazie sprawozdań finansowych tj. bilansu, rachunku zysków i strat oraz sprawozdania z przepływów środków pieniężnych i innych źródeł.

2. Dobór mierników finansowych

3. Podział mierników finansowych

Mierniki kondycji

1. Wskaźnik struktury

2. Wskaźnik udziału

3. Wskaźnik wykonania planu

4. Wskaźniki liczone na bazie jednego sprawozdania

5. Wskaźniki liczone na podstawie 2 lub więcej sprawozdań

6. Wskaźniki liczone w oparciu o dane pochodzące z ewidencji finansowo księgowej

7.wskaźniki z innych źródeł

System mierników kondycji finansowej – obszary zastosowań.

1. Obszar informacyjno – prezentacyjny

2. Obszar strukturalno – ostrzegawczy

3. Obszar dynamiczno – prognostyczny

4. Obszar symulacyjno – decyzyjny

5. Obszar konsultacyjno – decyzyjny

6. Obszar syntetyczno – strategiczny

Obszar strukturalno – ostrzegawczy, - przedmiot rozważań

1. Procedura kontrolno – ostrzegawcza

Po pierwsze: ustalaniu wzorców dla wskaźników należących do stymulant w postaci granic dolnych oraz wzorców dla destymulant w postaci granic górnych i dolnych i górnych granic dla nominant

Po drugie: porównaniu obliczonej wartości wskaźnika w zależności od tego czy jest to stymulanta czy destymulanta z dolną czy górną granicą a w przypadku nominanty z dolnej następnie górną granicą

Po trzecie: emisja sygnału ostrzegawczego jeżeli wartość obliczona wskaźnika spadła poniżej dolnej granicy( dla stymulanty) lub zwiększyła się i przekroczyła górną granicę dla destymulanty . w odniesieniu do nominanty sygnał będzie emitowany wówczas gdy przekroczony będzie górny pułap albo wartość wskaźnika spadnie poniżej dolnej granicy.

2. Metoda porównań oparta na wzorcowych układach nierówności

1. i_K ˂ i_Z i_K – indeks dynamiki kapitału, i_Z - indeks dynamiki zysku.

2. i_R ˂ i_M ˂ i_P ˂ i_Z

i_R – indeks dynamiki zatrudnienia , i_M – indeks dynamiki składników majątkowych,

i_P – indeks dynamiki przychodów ze sprzedaży

3. i_K0 ˂ i_Pn ˂ i_Z0 ˂ i_Zg ˂ i_Zb ˂ i_Zn

i_K0 – indeks dynamiki kosztów działalności operacyjnej, i_Pn – indeks przychodów ze sprzedaży netto,

i_Z0 – indeks zysku z działalności, i_Zg – indeks zysku na działalności gospodarczej

i_Zb – indeks zysku brutto, i_Zn – indeks zysku netto

Źródła kapitału przedsiębiorstwa

Źródła kapitału własnego

Zysk zatrzymany –nadwyżka sumy przychodów ze sprzedaży produktów i usług i innych tytułów nad wydatkami (koszt własny i inne wydatki np. cło, podatki od nieruchomości) poniesionymi dla uzyskania przychodów.

Amortyzacja – jako źródło samofinansowania rozwoju, finansowy wyraz zużycia majątku trwałego.

Pieniężne wyrażenie zmniejszenia się majątku trwałego. Roczna kwota amortyzacji oznacza ubytek majątku trwałego wskutek technicznego zużycia się (fizyczne niszczenie) i zużycia ekonomicznego (przestarzałość techniczna). Koszt amortyzacji zwraca się w przychodach ze sprzedaży i nie stanowi wydatku pieniężnego.
Przez metodę amortyzacji rozumie się sposób przenoszenia wartości amortyzacji środków trwałych do kosztów produkcji nowa wytworzonych produktów, czyli przenoszenia tej wartości na produkty.
Amortyzacji podlegają Polsce majątek trwały rzeczowy i wartości niematerialne i prawne.
Metoda liniowa i metoda dygresywna (przyspieszona)
Amortyzacja bilansowa regulowana przepisami ustawy o rachunkowości i i podatkowa , odpowiednimi rozporządzeniami Ministra Finansów

Emisja akcji

Nowymi źródłami kapitału są dochody z emisji i sprzedaży papierów wartościowych. Istotne znaczenie mają dochody z emisji i sprzedaży akcji.
Akcje należą do podstawowych papierów wartościowych emitowanych przez przedsiębiorstwa. Akcja reprezentuje część kapitału akcyjnego (zakładowego) przedsiębiorstwa, emitowanego przez emitenta zamierzającego pozyskać środki na rozwój. Akcja stanowi tytuł własności i jest częścią kapitału własnościowego.

Zobowiązania długoterminowe.

Kredyt bankowy
Emisja obligacji jako poza bankowa forma zaciągnięcia pożyczki na sfinansowanie inwestycji u podmiotów gospodarczych i osób fizycznych. W obligacji jest dług przedsiębiorstwa czy instytucji które ją wyemitowały.
Rodzaje obligacji: o stałym %, obligacje zamienne, obligacje zero kuponowe, obligacje indeksowane.
Emisja obligacji: emisja własna lub obca.
Pożyczki pieniężne: dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną sumę pieniężną albo rzeczy zaznaczonych co do gatunku a biorący zobowiązuje zwrócić się tę samą ilość pieniężną albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i w tej samej ilości.

Leasing

Przekazywanie (oddawanie) przez jedną stronę (wynajmującego, wydzierżawiającego, leasingodawcę), drugiej stronie (najemcy, dzierżawcy, leasingobiorcy) rzeczy do korzystania za ustaloną w umowie opłatą i na uzgodnionych warunkach określone jest mianem leasingu.
Leasing operacyjny, leasing finansowy, leasing zwrotny.

Factoring

Cele: zwiększenie sprzedaży dodatkowe źródło finansowania, poprawa płynności finansowej
Uczestnicy transakcji: faktorant, dłużnik faktor.
Funkcje factoringu: administracyjna, zabezpieczająca, finansowania, usługi dodatkowe.
Koszty factoringu: odsetki, prowizja przygotowawcza, prowizja administracyjna, prowizja del credere, opłata z tytułu usług dodatkowych.

Forfaiting

Długoterminowe obce źródło finansowania należności długoterminowych.
Przedmiotem forfaitingu mogą być wierzytelności:

-wekslowe

-wynikające z umów dotyczących sprzedaży i o wykonanie usług

-objęte akredytywami

Podmioty forfaitingu:

-zbywca wierzytelności

-instytucja forfaitingowi nabywająca wierzytelność pieniężną

-dłużnik

-podmiot który udziela zabezpieczenia wierzytelności uczynionej przedmiotem forfaitingu

Franchising

Polega na udzieleniu przez jedną osobę (franczyzera) drugiej osobie (franczyzantowi) zezwolenia , które upoważnia franczyzanta do prowadzenia działalności handlowej pod znakiem towarowym lub nazwa firmy franczyzera oraz wykorzystania całego projektu zawierającego niezbędne elementy za opłatą franchisingową.

Sekurytyzacja

Sposób finansowania polegający na zebraniu pakietu pożyczek i wierzytelności oraz przekształceniu ich w papiery wartościowe które następnie sprzedawane są inwestorom. Emisji dokonuje odrębna spółka tzw. Półka specjalnego przeznaczenia której przedsiębiorstwo przekazuje wyodrębnione ze swojego bilansu aktywa będące przedmiotem zabezpieczenia tzw. Aktywa sekurytyzowane. Sekurytyzacja jest formą finansowania opartą na aktywach.

Zobowiązania krótkoterminowe

Kredyt kupiecki
Kredyt bankowy krótkoterminowy
Kredyt wekslowy
Kredyt odbiorcy (przedpłata, zaliczka)
Emisja papierów wartościowych
Factoring
Zobowiązania stałe

Dotacje z UE

Bezzwrotne środki, które mogą być przeznaczone na różne formy aktywności gospodarczej, wspieranie restrukturyzacji i modernizacji gospodarek państw członkowskich
Dwa fundusze: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny

Venture Capital.

Fundusze skierowane na powstawanie i rozwój działalności podmiotów gospodarczych o wysokim stopniu ryzyka ale możliwości osiągania znacznych zysków.

Koszt kapitału

Średni ważony koszt kapitału

WACC=$\sum_{i = 1}^{n}r_{i}$*$\ \frac{V_{i}}{V_{p}}$

r_i – koszt i- tego źródła kapitału

V_i – wartość rynkowa papierów wartościowych z i-tym źródłem kapitału

V_p – wartość rynkowa przedsiębiorstwa

n – liczba najkorzystniejszych źródeł kapitałów

Najczęściej stosowany wzór na WACC

WACC= W_e*K_e + W_d * K_d *(1 − T)

E – rynkowa wartość kapitałów własnych

D – rynkowa wartość kapitałów obcych

W_e – udział kapitału własnego w kapitale ogółem obliczany relacją E/(E+D)

W_d – udział kapitału obcego w kapitale ogółem obliczany relacją D/(E+D)

K_e – stopa kosztu kapitału własnego zwykłego

K_d – stopa kosztu kapitału pochodzącego z długu

T – efektywna stopa opodatkowania przedsiębiorstwa

Średni ważony koszt kapitału

1. Reprezentuje stopę dyskontową służącą do sprowadzenia przyszłych strumieni gotówki na moment bieżący

2. Obliczenie tego kosztu sprowadza się do oszacowania składowych tego kosztu:

-stopa kosztu kapitału obcego (rynkowy koszt długu) może reprezentować stopa odsetek żądana przez bank

-stopa kosztu kapitału własnego reprezentuje model CAPM

Model wyceny aktywów kapitałowych CAPM.

r_f – stopa wolna od ryzyka

r_m – stopa zwrotu z rynku

β – współczynnik beta

Model CAPM – jego składowe

1. Stopa wolna od ryzyka (r_f) – stopa zwrotu z długoterminowych obligacji emitowanych przez Skarb Państwa. Stopa wolna od ryzyka składa się z stopy realnej odsetek powiększonej o przyszłą stopę inflacji.

2. Drugi składnik – premia za ryzyko wynikająca z inwestowania w kapitał własny czyli różnica między stopą zwrotu uzyskana z całego rynku kapitałów własnych ( indeks giełdowy czyli przeciętna stopa zwrotu z inwestycji w akcje firm notowanych na giełdzie) a stopa wolna od ryzyka (r_m-r_f). składnik ten informuje ile więcej można zarobić inwestując w ryzykowne akcje firm w stosunku do bez ryzykownych ,, rządowych” papierów wartościowych.

Współczynnik beta.

β_i =cov (r_i ,r_m)/σ²_m

r_i – stopa zwrotu z i –tej akcji

r_m – stopa zwrotu z rynku

cov (r_i , r_m ) – kowariancja przyszłych stóp zwrotu

σ_m – odchylenie standardowe stopy zwrotu z rynku

Współczynnik beta – mierzy ryzyko inwestowania w akcje konkretnej firmy. Ryzyko konkretnej firmy może być większe lub mniejsze od ryzyka całego rynku. Wskaźnik beta dla całego rynku jest równy 1 to ryzyko takiej firmy jest równe ryzyku rynku. Gdy beta firmy jest mniejsze od 1 to ryzyko inwestowania wakcje takiej firmy jest obarczone mniejszym ryzykiem od inwestowania w cały rynek.

Wzór Hamady – uwzględnia ryzyko z tytułu dźwigni finansowej.

Model stałego wzrostu dywidendy

Koszt kapitału obcego

k_d = r_d *(1 – T)

k_d – koszt długu

r_d – rynkowa stopa z zadłużenia

T – efektywna stopa podatkowa

Optymalna docelowa struktura kapitałów

Po oszacowaniu kosztów kapitału własnego i obcego przechodzi się do oszacowania wag we wzorze na średni ważony koszt kapitału WACC. Wagi powinny zapewniać pozyskanie kapitału po najniższym koszcie. Zajmuje się tym teoria struktury kapitałów.

Model Modigilianiego i Millera.

Założenie odbiegające od praktyki o systemie finansów bez podatków
WACC nie zależy od tego jak dużo w pasywach występuje kapitałów obcych

WACC

D/N(%)

0 25 50 75 100

WACC jako funkcja struktury pasywów w modelu MM z podatkiem

WACC jest funkcją malejącą w miarę wzrostu zaangażowania kapitałów obcych. Najniższy koszt będzie miała firma, jeśli w pasywach będzie prawie tylko kapitał obcy. Odsetki zmniejszają kwotę płaconego podatku.

WACC

MM bez podatku

MM z podatkiem

D/N(%)

25 50 75 100

Efekt tarczy podatkowej

Jeśli np. firma zawarła umowę z bankiem na zaciągnięcie kredytu po koszcie 10%, to faktyczna (efektywna) kwota odsetek jest mniejsza i zależy od stopy podatku dochodowego tej firmy. Przy 19% stopie podatku dochodowego efektywna stopa odsetek wynosi

K_ef = K_n (1-t )= 10% (1-o,19 )= 8,1%

K_ef – efektywna (rzeczywista) stopa odsetek

K_n – nominalna (ustalona w umowie kredytowej) stopa odsetek

t – stopa podatku dochodowego

WACC jako funkcja struktury pasywów w modelu MM z podatkiem i kosztami trudności finansowych

Uwzględnia koszty wynikające z angażowania kapitałów obcych tzw. Koszt trudności finansowej powstający wtedy gdy firma nie wywiązuje się z zobowiązań wynikających z zaciągniętego kredytu. Koszty te obejmują pośrednie (prowadzące do bankructwa) i bezpośrednie ( występujące po zbankrutowaniu firmy) koszty bankructwa- trudne do oszacowania.
Najlepsza (optymalna) struktura nie występuje już przy możliwie najwyższym zaangażowaniu kapitałów obcych (model MM z podatkami). Struktura optymalna znajduje się między 0 – procentowym i prawie 100% udziale kapitałów obcych. Struktura optymalna minimalizuje przeciętny ważony koszt kapitału.

Średnio ważony koszt kapitału

WACC

Koszt trudności finansowej

MM z podatkiem

% DN

25 50 75 100

Struktura pożądana (optymalna)

Inne koszty związane z długiem

1. Koszty agencji lub koszty przedstawicielskie – firma zatrudnia agenta lub przedstawiciela (manedżera) do podejmowania decyzji korzystnych dla właścicieli.

2.koszty związane z asymetrią informacji, jako że inwestorzy mają bardziej ograniczony zasób informacji o przyszłych strumieniach gotówki niż osoby zarządzające firmą. Asymetria informacji wpływa na koszt pozyskania nowych kapitałów własnych.

WACC jako funkcja struktury pasywów (kapitału) z uwzględnieniem korzyści wynikających z finansowania majątku (aktywów) kapitałem obcym.

1. po uwzględnieniu korzyści i wymienionych kosztów a także asymetrii informacji otrzymuje się postać ostateczną funkcji opisującej przeciętne ważone koszty kapitału.

2.optymalny przedział struktury kapitału to stosunkowo szeroki przedział o granicach dolnej i górnej taki że przyporządkowany jej WACC niewiele się różni od WACC minimalnego. Każda taka wartość z przedziału optymalnego nosi nazwę docelowej struktury która jest stabilna w dłuższym okresie czasu.

Optymalny poziom długu.

W stosunkowa licznych przypadkach dług zwiększa rentowność kapitałów własnych tym samym przyczynia się do wzrostu zamożności właścicieli
Optymalny poziom długu to taka wartość kapitału obcego przy której rentowność kapitałów własnych jest najwyższa czyli wskaźnik ROE przyjmuje wartość najwyższą.
Wykorzystuje się stopę zwrotu dla właścicieli i wierzycieli z kapitałów zainwestowanych w majątek firmy (ROC)- wskaźnik rentowności dla właścicieli i wierzycieli z kapitału zainwestowanego w majątek

ROC = NOPAT/ K_w +K_o = Z_n + I_e / K_w + K_o = Z_n + i_n (1-t )K_o / K_w + K_o

Z_n – zysk netto

I_e – efektywna stopa odsetek

i_n – nominalna stopa odsetek

t – stopa podatku dochodowego

K_w – kapitały własne

K_o – kapitały obce

Warunki wykorzystania długu.

Dług może być wykorzystany do finansowania działalności firmy tylko wtedy gdy będzie zainwestowany tak że spełniony będzie warunek

ROC ˃ i_n (1-t)

[ ROC – i_n (1-t )]$\ \frac{K_{o}}{K_{w}}$

Docelowa struktura kapitału finansującego przedsiębiorstwo.

1. Koszt kapitału obcego jest niższy od kosztu kapitału własnego. Im większy udział kapitału obcego w strukturze kapitału przedsiębiorstwa tym średni ważony koszt kapitału niższy a co za tym idzie większa jest wartość przedsiębiorstwa

2. Im większy jest poziom kapitału obcego w strukturze kapitału tym kapitało dawcy domagają się wyższej stopy zwrotu gdyż uznają przedsiębiorstwo i jego działalność za bardziej ryzykowne, wtedy prawdziwe jest zdanie im większy jest udział kapitału własnego w strukturze kapitału tym średni ważony koszt kapitału jest niższy a co za tym idzie większa jest wartość przedsiębiorstwa.

Zarządzanie kapitałem obrotowym

Pojęcie kapitału obrotowego

- kapitał obrotowy brutto to aktywa obrotowe zaangażowane w bieżącą działalność przedsiębiorstwa. Jako synonim używa się pojęcia środków obrotowych lub majątek obrotowy

- kapitał obrotowy netto zwany kapitałem pracującym netto jest to nadwyżka aktywów obrotowych nad zobowiązaniami krótkoterminowymi

Kapitał obrotowy netto = aktywa obrotowe – zobowiązania krótkoterminowe

-sposób obliczania kapitału obrotowego reprezentuje tzw. Podejście kapitałowe gdzie punktem wyjścia jest kapitał stały przedsiębiorstwa który obejmuje kapitał własny i zobowiązania długoterminowe. Kapitały stałe wyrażają kapitał na dłuższy czas zaangażowany w działalność przedsiębiorstwa

Kapitał obrotowy netto = kapitał stały – majątek trwały

Cele zarządzania kapitałem obrotowym

- optymalizacja wielkości i struktury aktywów obrotowych z punktu widzenia minimalizacji kosztów utrzymania tych aktywów

- utrzymanie stałej płynności finansowej czyli stałej zdolności przedsiębiorstwa do wywiązywania się z bieżących zobowiązań

- kształtowanie takiej struktury źródeł finansowania aktywów obrotowych która sprzyjała by minimalizacji kosztów ich finansowania a tym samym maksymalizacji zysku przedsiębiorstwa

Struktura aktywów przedsiębiorstwa Struktura pasywów przedsiębiorstwa

Wartość aktywów Wartość pasywów

Zmienne aktywa obrotowe zmienne zobowiązania bieżące

Stałe aktywa obrotowe stałe zobowiązania bieżąc

Aktywa trwałe długoterminowe zobowią

kapitał własny

_{czas czas}

Dodatni kapitał obrotowy

- dodatnia różnica między zobowiązaniami długoterminowymi i kapitałem własnym a trwałymi składnikami majątku oznacza że część aktywów bieżących w przedsiębiorstwie jest finansowana kapitałem długoterminowym i że pozostają one w jego ciągłej dyspozycji

Kapitał obrotowy > 0

Aktywa Kapitał

Trwałe stały

Aktywa Kapitał

Bieżące krótko

terminowy

Zerowy kapitał obrotowy

- sytuacja w której aktywa trwałe są finansowane kapitałem stałym a aktywa bieżące zobowiązaniami krótkoterminowymi przedstawiają ,,złotą zasadę finansowania”

Kapitał obrotowy = 0

Aktywa Kapitał

trwałe stały

Aktywa Kapitał

bieżące Krótko

terminowy

Ujemny kapitał obrotowy

- kapitał krótkoterminowy finansuje całość majątku obrotowego i część majątku trwałego, trudności finansowe i płatnicze, aktywa bieżące nie starczają na pokrycie zobowiązań bieżących co może być dla przedsiębiorstwa niebezpieczne

Kapitał obrotowy < 0

Aktywa Kapitał

Trwałe stały

Aktywa Kapitał

Bieżące krótkoter.

Właściwości kapitału obrotowego

- ma krótki okres życia (do 1 roku) wyjątki zdarzają się w przedsiębiorstwie gdzie cykl produkcyjny trwa dłużej niż 1 rok

- możliwość szybkiej zamiany np. gotówki, surowców.

- synchronizacja (logistyka, dochowanie terminów)

Cykl kapitału obrotowego

- cykl od gotówki do gotówki to okres po którym gotówka zaangażowana w zakup czynników produkcji zostaje odzyskana w wyniku sprzedanych wyrobów gotowych lub usług, wytworzonych dzięki zastosowaniu tych czynników

Wpływ należności Zakupy

Gotówka

Należności Sprzedaż za gotówkę Zapasy

Sprzedaż

Sprzedaż na kredyt Produkcja

Długość cyklu

- przeciętna liczba dni jakie upływają od momentu zakupu materiałów i surowców do chwili uzyskania wpływów ze sprzedaży wyrobów gotowych

Cykl kapitału obrotowego netto = cykl konwersji zapasów + cykl konwersji należności – cykl odroczenia płatności zobowiązań

Cykl konwersji zapasów – to czas potrzebny na wytworzenie wyrobów gotowych liczony od zakupu materiałów i surowców

Cykl konwersji zapasów = zapasy/sprzedaż dzienna

Cykl konwersji należności – to okres potrzebny na zamianę należności na gotówkę

Cykl konwersji należności = należności/sprzedaż dzienna

Cykl odroczeni płatności zobowiązań – to okres jaki upływa od momentu otrzymania dostawy materiałów i surowców do produkcji do momentu uregulowania zobowiązań z tytułu tych dostaw

Cykl odroczenia płatności zobowiązań = zobowiązania z tytułu dostaw/sprzedaż dzienna

Cykl kapitału obrotowego brutto jest sumą długości cyklu konwersji zapasów i cyklu konwersji należności

Jeżeli od tej sumy odejmiemy cykl odroczenia płatności zobowiązań to otrzymamy cykl kapitału obrotowego netto wskaźnik efektywnego zarządzania aktywów obrotowych jak i ogólnej efektywności przedsiębiorstwa.

Zwiększenie efektywności kapitału obrotowego

- skracanie cyklu konwersji zapasów

-skracanie cyklu konwersji należności

-wydłużanie cyklu odroczenia płatności zobowiązań

Zarządzanie zapasami przedsiębiorstwa

-jaka ilość towarów powinna być zamawiana (lub wprowadzana) w danym czasie?

-w jakim momencie zapasy powinny być zamawiane (lub wyprodukowane)?

-jakie pozycje zapasów wymagają szczególnej uwagi?

- czy można zabezpieczyć się przed zmianami kosztów poszczególnych pozycji zapasów?

Cel zapasów przedsiębiorstwa

- zapewnienie dostępności produktów w Momocie występowania nieprzewidywalnego zapotrzebowania (konieczność zapewniania rytmiczności produkcji)

- zastosowanie a korzyści skali produkcji

- neutralizowanie zmian popytu i podaży na rynku

- zabezpieczenie przed nagłymi zdarzeniami

- ograniczenie ryzyka opóźnienia dostawy

- zapobieganie ujemnym skutkom inflacji sezonowych wahań popytu spodziewanego deficytu na rynku

- wykorzystanie zamierzeń spekulacyjnych

- zastosowani korzyści skali dostaw

- stosowanie odpowiedniej technologii i organizacji produkcji

Zasadnicze rodzaje kosztów związanych z zapasami

- koszty utrzymania zapasów

- koszty kapitału

- koszty magazynowania

- koszty przemieszczania zapasów

- koszty ubezpieczenia

- koszty utraty wartości przez zapasy na skutek starzenia

- koszty zamawiania

Podobny charakter do kosztów zamawiania mają

- koszty utraty rabatu od wielkości zamówienia

- koszty braku zapasu

Koszty kapitału

- wynikające z posiadania zapasów

- oprocentowanie kapitału związanego z zapasami

- koszty utraconych korzyści zależne od wielkości nakładów na zapasy, okresu przez jaki są utrzymywane, przyjętej stopy procentowej

Koszty magazynowania

wynikają z wprowadzenia na magazyn, samego składowania i wydawania z magazynu

koszty stałe i zmienne
rodzaje kosztów

-koszty pomieszczeń

-koszty osobowe

-czynsze i opłaty leasingowe

-koszty konserwacji i remontów

-koszty usług i innych komórek przedsiębiorstwa

-koszty związane z przemieszczaniem produktów w magazynie i ich przeglądów

-koszty zepsucia i kradzieży

Koszty przemieszczania zapasów

- konieczność dostarczania zapasów do innych wydziałów

-koszty przemieszczania wyrobów gotowych z magazynu do punktu sprzedaży detalicznej

Koszty ubezpieczenia

-wydatki związane z ubezpieczeniem zapasów od ognia, powodzi, kradzieży, zniszczenia i innych zdażeń losowych

-wysoki koszt determinowania wartością składowanych zapasów

Koszty utraty wartości przez zapasy na skutek starzenia

-koszty związane z zapasami (utrata terminu ważności)

-koszty zamawiania

-związane z procedurą zamawiania są kosztami stałymi (nie zależą od wielkości zapasów)

Koszty utraty rabatu – od wielkości zamówienia powstają w efekcie wzrostu średniej ceny jednostki dostawy

Koszty braku zapasów- występują gdy wyczerpią się zapasy

-bezpośrednie koszty braków-takie które powstają wtedy gdy pożądane dobro nie jest dostępne w punkcie w którym jest potrzeba czy w dostatecznej ilości czy jakości

-pośrednie koszty braków-gdy niebezpieczeństwo występowania braków jest rozpoznane dostatecznie wcześnie i zostają podjęte działania mające do tego nie dopuścić

Koszty braku zapasów- koszty nieplanowane są przyczyną strat finansowych

Wielkość zamówienia

Q zamawianie

czas

t_o t₁ t₂ t₃ t₄

t₀ - t₁… cykle magazynowania

t₀, t₁, -punkty wyczerpania i odnawiania zapasów

Q/2 – przeciętna wielkość zapasów

Całkowity koszt zapasów

KZ= K_U *Q/2

KZ = C *P *Q/2

KS = K_Z * N

KC = KZ + KS

KC = K_U * Q/2 + K_Z * N

KC = K_U *Q/2 + K_Z *S/Q - z równania tego można skorzystać przy obliczaniu EOQ czyli optymalnej wielkości zamówienia

Q – wielkość pojedynczej partii zamówienia

KZ – roczny koszt utrzymania zapasów

K_U – jednostka kosztu utrzymania zapasu

C – udział kosztu utrzymania zapasu

P – cena jednostki materiału

KS – roczne koszty zamawiania

K_Z – koszt jednostkowy zamówienia

N – liczba zamówień składanych w ciągu roku

KC – koszty całkowite

S – sprzedaż

Koszty zamawiania

i utrzymania zapasów

całkowity koszt zapasów

całkowity koszt utrzymania zapasów

0 EOQ wielkość zamówienia (szt.)

KC = K_U *Q/2 + K_Z *S/Q → min

Optymalna wielkość partii

EOQ = $\sqrt{\frac{2*S*K_{Z}}{K_{U}}}$= $\frac{\sqrt{2*S*K_{Z}}}{C*P}$

EOQ – optymalna wielkość partii

S – wolumen rocznej sprzedaży

K_Z – koszty zmawiania

K_U – roczne jednostkowe koszty utrzymania zapasów

C – roczne koszty utrzymania zapasów wyrażone w % ich wartości

P – cena jaka firma płaci za nabywaną jednostkę zapasów

Przykład

Firma produkcyjna Y specjalizuje się w przetwórstwie drobiu w końcowej fazie wyrobu przy pakowaniu piersi z indyka zużywany jest pergamin, oszacowano roczne zapotrzebowanie na pergamin które wynosi 30 tyś. kg. i rozkłada się równomiernie w ciągu badanego roku, koszty obsługi zamówienia które w przeważającej części stanowią koszty transportu i rozładunku dostawy wynoszą 240 zł. Korzystając z danych statystycznych z ubiegłych lat określono koszty utrzymania zapasów wyrażone w procentach ich wartości na 20%. Cena zakupu 1 kg. pergaminu u dostawcy wynosi 2 zł/kg. Dział kontrolingu otrzymał zadanie ustalenia jakie zapasy pergaminu powinno utrzymywać się w magazynie tak aby nie dopuścić do ich nadmiernego poziomu związanego z ich dodatkowymi kosztami utrzymania.

EOQ=$\ \sqrt{\frac{2*30000*240}{2*0,2}}$ = 6000kg

Musimy zamawiać papier co 5 mc. w roku

Przykład

Przeanalizowano sytuację w której zapotrzebowanie odbiorców w związku na sprzedane dobro wzrosło o 50%, w związku z tym przedsiębiorstwo zużyje do produkcji 15 tyś. kg pergaminu więcej. Należy odpowiedzieć na pytanie jaki stan zapasów będzie optymalny w nowych okolicznościach jeżeli w dalszym ciągu trzeba minimalizować całkowite koszty zapasów.

EOQ = $\sqrt{\frac{2*45000*240}{2*0,2}\ }$ = 7348 kg

Wzrost sprzedaży w rezultacie daje mniej niż proporcjonalny wzrost zapasów EOQ rośnie wraz z pierwiastkiem kwadratowym sprzedaży

Wykład

Zarządzanie kapitałem obrotowym

Metody ustalania punktu złożenia zamówienia

Procedurę ustalania kolejnego punktu zamówienia zaleca się gdy jest mowa o średnim zapotrzebowaniu. Punkt jest to poziom zapasów przy którym powinno się złożyć kolejne zamówienie tak aby nie utracić ciągłości produkcji 1. Metoda ultrakonserwatywna – zapas sygnalizujący potrzebę złożenia uzyskuje się mnożąc maksymalne dzienne zużycie przez maksymalny czas realizacji zamówienia

Metoda procentowa – punkt złożenia kolejnego zamówienia jest złożony poprzez pomnożenie oczekiwanego przeciętnego dziennego zużycia przez oczekiwany czas realizacji zamówienia +25% od wyniku

Metoda współczynnikowa – zamówienie powinno być złożone wtedy gdy zapasy są równe pewnej krotności np.2-3 krotności przez odpowiedni wskaźnik.

Cel zarządzania należnościami

1.Minimalizuje stan należności

2.Minimalizuje okres spływu

3.Kredytowanie przedsiębiorców – dwojaki charakter

a) kredyt handlowy (kupiecki) – wyznaczenie kontrahentowi oznaczonego dłuższego terminu niż przewidziany na czynności manipulacyjne (30-40 dni my finansujemy wtedy odbiorców) zadaniem tego kredytu jest zacieśnienie wzajemnych stosunków pracy.

b)kredyt manipulacyjny – ma miejsce gdy mamy do czynienia z transakcją z odroczonym terminem np. płatności po sprawdzeniu dostawy.

Efektywna polityka kredytowa

1.Ustalenie systemu oceny wiarygodności klientów

2.Określenie upustów

3.Ustalenie polityki windykowania należności

4.Strategia polityki kredytowania

-konserwatywna (restrykcyjna)

-umiarkowana

-agresywna(kredytowanie klientów o wysokości za zagrożenia niewypłacalności)

Elementy systemu ocen wiarygodności kredytowej

Historia dotychczasowych płatności klienta(charakter) + Finansowa zdolność do płacenia(potencjał) + możliwość uzyskania zabezpieczenia roszczeń(zabezpieczenia) + Ogólna sytuacja finansowa klienta(kapitał) + otoczenie przedsiębiorstwa(warunki)

Metody zarządzania należnościami przedsiębiorstwa

1.Metoda DSO ustalania okresu inkasowania należności. DSO =należności na koniec okresu/sprzedaż dzienna

2.Metoda ABC doboru należności do oceny

3.Mwtoda sterowania wielkością i strukturą wieku należności

4.Metoda oceny należności poprzez indeks jakości portfela kredytowego

5.Polityka upustów

Efekty stosowania upustów gotówkowych

1.Poprawa przepływu gotówki przez wcześniej otrzymane należności

2.Zmniejszenie nakładów na wierzytelności i ryzyko nieściągalności

3.Zwiększenie sprzedaży

4.Skrucenie okresu spływu należności

5.Minimalizacja stanu należności

Rodzaje upustów

1.Upust za ilość

2.upust sezonowy

3.Upust funkcjonalny(dyskonto handlowe) redukcja ceny dla pośredników w zamian za realizację przez nich określonych funkcji np. promocja, dystrybucja.

Windykacja należności

1.Wysłanie listu ponaglającego

2.Przeprowadzenie rozmowy telefonicznej

3.Złożenie osobistej wizyty

4.Skorzystanie z usług agencji zajmującej się windykacją

5.Wystąpienie na drogę sądową

Factoring –sprzedaż należności

Zalety:

-natychmiastowe otrzymanie gotówki

-przerzucenie ryzyka związanego z powstaniem należności nieściągalnych na firmę factoringową

-możliwość zwiększenia kosztów administracyjnych

Wady:

-wysoki koszt

-utrata bezpośredniego kontaktu z odbiorcą

Zabezpieczenie należności

-można ubezpieczyć w firmie

-akredytowe - zaangażowanie otrzymania należności, stosowane w transakcjach zagranicznych

Zarządzanie środkami pieniężnymi

1.Srodki pieniężne są kluczowym składnikiem majątku nie są źródłem dochodów

2.Podstawowe motywy utrzymania gotówki

-motyw transakcyjny

-motyw przezorności owy

-motyw spekulacyjny

3.istitą zarządzania jest utrzymanie racjonalnego poziomu gotówki, minimalizacja Kostów ich zarządzania

4.Gospodarowanie krótkotermin pap. Wart.

-bony skarbowe

-bony komercyjne

-komercyjne weksle Inwestycyjno – Terminowe(KWIT)

-weksle kupieckie innych przedsiębiorstw

Bony skarbowe

Pap. wart. o okresach wykupu od 8 -52 tygodni odsprzedawane na przetargach organizowanych przez NBP

Bony komercyjne

-krótkoterminowe – pożyczkowe pap. wart. Emitowane przez spółki akcyjne do 3 m-c (1,3,6, m-c)

-jest bezwarunkowym i nieodwołanym zobowiązaniem emitenta do zwrotu w danym terminie określonej sumy, nominale kwoty. Oprocentowanie w formie dyskonta, krótkoterminowy kredyt- tańszy niż bank, wyższe oprocentowanie niż w banku, nabywcami są głównie banki.

Kwit

-są to krótkoter. pap. dłużne emitowane przez spółki z udziałem kapit. Zagranicznego gwarantowane przez spółki dominujące(zagraniczne)

-emitentem są głównie banki(zagraniczne)

-głównymi nabywcami są przedsiębiorstwa (nie bankowe)

-weksle te mogą służyć jako instrument płatności wobec innych przedsiębiorstw lub można je zdyskontować w banku

Kluczowe aspekty zarządzania gotówką

-minimalizacja bieżącej gotówki i maksymalizacja korzyści płynących z jej posiadania

-umożliwienie jak najszybszego przepływu gotówki przez przedsiębiorstwo

Zasady

1.Stałe utrzymanie pewnej ilości gotówki przez przedsiębiorstwo jest niezbędne ze względu na nieprzewidziane wydatki

2.Konieczność pozyskiwania gotówki w sytuacji niedoboru i inwestowania w przypadku nadwyżek

3.Wystepuje konflikt polegający na możliwości osiągnięcia zysku w przypadku zainwestowania ale za cenę utraty płynności

4.Zasadniczym narzędziem kontrolującym przepływ gotówki jest budżet, jego stosowanie umożliwia monitorowanie i planowanie przepływu gotówki

Zarządzanie zasobami środków pieniężnych – założenia

-przyspieszenie inkasowania należności

-opóźnienie płatności przedsiębiorstwa na rzecz dostawców

Model Baumola – założenia (oszacowanie optymalnej wielkości zasobów pieniężnych)

1.Zapotrzebowanie przedś. na środki pieniężne jest możliwe do przewidzenia i stałe w danym okresie

2.Wpływy środ. pien. Firmy z działalności napływają stale i w przewidzianym tempie

3.Zapotrzebowanie na środki pien. Netto będące różnicą pomiędzy wpływami i wydatkami jest stałe i możliwe do zaprognozowania

4.Stopa % inwestycji w pap wart jest stała przez cały okres.

Całkowite koszty zasobów środków pieniężnych

1.Koszty transakcyjne – biurowe, prowizje maklerskie- są związane z przekształceniami pap wart w gotówkę i są to koszty stałe.

2.Koszty alternatywne – stanowiące odbicie utraconych dochodów z oprocentowania

Budżet środków pieniężnych

1.Umożliwia utrzymanie odpowiedniego poziomu środ pien w wyniku ciągłego monitorowania i przewidywania wpływów i wypływów środków pien.

2.Zestawienie planowanych wpływów i wypływów w danym okresie.

Zarządzanie zobowiązaniami (krótkoterminowe pasywa)

1.Zobowiązania z tytułu dostaw towarów i usług(nieregularne)

2.Krótkoterminowy kredyt bankowy(nieregularne)

3.Zobowiązania wobec pracowników US, ZUS

4. wskaźnik szybkości obrotu zobowiązań = przychody ze sprzedaży/zob krótko

5. wskaźnik cyklu zobowiązań = zob krótko *365/przychody ze sprzedaży

6. wskaźnik nasilenia zobowiązań = zob wobec dostawców *365/wartość zakupu

7. udział zobowiązań krótko w zob ogółem = zob krótko *100/zob ogółem

8. udział zobow krótkoter w zobow długoter = zobow krótkoter *100/zob długo

9. udział nieodraczanych zobowiązań krótko w zob odraczanych = nieodraczane zob krótko/ odraczane zob krótko