1. Wolnośc prasy i wypowiedzi – pojęcie

Art. 14 Konstytucji – Rzeczpospolita polska zapewnia wolnośc prasy i innych środków społecznego przekazu

Art. 54 Konstytucji – każdy ma prawo wyrażać swoje poglądy oraz pozyskiwać i rozpowszechniać informacje.

Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu jest zabroniona

Art. 1. Ustawy prawo prasowe – prasa korzysta z wolności wypowiedzi i urzeczywistnia prawo obywateli do ich rzetelnego informowania, jawności życia publicznego oraz kontroli i krytyki społecznej

1. Ograniczenia wolności wypowiedzi w prasie drukowanej

Ograniczeniom podlega – ochrona dóbr osobistych – zdrowia, wolności, czci, swobody sumienia, nazwiska, pseudonimu, wizerunku, tajemnicy korespondencji, nietykalności mieszkania, twórczości naukowej, artystycznej

Ochrona praw autorskich – twórca może chronić imię, nazwisko, pseudonim, wizerunek, korespondencję

Obowiązek rejestracji w sądzie wojewódzkim

Ochrona życia – prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia, prawo do decydowania o swoim życiu osobistym

Ochrona wolności i tajemnicy komunikowania się

Zakaz rozpowszechniania treści nawołujących lub ułatwiających popełnienie przestępstwa

Zakaz propagowania faszystowskiego lub innego totalitarnego ustroju państwa

Zakaz nawoływania do nienawiści

Obowiązek zachowania w tajemnicy danych informatora jeśli sobie tego życzy

Zakaz wyjawiania tajemnicy państwowej, dziennikarskiej

Zakaz pisania o charakterze zniesławiającym lub znieważającym

1. Zakres podmiotowy dostępu do informacji publicznej

Każdemu przysługuje prawo dostępu do informacji publicznej.

Zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne

Zobowiązane do udostępnienia informacji publicznej sa organizacje związkowe oraz partie polityczne

1. Zakres przedmiotowy dostępu do informacji publicznej

Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o :

Polityce wewnętrznej i zagranicznej

Zamierzeniach działań władzy ustawodawczej oraz wykonawczej

Projektowaniu aktów normatywnych

Programach w zakresie realizacji zadań publicznych, sposobie ich realizacji, wykonywaniu i skutkach realizacji

Zasady funkcjonowania podmiotów

Danych publicznych

Majątku publicznego

Dokumentów urzędowych

1. ?

2. Obowiązek udzielenia informacji prasie na podstawie art. 4 prawa prasowego

Podmiot niezaliczające się do sektora finansów publicznych oraz niedziałające w celu osiągnięcia zysku są zobowiązane do udzielenia prasie informacji o swojej działalności, o ile na podstawie innych przepisów nie jest ona objęta tajemnicą lub nie narusza prawa do prywatności

W przypadku odmowy udzielenia informacji, na żądanie redaktora naczelnego odmowę doręcza się zainteresowanej redakcji w formie pisemnej, w terminie 3 dni.

Odmowę można zaskarżyć do sądu administracyjnego do 30 dni.

1. ?

2. Definicja prasy i pojęcie dziennika i czasopisma

Prasa – oznacza publikację periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i datą.

Dziennik – ogólnoinformacyjny druk periodyczny lub przekaz za pomocą dźwięku oraz dźwięku i obrazu, ukazujący się częściej niż raz w tygodniu

Czasopismo – druk periodyczny, ukazujący się nie częściej niż raz w tygodniu, a nie rzadziej niż raz w roku, przepis ten stosuje się odpowiednio do przekazu za pomocą dźwięku oraz dźwięku i obrazu innego niż ten powyżej.

1. Definicja dziennikarza, redaktora i redaktora naczelnego

Dziennikarz – zajmuje się redagowaniem, tworzeniem lub przygotowywaniem materiałów prasowych, pozostająca w stosunku pracy z redakcją

Redaktor - dziennikarz decydujący lub współdecydujący o opublikowaniu materiału

Redaktor naczelny – osoba posiadająca uprawnienia do decydowania o całokształcie działalności redakcji.

1. Obowiązki dziennikarza

Zadaniem dziennikarza jest służba społeczeństwu i państwu

Dziennikarz ma obowiązek działania zgodnie z etyką dziennikarską i zasadami współżycia społecznego, w granicach określonych przepisami prawa

Dziennikarz, w ramach stosunku pracy, ma obowiązek realizowania ogólnej linii programowej redakcji.

Dziennikarz jest zobowiązany – zachować szczególną staranność i rzetelnośc przy zbieraniu i wykorzystaniu materiałów prasowych, zwłaszcza sprawdzić zgodność z prawdą uzyskanych informacji. Chronić dobra osobiste, a ponadto interesy działających w dobrej wierze informatorów i innych osób, które okazują mu zaufanie. Dbać o poprawność języka i unikać wulgaryzmów

Dziennikarz nie może prowadzić ukrytej działalności reklamowej.

1. Staranność i rzetelność w działalności dziennikarskiej

Dziennikarz jest zobowiązany zachować szczególną staranność i rzetelenośc podczas zbierania i wykorzystywania materiałów prasowych, zwłaszcza sprawdzić zgodnośc z prawdą uzyskanych wiadomości lub podać ich źródło

Dziennikarz musi chronić dobra osobiste informatora

1. Prawo do informacji

Informacje w imieniu jednostek są zobowiązani udzielać kierownicy tych jednostek, ich zastępcy, rzecznicy prasowi lub inne upoważnione osoby, w granicach ich obowiązków

Kierownicy jednostek organizacyjnych mają obowiązek umożliwienia dziennikarzowi nawiązania kontaktu z pracownikami i swobodnego zbierania informacji i opinii

1. Autoryzacja i inne warunki publikacji

Publikowanie lub rozpowszechnianie informacji utrwalonych za pomocą zapisów fonicznych i wizualnych wymaga zgody osób udzielających informacji

Dziennikarze nie może odmówić autoryzacji dosłownie cytowanej wypowiedzi, o ile nie była uprzednio publikowana

Osoba udzielająca informacji może z ważnych powodów społecznych lub osobistych zastrzec termin i zakres jej publikacji

Informator nie może uzależniać udzielenia informacji od sposobu jej skomentowania lub uzgodnienia jej tekstu z dziennikarzem

Dziennikarz nie może udzielić informacji jeżeli informator zastrzegł, że jest to tajemnica zawodowa

Nie wolno bez zgody informatora publikować informacji oraz danych dotyczących prywatnej sfery życia

1. Tajemnica dziennikarska - pojęcie, zakres i wyłączenia

Autorowi przysługuje prawo do zachowania w tajemnicy swojego nazwiska

Dziennikarz ma obowiązek zachowania w tajemnicy – danych umożliwiających identyfikację autora materiału prasowego, listu do redakcji lub innego materiału o tym charakterze lub innych osób udzielających informacji jeżeli osoby te zastrzegły ujawnianie swoich danych. Wszelkich informacji, których ujawnienie mogłoby naruszyć chronione prawem interesy osób trzecich

Wydawca lub producent na żądanie twórcy mają obowiązek zachowania w tajemnicy źródeł informacji wykorzystanych w utworze oraz nieujawniania związanych z tym dokumentów. Ujawnienie tajemnicy jest dozwolone za zgodą osoby, która powierzyła tajemnicę, lub na podstawie postanowienia właściwego sądu.

Wyłączenia –

Dziennikarz jest zwolniony z tajemnicy dziennikarskiej, jeżeli posiada wiarygodną wiadomość o karalnym przygotowaniu, usiłowaniu lub dokonaniu czynu zabronionego lub przestępstwa o charakterze terrorystycznym

Osoby zobowiązane do zachowania tajemnicy dziennikarskiej mogą być przesłuchiwane co do faktów objętych tą tajemnicą tylko wtedy, gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości

Zwolnienie dziennikarza od obowiązku zachowania tajemnicy nie może dotyczyć danych umożliwiających identyfikację autora materiału prasowego, jak również identyfikację osób udzielających informacji, jeżeli osoby te zastrzegły nieujawnienie powyższych danych.

1. Zasady rejestracji i wydawania dziennika i czasopisma

Wydawanie dzienników i czasopism wymaga rejestracji w sądzie wojewódzkim, zwanym „organem rejestracyjnym”

Wniosek powinien zawierać –

Tytuł dziennika lub czasopisma oraz siedzibe i adres redakcji

Dane osobowe redaktora naczelnego

Określenie wydawcy, jego siedzibę i adres

Częstotliwość ukazywania się dziennika lub czasopisma

Prasa elektroniczna, żeby była prasa i podlegała obowiązkowi rejestracji, musi spełniać następujące warunki –

Periodyczna publikacja

Nie tworzyć zamkniętej, jednorodnej całości

Stanowić środek masowego przekazu

Mieć ogólnodostępny charakter

Ukazywać się nie rzadziej niż raz do roku

Czytelnik nie ma wpływu na efekt końcowy

Redakcyjne opracowanie informacji

Bierny odbiór

Jeżeli organ rejestracyjny nie rozstrzygnął wniosku o rejestrację, wydawanie dziennika lub czasopisma można rozpocząć w ciągu 30 dni od jego zgłoszenia

1. Wymogi prawne wobec osoby redaktora naczelnego i zakres jego odpowiedzialności

Musi być pełnoletni i nie może być częściowo ani całkowicie ubezwłasnowolniony

Musi mieć pełną zdolnośc do czynności prawnych

Musi posiadać obywatelstwo polskie

Nie może być pozbawiony praw publicznych

Nie może popełniać przestępstwa z niskich motywów przeciwko interesom politycznym i gospodarczym Polski

Naczelnego powołuje i odwołuje wydawca, organ założycielski wydawnictwa lub inny uprawniony organ

Zakres odpowiedzialności –

Odpowiada za treśc przygotowanych przez redakcję materiałów prasowych

Odpowiada za sprawy redakcyjne i finansowe redakcji w granicach określonych w statusie lub przepisach

Jest zobowiązany do dbania o poprawnośc języka materiałów prasowych i przeciwdziałania wulgaryzacji

Redaktor naczelny odpowiada za nieumyślne dopuszczenie do publikacji materiału zawierającego znamiona przestępstwa

Sprawy związane z bezpieczeństwem są na jego głowie

1. Sprostowanie – pojęcie, podmioty uprawnione i zobowiązane oraz warunki formalne

Sprostowanie – oficjalne zaprzeczenie, wyjaśnienie wiadomości nieprawdziwej i nieścisłej, która dostała się do wiadomości publicznej

Podmioty bezpośrednio zainteresowane publikacją sprostowania lub odpowiedzi to te, których informacja dotyczy

Podmioty pośrednio zainteresowane – to osoby związane rodzinnie, służbowo lub jakikolwiek z zainteresowanych bezpośrednio po jego śmierci

Kto się uchyla od publikacji wyżej wymienionych lub publikuje je wbrew ustawie, podlega grzywnie lub karze ograniczenia wolności

Każdy ma prawo do żądania sprostania oraz usunięcia informacji nieprawdziwych , niepełnych Lub zebranych w sposób sprzeczny z ustawą

Jeżeli do redakcji zostanie nadesłane sprostowania a w rzeczywistości będzie ono odpowiedzią, redakcja może je umieścić jako odpowiedź

Sprostowanie lub odpowiedź należy opublikować –

W dzienniku w ciągu 7 dni od otrzymania

W czasopiśmie w najbliższym lub jednym z dwóch nastepnych

Innym niż dziennik przekazie w najbliższym analogiczny przekazie, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od otrzymania

Sprostowanie lub odpowiedzieć muszą być opublikowane lub zasygnalizowane w tym samym dziale, równorzędną czcionką oraz pod widocznym tytułem

Nie wolno bez zgody nadsyłającego dokonywać skrótów, zmian, które osłabiałyby jego znaczenie lub zniekształcały intencje autora

Tekst sprostowania nie może być komentowany w tym samym numerze lub audycji

Nie może być dłuższy od dwukrotnej objętości materiału prasowego, którego dotyczy. Redaktor naczelny nie może wymagać, by sprostowanie było krótsze niż pół strony maszynopisu

Sprostowanie powinno być nadesłane od 1 do 3 miesięcy od ukazania się materiału

Musi dotyczyć treści zawartych w materiale prasowym

1. Powody odmowy opublikowania sprostowania

Niezastosowanie się do określonych wymagań formalnych

Zawiera treści karalne lub naruszające dobra osobiste osób trzecich

Ich treść lub forma nie jest zgodna z zasadami współżycia społecznego

Podważają fakty stwierdzone prawomocnym orzeczeniem

Nie dotyczy treści materiału prasowego, do którego się odnosi

Wystosowane przez osoby, których to nie dotyczy

Odnosi się do sprostowanych już wcześniej treści

Sprostowanie zostało nadesłane zbyt późno

Naczelny musi przekazać wnioskodawcy pisemne zawiadomienie o odmowie i jej przyczynach, jeśli wnioskodawca poprawi sprostowanie i zastosuje się do zaleceń redakcja nie może odmówić publikacji

1. Zasady publikacji komunikatów urzędowych, obwieszczeń, uchwał i zarządzeń, komunikatów zarządzania kryzysowego

Redaktor naczelny ma obowiązek nieodpłatnej publikacji, we właściwym ze względui na tematykę miejscu i czasie, komunikatu urzędowego, pochodzącego od centralnych organów administracji państwowej, jeżeli zostały nadesłane przez rzecznika rządu ze wskazaniem ze publikacja jest obowiązkowa.

Obowiązek publikacji dotyczy również – wydanych na podstawie ustaw obwieszczeń, uchwał lub zarzadzeń pochodzących od organów administracji rządowej w województwie. Komunikatów przekazywanych przez organy administracji rzadowej i samorządu terytorialnego w zakresie sytuacji kryzysowej

Komunikaty należy opublikować nieodpłatnie w określonym teminie, bez wprowadzania zmian, uwag i zaprzeczeń.

1. Ograniczenie zakresu wypowiedzi reklamowej

Wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby tytoniowe lub rekwizyty tytoniowe, oraz symboli związanych z używaniem tytoniu

Napojów alkoholowych (więcej niż 1,5%) piwo po 20 a przed 6

Świadczeń zdrowotnych na podstawie skierowania lekarza

Produktów leczniczych na receptę

Gier cylindrycznych, gier w karty, kości, zakładów wzajemnych, gier na automatach

Substancji psychotropowych lub środków odurzających

Nawołujących bezpośrednio małoletnich do nabycia produktów lub usług

Zachęcania małoletnich do wywierania presji na rodzicach w celu zakupu reklamowanego produktu

Wykorzystujących zaufanie małoletnich, jakie pokładają oni w rodzicach, nauczycielach i innych osobach

W nieuzasadniony sposób ukazują małoletnich w niebezpiecznych sytuacjach

Oddziałujących w sposób ukryty na podświadomość

Nie może naruszać godności ludzkiej

Zawierać treści dyskryminujących

Ranić przekonania religijne lub polityczne

Zagrażać fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu rozwojowi małoletnich

Sprzyjać zachowaniom zagrażającym zdrowiu, bezpieczeństwu lub ochronie środowiska

Audycjom dla dzieci nie powinny towarzyszyć przekazy handlowe dotyczące artykułów spożywczych lub napojów, których składniki nie są dobre w jego codziennej dziecie

1. Przestępstwa prasowe

Właściwe – określone w ustawie prawo prasowe

Używanie przemocy lub groźby w celu zmuszenia dziennikarza do publikacji lub zaniechania materiału prasowego lub zaniechania podjęcia interwencji prasowej

Utrudnianie lub tłumienie krytyki prasowej

Wydawanie czasopisma lub dziennika bez rejestracji

Uchylanie się od publikacji sprostowania lub odpowiedzi lub publikowanie ich wbrew regułom

Uchylanie się od opublikowania komunikatu urzędowego itp.

Rozpowszechnienie materiału prasowego zabezpieczonego jako dowód rzeczowy

Nieumyślna publikacja materiału prasowego noszącego znamiona przestępstwa

Niewłaściwe – w treści materiału prasowego

Zniesławienie

Zniewaga

Rozpowszechnienie danych osobowych bez zgody

Rozpowszechnienie cudzego utworu wbrew warunkom

1. Ograniczenia wolności wypowiedzi w telewizji, radiu i usługach VOD

Audycje lub inne przekazy nie mogą propagować działań sprzecznych z prawem, moralnością i dobrem społecznym

Powinny szanować przekonania religijne

Nie dyskryminować

Audycje i inne przekazy zawierające sceny lub przekazy mające negatywny wpływ na rozwój małoletnich mogą być rozpowszechniane wyłącznie w godzinach od 23 do 6, przekazy te muszą być oznaczone odpowiednim znacznikiem graficznym lub zapowiedzią słowną informującą o zagrożeniu

Nadawca jest zobowiązany do oznaczenia audycji ze względu na stopień szkodliwości dla małoletnich w różnych kategoriach wiekowych przez cały okres emisji programu

Nadawca dba o poprawnośc językową przekazów i przeciwdziałania wulgaryzacji

1. Ochrona prawna krytyki, satyry i karykatury

Publikowanie rzetelnych, zgodnych z zasadami współżycia społecznego ujemnych ocen dzieł naukowych lub artystycznych albo innej działalności twórczej, zawodowej lub publicznej służy realizacja kontroli i krytyki społecznej i pozostaje pod ochroną prawa