ANALIZA EKONOMICZNA
Analiza ekonomiczna – wszystkie zjawiska gospodarcze występujące w obrębie samego przedsiębiorstwa jak i jego otoczeniu. Ich badanie polega na:
-podziale zjawisk ekonomicznych i procesów na elementy składowe,
-określeniu zależności przyczynowo skutkowych między badanymi elementami,
-wyprowadzeniu wniosków uogólniających z przeprowadzonych analiz.
Z podmiotowego punktu widzenia możemy podzielić analizę ekonomiczną na:
1.analizę makro i mikroekonomiczną
2.analizę finansową i techniczno-ekonomiczną
Analiza makro i mikroekonomiczna
Obejmuje badanie i ocenę wielkości makroekonomicznej zagregowanej (np. PKB), a więc ujmowanej dla całej gospodarki narodowej.
Analiza mikroekonomiczna dotyczy badania i oceny działalności takich podmiotów gospodarczych jak przedsiębiorstwo, gospodarstwo domowe oraz analiz problemowych dotyczących głównych w danym okresie produktów gospodarczych np. wydajności pracy, kosztów własnych, itp.
Analiza finansowa i techniczno-ekonomiczna
Analiza finansowa zajmuje się głównie wielkościami ekonomicznymi w ujęciu pieniężnym. Obejmują one głównie stan finansowy przedsiębiorstwa na określony moment, wyniki finansowe przedsiębiorstwa ustalane narastająco za pewien okres.
Analiza techniczno-ekonomiczna oparta jest na badaniu wielkości ekonomicznych w wyrażeniu rzeczowym i osobowym. Koncentruje się na ocenie poszczególnych wyników działalności gospodarczej przedsiębiorstwa, które obejmują np. organizacje i metody produkcji, wyposażenie w środki trwałe, inwestycje, itp.
RODZAJE ANALIZ
Kryteria podziału analiz ekonomicznych w przedsiębiorstwie:
-przeznaczenie analiza (analiza wewnętrzna i zewnętrzna)
-czas, którego dotyczą analizy ( analiza retrospektywna, bieżąca, prospektywna)
-zastosowane metody badawcze ( analiza funkcjonalna, kompleksowa, decyzyjna)
-szczegółowość opracowana (analiza ogólna i szczegółowa)
analiza zewnętrzna – przeprowadzana przez banki, inwestorów, dostawców na podstawie publikowanych sprawozdań finansowych przy wykorzystaniu ogólnych informacji o branży : występującej tam koniunkturze. W analizach zewnętrznych operujemy standardowymi wskaźnikami finansowymi, które koncentrują się na ocenie : efektywności gospodarczej (rentowności), płynności finansowej, położenia finansowego firmy.
Analiza wewnętrzna – przeprowadzana przez przedsiębiorstwo dla potrzeb bieżącego i strategicznego zarządzania. Opiera się nie tylko na sprawozdawczości finansowej, ale na szczegółowych danych ewidencji księgowej, statystyki zakładowej i planowania.
Analiza kompleksowa – przeprowadzana z punktu widzenia powiązań i zależności przyczynowo-skutkowych występujących między zjawiskami gospodarczymi. Ma większą wartość poznawczą niż analiza funkcjonalna.
Analiza decyzyjna – dotyczy badań wycinkowych grupujących zjawiska gospodarcze wokół zamienionych lub zrealizowanych decyzji.
Analiza ogólna – obejmuje całokształt działań przedsiębiorstwa i oparta jest na wąskiej grupie odpowiednio dobranych wskaźników syntetycznych. Przydatna głównie do ogólnej oceny działalności gospodarczej. Brakuje w niej badań zależności występujących między zjawiskami gospodarczymi.
Analiza szczegółowa – badanie określonego odcinka działalności w sposób oparty na szerokim zakresie informacji wskaźników, które umożliwiają uchwycenie zależności przyczynowo-skutkowych między badanymi zjawiskami.
Wstępna analiza bilansu przedsiębiorstwa obejmuje badanie:
-struktury majątkowej – na podstawie wskaźników struktury aktywów\
-struktury kapitałowej – poprzez ustalenie wskaźników struktury pasywów
-struktury kapitałowo-majątkowej
WSTĘPNA ANALIZA BILANSU
Analiza bilansu przedsiębiorstwa obejmuje dwa etapy:
1.wstępną analizę bilansu
2.wskaźnikową analizę bilansu, która stanowi rozwinięcie analizy wstępnej i oparta jest na badaniu wzajemnych relacji zachodzących pomiędzy poszczególnymi elementami aktywów i pasywów.
STRUKTURA MAJĄTKU I KAPITAŁU W PRZEDSIĘBIORSTWIE
Struktura majątkowa informuje o sposobie zaangażowania kapitału przedsiębiorstwa
Górnictwo, budownictwo, transport
Najistotniejsze z wymienionych wskaźników, to wskaźniki wyposażenia przedsiębiorstwa w trwałe i obrotowe wskaźniki majątku. Udział trwałych składników w majątku przedsiębiorstwa w istotny sposób należy do branży, technologii i asortymentów wyrobów.
STRUKTURA MAJĄTKOWA I KAPITAŁOWA PRZEDSIĘBIORSTWA
Rodzaj wskaźnika i sposób jego ustalenia
1.Wyposażenie przedsiębiorstwa w kapitał własny= Kapitał własny /Pasywa ogółem*100%
2. Obciążenie przedsiębiorstwa zobowiązaniami długoterminowymi= Zobowiązania długoterminowe /Pasywa ogółem*100%
3. Wyposażenie przedsiębiorstwa w kapitał stały= Kapitał stały/Pasywa ogółem*100%
4. Obciążenie przedsiębiorstwa kredytem krótkoterminowym= Kredyt krótkoterminowy /Pasywa ogółem*100%
5. Obciążenie przedsiębiorstwa zobowiązaniami bieżącymi= Zobowiązania bieżące/Pasywa ogółem*100%
Kapitał własny = aktywa ogółem – zobowiązania ogółem
STRUKTURA KAPITAŁOWO – MAJĄTKOWA PRZEDSIĘBIORSTWA
Przedmiotem badań w ramach wstępnej analizy bilansu są również powiązania poziome między poszczególnymi pozycjami aktywów i pasywów pozwalające na ocenę struktury kapitałowo-majątkowej.
Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem własnym = kap wł/majątek trw * 100%
gdzie:
kapitał własny = aktywa ogółem – zobowiązania ogółem
Jeżeli majątek trwały jest w pełni pokryty kapitałem własnym, to zachowana jest tzw. złota reguła finansowania. Zgodnie z tą regułą, trwałe składniki majątku przedsiębiorstwa powinny być finansowane kapitałem własnym, ponieważ są oddawane do dyspozycji przedsiębiorstwa na długi czasu.
Wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałem stałym = kap stały/majątek trw * 100%
gdzie: kapitał stały = kapitały własne + zobowiązania długoterminowe
Jeżeli kapitał krótkoterminowy w pełni pokrywa majątek obrotowy, wówczas zachowana jest złota reguła bilansowania w stosunku do obrotowych składników majątkowych. Z uwagi na krótki czas związania mogą one być finansowane z krótkoterminowego kapitału obcego.
Kapitał obrotowy = kapitał stały – majątek trwały