FIZYKOTERAPIA
WYKŁAD I 1.03.2010r.
CIEPŁOLECZNICTWO
Termoregulacja- szereg procesów zachodzących w stałocieplnym, żywym organizmie, mających na celu utrzymanie stałej temperatury w części rdzennej(cześć rdzenna- narządy głowy, klatki piersiowej i jamy brzusznej temp. Ok. 37,2-37,6)
Ryc. I Część korowa i rdzenna (zakropkowana)
organizmu ludzkiego w temperaturze
20st.C. Na rycinie przedstawiono izotermy,
czyli linie ograniczające powierzchnie
o takiej samej temperaturze (wg Aschoffa
za Straburzyńskim).
Rodzaje termoregulacji:
- fizyczne- przewodzenie, konwekcja (ruch cząsteczek gazów lub cieczy, promieniowanie – oddawanie/dostarczanie ciepła drogami fizycznymi
-chemiczne- produkcja ciepła, np. w mięśniach, komórkach
- behawioralne( zachowawcze)- zachowanie zależne od naszej woli
PRAWO DASTRE MONTA
Zasada mówiąca, że równocześnie ze zwężeniem powierzchownych naczyń krwionośnych dochodzi też do rozszerzenia naczyń narządów wewnętrznych. Wyjątkiem w tym procesie są naczynia zaopatrujące nerki, śledzionę i mózg, które zachowują się podobnie jak naczynia skórne.
KRIOTERAPIA
- termin obejmujący znaczeniowo wszystkie metody leczenia za pomocą chłodu czy zimna.
- to zabiegi, które nie niszczą tkanek
- to stosowanie w celach leczniczych bodźca fizykalnego obniżającego temperaturę tkanek
KRIOGENIKA w medycynie
KRIOTERAPIA:
a.) kriochirurgia- niszczenie chorej tkanki
- efekt radykalny
- efekt odwracalny
b.) kriostymulacja
- krioterapia miejscowa
- kriosauna
- ogólnoustrojowa w kriokomorach
c.) ochładzanie- bez efektu stymulującego
- miejscowo
- ogólnoustrojowo
KRIOTERAPIA- ochładzanie
Schładzanie bez efektu stymulacji
1. czynniki oziębiające
żele
zimna woda> 10 st. C
worki z lodem
2. sposób aplikacji
małe dawki zimna nie wywołujące stymulacji
długotrwałe aplikowanie zimna np. od 10-30 min. przerwa 2 godz.
niewskazany ruch
pomocna elewacja kończyny
pomocna kompresja
3. Stosowanie
świeże urazy
oparzenia
4. Cele schładzania
obniżenie temp. tkanek
obkurczenie naczyń krwionośnych
zmniejszenie bólu
zwolnienie metabolizmu
zahamowanie procesów zapalnych
obniżenie odruchowego napięcia mięśni
zmniejszenie przepuszczalności błon biologicznych
ograniczenie powierzchni krwiaka i obrzęku
Stan zapalny- jest to reakcja obronna organizmu na czynnik zapalno twórczy
Objawy stanu zapalnego:
ból
zaczerwienienie
obrzęk
podwyższona temperatura
ograniczenie funkcji
FALA LEWISA
Mechanizm
Postępowanie w świeżych urazach:
Protection (ochrona)- unieruchomić miejsce urazu by nie doszło do urazów wtórnych
Rest (odpoczynek)- by zapobiec urazom wtórnym
Ice (lód)
Compression (ucisk)
Elevation ( uniesienie)- należy ułożyć kończynę w pozycji drenażowej
Medicines (leki)
Modalities (fizykoterapia)
Okład należy położyć
KRIOSTYMULACJA
1. Sposób aplikacji:
duże intensywne dawki zimna, na granicy zbielania tkanek (0 st. C)
krótkotrwałe dawki zimna ok. 3 min.
obowiązkowa kinezyterapia po zabiegu, wskazany ruch w trakcie zabiegu
2. Czynniki oziębiające
woda z lodem
ciekły azot (ok. – 160 st.C)
pary CO2 (- 75 st. C)
zimne powietrze ( ok. – 30 st. C)
3. Stosowanie:
urazy w fazie naprawczej rehabilitacji
porażenia spastyczne
zmiany reumatoidalne
Różnica pomiędzy kriostymulacją a ochładzaniem- szybkość odbierania
Czas zabiegu ok. 3 min.
KRIOTERAPIA OGÓLNOUSTROJOWA
1. Działanie
zmniejszenie bólu (wzrost wydzielania betaendorfin)
zmniejszenie obrzęku ( poprzez zw. filtracji włośniczkowej- rozszerzenie naczyń)
rozluźnienie napięcia mięśni
zwiększenie zakresu ruchów w obrębie leczonych stawów
zmniejszenie aktywności procesów zapalnych
wzrost st. W surowicy krwi adrenaliny, ACTH, kortyzolu, testosteronu
wzrost poziomu hemoglobiny, leukocytów i płytek krwi
przyspieszenie przepływu krwi
2. Cel:
wspomaganie leczenia podstawowego i leczenia ruchem
KRIOSAUNA
KRIOKOMORA- czas pobytu 1.5- 3 min.