Rouault Georges Homo homini lupus

  autor — Georges Rouault

data powstania — 1948

technika — olej na papierze naklejonym na płótno i deskę

wymiary — 64 × 46 cm

miejsce przechowywania — Paryż, Musée Nationale d’Art Moderne, Centre Pompidou

Rouault we wczesnym okresie twórczości łączony był z fowistami, z którymi wystawiał przez pewien czas, związany przyjaźnią z Matisse’em i Marquetem od czasów wspólnych studiów w École des Beaux-Arts, w pracowni słynnego symbolisty Gustave’a Moreau. Dzieła Rouaulta od początku różniły się jednak od prac pozostałych członków grupy mrocznym, pełnym ekspresji kolorytem oraz upodobaniem do tematów biedy i upadku moralnego. Malował wówczas w ulubionej technice akwareli sceny cyrkowe, widoki nędznych zaułków Paryża i domów publicznych. Jako wierny uczeń Moreau, podobnie jak on skoncentrowany na utrwalaniu wewnętrznych wizji, został po śmierci mistrza kuratorem jego muzeum, założonego w domu artysty.

Po przeżytym kryzysie psychicznym, po I wojnie światowej malował głównie obrazy olejne o tematach religijnych i alegorycznych, powracając szczególnie często do postaci udręczonego i wyszydzonego Chrystusa, stającego się niejako żywym obrazem ludzkiego okrucieństwa i najwyższej ofiary.

Praca Homo homini lupus (łac. człowiek człowiekowi wilkiem), powstała pod wpływem przeżyć II wojny światowej, jako wyraz sprzeciwu wobec moralnej nędzy bezdusznej zagłady i mordu. Przedstawia na pierwszym planie wypełniającą kadr szubienicę z ciałem wisielca, po którego lewej stronie widoczne jest w tle zachodzące słońce i łuna płonącego domu. Komentarzem artysty jest tytuł — łacińska sentencja Plauta — wypisana poniżej sceny, która nadaje jej charakter ponadczasowy. Swoim moralizatorskim, oskarżycielskim charakterem, obraz sytuuje się w tradycji słynnych cykli graficznych Goyi obrazujących w scenach bestialskiej wojny rozmiary upadku ludzkości.

Charakterystyczny dla prac Rouault nasycony, świetlisty koloryt, złożony z plam obwiedzionych czarnym konturem, przywodzi na myśl sztukę witrażu, którą studiował artysta we wczesnej młodości.

Katarzyna Nowakowska-Sito

Encyklopedia PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN SA