GOSPODARKA NARODOWA-

całokształt powiązanych ze sobą w obrębie państwa działów produkcji i usług.

POWIĄZANIE GOSP. NARODOWYCH-

tworzy gospodarkę światową.

GLOBALIZACJA-

*powiązanie gosp. narodowych , w szerszym znaczeniu odnosi się do rosnącej integracji i współzależności. *łączenie gospodarki narodowej *łączenie kultur, informacji

Globalizacji we współczesnej gospodarce: „świat staje się mniejszy”
wzrost handlu zagranicznego, przyśpiesza i obniża ceny transportu , zwiększa współzależność między państwami, znosi bariery inwestycyjne, wzrost produkcji dóbr, likwiduje bariery dotyczące handlu, zwiększa wymianę informacyjną.

Z drugiej jednak pogłębia się przepaść pomiędzy krajami bogatymi i biednymi.

IDEE PRODUKCJI MASOWEJ H. FORD-

Kluczem do produkcji masowej było stworzenie części zamiennych i uproszczenia ich montażu. Stworzył pracownika „zastępowalnego”- wykonywał proste czynności i łatwo było je zastąpić(zadania podzielone na podzadania), wysokie płace, ale brak rent i emerytuw; brak hierarchii, 3 zmiany.

KIERUNEK ROZWOJU GOSPODARKI W XXIw

XXIwiek będzie to gospodarka oparta na wiedzy

Potęgą gospodarczą stają się te państwa, które będą dysponować wiedzą, umiejętnością i będą potrafiły wykorzystać to w praktyce.

PRODUKCJA INNOWACYJNA- technologie, które pozwolą uzyskać większą wydajność, dokładność, jakość wyrobów, automatyzację i komputeryzację, postęp techniki i metod zarządzania(kursy i szkolenia dla pracowników)

EWOLUCJA ROZWOJU FIRM W POLSCE PO 1945

-1945- produkcja ekonomiczna (cena/wydajność)

-1960- produkcja jakościowa (jakość/ cena/wydajność)

-1985- produkcja (elastyczny program produkcji/ jakość/ cena/wydajność

-1995-produkcja szybka (czas/……….)

-XXIw- produkcja innowacyjna (zdolność do innowacji/…….)

BENCHMARKING

porównywanie się z konkurencją, dorównywanie im, poszukiwanie najlepszych rozwiązań u innych, ale za ich zgodą.

RODZAJE

-wewnętrzny

- konkurencji

-funkcjonalny (firmy spoza branży)

ZRODLA

-bezpośrednie- partnerzy

-wtórne- pracownicy, klienci, dostawcy, rankingi, giełda

LEAN MANUFACTURING

koncepcja oszczędnego wytwarzania, zmierza do likwidacji każdego marnotrawstwa!!!

Idee:

-precyzyjne zdefiniowanie wartości

-ustawienie wszystkich działań tworzących wartość dodaną

-ciągły przepływ wartości

-doskonalenie do perfekcji

MARKETING

to proces zarządzania odpowiedzialny za identyfikowanie,

przewidywanie i spełnianie życzeń konsumentów, prowadzący do osiągnięcia przez przedsiębiorstwo zysku.

Zadanie marketingu- ustalanie potrzeb i preferencji klienta ZASADA 4P- produkt, cena, dystrybucja, promocja

OUTSOURCING

przekazywanie pewnych procesów lub funkcji na zewnątrz przedsiębiorstwa, firmom które na pewnych rzeczach znają się lepiej i zrobią lepiej.

Należy pamiętać, że w outsourcing nie można oddać swoich podstawowych procesów produkcyjnych, dzięki którym nasza firma istnieje!!!

KOSZTY OUTSOURCINGU

a)produkcja wewnętrzna

-koszty zmienne

-koszty stałe

PRZEPŁYW PCHAJĄCY(PUSH)

stanowisko robocze po wykonaniu operacji przekazuje partie do kolejnego stanowiska, na którym wykonywana jest kolejna operacja, bez względu na to czy stanowisko oczekuje na prace czy nie nadąża ( gromadzie zapasów)

PRZEPŁYW SSĄCY(PULL)

Ostatnie stanowisko wysyła do stanowiska poprzedzającego informację o tym ile sztuk należy wyprodukować.( brak nadmiernych zapasów)

REENGINEERING

To metoda przeprojektowania, modernizacji procesów, wdrażanie nowych procesów. Barierą jest konieczność posiadania olbrzymich ilości wolnych środków.

Istotą współczesnego reengineeringu to usprawnienie systemu przez zaprojektowanie skorelowanych ze sobą zadań i operacji.

BUDŻET

stanowi finansowy wymiar opracowanego planu. Jest to zestawienie przewidywalnych wydatków związanych z realizacją danego planu i określenie sposobu ich pokrycia

sposób przygotowania budżetu ; budżety cząstkowe-> budżet wiodący

REGULY PRZY TWORZENIU BUDZETU

-zasada realizmu dochodów i kosztów-nie przeszacowywać dochodów -zasada realizmu ustalania celów - cele ambitne, ale realne -zasada wariantowania rozwiązań – alternatywne projekty, dyskusje, a w związku z tym kłótnie -zasada powiązań budżetów- powiązanie między budżetem dochodów i wydatków -zasada uczestnictwa w przygotowaniu -zasada jednakowej metodyki- tworząc budżety cząstkowe powinniśmy zastosować tę samą metodykę

PROGNOZA

Celem prognozowania jest przewidywanie przyszłości.

(zbiór informacji o przyszłym kształcie zjawisk lub procesów. Podstawą prognozy są dane historyczne.)

FUNKCJE

-preparacyjna, czyli przygotowująca- stanowi podstawę planowania.

-aktywizującą- pobudza przez zawarte w niej treści do podjęcia lub zaniechania określonego działania

-informacyjna-informuje o zmianach

METODY

przyjmującymi za podstawę dane zawarte w szeregach czasowych to:

-metoda ruchomej średniej

-metoda ruchomej średniej ważonej

-metoda wygładzania wykładniczego (model Holta)

-metoda regresji liniowej i nieliniowe(umożliwia sięgniecie dalej w przyszłość)

Pierwsze trzy dotyczą głownie prognoz krótkookresowych, a wiec przydatnych przede wszystkim podczas zarządzania produkcja

BLEDY

Za pośrednictwem odchylenia standardowego określa się błąd prognozy.
Im jego wartość jest większa, tym większy jest przedział, w którym mieścić się może rzeczywista
wartość zmiennej prognozowanej przy określonym prawdopodobieństwie prognozy.

PROCES

Jest ciągiem następujących po sobie działań,

które składają się na „nieprzerwany ruch”.

(kolejna zmiana stanu w cyklu następujących

po sobie działań)

SKLADOWE PROCESU

- Proces produkcyjny;

-Proces badań i rozwoju (odpowiedzialny za przygotowanie produkcji)

-Proces wytwórczy (w jego wyniku zasoby systemu produkcyjnego przekształcane są w produkty)

-Procesy dystrybucji i obsługi

PROCES PRODUKCYJNY- jest uporządkowanym ciągiem działań (operacji, zadań), w wyniku którego klient otrzymuje wymagane produkty (w jego skład wchodzi proces R&D, proces wytwórczy oraz dystrybucji i obsługi klienta).

PROCES WYTWÓRCZY – w jego wyniku zasoby systemu produkcyjnego przekształcane są w produkty. Jest on składową procesu produkcyjnego

WARTOŚCI DODANEJ W PROCESIE WYTWÓRCZYM

to dla klienta takie koszty i taki czas wykonywania danej usługi, który on akceptuje, w innym przypadku to dla klienta strata.

- przygotowanie marketingowe

-przygotowanie konstrukcyjne

-przygotowanie technologiczne

-przygotowanie organizacyjne

-wytwarzanie produktu

Δk to różnica między kosztami faktycznie poniesionymi przez firmę, a akceptowanymi przez klienta ( nie akceptuje często procesów pomocniczych wytwórczych), Ta Δk powinna być jak najmniejsza

DZIELI SIĘ NA PROCES:

Podstawowy – związany bezpośrednio z procesem technologicznym

Pomocniczy – spełnia wobec procesu podstawowego pomocniczą rolę, jednak jest niezbędny do jego realizacji (np. proces utrzymania ruchu, transportu wewnętrznego)

Obsługi – związany z procesem podstawowym (obsługa administracyjna, utrzymanie czystości, bhp itd.)

SYSTEM GOSPODARCZY

zabiór elementów gospodarki(banki, skarb państwa, konsumenci, przedsiębiorstwa) działających wspólnie do osiągnięcia założonego celu

PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE W SYSTEMIE GOSP.

SYSTEM PRODUKCYJNY

PRZEDSIĘBIORSTWO- wyodrębniony prawnie i finansowo podmiot gospodarczy działający w określonym systemie gospodarczym

FIRMA- wyrabia markę(nie każde przedsiębiorstwo jest firmą!)

ZAKŁAD PRODUKCYJNY- wyodrębniona pod względem technicznym i terytorialnym całość.

SYSTEM PRODUKCYJNY- stanowi celowo zaprojektowany i zorganizowany układ materialny, energetyczny i informacyjny eksploatowany przez człowieka i służący wytwarzaniu określonych produktów w celu zaspokajania potrzeb klientów

ZASOBY SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

techniczne środki produkcji (maszyny, narzędzia);

przedmioty pracy( materiały, półwyroby);

czynniki energetyczne(energia elektryczna, paliwa)

kadra; informacje –dotyczące prognoz, wyrobu, doświadczenia kadry itd.;

środki finansowe

OTOCZENIE SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

a)otoczenie bliższe

-marketing, handel, badania i rozwój, kapitał, misje i cele

b) otoczenie dalsze

-konkurencja, sytuacja rynkowa, kwalifikacje kadry, poziom techniki, ochrona środowiska, środowisko polityczne, społeczne,

POWIĄZANIA SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

W systemach produkcyjnych wyznaczane są relacje:
- charakteryzujące konfiguracje (najczęściej ilustracje graficzne na przykład rozmieszczenia
urządzeń technologicznych w hali, drogi transportu)
- charakteryzujące przebieg procesów (relacje określające powiązania między podsystemami a elementami podsystemu (operacjami, zadaniami), a także między procesami wykonywanymi w systemie produkcyjnym)
- charakteryzujące przepływ informacji, energii, materiałów, itp.

ZDOLNOSC PRODUKCYJNA

jest to możliwość wytwarzania wyrobów lub świadczenia usług w takiej wartości, jakiej wymagają klienci.

PLANOWANIE

projektowanie przyszłości, co robić, jak robić, kiedy to robić

RODZAJE PLANÓW

-strategiczny- ok. 5 lat

-taktyczny- ok. 1 roku

-operacyjny- do miesiąca

-kontrola- na bieżąco

PROCEDURA OPRACOWANIA PLANÓW

Planowanie

Ustalenie celów-> analiza otoczenia-> poszukiwanie rozwiązań-> dokonywanie wyboru

Realizacja

wdrażanie planu-> kontrola jakości

PROJEKTOWANIE

ROLA PRZYGOTOWANIA PRODUKCJI

-Konstrukcyjne- CO

-technologiczne- JAK

-organizacyjne- KIEDY na rynku i ILE będą kosztować

Decyzje podejmowane podczas przygotowania produkcji rzutują na koszty produkcji, a przez to na sukces lub porażkę rynkową

ETAPY PRZYGOTOWANIA PRODUKCJI

PROJEKTOWANIE WSPÓŁBIEŻNE-

etapy przygotowania produkcji nachodzą na siebie ( skraca czas, ale pojawia się ryzyko błędu)

PROJEKTOWANIE SEKWENCYJNE-

etapy przygotowania produkcji ułożone szeregowo (długi czas, wysokie koszty wprowadzenia produktu)

podzielone na pojedyncze fazy o określonych czasach i składające się z oddzielnych kroków, rozpoczęcie kolejnego zadania następuje po zakończeniu poprzedniego.

ZARZĄDZANIE

ZASADY GOSPODAROWANIA

-zasada maksymalizacji zysku(ZASOBY-constans; Jak Najlepszy wynik- Y)

-zasada minimalizacji środków (ZA ŁOŻONY CEL-Y przy ZASOBACH- constans)

POTRZEBA KIEROWANIA rodzi się wtedy, gdy pojawiają się działania zespołowe. Kierowanie ma za zadanie
uporządkowanie działań, zmierzające do uzgodnienia wyznaczonych dla zespołu celów.

ODMIANY KIEROWANIA

-zarządzanie- rozporządzanie zasobami organizacji

-administrowanie- działanie według ścisłych reguł i regulaminu

-rządzenie- ograniczenie przez przepisy prawa „swobodnego” działania jednostki

FUNKCJE ZARZĄDZANIA

-planowanie= formułowanie celów

-organizowanie= działania zmierzające żeby osiągnąć planowane cele

-motywowanie= przewodzenie i kierowanie

-kontrola= monitorowanie i nadzorowanie

-doskonalenie= w zarządzaniu jakością

OBSZARY OBJĘTE ZARZĄDZANIEM

-procesy – przygotowanie produkcji, procesy wytwarzania

-produkt – rezultat realizacji procesów w systemie produkcyjnym (marketing, sprzedaż)

-program – finanse

-personel -przedsiębiorstwo

POZIOM ZARZĄDZANIA A ADMINISTROWANIE I ZARZĄDZANIE

Im wyższy poziom kierowania w firmie tym bardziej mamy do czynienia z zarządzaniem. Im te szczeble są niższe, to mówimy o administrowaniu.

-najwyższy szczebel( walne zgromadzenia, rada nadzorcza)

-niżej kadra zarządzająca

-niżej szefowie pionów

-najniżej niższe kierownictwo (specjaliści)

KIEROWNIK

ZADANIA- menedżer pełni następujące role:

-rola sterująca- inicjator, negocjator, organizator

-rola interpersonalna- reprezentant, przywódca

-rola informująca- obserwator, rzecznik, motywator

KWALIFIKACJE

-umiejętności specjalistyczne- technika, technologia kierownik operacyjny

-umiejętności koncepcyjne kierownik średniego szczebla

-umiejętności wywierania wpływu kary, nagrody

AUTORYTET

na autorytet składają się następujące czynniki:

-składniki racjonalne-wiedza, kwalifikacje

-tradycja-ceremonia, insygnia

-charyzma- cechy psychofizyczne

„ILOŚĆ WŁADZY”KIEROWNIKA, STYLE KIEROWANIA

-towarzyski - nastawiony na ludzi

-innowacyjny – nastawiony na rozwój

-autorytarny – nastawiony na zadania

-biurokratyczny – nastawiony na reguły

PRACOWNIK

KREATYWNOŚĆ

proces umysłowy pociągający za sobą powstawanie nowych idei, koncepcji, lub nowych
skojarzeń, powiązań z istniejącymi już ideami i koncepcjami.
Specjalizacja pozwala osiągnąć wysoki poziom doskonałości w określonej dziedzinie.
Zalety specjalizacji: biegłość wykonawstwa, możliwość stosowania procedur, niskie koszty pracyWady specjalizacji: obniżenie elastyczności, wysokie koszty zmian, pogorszenie warunków pracy, wrażliwość na zakłócenia

POTRZEBY PRACOWNIKÓW

-potrzeba przynależności-silne dążenie do uzyskania aprobaty

-potrzeba władzy- potrzeba wpływania na zachowanie innych

-potrzeba osiągnięć- realizacja swoich koncepcji, kreatywność

PRACOWNIK W ORGANIYACJI MACIERYOWEJ

organizacja macierzowa- pracownik jest podwójnie przyporządkowany co do określonego procesu i działu wymagania- jasno sformułowany cel; istnienie zespołu zarządzającego; wymaga wysokich kwalifikacji pracowników, odpowiedzialności.

CELE MOTYWACJI

-realizacja powierzonych celów na poziomie akceptowalnym

-podjecie dodatkowego wysiłku

-rozwój osobowy i zawodowy

-podejmowanie trudniejszych, bardziej odpowiedzialnych ról

NARZĘDZIE MOTYWACJI

-perswazja

-warunki motywacyjne- ekonomiczne, społeczne, fizyczne

- bodźce materialne ( pieniężne i nie-) i niematerialne(ukierunkowane na pracownika)

bodźce- materialne i niematerialne,

partycypacja, sprawiedliwa ocena, awans, wyrażenie uznania

FUNKCJE PŁAC

-motywacyjna

-dochodowa- źródło utrzymania

-kosztowa- koszty produkcji

-społeczna- komfort społeczny

-rynkowa- przyciąganie kandydatów

SYSTEMY WYNAGRODZEŃ

1. wynagrodzenia pieniężne

-płace

• Płaca stała-czasowa, akordowa

• Płaca zmienna- premie, nagrody

-udziały

• Akcje

• Efektywnościowe udziały w zyskach

PRODUKT, WYRÓB, TOWAR

PRODUKT jest rezultatem realizacji procesów w systemie produkcyjnym. To wyrób lub usługa.

WYRÓB ma tylko charakter materialny

TOWAR są to wyroby zakupione celem dalszej sprzedaży

RYNKOWY CYKL ŻYCIA PRODUKTU

Przygotowanie produkcji, a szczególnie przygotowanie konstrukcyjne produkcji powinno odbywać się zgodnie z charakterem krzywej cyklu życia produktu.

Krzywa cyklu życia produktu oparta jest na założeniu, że każdy produkt, od wprowadzenia go na rynek do zejścia z rynku, przechodzi przez poszczególne fazy życia.

Funkcje

Podstawowe, podrzędne, zbedne

OTWARTY I ZAMKNIĘTY CYKL ŻYCIA WYROBU

a) otwarty: potrzeby-projektowanie-zaopatrzenie-produkcja-dystrybucja-eksploatacja-likwidacja- odpady

b) zamknięty: potrzeby-projektowanie-zaopatrzenie-produkcja-dystrybucja-eksploatacja-regeneracja-recykling-inne zastosowanie-znów zaopatrzenie

GLOBALNY CYKL ŻYCIA WYROBU

Możliwe jest „wędrowanie” produktu przez różne rynki świata i kraje będące na początku importerami produktu mogą stać się w końcowym efekcie jego głównym eksporterem. Jest to w pewnym sensie działalność odtwórcza, lecz jeśli wzbogacimy ją własną myślą techniczną, modyfikując tym samym produkt, przedsiębiorstwo może osiągnąć sukces na globalnym rynku.

ZAKRES ODPOWIEDZIALNOŚCI PRODUCENTA ZA PRODUKT

a)produkcja- koszty wytwarzania, techniki wytwarzania

b)eksploatacja- serwis, obsługa, niezawodność, koszty

c)recykling- utylizacja, ponowne użycie materiałów

RÓŻNICA MIĘDZY JAKOŚCIĄ A NIEZAWODNOŚCIĄ

JAKOSC zespół funkcji i ich wartości przypisanych do produktu, które mają wpływ na zdolność zaspokajania określonej potrzeby klientów.

NIEZAWODNOSC- (zdolność do ciągłego wykonywania wyznaczonych funkcji)

„utrzymanie” jakości produktu w czasie

NIEZAWODNOŚ WYROBU-

FUNKCJA NIEZAWODNOSCI

Prawdopodobieństwo, że produkt będzie prawidłowo funkcjonował w czasie od 0 do t.

R(t)= liczba produktów funkcjonujących w czasie t/liczba produktów w czasie t=0

SUMARYCZNY ROZKLAD USZKODZEN

F(t)=sumaryczna liczba uszkodzen do czasu t/liczba produktow w czasie t=0 F(t)=1-R(t)

GESTOSC PRAWDOPODOBIENSTWA USZKODZENIA= ROZKLAD NIEZAWODNOSCI

Określa prawdopodobieństwo wystąpienia uszkodzeń w określonej chwili t.

f(t)=liczba produktów uszkodzonych w jednostce czasu w czasie t/liczba produktów w czasie t=0

INTENSYWNOSC USZKODZEN t

Lambda(t)= liczba produktów uszkodzonych w jednostce czasu w czasie t/liczba produktów funkcjonujących w czasie t

NIEZAWODNOŚĆ STRUKTURALNA I FUNKCJONALNA
Analiza niezawodności produktów dokonywana przez analizę niezawodności jego elementów
składowych nazywana jest niezawodnością strukturalną. W takim przypadku niezawodność produktu(który można traktować jako system powiązanych ze sobą elementów) zależna będzie od niezawodności jego elementów składowych

OPTYMALNA NIEZAWODNOŚĆ PRODUKTU
Optymalna niezawodność to maksymalne zadowolenie z produktu klienta oraz przedsiębiorstwa.

KRZYWA WANNOWA

Przedstawia intensywność wystąpienia uszkodzeń w czasie t.

Lambda(t)= liczba prod. Uszkodzonych w jednostce czasu w czasie t/ liczba prod. Funkcjonujących w czasie t

Krzywa wannowa składa się z 3 faz:

-faza niemowlęca (intensywność uszkodzeń szybko się zmniejsza)-niedomagania związane z docieraniem się elementu i usuwaniem części wadliwych.

-faza sprawnego życia(intensywność uszkodzeń jest prawie stała)- okres normalnej eksploatacji, intensywność uszkodzeń podobna, niezawodność najwyższa.

-faza zużycia (intensywność uszkodzeń się zwiększa)- okres starzenia się, gwałtowny spadek sprawności obiektu

STRATEGIA RYNKOWA PRODUKTU

* strategia wzrostu- przez penetrację rynku w celu zwiększenia sprzedaży produktów

3 podejścia do strategii wzrostu-

rozwój rynku( stosowana gdy jest silna konkurencja, dotychczasowe rynki- stagnacja), dywersyfikacja koncentryczna( współdziałanie z firmami na nowym rynku)

dywersyfikacja horyzontalna(wymaga tworzenia nowego zakład, bez współdziałania z firmami działającymi na nowym rynku) * strategie konsolidacji – zwiększenie zysku innymi drogami niż rozwój produktu –

3 typy:

ograniczenie( odnotowuje różne wyniki na różnych rynkach);

redukcja( zmniejsza ilość produktów na nowym rynku);

pozbycie się- firma przestaje wytwarzać dany asortyment, ze względu że nie osiągnęła określonych celów

Analiza rożnorodności

Rożnorodność produkcji jest potrzebna ale z jej wzrostem rosną koszty, zmniejsza się możliwość efektywnej kontroli; może pomoc firmie w osiąganiu przewagi nad konkurencją ale ma duży wpływ na złożoność działalności organizacji.

WYKREZ PRZYCHÓD-WKŁAD

pokazuje potencjalne wyroby przeznaczone do eliminacji lub redukcji kosztów,

zwiększania cen i wielkości sprzedaży

ANALIZA PARETTO
Porównuje ona ilość wyprodukowanych produktów i uzyskane z nich przychody i na tej podstawie wyciąga odpowiednie wnioski, że niewiele przyczyn daje znaczące skutki.

MODEL PORTFELOWY

rodzaj analizy umożliwiającej ukazanie osiągniętych pozycji strategicznych w oparciu o kombinacje produkt-rynek.

-Znaki zapytania- w fazie wprowadzania na rynek, duże nakłady

-Psy- przy niewielkich nakładach na marketing wzrastają do dojnych krów

-Dojne krowy- bardzo duży udział w rynku, nie wymagają nakładów

-Gwiazdy- duża rentowność, szybki wzrost sprzedaży, są najważniejszym produktem na przyszłość.

AMORTYZACJA

wartość zużytych w danym okresie środków trwałych przedsiębiorstwa, której wyrazem
jest suma pieniężna konieczna do utrzymania ich sprawności techniczno-ekonomicznej w kolejnym
okresie eksploatacji oraz do odtworzenia ich po zużyciu. Założeniem amortyzacji jest rozłożenie przez odpisy amortyzacyjne kosztów na okres użytkowania danego składnika majątkowego

ANALIZA WEJŚCIA I WYJŚCIA SYSTEMU PRODUKCYJNEGO

Dzięki PROCESOM zasoby przekształcają się

w produkty.

„PODEJŚCIE PROCESOWE”

Czyli cykl ciągłego doskonalenia inaczej znany pod nazwą Cykl Deminga. Aby uzyskać poprawę jakości trzeba wykonać czteroetapowy program:

-planuj kolejne zmiany

-wykonaj zaplanowane działania

-sprawdź otrzymane wyniki

-wprowadź zmiany na stałe

PĘTLA „OD KLIENTA DO KLIENTA”

PRODUKT NARODOWY- ile my daliśmy przedsiębiorstwom (płatność za wyroby i usługi)

DOCHÓD NARODOWY- ile pieniędzy ma społeczeństwo (płace, zyski, renty)

ZDOLNOŚĆ PRODUKCYJNA - jest to możliwość wytwarzania wyrobów lub świadczenia usług w takiej wartości, jakiej wymagają klienci, w określonym czasie i w określonych ilościach wynikających z zasobów systemu produkcyjnego.

Produkt narodowy brutto: miara wartości wszystkich dobr i usług finalnych wytworzonych przez obywateli danego państwa oraz przez osoby prawne z siedzibą na jego terenie, niezależnie od tego, czy podmioty te działają w kraju czy za granicą. Pomijane są dochody obcokrajowcow wdanym państwie.·

Produkt narodowy netto: miara efektow rocznej działalności gospodarki, rozumiany, jako rożnica

produktu narodowego brutto oraz wartości amortyzacji kapitału trwałego.

KOSZTY- środki pieniężne, które poniosłem na realizację danego celu

NAKŁADY- środki pieniężne, które planuje przeznaczyć na określony cel

CENA SPRZEDAŻY= całkowity koszt wytworzenia x (1+zysk/100), przy czym zysk jest wyrażony w %

MARŻA POKRYCIA = przychód- koszty zmienne

WARTOŚĆ DODANA = przychód- wydatki na materiały i usługi obce

DYSKONTOWANIE-można określić jako przeliczanie przyszłych wartości na wartości obecne

KOSZTY PRODUKTU

koszt robocizny+ koszt materiałów+ koszt ogólny(pośredni) KOSZTY BEZPOSREDNIE można je w sposób jednoznaczny przypisać do kosztu produktu (materiał, robocizna, energia, amortyzacja)

KOSZTY POSREDNIE- nie mają bezpośredniego wpływu na produkt (koszt zarządu, koszty sprzedaży)

KOSZTY STALE ponoszone niezależnie od wielkości produkcji

KOSZTY ZMIENNE zmieniają się wraz ze zmianami wielkości produkcji

MIEJSCE ZYSKU W RACHUNKU KOSZTÓW

Zysk= przychody- koszty

KALKULACYJNY UKŁAD KOSZTÓW pozwala na określenie ceny i stanowi podstawę opracowania budżetu koszty bezpośrednie+ koszty pośrednie+ zysk= cena sprzedaży

a)bezpośrednie- koszty materiałów, robocizny, zuzycia narzędzi ,energii, amortyzacji

b)pośrednie-koszty zarządu, ogrzewania

WSKAŹNIKI

WYDAJNOSC miara wykorzystania zasobów firmy

PRODUKTYWNOSC miara skuteczności działania firmy P=S/K = P=s/k Efekty/Nakłady*100%

K-koszty S- przychód ze sprzedaży S>K

P>1-firma funkcjonuje dobrze-ZYSK

P=1-firma jest zagrożona

P<1-firma nie powinna funkcjonować STRATA

RENTOWNOSC ile uzyskamy zysku z dokonanej sprzedaży R=zysk/sprzedaż *100(%)

PROG RENTOWNOSCI

Wyznaczenie progu rentowności odbywa się przy pomocy analizy break-even. Próg rentowności to przy jakiej wielkości produkcji i przy jakich kosztach jest ona opłacalna dla przedsiębiorstwa, kiedy koszty= przychodom. Przy wyznaczeniu progu rentowności musimy podzielić koszty na stałe i zmienne.

PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE W SYSTEMIE GOSP.