ZASADY, TECHNIKA
ZASADY, TECHNIKA
PRACY ORAZ SPRZĘT
PRACY ORAZ SPRZĘT
STOSOWANY
STOSOWANY
W LABORATORIUM
W LABORATORIUM
MIKROBIOLOGICZNYM
MIKROBIOLOGICZNYM
Podstawowa aparatura w
Podstawowa aparatura w
pracowni
pracowni
mikrobiologicznej:
mikrobiologicznej:
autoklaw oraz aparat Kocha do wyjaławiania
autoklaw oraz aparat Kocha do wyjaławiania
pożywek i niszczenia drobnoustrojów
pożywek i niszczenia drobnoustrojów
sterylizator na suche gorące powietrze
sterylizator na suche gorące powietrze
suszarka do suszenia szkła laboratoryjnego
suszarka do suszenia szkła laboratoryjnego
cieplarka do hodowli drobnoustrojów
cieplarka do hodowli drobnoustrojów
chłodziarka do przechowywania szczepów i
chłodziarka do przechowywania szczepów i
pożywek
pożywek
mikroskop z obiektywem imersyjnym
mikroskop z obiektywem imersyjnym
lupy do oglądania hodowli drobnoustrojów
lupy do oglądania hodowli drobnoustrojów
waga techniczna i analityczna
waga techniczna i analityczna
pehametr do oznaczania pH pożywek
pehametr do oznaczania pH pożywek
aparat do hodowli w warunkach beztlenowych
aparat do hodowli w warunkach beztlenowych
Podstawowy sprzęt:
Podstawowy sprzęt:
ezy
ezy
pincety
pincety
skalpele
skalpele
nożyczki
nożyczki
palniki
palniki
trójnogi
trójnogi
siatki laboratoryjne
siatki laboratoryjne
statywy do probówek
statywy do probówek
puszki metalowe do pipet i płytek
puszki metalowe do pipet i płytek
termometry
termometry
Podstawowe szkło
Podstawowe szkło
laboratoryjne:
laboratoryjne:
probówki bakteriologiczne duże i małe
probówki bakteriologiczne duże i małe
płytki Petriego o różnych średnicach
płytki Petriego o różnych średnicach
pipety bakteriologiczne z podziałką,
pipety bakteriologiczne z podziałką,
pojemności 1cm
pojemności 1cm
³
³
i 10cm
i 10cm
³
³
pipety pasteurowskie
pipety pasteurowskie
kolby i butelki do przechowywania
kolby i butelki do przechowywania
pożywek i odczynników
pożywek i odczynników
kolby płaskodenne różnej pojemności
kolby płaskodenne różnej pojemności
cylindry pomiarowe
cylindry pomiarowe
szkiełka przedmiotowe i nakrywkowe do
szkiełka przedmiotowe i nakrywkowe do
preparatów mikroskopowych
preparatów mikroskopowych
bagietki szklane, łyżeczki porcelanowe
bagietki szklane, łyżeczki porcelanowe
METODY NISZCZENIA
METODY NISZCZENIA
DROBNOUSTROJÓW
DROBNOUSTROJÓW
1. Metody fizyczne:
1. Metody fizyczne:
Sterylizacja cieplna sucha-polega na wyżarzaniu w
Sterylizacja cieplna sucha-polega na wyżarzaniu w
płomieniu palnika ez, opalanie brzegów probówek i kolbek
płomieniu palnika ez, opalanie brzegów probówek i kolbek
oraz bagietek szklanych. Do tego rodzaju sterylizacji
oraz bagietek szklanych. Do tego rodzaju sterylizacji
zaliczamy także wyjaławianie szkła laboratoryjnego w
zaliczamy także wyjaławianie szkła laboratoryjnego w
suszarce w temperaturze około 160˚C przez 2 godziny.
suszarce w temperaturze około 160˚C przez 2 godziny.
Sterylizacja cieplna z parą wodną- zaliczamy tutaj
Sterylizacja cieplna z parą wodną- zaliczamy tutaj
sterylizację w autoklawie w temperaturze powyżej 100˚C i
sterylizację w autoklawie w temperaturze powyżej 100˚C i
pod ciśnieniem około 1,5 atmosfery przez 20 minut, a
pod ciśnieniem około 1,5 atmosfery przez 20 minut, a
także sterylizację w aparacie Kocha. Można też
także sterylizację w aparacie Kocha. Można też
przeprowadzić w tym aparacie zabieg jednokrotny w
przeprowadzić w tym aparacie zabieg jednokrotny w
temperaturze około 95˚C przez 30 minut.
temperaturze około 95˚C przez 30 minut.
Do tej grupy zalicza się w niektórych przypadkach
Do tej grupy zalicza się w niektórych przypadkach
sterylizację przez gotowanie.
sterylizację przez gotowanie.
Wyjaławianie promieniami ultrafioletowymi przy pomocy
Wyjaławianie promieniami ultrafioletowymi przy pomocy
lamp kwarcowych
lamp kwarcowych
2. Metody mechaniczne:
2. Metody mechaniczne:
Wyjałowienie cieczy możemy uzyskać poprzez
Wyjałowienie cieczy możemy uzyskać poprzez
oddzielenie mikroorganizmów przy pomocy
oddzielenie mikroorganizmów przy pomocy
specjalnych filtrów bakteriologicznych o
specjalnych filtrów bakteriologicznych o
drobnych porach.
drobnych porach.
Istnieje wiele rodzajów takich filtrów
Istnieje wiele rodzajów takich filtrów
różniących się materiałem z którego są wykonane
różniących się materiałem z którego są wykonane
oraz konstrukcją:
oraz konstrukcją:
filtry Berkefelda wykonane z ziemi okrzemkowej,
filtry Berkefelda wykonane z ziemi okrzemkowej,
filtry Chamberlana z nieglazurowanej porcelany,
filtry Chamberlana z nieglazurowanej porcelany,
filtry azbestowe,
filtry azbestowe,
filtry Schotta ze spiekanego szkła,
filtry Schotta ze spiekanego szkła,
filtry membranowe przygotowane z kolodium,
filtry membranowe przygotowane z kolodium,
żelatyny lub pergaminu.
żelatyny lub pergaminu.
3. Metody chemiczne
3. Metody chemiczne
(dezynfekcja):
(dezynfekcja):
Przy pomocy substancji chemicznych można
Przy pomocy substancji chemicznych można
przeprowadzić dezynfekcję różnych przedmiotów,
przeprowadzić dezynfekcję różnych przedmiotów,
płynów, pomieszczeń. W tym celu można
płynów, pomieszczeń. W tym celu można
zastosować:
zastosować:
Kwasy i zasady, jak np. mleko wapienne, od 1% do
Kwasy i zasady, jak np. mleko wapienne, od 1% do
10% gorące roztwory węglanu sodowego, mydła.
10% gorące roztwory węglanu sodowego, mydła.
Środki utleniajace: chlorowce i ich pochodne,
Środki utleniajace: chlorowce i ich pochodne,
nadmanganian potasowy, woda utleniona, 10%
nadmanganian potasowy, woda utleniona, 10%
roztwór jodu (jodyna), chloramina.
roztwór jodu (jodyna), chloramina.
Sole metali ciężkich, zwłaszcza rtęci i srebra.
Sole metali ciężkich, zwłaszcza rtęci i srebra.
Rozpuszczalniki organiczne: 60-70% alkohol, 5%
Rozpuszczalniki organiczne: 60-70% alkohol, 5%
roztwór fenolu, krezole, lizol, formalina.
roztwór fenolu, krezole, lizol, formalina.
Substancje zmniejszające napięcie
Substancje zmniejszające napięcie
powierzchniowe-detergenty.
powierzchniowe-detergenty.
Pożywki hodowlane
Pożywki hodowlane
,
,
nazywane też podłożami
nazywane też podłożami
mikrobiologicznymi,
mikrobiologicznymi,
są mieszaninami
są mieszaninami
odpowiednio dobranych
odpowiednio dobranych
składników.
składników.
Służą do hodowli
Służą do hodowli
mikroorganizmów w
mikroorganizmów w
warunkach laboratoryjnych,
warunkach laboratoryjnych,
w naczyniach (czyli
w naczyniach (czyli
hodowlach
hodowlach
in vitro
in vitro
-
-
dosłownie
dosłownie
w szkle
w szkle
).
).
Podział pożywek na
Podział pożywek na
podstawie pochodzenia
podstawie pochodzenia
składników z których
składników z których
zostały przygotowane:
zostały przygotowane:
naturalne - zawierają składniki
naturalne - zawierają składniki
pochodzenia naturalnego, np. wyciągi z
pochodzenia naturalnego, np. wyciągi z
tkanek roślinnych lub zwierzęcych,
tkanek roślinnych lub zwierzęcych,
ekstrakt glebowy, mleko, jaja, surowicę
ekstrakt glebowy, mleko, jaja, surowicę
krwi itp.
krwi itp.
syntetyczne - przygotowane z różnych
syntetyczne - przygotowane z różnych
substancji chemicznych
substancji chemicznych
półsyntetyczne - zawierające składniki
półsyntetyczne - zawierające składniki
naturalne jak też różne odczynniki
naturalne jak też różne odczynniki
chemiczne
chemiczne
Podział pożywek na podstawie
Podział pożywek na podstawie
stopnia ich złożoności oraz
stopnia ich złożoności oraz
sposobu zaspakajania
sposobu zaspakajania
potrzeb pokarmowych
potrzeb pokarmowych
mikroorganizmów:
mikroorganizmów:
proste - nazywane też zwykłymi lub podstawowymi,
proste - nazywane też zwykłymi lub podstawowymi,
stosowane do hodowli mikroorganizmów o niskich
stosowane do hodowli mikroorganizmów o niskich
wymaganiach odżywczych lub jako materiał
wymaganiach odżywczych lub jako materiał
wyjściowy do sporządzania pożywek złożonych
wyjściowy do sporządzania pożywek złożonych
złożone - zawierają dodatek substancji
złożone - zawierają dodatek substancji
wzrostowych, witamin, specjalnych źródeł węgla,
wzrostowych, witamin, specjalnych źródeł węgla,
służą do hodowli mikroorganizmów o wysokich
służą do hodowli mikroorganizmów o wysokich
wymaganiach.
wymaganiach.
Do tej grupy zalicza się podłoża selektywne oraz
Do tej grupy zalicza się podłoża selektywne oraz
różnicujące.
różnicujące.
Podział pożywek w zależności
Podział pożywek w zależności
od celu badań i charakteru
od celu badań i charakteru
hodowanych
hodowanych
mikroorganizmów
mikroorganizmów
(stosujemy podłoża o różnej
(stosujemy podłoża o różnej
konsystencji):
konsystencji):
płynne (bulion, podłoża mineralne,
płynne (bulion, podłoża mineralne,
brzeczka)
brzeczka)
stałe (zestalone agarem lub żelatyną)
stałe (zestalone agarem lub żelatyną)
półpłynne (zestalone małą ilością
półpłynne (zestalone małą ilością
agaru)
agaru)
Typy podłoży bakteriologicznych w probówkach; Wzrost grzyba
Typy podłoży bakteriologicznych w probówkach; Wzrost grzyba
Histoplasma capsulatum
Histoplasma capsulatum
a – w postaci skosu,
a – w postaci skosu,
b – w postaci słupka
b – w postaci słupka
Do podstawowych
Do podstawowych
czynności w technice
czynności w technice
mikrobiologicznej należą:
mikrobiologicznej należą:
posiew (szczepienie) czyli
posiew (szczepienie) czyli
wprowadzenie badanego materiału
wprowadzenie badanego materiału
do odpowiedniej pożywki
do odpowiedniej pożywki
przesiew (przeszczepianie) czyli
przesiew (przeszczepianie) czyli
przenoszenie drobnoustrojów z
przenoszenie drobnoustrojów z
jednej pożywki na drugą
jednej pożywki na drugą
Przy posiewie do pożywki
Przy posiewie do pożywki
płynnej wystarczy
płynnej wystarczy
zanurzyć w niej oczko,
zanurzyć w niej oczko,
natomiast przy posiewie
natomiast przy posiewie
do pożywki zestalonej są
do pożywki zestalonej są
dwie możliwości:
dwie możliwości:
wykonanie posiewu rysowego
wykonanie posiewu rysowego
wykonanie posiewu kłutego
wykonanie posiewu kłutego
Mikroskop stanowi
Mikroskop stanowi
podstawowy przyrząd do
podstawowy przyrząd do
badania drobnoustrojów.
badania drobnoustrojów.
W zależności od sposobu
W zależności od sposobu
uzyskiwania powiększenia
uzyskiwania powiększenia
wyróżniamy mikroskopy:
wyróżniamy mikroskopy:
Świetlne (optyczne)
Świetlne (optyczne)
Elektronowe
Elektronowe
W mikroskopach świetlnych
W mikroskopach świetlnych
powiększenia uzyskuje się
powiększenia uzyskuje się
dzięki układowi soczewek
dzięki układowi soczewek
optycznych. Należą do nich
optycznych. Należą do nich
następujące typy
następujące typy
mikroskopów:
mikroskopów:
Z jasnym polem widzenia
Z jasnym polem widzenia
Z ciemnym polem widzenia
Z ciemnym polem widzenia
Do obserwacji w ultrafiolecie
Do obserwacji w ultrafiolecie
Fluorescencyjny
Fluorescencyjny
Kontrastowo-fazowy
Kontrastowo-fazowy
Konfokalny
Konfokalny
Mikroskop optyczny zwykły ( z
Mikroskop optyczny zwykły ( z
jasnym polem widzenia )
jasnym polem widzenia )
składa się z dwóch
składa się z dwóch
zasadniczych układów:
zasadniczych układów:
mechanicznego- statywu, stolika, tubusu
mechanicznego- statywu, stolika, tubusu
i dwóch śrub makrometrycznej i
i dwóch śrub makrometrycznej i
mikrometrycznej
mikrometrycznej
optycznego- obiektywu, okularu,
optycznego- obiektywu, okularu,
aparatu oświetlającego i lusterka
aparatu oświetlającego i lusterka
Części mechaniczne
Części mechaniczne
Tworzą one rusztowanie dla
Tworzą one rusztowanie dla
układu optycznego.
układu optycznego.
Podstawa-najczęściej w postaci ciężkiej metalowej
Podstawa-najczęściej w postaci ciężkiej metalowej
płyty, zapewnia stabilność przyrządowi i jest
płyty, zapewnia stabilność przyrządowi i jest
wyposażona w oświetlacz (źródło światła).
wyposażona w oświetlacz (źródło światła).
Statyw-jest stalową konstrukcją łączącą wszystkie
Statyw-jest stalową konstrukcją łączącą wszystkie
części mikroskopu. Ma kształt kabłąka i stanowi
części mikroskopu. Ma kształt kabłąka i stanowi
zarazem uchwyt do przenoszenia mikroskopu.
zarazem uchwyt do przenoszenia mikroskopu.
Tubus-jest to metalowa rura przystosowana w
Tubus-jest to metalowa rura przystosowana w
górnej części do zakładania okularu lub nasadki, w
górnej części do zakładania okularu lub nasadki, w
dolnej zaś zakończona tarczą obrotową zwaną
dolnej zaś zakończona tarczą obrotową zwaną
rewolwerem, w której znajdują się obiektywy.
rewolwerem, w której znajdują się obiektywy.
Śruba makrometryczna umożliwia znalezienie
Śruba makrometryczna umożliwia znalezienie
obrazu
obrazu
Śruba mikrometryczna służy do ustawiania
Śruba mikrometryczna służy do ustawiania
właściwej ostrości obrazu
właściwej ostrości obrazu
Części optyczne
Części optyczne
Aparat oświetlający (ap.Abbego) znajduje się pod stolikiem i
Aparat oświetlający (ap.Abbego) znajduje się pod stolikiem i
kieruje promienie świetlne od źródła światła poprzez preparat
kieruje promienie świetlne od źródła światła poprzez preparat
do obiektywu. Jest umieszczony w oprawce złączonej z
do obiektywu. Jest umieszczony w oprawce złączonej z
podstawą mikroskopu.
podstawą mikroskopu.
Oświetlenie preparatu
Oświetlenie preparatu
Obecnie mikroskopy mają wbudowane w podstawę
Obecnie mikroskopy mają wbudowane w podstawę
urządzenia oświetlające. Oświetlacze te są zaopatrzone w
urządzenia oświetlające. Oświetlacze te są zaopatrzone w
przysłonę i matówkę.
przysłonę i matówkę.
Obiektywy są umieszczone na tarczy obrotowej. Mikroskop
Obiektywy są umieszczone na tarczy obrotowej. Mikroskop
optyczny ma przeważnie 3-5 obiektywów powiększających od
optyczny ma przeważnie 3-5 obiektywów powiększających od
3 do 150 razy. Obiektywy są zbudowane z kilku lub kilkunastu
3 do 150 razy. Obiektywy są zbudowane z kilku lub kilkunastu
soczewek skupiających, sklejonych balsamem kanadyjskim,
soczewek skupiających, sklejonych balsamem kanadyjskim,
umieszczonych w oprawce metalowej. Najbardziej zewnętrzna
umieszczonych w oprawce metalowej. Najbardziej zewnętrzna
soczewka nosi nazwę czołowej i jest narażona na uszkodzenia.
soczewka nosi nazwę czołowej i jest narażona na uszkodzenia.
Obiektywy dzielimy na suche (powietrzne) oraz zanurzeniowe
Obiektywy dzielimy na suche (powietrzne) oraz zanurzeniowe
(immersyjne).
(immersyjne).
Okulary są zbudowane z zespołu soczewek płasko-wypukłych i
Okulary są zbudowane z zespołu soczewek płasko-wypukłych i
powiększają na zasadzie lupy. Powiększają one od 2-30 razy.
powiększają na zasadzie lupy. Powiększają one od 2-30 razy.
Zasada działania
Zasada działania
mikroskopu
mikroskopu
Podstawowe parametry
Podstawowe parametry
charakteryzujące
charakteryzujące
mikroskop:
mikroskop:
Powiększenie mikroskopu
Powiększenie mikroskopu
Zdolność rozdzielcza
Zdolność rozdzielcza
Odległość robocza
Odległość robocza
Przestrzeń robocza
Przestrzeń robocza
Powiększenie mikroskopu jest iloczynem
Powiększenie mikroskopu jest iloczynem
powiększenia obiektywu i okularu.
powiększenia obiektywu i okularu.
Zdolność rozdzielcza mikroskopu określa,
Zdolność rozdzielcza mikroskopu określa,
jak blisko siebie mogą leżeć dwa punkty,
jak blisko siebie mogą leżeć dwa punkty,
aby patrząc na nie przez mikroskop można
aby patrząc na nie przez mikroskop można
je było widzieć jako punkty oddzielne.
je było widzieć jako punkty oddzielne.
Zdolność rozdzielcza zależy wyłącznie od
Zdolność rozdzielcza zależy wyłącznie od
obiektywu.
obiektywu.
Odległość robocza jest to odległość
Odległość robocza jest to odległość
pomiędzy soczewką czołową obiektywu a
pomiędzy soczewką czołową obiektywu a
preparatem w momencie prawidłowego
preparatem w momencie prawidłowego
ustawienia ostrości obrazu.
ustawienia ostrości obrazu.
Przestrzeń robocza jest to przestrzeń
Przestrzeń robocza jest to przestrzeń
między soczewką czołową obiektywu a
między soczewką czołową obiektywu a
preparatem w chwili najlepszego widzenia.
preparatem w chwili najlepszego widzenia.
Mikroskop do oglądania w
Mikroskop do oglądania w
ciemnym polu widzenia
ciemnym polu widzenia
Przy jego konstrukcji wykorzystano
Przy jego konstrukcji wykorzystano
tzw. efekt Tyndalla. Specjalnie
tzw. efekt Tyndalla. Specjalnie
skonstruowany kondensor kieruje
skonstruowany kondensor kieruje
promienie światła ukośnie do
promienie światła ukośnie do
powierzchni szkiełka przedmiotowego.
powierzchni szkiełka przedmiotowego.
Promienie odbijają się od powierzchni
Promienie odbijają się od powierzchni
i powracają do kondensora, a pole
i powracają do kondensora, a pole
widzenia pozostaje ciemne. Gdy
widzenia pozostaje ciemne. Gdy
promienie natrafią na komórki
promienie natrafią na komórki
drobnoustrojów, ulegają załamaniu lub
drobnoustrojów, ulegają załamaniu lub
ugięciu i wskutek rozproszenia
ugięciu i wskutek rozproszenia
wpadają do obiektywu. W efekcie
wpadają do obiektywu. W efekcie
uzyskuje się jasno oświetlone punkty
uzyskuje się jasno oświetlone punkty
na tle ciemnego pola.
na tle ciemnego pola.
Mikroskop do oglądania w
Mikroskop do oglądania w
ultrafiolecie
ultrafiolecie
Używając jako źródła światła
Używając jako źródła światła
promieni ultrafioletowych (180-
promieni ultrafioletowych (180-
400 nm), możemy oglądać
400 nm), możemy oglądać
komórki o wielkości 0,1µm.
komórki o wielkości 0,1µm.
Soczewki w tym mikroskopie są
Soczewki w tym mikroskopie są
wykonane z kwarcu, gdyż
wykonane z kwarcu, gdyż
przepuszcza on promienie
przepuszcza on promienie
ultrafioletowe. Ponieważ
ultrafioletowe. Ponieważ
promieniowanie to jest
promieniowanie to jest
niewidoczne, obrazy otrzymuje się
niewidoczne, obrazy otrzymuje się
na kliszy fotograficznej lub na
na kliszy fotograficznej lub na
ekranie telewizyjnym.
ekranie telewizyjnym.
Mikroskop fluorescencyjny
Mikroskop fluorescencyjny
Pewne substancje chemiczne
Pewne substancje chemiczne
absorbują energię fal ultrafioletowych
absorbują energię fal ultrafioletowych
i emitują ją jako fale widzialne
i emitują ją jako fale widzialne
większej długości. Takie substancje
większej długości. Takie substancje
mogą mieć określone zabarwienie w
mogą mieć określone zabarwienie w
świetle normalnym i całkowicie inną
świetle normalnym i całkowicie inną
barwę w świetle ultrafioletowym.
barwę w świetle ultrafioletowym.
Związki te nazywa się związkami
Związki te nazywa się związkami
fluorescencyjnymi, a zjawisko –
fluorescencyjnymi, a zjawisko –
fluorescencją. Jeśli wiec zawiesinę
fluorescencją. Jeśli wiec zawiesinę
bakterii nasyci się tymi związkami to
bakterii nasyci się tymi związkami to
organizmy reagujące z tymi związkami
organizmy reagujące z tymi związkami
staną się fluoryzujące i będzie możliwa
staną się fluoryzujące i będzie możliwa
ich obserwacja w mikroskopie, którego
ich obserwacja w mikroskopie, którego
pole widzenia jest oświetlone światłem
pole widzenia jest oświetlone światłem
ultrafioletowym.
ultrafioletowym.
Mikroskop kontrastowo-fazowy
Mikroskop kontrastowo-fazowy
Jest szczególnie przydatny do badania
Jest szczególnie przydatny do badania
żywych komórek. Większość
żywych komórek. Większość
mikroorganizmów jest bezbarwna i prawie
mikroorganizmów jest bezbarwna i prawie
przeźroczysta, w skutek czego są one słabo
przeźroczysta, w skutek czego są one słabo
widoczne pod mikroskopem. Dlatego też
widoczne pod mikroskopem. Dlatego też
stosuję się różne metody barwienia
stosuję się różne metody barwienia
umożliwiające dostrzeżenie zabarwionych
umożliwiające dostrzeżenie zabarwionych
komórek. Metoda kontrastu fazowego
komórek. Metoda kontrastu fazowego
umożliwia dokładną obserwację obiektów
umożliwia dokładną obserwację obiektów
bez konieczności ich barwienia.
bez konieczności ich barwienia.
Zasada działania polega na przesunięciu fali
Zasada działania polega na przesunięciu fali
światła o 180° między promieniami
światła o 180° między promieniami
przechodzącymi przez obserwowany
przechodzącymi przez obserwowany
przedmiot a ugiętymi na preparacie. Pozwala
przedmiot a ugiętymi na preparacie. Pozwala
to na stworzenie kontrastu, który umożliwia
to na stworzenie kontrastu, który umożliwia
rozróżnienie szczegółów budowy oglądanych
rozróżnienie szczegółów budowy oglądanych
obiektów.
obiektów.
Mikroskop konfokalny
Mikroskop konfokalny
Użycie światła laserowego
Użycie światła laserowego
wprowadzonego do mikroskopu
wprowadzonego do mikroskopu
od strony okularu skanuje pole
od strony okularu skanuje pole
widzenia. Dzięki temu obraz
widzenia. Dzięki temu obraz
jest oświetlany punkt po
jest oświetlany punkt po
punkcie, wyłącznie w
punkcie, wyłącznie w
płaszczyźnie ostrości obrazu.
płaszczyźnie ostrości obrazu.
Mikroskop ten ma duże
Mikroskop ten ma duże
zastosowanie w badaniach
zastosowanie w badaniach
cytologicznych.
cytologicznych.
Mikroskop elektronowy
Mikroskop elektronowy
Tutaj rolę światła odgrywają
Tutaj rolę światła odgrywają
wiązki elektronów o bardzo małej
wiązki elektronów o bardzo małej
długości fali biegnących w
długości fali biegnących w
wysokiej próżni. Rolę soczewek
wysokiej próżni. Rolę soczewek
spełniają soczewki
spełniają soczewki
elektrostatyczne lub
elektrostatyczne lub
elektromagnetyczne.
elektromagnetyczne.
Obraz przedmiotu może być
Obraz przedmiotu może być
widoczny na specjalnym ekranie
widoczny na specjalnym ekranie
fluorescencyjnym lub
fluorescencyjnym lub
fotografowany na płycie
fotografowany na płycie
fotograficznej przez wmontowany
fotograficznej przez wmontowany
w mikroskop aparat fotograficzny.
w mikroskop aparat fotograficzny.
Powiększenia uzyskiwane sięgają
Powiększenia uzyskiwane sięgają
2 000 000 razy.
2 000 000 razy.
W zależności od kierunku
W zależności od kierunku
badań wykonuje się różne
badań wykonuje się różne
rodzaje preparatów:
rodzaje preparatów:
przyżyciowe, w których obserwuje
przyżyciowe, w których obserwuje
się drobnoustroje żywe
się drobnoustroje żywe
utrwalone i barwione, w których
utrwalone i barwione, w których
drobnoustroje są martwe
drobnoustroje są martwe
Preparaty przyżyciowe
Preparaty przyżyciowe
mogą być wykonywane w
mogą być wykonywane w
postaci:
postaci:
kropli spłaszczonej
kropli spłaszczonej
kropli wiszącej
kropli wiszącej
Preparaty utrwalone i
Preparaty utrwalone i
barwione
barwione
mazany
mazany
odciskowy
odciskowy
W przygotowaniu
W przygotowaniu
preparatu wyróżnia się
preparatu wyróżnia się
trzy etapy:
trzy etapy:
przygotowanie preparatu
przygotowanie preparatu
utrwalenie preparatu
utrwalenie preparatu
barwienie preparatu
barwienie preparatu
Można stosować barwienie
Można stosować barwienie
proste stosując jeden barwnik np.
proste stosując jeden barwnik np.
błękit metylenowy lub fuksynę
błękit metylenowy lub fuksynę
zasadową
zasadową
złożone stosując co najmniej dwa
złożone stosując co najmniej dwa
barwniki, najczęściej metodą Grama
barwniki, najczęściej metodą Grama