Mikrobiologia ćw 4
Mikroflora powietrza:
Mikroflora powietrza jest bardzo bogata. Dotychczas wyizolowano ok. 1200 gatunków bakterii i ponad 40000 gatunków grzybów. Skład powietrza zarówno ilościowy jak i jakościowy zależy od czynników środowiskowych jak: położenie terenu, klimat, szata roślinna, ilość opadów, rodzaj gleby, charakter wiatrów, gęstość zaludnienia, obecność i rodzaj zakładów przemysłowych, odległość od ziemi, temperatura. Nad miastami znajduje się więcej mikroorganizmów niż nad lasami czy polami uprawnymi. Mniej jest ich też na terenach pustynnych o silnym nasłonecznieniu. Powietrze zawiera więcej mikroorganizmów przed deszczami niż po deszczu, a zawartość mikroflory zmienia się wraz z wysokością. Nad ulicami miast w 1L powietrza może znajdować się 103 do 105 komórek drobnoustrojów, podczas gdy na wysokościach 500m stwierdza się już tylko od 2 do 3 komórek, a na wysokości 2000 m – średnio 0,5 komórki. Znaczny wpływ na zawartość drobnoustrojów w powietrzu ma również pora roku. Najwięcej stwierdza się ich w czerwcu-sierpniu, najmniej w grudniu-styczniu. Drobnoustroje liczniej występują w pomieszczeniach zamkniętych niż otwartych przestrzeniach. Powietrze atmosferyczne nie jest odpowiednim środowiskiem dla rozwoju drobnoustrojów, jest ośrodkiem, za pośrednictwem którego się rozprzestrzeniają.
W powietrzu aglomeracji miejskich występują głównie drobnoustroje saprofityczne, wśród których dominują zarodniki grzybów pleśniowych (ok., 70% wszystkich drobnoustrojów). Grzyby najszerzej reprezentowane są przez rodzaje: Cladosporium, Penicilium, Aspergillus, Alternaria, Botritis, Rhizopus, Mucor. Natomiast udział bakterii waha się w przedziale 19—26%, z czego ponad połowę stanowią ziarniaki z rodzaju Micrococcus i Sarcina wytwarzające przetrwalniki karotenoidowe oraz gronkowce białe. Ponadto występują pałeczki Alcaligenes i tlenowe pałeczki przetrwalnikujące z rodzaju Bacillus. W powietrzu obecne są także drożdże z rodzaju Rhodotorula, Torulopsis i Candida.
Występowanie bakterii chorobotwórczych w powietrzu jest atmosferycznym jest raczej rzadkim zjawiskiem. Innaczej wygląda sytuacja w pomieszczeniach zamkniętych. W pomieszczeniach szpitalnych bakterie chorobotwórcze, tj. Staphylococcus aureus Pseudomonas aeruginosa, a także Enterococcus i Strpetococcus przedostają się do powietrza z zakażonych ran, z jamy nosowo-gardłowej czy bielizny szpitalnej. Obecność drobnoustrojów chorobotwórczych (Salmonella, Shigella, Clostridium) była także stwierdzana w powietrzu pomieszczeń zakładów produkujących żywność i zakładów żywienia zbiorowego.
Zdolność mikroorganizmów do przetrwania w powietrzu zależy od ich wrażliwości na wysuszenie i działanie promieni UV. W okresie, gdy mikroorganizmy znajdują się w powietrzu dokonuje się swoista ich selekcja. Najszybciej wymierają formy wegetatywne, przy czym bakterie wytwarzające barwniki karotenoidowe, czerwone, żółte, oraz komórki osłonięte warstwa śluzu otoczkowego mogą zachować żywotność bardzo długo, natomiast najdłużej przeżywają endospory bakterii, konidia pleśni czy mikrocysty