KSZTAŁCENIE I METODYKA NAUCZANIA RUCHU
ZNACZENIE RUCHU W ŻYCIU CZŁOWIEKA
Ruch i ćwiczenia jako bodźce naturalne oddziaływają korzystnie na cały organizm. Wpływają na czynności wszystkich narządów a tym samym na sprawność fizyczna jednostki. Brak ruchu osłabia sprawność sprzyja powstawaniu choroby.
STAWY I KOŚCI
Utrzymanie zakresu ruchu w stawie lub zwiększenie w przypadku ograniczenia kształtowanie powierzchni stawowych, elastyczności torebek stawowych i stawów, wpływa na uwapnienie kości.
MIESNIE
Zwiększenie ich masy, siły, długości i elastyczności. Skórcze i rozkurcze poprawiają krążenie krwi co powoduje lepsze zaopatrywanie mięśni w tlen.
UKŁAD NERWOWY
Rozbudza układ, rozwój pamięci ruchowej, szybkości i łatwości oddziaływania na bodźce zewnętrzne, usuwa zaburzenia koordynacji ruchowej.
UKŁAD ODDECHOWY
Poprawia tor oddychania, zwiększa pojemność płuc, działa kształtująco na klatkę piersiową.
UKŁAD TRAWIENNY
Ma wpływ na sprawność narządów leżących w obrębie jamy i działa prawidłowo na funkcje żołądka i wątroby, zapobiega infekcja i zaparcią.
KRĄŻENIE
Zwiększa przepływ krwi tętniczej i powiększa czynność adaptacyjną serca.
FUNKCJE GIMNASTYKI
ADAPTACYJNA
STYMULACYJNA
KOMPRESACYJNA
KOREKCYJNA
CELE GIMNASTYKI
ZDROWOTNY
USPOKAJAJACY
KSZTAŁTUJĄCY
ESTETYCZNY
ETYCZNY
KIERUNKI GIMNASTYKI
PODSTAWOWA
SPORT GIMNASTYCZNY
POMOCNCZA
LECZNICZA – przywracanie kalekom optymalnej sprawności fizycznej KINEZYTERAPIA
W RECHABILITACJI stosuje się odpowiednie metody ćwiczeń, rozluźnienie napięcia i przykurczu mięśniowego, zwiększanie siły mięśni, poszerzanie ruchliwości .
SPOSÓB ĆWICZEŃ ŚCISLE UWZGLĘDNIONY Z LEKARZEM!!!
PROWADZENIE ZAJĘC Z GIMNASTYKI
WSTĘPNE- przygotowawcze, usprawniające
GŁÓWNE- ukierunkowane na leczenie danego schorzenia, przygotowanie funkcji ruchowych, kompensacja ruchu
DZIAŁANIE WSZECHSTRONNE- stabilizuje, wzmacnia
METODYKA- Zbiór metod, zasad i form jakie należy zastosować w celu uzyskania zamierzonego efektu
TERMINOLOGIA- znajomość umożliwia prowadzenie ćwiczeń z pacjentem , ułatwia korzystanie z literatury, schematów, rysunków i ćwiczeń
ĆWICZENIE
Jest to docelowo powtarzany ruch części ciała który prowadzi do usprawnienie funkcji narządów, układów narządów. Składa się z pozycji wyjściowej, ruchu i pozycji końcowej.
PODZIAŁ SOMATYCZNO ANATOMICZNY
W oparciu o podstawowe części ciała (ćw. Głowy , tułowia, nóg, ramion)
PODZIAŁ FIZJOLOGICZNY
Ze względu na rodzaj skurczów mięśni
a)STATYCZNE – izometryczne napięcia mięśni bez zmiany długości i bez efektu ruchowego (stanie na rękach)
b) DYNAMICZNE – przewroty, salto
–KONCENTRUJĄCE - EKSCENTRYCZNE
STRUKTURALNY
Sposób wykonywania ruchu
CYKLICZNE zgodność, powtarzalność faz
ACYKLICZNE pełna dowolność
MIESZANE = cykliczne + acykliczne
PSYCHO- MOTORYCZNY
W zależności od cech motorycznej- ćw. Siłowe , wytrzymałościowe, szybkościowe, koordynacyjno-ruchowe (gibkość, zwinność, zręczność)
W ZALEŻNOŚCI OD ZAANGARZOWANIA OSOBY ĆWICZĄCEJ
CZYNNE
BIERNE wspomagane, samo wspomagające
PODZIAŁ PRAKTYCZNY ĆWICZEŃ
W oparciu o który są prowadzone wszystkie zajęcia ruchowe
ĆW. PORZĄDKOWO- DYSCYPLINUJĄCE
ĆW. KSZTAŁTUJĄCE
ĆW. STOSOWANE
ĆW. UZUPEŁNIAJĄCE
WSKAŹNIKI METODYCZNE terminologia zależności od grupy wiekowej.
RR- ramiona RL- ręka lewa RP- ręka prawa
NN- nogi NL- noga lewa NP.- noga prawa
T- tułów S- szyja
PW- pozycja wyjściowa PK- pozycja końcow
Stosowane jako środek wychowawczy mają na celu wyrobienie świadomej dyscypliny, podporządkowanie ćwiczących woli prowadzącego, planowanie organizacji zajęć i ekonomiczne wykorzystanie czasu lekcji. Uczy właściwego posługiwania się narzędziami, zapobieganie urazom i wypadkom podczas zajęć. Pobudzają wyobraźnie, spostrzegawczość, kształtują reakcje ruchowe, reakcje na bodźce ruchowo wzrokowe.
PODZIAŁ POZYCJI WYJŚCIOWYCH
- STABILNE ciało jest w równowadze, rzut środka ciężkości ciała trafia w środek pola podstawy
- CHWIEJNE pozycja po oparciu ciała jest mała, środek ciężkości jest w równowadze
- IZOLOWANE przez ustabilizowanie , unieruchomienie odcinków ciała niebiorących udziału w ćwiczeniach eliminuje zbędne ruchy
Rodzaje pozycji wyjściowych: wysokie w staniu, średnie, niskie
POZYCJA WYJŚCIOWA
To nieruchomy układ ciała przed rozpoczęciem ćwiczenia. Ma na celu wykonanie optymalnych warunków do wykonania ćwiczenia, może je uatrakcyjnić lub zmienić jego charakter, cel. Rodzaj pozycji pozwala na kontrolowanie ruchomości w stawie i ocenę stanu mięśniowego pacjenta. Pozycja wyjściowa warunkuje wykonanie poprawnej formy ruchu, pozwala określić czy ruch był wykonany poprawnie.
CELE I ZADANIA ĆWICZEŃ KSZTAŁTUJĄCYCH
Wyrobienie prawidłowej postawy ciała przez systematyczne powtarzana ćwiczeń, kształtowanie aparatu ruchowego, cech motorycznych, wyrobienie koordynacji ruchowej. Wyrobienie nawyków bezpośredniej celowości ruchów w sposób celowy, zręczny i poprawny technicznie, czucia kierunku ruchu i położenia ciała w przestrzeni. Wyrobienie obszerności, miękkości, płynności ruchu i poczucia rytmu, piękna, estetyki i harmonii ruchu, rozwoju mięśni pod względem siły, długości, elastyczności. Są to ćwiczenia o charakterze ogólnorozwojowym.
PŁASZCZYZNY WYKONYWANIA RUCHÓW
Są to płaszczyzny przechodzące przez ciało człowieka, płaskoi leżące prostopadle do siebie.
PŁASZCZYZNA STRZAŁKOWA - dzieli ciało na stronę prawą i lewą
Ruchy wykonywane: WYMACHY, WZNOSY, OPUSTY
PŁASZCZYZNA CZOŁOWA- dzieli ciało na cześć przednia i tylna
Ruchy wykonywane: WZNOS NÓG W BOK, SKŁON TUŁOWIA W PRAWO/ LEWO
PŁASZCZYZNA POPRZECZNA- dzieli ciało na część górną i dolną, przebiega przez linie bioder
Ruchy wykonywane: SKRĘTY RAMON, TUŁOWIA, NÓG
PASZCZYZNA ZŁOŻONA (MIESZANA)
Ruchy wykonywane: KRĄŻENIE TUŁOWIA, SKRĘTO- SKŁONY
PODZIAŁ ĆWICZEŃ KSZAŁTUJĄCYCH
SOMATO- ANATOMICZNYM
PSYCHOMOTORYCZNY- kształtowania cechy motorycznej
ZE WZGLĘDU NA WARUNKI OBCIĄŻENIA CIAŁA ĆWICZĄCEGO
-WOLNE gdzie ruch jest nieograniczony
-Z PRZYBOREM (piłki ciężkie, lekkie, małe i duże, hantle, skakanki, kółeczka laski gimnastyczne, woreczki, szarfy)
-ZESPÓŁĆWICZĄCYCH
-PRZY DRABINKACH
-Z ŁAWECZKAMI
ĆWICZENIA MOGĄ BYĆ w marszu, w biegu, w miejscu
ZASADY ZAPISU I PROWADZENIA ĆWICZEŃ KSZTAŁTUJĄCYCH
0 podać rodzaj ćwiczenia
Podać pozycje wyjściową
Nazwa ruchu
Część ciała której dotyczy
Kierunek ruchu
Inf. Dodatkowe (wolno, z dotykiem za część ciała)
Takt
Opis pozycji końcowej
W ĆW. KSZTAŁTUJĄCYCH POZYCJA KOŃCOWA MUSI BYĆ JAK POZYCJA WYJSCIOWA.
ZASADY TWORZENIA NOWYCH ĆWICZEŃ
-Zmiana pozycji wyjściowej
- zmiana rytmu i tępa ćwiczeń
- łączenie różnych form ruchu tej samej pozycji ciała
- łączenie ruchów różnych części ciała
- wykonanie ćwiczenia ze zmiana marsz, bieg
- zwiększenie intensywności ćwiczeń uzyskamy przez zwiększenie liczby ćwiczeń w tej samej Seri lub innym krótkim czasie, zwiększenie tępa ćwiczeń
- stosowanie częstych zmian pozycji wyjściowej
- wykonanie ćwiczeń z wykorzystaniem przyborów i przyrządów
- ze współćwiczącym i wykorzystaniem oporów
_ ćwiczenia należy wykonać w pełnym zakresie ruchu
SPOSÓB PROWADZENIE ĆWICZEŃ
- objaśnienie słowne i pokaz ćwiczenia
- próba wykonania ćwiczenia przez grupę
- korekta i objaśnienie powtórne
-następnie właściwe wykonanie ćwiczenia
ĆWICZENIA KSZTAŁTUJĄCE SĄ STOSOWANE WE WSZYSTKICH ETAPACH ROZWOJU
DLA DZIECI W FORMIE ZABAWOWO ZADANIOWEJ
-w rehabilitacji ruchowej dorosłych- ścisła
- stosowane są w części wstępnej lekcji, jest to popularna rozgrzewka
- w rehabilitacji cała jednostka prowadzona w oparciu o ćwiczenia
-większość ćwiczeń posiada rytm i tępo wykonania
- w trakcie wykonania ćwiczeń przez całe grupy konieczne jest wyliczenie ćwiczeń lub użycie sprzętu muzycznego
ĆWICZENIA KSZTAŁTUJĄCE RAMION
ZADANIA
-Wzmocnienie siły mięśni obręczy barkowej, ramion i przedramion.
- Zwiększenie ruchomości, obszerności ruchu w stawach: barkowym, łokciowym, nadgarstkowym i ręki (ruchy manualne).
- Rozciągnięcie mięśni obręczy barkowej i piersiowej, które na skutek przykurczów mogą powodować wadliwą postawę ciała ( plecy okrągłe)
KIERUNKI GŁÓWNW POŁOŻENIA RAMION:
- w dół, w bok, w przód, w górę
KIERUNKI POŚREDNIE:
- w tył dół -w przód dół -w górę przód
- w górę zewnątrz -w przód zewnątrz -w dół zewnątrz
UKŁADY RAMION:
- ramiona skrzyżnie w dół, przód, w górę
-ramiona ze splecionymi dłońmi w dół, przód i w górę
- ramiona na głowie, na kark, na barki
-ramiona w łuk nad głowę
-ramiona biodra chwyć
-ramiona w górę ugięte, w dół ugięte, w górę tył ugięte, w dół przód ugięte
- ramiona w dół przodem zgięte, w bok przodem zgięte
-ramiona Skórcz
RUCHY RAMION
- wznos
- przenos rr w prawo/ lewo
-opust
-zgięcie
-ugięcia
- wyprosty
- wymachy (naprzemienne, bokiem, w górę)
-skręty
- skórcze
-rzuty
-odrzuty
-krążenia ramion: przodem w dół
przodem w górę,
tyłem w górę,
bokiem w górę,
na zewnątrz,
bokiem w górę do wewnątrz,
przodem w dół, tyłem w dół,
bokiem w dół na zewnątrz,
bokiem w dół na wewnątrz
ĆWICZENIA KSZTAŁTUJĄCE NÓG
ZADANIA
- wzmocnienie mm obręczy biodrowej, ud, podudzia, mm podeszwowych i więzadeł stóp
- wyrobienie ruchliwości we wszystkich stawach nóg
- kształtowanie pośrednie prawidłowej postawy ciała
- rozwój cech fizycznych, motorycznych, umożliwiających ruchy lokomocyjne
- doskonalenie ruchów nóg
- ćwiczenia s a wykonywane w pozycjach średnich i niskich
- ćwiczenia równoważne należy wykonywać powoli, należy je łączyć z ćwiczeniami ramion
- podskoki wykonujemy na palcach amortyzując przez ugięcie ich w stawach kolanowych
- ćwiczenia stóp należy wykonywać boso w celu właściwego wysklepienia stopy
RODZAJE ĆWICZEŃ: wznosy tak jak u rr ale bez Skórczów, rozkurczów i opustów
ĆWICZENIA TYPOWE DLA NÓG:
- przysiady i półprzysiady
-ćwiczenia w podskokach ( nie stosować przy wadach kręgosłupa i płaskostopia)
- wypady i ćw. rozciągające mięśnie i stawy nóg
- bez przyrządów
- opady w przód i w tył w stawach kolanowych i skokowych
ĆWICZENIA KSZTAŁTUJĄCE TUŁOWIA
DZIELĄ SIĘ W OPARCIU O PŁASZCZYZNY WYKONYWANIA RUCHU
PŁASZCZYZNA STRZAŁKOWA
a)Skłony i opady w przód
-zwiększenie i utrzymanie ruchomości międzykręgowej kręgosłupa
- utrzymanie elastyczności tylnych mięśni tułowia
- wzmocnienie mięśni grzbietu, utrzymanie prawidłowej postawy ciała
- zadaniem jest zmniejszenie krzywizny lododycznej na odcinku szyjnym i lędźwiowym
b) Skłony i opady w tył
-wzmocnienie mięsni grzbietu
- rozciągnięcie mięśni piersiowych
- zmniejszenie krzywizny piersiowej (kifozy)
-wyrobienie ruchomości w tył w stawach międzykręgowych
- prawidłowe ukształtowanie klatki piersiowej
- po ćwiczeniach gibkościowych w tył należy zastosować ćw. rozluźniające w przód
c) Ćwiczenie mięśni brzucha
PŁASZCZYZNA CZOŁOWA
SKŁONY, OPADY TUŁOWIA W BOK, PODPÓR BOKIEM
- zwiększenie ruch ruchomości kręgosłupa w płaszczyźnie czołowej
-kształtowanie siły i elastyczności bocznych mięśni tułowia
- stabilizacja prawidłowego układu kręgosłupa
- wyrobienie ruchomości i ukształtowanie piersiowej części kręgosłupa
PŁASZCZYZNA POPRZECZNA
- skłony tułowia w przód
- zwiększenie ruchomości kręgosłupa we wszystkich płaszczyznach poprzecznych
PŁASZCZYZNA ZŁOŻONA
- skrętoskłony
- ćw. mm brzucha
- krążenia
- zwiększenie ruchomości kręgosłupa we wszystkich odcinkach
- zwiększenie siły, ruchomości i elastyczności mięśni tułowia ( wszystkie mm są zaangażowane)
- kształtują sprawność fizyczna koordynacje i harmonie ruch
ĆWICZENIA MIĘŚNI BRZUCHA
STEROWANE DOŁEM i GÓRĄ
- wzmocnienie mm przedniej ściany tułowia,
-utrzymanie w prawidłowym ułożeniu miednicy,
- zapobieganie tworzenia się lordozy lędźwiowej,
- zapewnienie odpowiedniego działanie tłoczni brzusznej
- ważny jest sposób oddechu
UWAGI METODYCZNE
-ćw. prowadzone w formie zabawowej, ścisłej i zadaniowej
-należy wykonywać we wszystkich płaszczyznach w sposób dynamiczny i statyczny
- ćw. tułowia rozpoczynać dynamicznych płaszczyźnie strzałkowej w przód
- nie należy wykonywać ich wszystkich bezpośrednio po sobie
- we wszystkich pozycjach wyjściowych
ĆWICZENIA KSZTAŁTUJĄCE SZYJI
- mają pośredni wpływ na rozwój tułowia
- są to ćwiczenia gibkościowe tułowia
- można je prowadzić z ćwiczeniami ramion nóg
ZADANIA
- utrzymanie prawidłowej ruchomości szyjnego odcinka kręgosłupa i połączenia głowy z kręgosłupem
- wzmocnienie mięśni i prawidłowej lordozy szyjnej i prawidłowego ustawienie głowy
RODZAJE ĆWICZEŃ
PŁASZCZYZNA STRZAŁKOWA
- skłony głowy w przód i tył
- wysuwanie i cofanie głowy
PŁASZCZYZNA CZOŁOWA
- skłony głowy w prawą i lewą stronę
PŁASZCZYZNA POPRZECZNA
- skłony głowy w prawą i lewą stronę
PŁASZCZYZNA ZŁOŻONA
– skrętoskłony i krążenia głowy
UWAGI METODYCZNE
- wszystkie ruchy wykonujemy powoli
- pozycja do ćwiczeń stabilna i wygodna
-stosuje się w części głównej i końcowej lekcji
- należy je stosować we wszystkich okresach rozwojowych
- powoli w pełnym zakresie ruchu
ĆWICZENIA STOSOWANE
ZADANIA
- wyrobienie ogólnej sprawności ruchowej oraz doskonalenie cech fizycznych i motorycznych człowieka
- wyrobienie cech charakteru po przez kształcenie siły woli, decyzji, uwagi, odwagi, wytrwałości
- wyrobienie nawyków ruchowych przydatnych w życiu codziennym
-wykonanie ruchów lokomocyjnych i funkcjonalnych
GRUPY
1. ĆWICZENIA RÓWNOWAŻNE NA PRZYŻĄDACH
- ćwiczenia układu nerwowo-mięśniowego maja wpływ na koordynacje
-poszerzają zakres koordynacji ruchowej
-rozwijają uwagę, przezorność, świadomość ćwiczących
- oswajają z wysokością, pomagają w pozbyciu się lęku wysokości
O STOPNIU TRUDNOŚCI DECYDUJE PŁASZCZYZNA PODPARCIA ORAZ OŁOŻENIE ŚRODKA CIĘŻKOŚCI
Mogą być ćwiczenia wolne, z przyborem, ze współćwiczącym
Są prowadzone na ławeczkach gimnastycznych, belkach, równoważni
WAZNA JEST ASEKURACJA, PRZEZ CHWYT ZA DŁOŃ!!!!
2. RZUTY, CHWYTY, DZWIGANIA
- rozwijają koordynacje ruchową
-doskonalą zręczność
- rozwijają głębokie czucie mięśniowe, które wpływa na zaliczenie przedmiotów do lekkich i ciężkich i ze względu na odległość
-Użycie różnych przedmiotów w zależności od rozmiaru i wagi wpływa na rozwój szybkości (piłeczki, woreczki) bądź siły (piłki ciężkie)
RZUTY WYKONUJEMY: jednorącz, oburącz, mogą być w górę, półgóre i dołem, przodem, bokiem, tyłem do kierunku, w staniu, biegu, z wyskoku, z obrotu
RZUTY WYKONUJEMY: w dwójkach, trójkach, kółkach, szeregach
Rzuty do celów: stałych( koszy, pachołków, kółek) lub ruchomych ( małą piłką do dużej toczącej się piłki)
3. DŹWIGANIA
- kształtują siłę oraz umiejętność ekonomicznego jej wykorzystania
- podstawową zasadą unoszenia przedmiotów jest noszenie ich blisko tułowia, jka najbliżej lini pionowej ciała
- dźwiganie powinno być wykonane z półprzysiadu lub przysiadu
-podnoszenie przez opad lub skłon tułowia powoduje duże obciążenie na odcinku lędźwiowym kręgosłupa powoduje dyskopatie lub przepukliny
- dźwigamy: piłki ciężkie, ze współćwiczącym ławeczkę gimnastyczna lub inne obciążenia stosowane na siłowni
4. ZWISY I PODPORY
- są to ćwiczenia siłowe, kształtują przeciwstawne grupy mięśniowe
- w zwisach pracują głównie mięśnie z grupy zginaczy a w podporach z grupy prostowników
- zwisach siła ciążenia koryguje krzywizny kręgosłupa
-ĆW. ELONGACYJNE są to ćw. rozciągające kręgosłup w osi pionowej kręgosłupa
-wzmocnienie mięśni ramion, obręczy barkowej, łopatek, prostowników grzbietu
- Cały ciężar ciała utrzymują mięśnie ramion, są prowadzone przy drabinkach, drążkach, kółkach, kratach i linach
- Zwis bierny – ciało zwisa bezwładnie
- Zwis czynny – przy lekkim podciągnięciu dochodzi do napięcia wszystkich mięśni tułowia i nóg
- Półzwis- ciężar ciała jest utrzymany przez mięśnie nóg i ramion
-Przysiad zwieszony - Siad zwieszony
- Podczas ćw. w zwisach obowiązuje chwyt zamknięty (małpi chwyt)
- podchwyt – nachwyt -dwuchwyt
CWICZENIA W ZWISACH
-podciągnięcia i opusty, wywijania, wymachy, skręty, wznosy, chody po drabinkach, chody z obrotami, wspinania, przeskoki z drabinki na drabinkę, wymyki i odmyki, ćw. trzepakowe
5. CHODY I BIEGI
Stanowią podstawowe funkcje lokomocyjne człowieka, polegają na naprzemiennej pracy rąk i nóg. Wzmacniają układ mięśniowy, usprawniają prace układu krążenia i oddychania. Polepszają kondycje, koordynacje, elastyczność i ekonomie ruchu ćwiczących. Różnica między biegiem i chodem polega na dynamice ruchu, w chodzeniu stopy mają stały kontakt z podłożem , a w biegu następują faza lotu.
CECH PRAWIDŁOWOŚCI
-IZOCHRONIA- jednakowy czas obciążenia prawej i lewej nogi
- IZOTONIA- dobra koordynacja pracy nóg z górną częścią ciała
- PRAWIDŁOWE USTAWIENIE stóp, głowy, i klatki piersiowej
STOSUJEMY RÓŻNE FORMY BIEGÓW I CHODÓW:
Spacery, marsze, marszobiegi, biegi
-bieg na wzmocnionym dystansie
- w określonym czasie
- z narastającą intensywnością
-ze zmniejszającą się intensywnością
- ze zmienną intensywnością
- slalomy
- biegi z utrudnieniami
- biegi z przeszkodami
- biegi stosujemy rytmicznie, przy muzyce
6. ĆW. ZWINNOŚCIOWO- AKROBATYCZNE
Celem tych ćwiczeń jest zdobycie umiejętności władania ciałem w szybko zmieniających się pozycjach
- rozwijają wszystkie cechy motoryczne
- rozwijają czynności lokomocyjne
- kształtują odwagę, szybkość podejmowania decyzji
ĆWICZENIA dynamiczne (w przód, w tył, w prawo, lewo), przewroty, zwinnościowo dynamiczne, statyczne(stanie na rękach, nogach
ĆWICZENIA UZUPEŁNIAJĄCE
Są to wybrane ćwiczenia z innych dziedzin i dyscyplin. Praktyczne i rozrywkowe. Działają one jako uzupełnienie ruchu w innych formach a nie ujęte są w planach systematycznych. Są stosowane w celu uzupełnienia ruchu w innych formach i uatrakcyjnienia zajęć.
W grupie ćwiczeń ze sportu walki, z gier zespołowych, atletyki terenowej, pływania wodne
RODZAJE ĆWICZEŃ:
1. ZABAWY I GRY GIMNASTYCZNE
Wzmacniają zainteresowanie ćwiczących. Dostarczają dużo emocji i radości. Zawierają wartości wychowawcze i zdrowotne. Oddziaływają na psychikę i osobowość. Sprzyjają odprężeniu i czynnemu wypoczynkowi.
2. ĆWICZENIA MUZYCZNO- RUCHOWE I RYTMICZNE
Posiadają walory dydaktyczne, estetyczne, elastyczne. Dynamizują wykonanie ruchu, relaksują. Rytm muzyczny wprowadza ład i dyscyplinę. Ułatwia prowadzenie zajęć.
3. ĆWICZENIA ODDECHOWE
Prowadzone są w celu wyegzekwowania od ćwiczących prawidłowego oddychania i zwiększania wydolności układu oddechowego. Wpływają na prawidłowy ruch klatki piersiowej. Nauczają prawidłowego toku oddechu.
SPECJALNE- oddech odbywa się w sposób wybiórczy i kierowany.
4. ĆWICZENIA KOREKCYJNE
Maja za zadanie odzyskanie (reakcje) lub zachowanie prawidłowej postawy ciała. Podstawą działania przy wszystkich wadach postawy jest selektywna praca wybranych grup mięśni.
NAJCZĘŚCIEJ SPOYKANE WADY POSTAWY
- plecy okrągłe
-kifoza piersiowa
- plecy płaskie(lordoza odcinka lędźwiowego)
-odstające łopatki
- skoliozy
- zapadająca się klatka piersiowa
-gruszkowata klatka piersiowa
WADY NÓG: płaskostopie, koślawość, szponowatość
5. ĆWICZENIA ROZLUŻNIAJĄCE
Zmniejszają napięcie mięśniowe. Polepszają drożność naczyń krwionośnych. Sprzyjają procesom odnowy. Stosowane są po ciężkiej pracy i po wysiłkach statecznych. Najprostsze ćw. to powolne wznosy i opusty kończyn w pozycjach wypoczynkowych. Ruchy w których poszczególne części ciała opadają bezwładnie.
6. ĆWICZENIA RELAKSACYJNE
Poprawiają prace serca, zapobiegają zmęczeniu, zmniejszają napięcie mięśniowe, przeciwdziałają stanom lękowym.
TRENING AUTOGENNY SCHURZA:
Oparte na hipnozie, polegają na powtarzaniu auto sugestywnych faz. Metoda oparta na sugestii : obejmuje odczucie ciężaru ciała, odczuwania ciepła, opanowanie czynności narządów wewnętrznych.
TRENING AUTOGENNY JACOPSA:
Polega na napięciu i rozluźnieniu poszczególnych grup mięśniowych.
7. ĆWICZENIA ODDECHOWE
CELE I ZADANIA:
-zwiększenie ruchomości w stawach kl. Piersiowej
-wzmocnienie mięśni oddechowych i wydechowych
- zwiększenie pojemności oddechowej płuc
- korekcja postawy w obrębie układu oddechowego
- nauczenie prawidłowego oddychania
WSKAZANIA: -stosujemy przed i po zabiegach chirurgicznych- podczas chorób układu oddechowego- podczas wszystkich ćwiczeń leczniczych
PRZECIWSKAZANA: -w ostrym okresie schorzeń układu oddechowego i krążenia (sercowo- naczyniowego - w niektórych chorobach CUN- podczas stanów zapalnych gruczołów wydzielniczych
UWAGI !!! stosowanie ćw. Oddechowych jednych po drugich prowadzi do hiperwentylacji.
W nauczeniu prawidłowego toru oddychania wyróżniamy 2 tory: brzuszny i piersiowy
- max liczba powtórzeń to 6 do 8 wdechów, stosujemy w dobrze przewietrzonych pomieszczeniach
- w pozycjach wygodnych
RODZAJE ĆW. ODDECHOWYCH
-wolne - wspomagane - z oporem - z użyciem przyrządów i przyborów
8. ĆWICZENIA KOREKCYJNE NÓG W WADACH PŁASKOSTOPIA
CELE:
- wzmocnienie mięśni stopy i rozciągnięcie mięśni przykurczowych
- wyrobienie prawidłowego nawyku ustawiania stopy w marszu, biegu, długotrwałego siedzenia lub stania
- przy właściwym ułożeniu stopa opiera się na 1,5 kości śródstopia i piety
- utrzymanie właściwego wysklepienia stopy
- odpowiednie utrzymanie łuków stopy
PRZECIWSKAZANIA:
- unikanie ćw. skocznościowych
-uniknięcie długotrwałego stania
- szerokich rozkroków w pozycji stojącej
WSZYSTKIE ĆWICZENIA WYKONUJEMY BOSO
METODY, FORMY, ZASADY STOSOWANE W PROCESACH DYDAKTYCZNYCH.
I. METODY PROWADZENIE ZAJĘĆ RUCHOWYCH
1. Metody kreatywne- twórcze
2. Metody prokreatywne- usamodzielniające
3. Metody reprodukcyjne- odtwórcze
II. METODY PROWADZENIA RUCHU
1. Analityczne- nauczanie ruchu częściami
2. Syntetyczne- nauczanie ruchu w całości
3. Mieszane- twórcze na początku analityczne a później syntetyczne
III. METODY KSZTAŁTOWANIA CECH MOTORYCZNYCH
1. powtórzeniowa
2. ciągła
3.zmienne
4.interzałowa- doznawanie wysiłku
IV. FORMY PROWADZENIA ZAJĘĆ RUCHOWYCH
1.INDYWIDUALNA- każdy z ćwiczących ma swój zestaw ćwiczeń
2. FRONTALNA- wszyscy ćwiczący wykonują ten sam ruch równacze
3. PRACY W ZESPOLE
4. PRACY W ZESPOLE Z DODATKOWYMI ZASADAMI (dodatkowe zadania indywidualne)
5. OBWODU STACYJNEGO
6. TORY PRZESZKÓD
Zasady: świadomości, aktywności, systematyczności
BUDOWA LEKCJI:
LEKCJA SKŁADA SIĘ Z 3 CZĘŚCI:
I. CZĘŚĆ WSTĘPNA: przygotowanie ćwiczącego do zajęć zdyscyplinowanie grupy, przeprowadzenie czynności organizujących
II. CZĘŚĆ GŁÓWNA: poświęcona jest głównemu tematowi zajęć. Składa się z części:
a). służy przygotowaniu ćwiczących pod względem fizycznym, psychicznym do realizacji głównego zadania lekcji (oparta na ćw. kształtujących)
b). realizacja tematu lekcji- występują ćw. stosowane, w gimnastyce leczniczej prowadzimy działania ukierunkowane na daną dysfunkcje ruchu lub dana jednostkę chorobową
c). cz. Końcowa zajęć- opiera się na ćwiczeniach z grupy uzupełniających. Służy uspokojeniu, wyciszeniu organizmu po wysiłku z części głównej
OGÓLNE WSKAZÓWKI METODYCZNE PODCZAS ĆWICZEŃ:
DOBÓR ODBYWA SIĘ W OPARCIU O KRZYWĄ N- KRZYWĄ NATĘŻENIA RUCHU
Podstawowe sposoby zmniejszania/ zwiększania wysiłku w lekcji gimnastyki.
1. Zmiana stopnia napięcia mięśni podczas wykonywania ruchu
-zmiana stosowanych obciążeń, zmiana pozycji wyjściowej, kierunku i amplitudy ruchu
2. Zmiana liczby powtórzeń
3. zmiana tempa ruchu
4. Regulacja długości przed wypoczynkowej
Uwagi metodyczne
na początku lekcji niestosujemy ćw. statycznych
- intensywnych. Nauczanie ćw. powinno przebiegać od łatwych do trudnych, od prostych do złożonych
-nie stosować po sobie ćw. o dużym natężeniu
-po ćw. trudnych wysiłkowo i technicznie stosować ćw. łatwe i rozluźniające
- zajęcia z dziećmi i osobami starszymi: natężenie wysiłku powinno wzrastać powoli i nie trwać zbyt długo
- ćw. wymagające precyzji ruchu nie mogą być stosowane po ćw. o dużym natężeniu
-zmiana pozycji wyjściowej
- zajęcia powinny być prowadzone w sposób logiczny
-po ćw. hamujących oddychanie stosujemy ćw. normujące oddychanie
-podczas zajęć kontrolować poprawność ćwiczeń
- w zajęciach stosować ćw. ze wszystkich grup materiału ćwiczebnego
ZABAWY I GRY
ZABAWA jest to forma aktywności człowieka podejmowana dobrowolnie przez jednostkę lub zespół, w której względy praktyczne, wytwarzanie dóbr i ich gromadzenie nie grają żadnej roli, natomiast dodatni tok emocjonalnych przeżyć, poczucie swobody działania, gra wyobraźni odróżniają ją od pracy
CECHY ZABAWY
Podejmowana dobrowolnie, stanowi źródło przyjemności, rozkosz; ma fabułę, można do niej dołączyć lub zrezygnować w każdej chwili, jeśli istnieje w niej forma współzawodnictwa to tylko indywidualna
CELE ZABAWY
Kształtują rozwój cech motorycznych, opanowują podstawowe formy ruchu, poznanie elementów technicznych określonych dyscyplin sportu, poznawczy, prospołeczny, socjalny, wdrożenie dzieci do funkcji przewodnictwa w grupie, podporządkowanie się grupie, współpracy w grupie, cel hedonistyczny- czerpanie przyjemności
PODZIAŁ ZABAW (CZYNNOŚCIOWO METODYCZNY)
- ZABAWY ZE ŚPIEWEM
-ORIENTACYJNO- PORZĄDKOWA
-NA CZWORAKACH
- GRY BIERZNE, RZUTNE, KOPNE, SKOCZNE, Z MOCOWANIEM, KOORDYNACYJNE, USPOKAJAJĄCE
GRA
jest to zabawa prowadzona według przyjętych reguł w których jest element współzawodnictwa między grupami, lub rodzaj walki prowadzony według prowadzonych zasad
CECHY GRY
Dobrowolność uczestnictwa, forma współzawodnictwa grupowego, każda drużyna ma kapitana, równa ilość uczestników drużyn rozgrywających gry według przyjętych zasad
Klasyfikacja gier:
-PROSTE – 2 drużyny, proste przepisy, kombinacja kilku gier prostych
-DRUŻYNOWE- kilka drużyn, określenie reguł i sędziego
TOK LEKCYJY DLA DZIECI MŁODSZYCH TOK LEKCYJNY DLA DZIECI STARSZYCH
1.ze śpiewem 2.orientacyjno-porządkowa 1.orientacyjno-porządkowa 2.mocowanie i dźwigania
3.na czworakach 4.Rzutna 5.Bieżna 6.skoczna 3. Bieżna 4. Rzutna 5. Skoczna 6. kopna
7.orientacyjno-porządkowa 8. ze śpiewem 7. O charakterze uspokajającym
NAŚLADOWNICTWO RUCHOWE
Należy ona do grupy metod podających. Polega na naśladowaniu zademonstrowanych, obserwowanych, widzianych lub wyobrażonych wzorów ruchowych
OBWÓD ĆWICZEBNY
Jest to metoda, która intensyfikuje zajęcia ruchowe. Polega na wyznaczeniu kilku
punktów od 6 do 12, na którym umieszcza się przybory, przyrządy. W każdym z tych
punktów (stacji) uczeń wykonuje określone zadania ruchowe. Celem tych zadań jest
kształtowanie potrzebnych grup mięśniowych, cech motorycznych, wyrabianie umiejętności
ruchowych w mniejszym stopniu. Stacje umieszczone są w układzie kolistym – stąd obwód
ćwiczebny. Zespół podzielony na zastępy, które zajmują miejsca na poszczególnych stacjach.
Na sygnał nauczyciela rozpoczyna ćwiczenia na swojej stacji. Po upływie określonego czasu
zastępy zmieniają stację i ćwiczą na kolejnych stanowiskach. zastępy powinny ćwiczyć
równą ilość czasu.
Stosując ćwiczenia w formie obwodu ćwiczebnego należy ustalić: ilość i kolejność
poszczególnych stacji, czas trwania lub liczbę powtórzeń każdego ćwiczenia, liczbę
powtórzeń obwodu ćwiczebnego, przerwy wypoczynkowe pomiędzy seriami lub obwodami.
Ćwiczenia metodą stacyjną można prowadzić z większymi grupami ćwiczebnymi. W czasie
stosowania obwodu ćwiczebnego należy brać pod uwagę zasadę zmienności pracy
mięśniowej i programować ćwiczenia tak aby sąsiadujące ćwiczenia nie obciążały tych
samych grup mięśniowych.
TOR PRZESZKÓD
Tor przeszkód – jest to forma, w której uczniowie muszą pokonać pewną przestrzeń
na obwodzie sali, boiska lub w naturalnym terenie z ustawionymi po drodze przeszkodami.
Przeszkód tych może być od 5, w zależności od miejsca ćwiczeń. Uczniowie pokonują go
w sposób ustalony przez nauczyciela lub dowolnie. Występujące w trakcie pokonywania
toru współzawodnictwo indywidualne lub zespołowe stanowi duże wartości wychowawcze.
Podstawowym celem torów przeszkód na zajęciach wychowania fizycznego jest
intensyfikacja tych zajęć.
W trakcie pokonywania torów przeszkód można uczyć dzieci techniki pokonywania
przyrządów, czyli kształtować umiejętności ruchowe. Można poprzez wykonywane
ćwiczenia kształtować określone cechy motoryczne – zwinność, koordynację ruchową,szybkość, siłę i wytrzymałość.
- są to ćwiczenia kształtujące
- wykonywane z przyborami, przy drabince, na ławeczce lub ze współćwiczącym
CELE
- podniesienie ogólnej sprawności i wydolności fizycznej ustroju
- kształtowanie prawidłowej postawy
- poprawa koordynacji ruchowej
- nauka nawyku celowości i płynności ruchów
- zachowanie pełnego zakresu ruchomości w stawach, długości, elastyczności oraz siły i wytrzymałości mięśni
- wyrabianie aktywności i samodzielności przez czynnik współzawodnictwa występujący prawie zawsze w tej grupie ćwiczeń
WSKAZANIA
- ćwiczenia te powinien wykonywać każdy chory niezależnie od ćwiczeń specjalnych dostosowanych do konkretnej dysfunkcji narządu ruchu lub choroby
PRZECIWSKAZANIA
- stany zapalne stawów i tkanek okołostawowych
- stany bezpośrednio po zwichnięciach i innych urazach stawowych
- stany zapalne żył
- rany skóry, mięśni i tkanek miękkich
- stany po zabiegach operacyjnych przed wyjęciem szwów (konsultacja z lekarzem)
- występowanie bólu przy ćwiczeniach (silne nie ustępujące dolegliwości)
- temperatura powyżej 38°
- ciśnienie rozkurczowe powyżej 100 skurczowe powyżej 160 (spoczynkowe)
- ogólny ciężki stan pacjenta
- stan po tomografii komputerowej z kontrastem
- stan po nakłuciu dolędźwiowym (np. pobieranie płynu mózgowo-rdzeniowego)
METODYKA
ü ćwiczenia te prowadzone są w oparciu o tok lekcyjny
ü można prowadzić je zespołowo lub indywidualnie
ü ćwiczenia zespołowe
v grupa powinna być jednorodna
v zespól powinien liczyć 15 – 17 osób
v kryteria doboru pacjentów do grupy:
- wiek
- płeć
- ogólna sprawność i wydolność fizyczna
- rodzaj dysfunkcji lub choroby
ü podział pod kątem kryterium wieku
v 4 –6 lat
- 20 – 30 minut
- forma – naśladownictwo ruchowe,
- opowieść ruchowa
v 7 - 13 lat
- 30 – 45 minut
- forma: - gry i zabawy ruchowe,
- tor przeszkód
v 14 – 17 lat
- 45 – 90 minut
- forma – naśladownictwo ruchowe z współzawodnictwem,
- gry i zabawy sportowe,
- elementy treningu sportowego adoptowane do rozwoju ogólnego i choroby
v 18 – 60 lat
v powyżej 61 lat
ü ćwiczenia zespołowe i indywidualne
v ćwiczenia mogą odbywać się:
- na wolnym powietrzu
- w sali gimnastycznej
- ewentualnie w sali chorych (przyłóżkowo)
v wyposażenie sali:
- drabinki
- materace
- ławeczki
- piłki lekarskie
- woreczki z piaskiem
- laski gimnastyczne
- koce
- lustra
v ubiór ćwiczących - lekki, nie krępujący ruchów
v czas trwania ćwiczeń – 45 minut
v zgodnie z krzywą natężenia wysiłku podczas toku lekcyjnego
v ćwiczenia ogólnie usprawniające przeplata się z ćwiczeniami oddechowymi i relaksacyjnymi
GERIATRIA
Osobom we wczesnym okresie starości (przedział wiekowy 65-75 lat) zaleca się wykonywanie następujących ćwiczeń:
- ogólnie usprawniające
- koordynacyjne
- lokomocyjne
Ćwiczenia powinny angażować do pracy duże grupy mięśniowe, zwłaszcza kończyn dolnych. Należy unikać ćwiczeń izometrycznych. Osoby w wieku zaawansowanym należy przede wszystkim motywować do podjęcia niewielkiej aktywności ruchowej i opuszczenia wygodnego fotela czy łóżka. O ile jest to możliwe należy włączyć do tego rodzinę seniora, która w znacznym stopniu ma wpływ na niego. Większe znaczenie ma tu regularna codzienna aktywność niż ukierunkowane ćwiczenia ruchowe. Zwykły spacer, korzystanie ze schodów zamiast z windy, pielęgnacja ogródka to czynności, które wpływają na poprawę ogólnego stanu osoby starszej (Rosławski 2001).
Rehabilitacja seniorów często stanowi element kompleksowej terapii i uzupełniana jest o terapię zajęciową, fizykoterapię. Należy pamiętać, że wiele schorzeń geriatrycznych wymaga zastosowania odpowiedniego zaopatrzenia ortopedycznego, które umożliwia samoobsługę i lokomocję.
WPŁYW ŚRODOWISKA WODNEGO NA ORGANIZM CZŁOWIEKA
TEMPERATURA WODY:
- 0-20° woda jest zimna
- 21°-27° woda jest chłodna
-28°- 33° woda jest letnia
- 34°-37° woda jest ciepła
- 38°- 42° woda jest gorąca
Temperatura od 33° do 35° jest to temperatura obojętnego punktu cieplnego (punktu izotermiczny) nie odczuwamy tej temperatury.
WPŁYW WODY NA UKŁADY:
- UKŁAD KRĄŻENIA- w zależności od temp. jeśli woda jest zimna to naczynia obwodowe zmniejszają się a duże naczynia rozszerzają i odwrotnie, za wyjątkiem nerek mózgu, nerek, śledziony. Wpływ wody jest pozytywny w trakcie wykonywania ruchów.
- UKŁAD ODDECHOWY- ciśnienie hydrostatyczne powoduje, utrudnienie wdechu i ułatwienie wydechu.
SIŁY DZIAŁAJĄCE NA ORGANIZM W WODZIE: ciśnienie hydrostatyczne, wypór hydrostatyczny (tracimy ok. 90% masy), spójność i przyczepność wody
WARUNKI BHP W CZASIE KOMPIELI:
- musi być wiszący regulamin, na 1 ratownika ma przypadać mniej niż 15 osób, powinny być koła ratunkowe i żerdź ratunkowa -prowadzący ma sprawdzić listę, zapoznać uczestników zajęć z regulaminem, uczestników gorzej pływających umieścić bliżej brzegu basenu, uczestnicy powinni zgłosić każde wyjście z basenu prowadzącemu
KOŻYŚCI WYPŁYWAJĄCE Z ZAJĘĆ W WODZIE:
- poprawa wydolności ogólnej -wzmocnienie siły mięśni -poprawa zakresu ruchomości w stawach -likwidacja przykurczy -poprawa koordynacji
PRZECIWSKAZANIA DO ĆWICZEŃ W WODZIE:
- przewlekłe zapalenie dróg oddechowych i uszu -padaczka -wrodzone wady układu krążenia -choroby oskrzeli, gruźlica -ostre stany zapalne -stan po zapaleni mięśnia sercowego - rany, krwawienia -rozległe odwapnienie kości
RODZAJE ZAJĘĆW WODZIE:
-pływanie, pływanie zdrowotne
-aqua aerobic, aerobic senior
-hydro aerobic
-aqua joging
-aqua woking
-aqua step
- aqua joga
-aqua cycling
ZAJĘCIA MUZYCZNO- RUCHOWE
ROLA MUZYKI W ZAJĘCIACH RUCHOWYCH:
- rola wiodąca (ćwiczenia odbywają się w jej rytm i są z nią związane; tańce, ćw. rytmiczne, aerobik)
-rola towarzysząca (muzyka stanowi element sprzyjający ćwiczeniom, określa nastrój ćwiczeń, formy typu pilates, ćw. rozluźniające, ćw. relaksujące, joga
FUNKCJE MUZYKI W POWIĄZANIU Z RUCHEM:
-funkcja dyscyplinująca ( np. marsz)
-funkcja poznawcza
-funkcja relaksacyjna
-funkcja wychowawcza
- dostarczanie przyjemności
FORMY MUZYCZNO- RUCHOWE
-tańce ludowe
-taniec towarzyski
-gimnastyka artystyczna
-kallanetiks
-joga
-taj chi
- ćw. rytmiczne
-gry i zabawy z muzyką
-aerobik
-pilates
-ćw. relaksacyjne
DYSFUNKCJA RUCHU I WADY POSTAWY
POSTAWA CIAŁA to układ poszczególnych elementów ciała uwarunkowany nawykiem ruchowym, podłożem morfologicznym i czynnościowym (funkcjonalnym).
Okresy powstania wady postawy:
1 ortogenezy
2 okres rozpoczęcia nauki w szkole
3 wiek pokwitania
- zbyt duże obciążenie pleców
- złe pozycje przy odrabianiu lekcji
- złe miejsce do spania
- wady wzroku i słuchu
- stan psychiczny (nieśmiałość)
- nieodpowiednie obuwie i ubiór
- schorzenia (niedowłady, porażenia, kifoza młodzieńcza, krzywica, niewydolność układów)
- przykurcz w stawie biodrowym
Postawa ciała to proces dynamiczny, wada rozwija się przez dłuższy czas – odstawanie łopatek, nieproporcjonalne ułożenie barków, bioder, stup, kolan
PLECY OKRĄGŁE
- głowa przed ciałem, klatka w przodzie, odstające łopatki, większe wygięcie w odcinku lędźwiowym
- wada powstała z dystrofii mięśni (równoległoboczny, najszerszy grzbietu, prosty brzucha- ROZCIĄGNIĘTE; piersiowe i zębaty przedni i międzyżebrowe- SKURCZONE)
Za pomocą ćwiczeń możemy zmniejszyć lub nie dopuścić do powstania wady
Rodzaje ćwiczeń stosowanych w wadach postawy
1. ćw. porządkowo dyscyplinujące
2. ćw. kształtujące
3. ćw. specjalne
-ćw. kształtujące nawyk prawidłowej postawy
-ćw. elongacyjne (rozciągające, wydłużające kręgosłup) –czynne; -bierne
-ćw. antygrawitacyjne(utrzymanie w linii pionowej z obciążeniem)
-ćw. hiperkorekcyjne ( zwiększają ruchomość w stawie)
-ćw. m posturalnych (utrzymanie prawidłowej postawy ciała)
-ćw. zwiększające ruchomość w stawach
-ćw. oddechowe
4. ćw. uzupełniające
-ćw. bierne
-ćw. izometryczne
-ćw. rozciągające
-ćw. rozluźniające, relaksujące
Schemat postępowania korekcyjnego:
-uświadomienie dziecku i rodzicom istnienia wady i zagrożeń z niej wynikających
- zapewnienie optymalnych warunków środowiskowych i socjalnych (kąt do nauki, oświetlenie, odpowiednie łóżko)
- rozciągnięcie mięśni przykurczonych
- nauka przyjmowania skorygowanej postawy
- wzmocnienie mięśni osłabionych
- utrwalenie nawyku prawidłowej postawy
TOK LEKCJI PRZY ĆWICZENIACH W PLECACH OKRĄGYCH
1. część wstępna
- autokorekta ustawiania właściwego
-zabawa ożywiająca
- ćw. oddechowe
2. część główna
-ćw. głowy i szyi
-ćw. ramion i obręczy barkowej (bez krążenia w przód)
-ćw. grzbietu
-ćw. brzucha
-ćw. oddechowe torem piersiowym
-ćw. elongacyjne
-ćw. rozciągające klatkę piersiową
-ćw. m pośladków i nóg w części tylnej
-ćw. oddechowe torem brzusznym
-ćw. kształtujące nawyk prawidłowej postawy
-ćw. grzbietu z przyborami
-ćw. rozciągające klatkę piersiową
-ćw. brzucha i nóg
-ćw. elongacyjne/ antygrawitacyjne
3. część końcowa
-ćw. przeciw płaskostopiu
-ćw. oddechowe
-ćw. rozluźniające
- korekcja postawy w parach
Przy plecach okrągłych nie wolno wykonywać
-podporu przodem o rr prostych
- zwisów
- przewrotów w przód i tył
- stania na rękach i głowie
- skłonów tułowia w przód- mogą być opady
Pozycje do ćwiczeń korekcyjnych:
NISKIE;
- leżenie tyłem, nogi proste, złączone, rr w skrzydełka
- nogi ugięte rr jak wyżej
-leżenie przodem, rr pod brodą, łopatki ściągnięte
- siad prosty, rozkroczny, ugięty podparty
-siad skulny podparty+ rr w skrzydełka
- siad skrzyżny rr w skrzydła lub na kolana
-siad klęczny rr w skrzydła lub wzdłuż tułowia
- siad równoważny rr ugięte nad czołem
- klęk prosty rr w skrzydła
- klęk podparty
- pozycja wysoka klappa (siad klęczny rr w przód, pupa do podłoża)
- klęk podparty, zgiąć ramiona
W STANIU
-zwis na drabinkach tyłem czynny (napięcie ramion)
-zwis o nogach ugiętych
- zwis przodem do drabinek
- stanie przy ścianie, rr w skrzydełka, plecy przylegają do ściany
SKOLIOZA- schorzenie wielopłaszczyznowe, ogólnorozwojowe
1. PODZIAŁ ZE WZGLĘDU NA STOPIEŃ ZAAWANSOWANIA SKOLIOZY
-postawa skoliotyczna- początek
-czynnościowa- można skorygować ćwiczeniami korekcyjnymi
- strukturalna – trwałe uszkodzenie, zmiany kostne utrwalone
2. STOPIEŃ SKRZYWIENIA COBBA
- skrzywienie do 30°
- do 60°
-do 90°
- powyżej 90°
3. UMIEJSCOWIENIE SKOLIOZY
-szyjna
-piersiowa
-lędźwiowa
4. ILOŚĆ ŁUKÓW SKOLIOZY
-jednołukowe
-dwułukowe
-wielołukowe (nie więcej niż 4 łuki)
5. NA OKRESY ROZWOJU OSOBNICZEGO
-wczesnodziecięce (mniej niż 3 lata)
-dziecięce (3 do 8 lat)
-młodzieńcze (okres pokwitania)
85-90% to skoliozy idiopatyczne (niewiadomego pochodzenia)
Warunki sprzyjające skoliozie:
- tryb siedzący
- praca w jednakowej pozycji
- noszenie torebek na 1 ramieniu
Zadania ćwiczeń:
- utrwalenie nawyku prawidłowej postawy
- wzmocnienie mięśni posturalnych
-likwidacja przykurczów
- poprawa czynności oddechowych
-poprawa ogólnej sprawności fizycznej
Rodzaje ćwiczeń:
- ogólnorozwojowe | - oddechowe |
---|---|
-antygrawitacyjne | -elongacyjne |
-wzmacniające m posturalne | -ćw. klappa |
-rozciągające | - rozluźnaijące |
-pływanie korekcyjne -ćw. symetryczne
Najczęściej stosowane pozycje wyjściowe:
-leżenie tyłem
-leżenie przodem
-wszystkie siady
-klęki
- pozycje klappa
TOK LEKCJI PRZY SKOLIOZACH
1. część wstępna
-ćw. porządkowo dyscyplinujące
- autokorekcja lub wzajemna korekcja
-zabawa ożywiająca z elementem korekcji
-ćw. oddechowe
2. część główna
-ćw. głowy i szyi
-ćw. ramion i obręczy barkowej
-ćw. kształtujące prawidłową postawę
-ćw. m grzbietu
-ćw. oddechowe
-ćw. m pośladkowych i nóg
-ćw. m brzucha
-ćw. oddechowe
-ćw. grzbietu z przyborem
-ćw. brzucha z przyborem
-ćw. elongacyjne i antygrawitacyjne
-ćw. m grzbietu na przyrządach
-ćw. utrwalające nawyk prawidłowej postawy
3.część końcowa
-ćw. przeciw płaskostopiu
-ćw. oddechowe
-ćw. utrwalające nawyk prawidłowej postawy
PŁASKOSTOPIE
STOPA SKŁADA SIĘ Z NASTĘPUJĄCYCH KOŚCI:
-stępu
-śródstopia
- paliczki
Stopa utrzymuje ciężar całego ciała, amortyzuje wstrząsy
Wady stopy:
-wrodzone
- nabyte w okresie płodowym
-nabyte w okresie późniejszym
Co sprzyja płaskostopiu:
-wrodzona wiotkość aparatu więzadłowego
-stojąca długotrwała praca
-dźwiganie ciężarów
-chodzenie na zbyt wysokich obcasach
-3 trymestr ciąży (produkowana jest relaksyna- rozluźniający stawy, więzadła, chrząstki)
Stopa dobrze wykształcona posiada 3 punkty podparcia: pięta, 1 i 5 kość śródstopia.
Dobrze wykształcona stopa posiada 2 łuki (podłużny przyśrodkowy i łuk poprzeczny przedni
Obniżenie łuków objawia się jako stopa płaska:
-płaska podłużna jeśli jest to łuk przyśrodkowy
-FAZA1- stopa płaska niewydolna- osłabienie mięśni utrzymujących stopę-
-FAZA2- stopa płaska wiotka- trudności z korektą
-FAZA3- stopa płaska przykurczona- trwałe zmiany w kościach i więzadłach
- łuk przedni poprzeczny ulega obniżeniu, skutkiem tego jest obniżenie 2 i 3 kości śródstopia, efektem tego są narośla (modzele) , koślawi się paluch, a 2 palec przyjmuje kształt młotka, koślawość usuwa się operacyjnie
Cele postępowania korekcyjnego:
-przywrócenie prawidłowych warunków ortopedycznych stopy
-wyrobienie prawidłowego nawyku ustawienia i obciążenie stóp
Rodzaje ćwiczeń w postępowaniu korekcyjnym:
-ćw. korygujące ustawienie stopy
-ćw. rozciągające mięśnie przykurczone (brzuchaty łydki, strzałkowy długi)
-wzmocnienie mięśni krótkich i długich stopy
-ćw. poprawnego chodu
Przeciwwskazania:
-długotrwałe marsze
-długie stanie bez rozkroku
-dźwiganie dużych ciężarów
-skoki na twarde podłoże
-chody na piętach i wewnętrznych częściach stóp
Schemat postępowania korekcyjnego:
-uświadomienie dzieciom i ich rodzicom wady i jej konsekwencji
-zapewnienie odpowiednich warunków środowiskowych i społecznych
-wyrobienie nawyku prawidłowej postawy
TOK LEKCJI PRZY PŁASKOSTOPIU:
1. część wstępna
-autokorekta lub korekcja wzajemna
- zabawa z elementami prawidłowego chodu
-ćw. oddechowe
2.część główna
-ćw. głowy i szyi
-ćw. ramion i obręczy barkowej
-ćw. m pośladkowych i nóg
-ćw. m grzbietu
-ćw. m brzucha
-ćw. oddechowe
-ćw. stóp
-ćw. m pośladkowych i nóg
-ćw. m grzbietu
-ćw. stóp
-ćw. m brzucha
-ćw. stóp
-ćw. m pośladkowych i nóg
-ćw. kształtujące prawidłową postawę
-ćw. m pośladkowych i nóg
-ćw. kształtujące prawidłowy chód
3.część końcowa
-ćw. rozluźniające m nóg i stóp
-ćw. prawidłowego chodu
-ćw. oddechowe
I. PODZIAŁ INWALIDÓW NA GRUPY WG. NORMY BIOLOGICZNO – FIZYCZNEJ
1. niewidomi
2. głusi
3. upośledzeni umysłowo
4. chorzy psychicznie
5. inne schorzenia
II. PODZIAŁ SHORZEŃ NA GRUPY I KLASY
1. inwalidzi narządu wzroku
2. inwalidzi narządu słuchu
3. inwalidzi z amputacjami kończyn – 10 klas
4. paraplegia położenia- wiele klas
5. inne uszkodzenia narządu ruchu- 1-6 klas
6. porażenie mózgowe
Paraolimpiada- biorą w niej udział inwalidzi
Olimpiada specjalna- biorą w niej udział upośledzeni umysłowo
Dyscypliny sportu, które są uprawiane przez inwalidów:
- lekkoatletyka | -podnoszenie ciężarów |
---|---|
- łucznictwo | -strzelectwo |
-golbol | -rolbol |
- piłka nożna | - siatkówka na siedząco |
jeździectwo | - slalom dla niewidomych |
Systemy rozgrywek:
-pucharowy
-każdy z każdym
Wybór systemu zależy od 3 czynników:
-ilość zawodników
-baza sprzętowa
- czas jakim dysponujemy
Dodatkowo czy znamy poziom zawodników