Patryk Zawadzki, Formy pracy z trudną młodzieżą w placówkach opiekuńczo-wychowawczych w:Opieka, Wychowanie Terapia 3-4/2007, str.27
Wiesław Nynca, Wychowanie duchowe w resocjalizacji nieletnich, w: Opieka, Wychowanie, Terapia, nr 3-4/2007 Warszawa, str. 30
Lesław Pytka, Pedagogika resocjalizacyjna, Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej, Warszawa 2005, str. 163-165 |
„Wychowankami placówek opiekuńczo-wychowawczych staje się młodzież zagubiona we współczesnym, szybko zmieniającym się świecie, dotknięta szeregiem deficytów rozwojowych, emocjonalnych i zaburzeń zachowania. Taka młodzież na skutek uwarunkowań społecznych, problemów rodzinnych, szkolnych, a także uzależnień i konfliktów z prawem, znajduje się w egzystencjalnej próżni, w której nie ma norm i wartości społecznie aprobowanych, panuje swoisty indyferentyzm moralny.”
„Pracownicy takich placówek nawiązują pozytywny kontakt z dziećmi, rozwiązują ich problemy, pomagają w opracowaniu planów kształtujących przyszłość, wytyczają zadania do realizacji, analizują zachowanie wychowanków oraz kształtują nawyk systematycznego realizowania obowiązku szkolnego. Wymaga to specyficznych umiejętności i cech osobowości. Najczęściej wskazane aspekty osobowościowe to świadomość własnych odczuć, emocji, oporów i mechanizmów obronnych. Ważne są tez umiejętności interpersonalne, a wśród nich asertywność, umiejętność identyfikowania własnych słabych i mocnych stron oraz znajomość technik radzenia sobie ze stresem.”
„(…)placówki opiekuńczo-wychowawcze stanowią coś w rodzaju „socjoterapeutycznej wspólnoty mieszkaniowej”, w której przede wszystkim chodzi o pracę nad deficytami socjalnymi, emocjonalnymi, edukacyjnymi członków wspólnoty; naukę normalnego funkcjonowania w społeczności i życiu codziennym, prewencję i profilaktykę mającą na celu uchronienie wychowanków przed dalszym komplikowaniem własnego życia oraz kształtowaniem nawyku przejawiania odpowiedzialności za własny los, a tym samym przyszłość.”
”(…)trwałe zmiany są możliwe tylko wtedy, kiedy wychowanek będzie świadomy celowego programu, który powinien być realizowany w jego życiu. Wychowanek musi widzieć sens zmian, musi dostrzec, że związane z nim aktualne ograniczenia, wysiłek, trudy ostatecznie służą jemu samemu.”
„(…)nie ma uniwersalnego podejścia do wychowanków, trzeba wypracować indywidualne podejście do każdego z nich. Należy pamiętać, że praca wychowawcza nie może odbywać się metodą prób i błędów. Musi być zaplanowana i świadoma. Ważną kwestię stanowi powołanie w każdej placówce opiekuńczo-wychowawczej zespołu metodycznego, odpowiedzialnego z oddziaływania opiekuńczo-wychowawczo-socjalizacyjne.
„(…)można spotkać dwa modele pracy z trudną młodzieżą:
1) model restrykcyjno-kontrolny – ten model tworzą wychowawcy i pracownicy postrzegający placówkę jako „zakład karny dla młodzieży”, gdzie przebywa ona za karę i należy jej to cały czas uświadamiać. (…)
2) model wychowawczo terapeutyczny, najbardziej pożądany i wskazany do pracy wychowawczej. (…) Model ten dostrzega podmiotowość wychowanka i związek przyczynowo-skutkowy negatywnego zachowania z innymi elementami.”
„Dzieciństwo naszych wychowanków w głównej mierze jest wynikiem patologicznych oddziaływań wychowawczych ich rodziców. Co za tym idzie brakuje im wiary we własne siły, motywacji do działania, przeciwstawiania się trudom losu. Wybierają zazwyczaj drogę na skróty, drogę poprzez popełnianie przestępstw i zaspakajanie swych potrzeb w sposób społecznie nieakceptowany. Wynika z tego, że zdecydowanie brak im nadziei na inną alternatywę prowadzenia i ułożenia sobie życia. Rezygnacja, jaką kierują się nasi wychowankowie nie sprzyja przezwyciężaniu sytuacji dla nich trudnych, frustrujących. W związku z tym ulegają wpływowi używek, a potem uzależnień.”
„Praktycy dość często twierdzą, ze efekty resocjalizacji zależą właśnie od specyficznego klimatu czy atmosfery wychowawczej panującej w danej placówce.(…)Klimat społeczny instytucjonalnego środowiska wychowawczego to, moim zdaniem, zbiór subiektywnie postrzeganych przez wychowanków i wychowawców charakterystycznych cech, sytuacji, zdarzeń, będących względnie trwałymi skutkami jego funkcjonowania w ramach przyjętego systemu organizacyjnego i pedagogicznego, kształtujący motywację i zachowania jednostek i grup społecznych tej instytucji. Członkowie danej instytucji wierzą, że on istnieje, jednak rzeczywistość może być całkiem inna. Innymi słowy – jest subiektywnym obrazem zjawisk zachodzących w środowisku wychowawczym instytucji (opiekuńczej, wychowawczej, poprawczej) w ujęciu jej pensjonariuszy i kadry.(…)Pełne rozpoznanie czyli diagnoza klimatu społecznego, jest – z pedagogicznego punktu widzenia – niezbędnym wyznacznikiem racjonalnego organizowania i ewentualnego korygowania środowiska wychowawczego instytucji opiekuńczo-wychowawczych.” |
wychowanek
Resocjalizator
Placówka opiekuńczo-wychowawcza
świadomość
Modele pracy
Nieletni
Klimat społeczny |