1.Marketing- zyskowne zaspokajanie potrzeb.; Jest procesem zarządzania zmierzającym do identyfikacji i antycypacji potrzeb konsumenta, aby zaspokoić je wydajnie i zyskownie.; Jest procesem społecznym, dzięki któremu potrzeby jednostek lub grup są zaspokajane poprzez kierowanie, oferowanie i swobodną wymianę produktów. Geneza marketingu : orientacja przedsiębiorstwa, ewolucja orientacji. Fazy: orientacja produkcyjna- czyli jak produkować dużo i tanio?; ogólne przyspieszenie rozwoju gosp.; masowa produkcja dla masowego odbiorcy; uwaga przedsiębiorstw skupiona na technicznych i organizacyjnych problemach masowego wytwarzania prostych wyrobów; pod koniec fazy pewna modyfikacja- nazywana „orientacja na produkt”. Orientacja sprzedażowa- czyli jak sprzedać to co firma potrafi masowo i tanio wytwarzać.; nasycenie rynku; ostra konkurencja; tworzenie substytutów; poszerzenie asortymentu; racjonalizacja i intensyfikacja zbytu.; o. na klienta(marketingowa)- czyli jakie są potrzeby i pragnienia klienta i w jaki sposób firma może je zaspokoić wydajnie i zyskownie.; rynek klienta, rozpoznanie potrzeb i pragnień konsumentów, kształtowanie i stymulacja potrzeb i pragnień konsumenta; Marketing strategiczny- czyli w warunkach zmieniających się otoczenia wybrać ,zdobyć (stworzyć) i wytwarzać rynek, który zapewniałby firmie przychody odpowiednie do jej potrzeb i długofalowych aspiracji rozwojowych?; strategiczne planowanie działań firmy; wczesne identyfikowanie szans i zagrożeń w celu przeciwdziałania lub dostosowania. Ogól. Zasady m. zasada celowego wyboru i kształtowania rynku przedsiębiorstwa; zasada badania rynku; zasada zintegrowanego oddziaływania na rynek; zasada planowania działań rynkowych; zasada kontroli skuteczności działań marketingowych. Krytyka marketingu: a) zbyt wysokie ceny( wysokie koszty dystrybucji- promocji, reklamy, nadmierne marże), b) oszukańcze praktyki (w ustalaniu cen, promocji, w sposobie planowania, agresywna sprzedaż, tandetne lub niebezpieczne produkty, zaplanowane starzenie się wyrobu, niska jakość usług dla konsumentów mniej zamożnych. 2.Funkcje marketingu: analiza otoczenia i badanie mark.; analiza konsumentów; planowanie produktu; p. dystrybucji; p. promocji, p. cen, społeczna odpowiedzialność; market. Zarządzanie. 3.Otoczenie m. przedsiębiorstwa- Do otoczenia marketingowego należy zaliczyć ogólne otoczenie marketingowe oraz system wspomagania marketingu. System wspomagania marketingu tworzą podmioty z mikrootoczenia przedsiębiorstwa (np. pośrednicy, podwykonawcy, dostawcy). Przedsiębiorstwo wykorzystuje działania tych podmiotów do realizacji założonych celów marketingowych. Z kolei zarówno na przedsiębiorstwo jak i na system wspomagania marketingu oddziałują czynniki tworzące ogólne otoczenie marketingowe przedsiębiorstwa. Oddziaływania te w zakresie realizacji strategii marketingowej mają następujące źródła: społeczno-kulturowe - wpływa na wielkość popytu; ogólnogospodarcze - np. poziom cen; polityczno-prawne - reguluje formalne stosunki wymiany pomiędzy podmiotami; technologia - wpływa na jakość; konkurencja - decyzje konkurencyjne. Powyższe oddziaływania wywołują różne reakcje przedsiębiorstwa. Reakcje te, realizowane w ramach działań marketingowych, determinują powodzenie w realizowaniu podstawowych celów przedsiębiorstwa. Makrootoczenie przedsiębiorstwa – (wg Kotlera) to miejsce, w którym przedsiębiorstwo musi rozpocząć poszukiwania swych możliwości rynkowych oraz ewentualnych zagrożeń. Składają się na niego wszystkie jednostki, organizacje oraz czynniki, które wpływają na działalność przedsiębiorstwa i jego rezultaty. Podstawowym obowiązkiem kierownictwa przedsiębiorstwa jest znajomość trendów i megatrendów charakteryzujących aktualne otoczenie. Makrootoczenie składa się z 6 czynników: 1. otoczenie demograficzne – zmiany w strukturze wiekowej, etnicznej, poziomie wykształcenia, migracje 2. otoczenie ekonomiczne – ukazuje spowolnienie wzrostu dochodów realnych społeczeństwa, niski poziom oszczędności i wysoki poziom zadłużenia oraz zmiany we wzorcach wydatków konsumentów 3. otoczenie przyrodnicze – potencjalne niedobory surowców naturalnych, wzrost poziomu zanieczyszczenia środowiska oraz ruchy ekologiczne. 4. otoczenie technologiczne – zwiększenie szybkości zmian technologicznych, możliwości innowacji, wysokie budżety na badania i nieograniczony rozwój. 5. otoczenie polityczne – duża ilość przepisów prawnych regulujących działalność gospodarczą oraz silna ich kontrola przez agencje rządowe. 6. otoczenie kulturowe – wskazuje na długookresowy trend w kierunku samorealizacji, natychmiastowego użycia i „nagrody”. 4.Konkurencja- w ekonomii podstawowy fundament wolnego rynku. Zakłada wolność współzawodniczenia ze sobą podmiotów gospodarczych na wszystkich obszarach handlu i usług. Jest to proces, w którym uczestnicy rynku, dążąc do realizacji swych interesów, próbują przedstawiać oferty korzystniejsze od innych ze względu na cenę, jakość, warunki dostawy i inne charakterystyki, wpływające na decyzję zawarcia transakcji. 5.Zachowanie konsumenta – obejmuje; nabywanie, posiadanie oraz użytkowanie środków zaspokojenia potrzeb. Istotnym składnikiem zachowania konsumenta jest nabywanie środków zaspokajania potrzeb. Jest ono poprzedzone wyborem, dokonywanym według złożonego zestawu kryteriów. Szczególnie istotne są kryteria ekonomiczne, sprowadzające się do konfrontacji cen tych środków z dochodami konsumenta. Teoria zachowania konsumenta jest koncepcja, w której zakłada się, zachowanie jako zorientowane na określony cel, na środek zaspokojenia potrzeby. Oznacza to że konsument dąży do osiągnięcia pewnego pożądanego stanu określonego poziomem aspiracji, reprezentowanego przez potrzeby, które musza zostać zaspokojone dzięki nabywanym produktom. W myśl tej koncepcji zachowanie konsumenta może być wyjaśnione przez opis wewnętrznych reakcji konsumenta na oddziałujące na niego bodźce. Zachowanie to bowiem zależy od tego, jak bodźce są postrzegane i interpretowane przez konsumenta oraz w jaki sposób pozyskane przez niego informacje są przez niego interpretowane. ZACHOWANIA KONSUMENCKIE Powstaje potrzeba pod wpływem cech produktów. Wpływają czynniki:

A)zewnętrzne:1. czynniki marketingowe: produkt, cena, dystrybucja, promocja, ludzie 2. czynniki kulturowe – kultura (tradycja), subkultura (narodowość, region, wyznanie, zawód), klasa społeczna: wyższa wyższa, niższa wyższa, wyższa średnia, średnia, pracująca, wyższa niższa, niższa niższa 3.czynniki społeczne - grupy odniesienia: rodzina, status społeczny. Każdy z nas całe życie należy do jakiejś grupy formalnej lub nieformalnej. Przynależność jest obowiązkowa lub nie. Oddziałuje na nas, jesteśmy pod jej wpływem. Rodzina wychowanie – przyszliśmy na świat, wychowanie, wdrożenie pewnych zachowań, potrzeb. Rodzina prokreacji – sami tworzymy. B)Wewnętrzne: 1.czynniki osobiste – wiek i etap w życiu rodziny, zawód, sytuacja ekonomiczna, styl życia, osobowość 2.czynniki psychologiczne:a) motywacja – potrzeby istnieją, zmieniają się, można je kreować b)proces uczenia się, np. nowy sprzęt c) percepcja – przyjmowanie informacji, analiza ich i postrzeganie otoczenia. Potrzebujemy, czyli mamy potrzebę, wtedy prędzej zauważamy informację z nią związaną. Miłe zaskoczenie, np. rabat, opust. PROCES PODEJMOWANIA DECYZJI ZAKUPU Etapy: 1.potrzeba 2. zbieranie informacji 3.wybór alternatyw 4.zapada decyzja 5. usługi posprzedażowe Nabywcy indywidualni- chcą zaspokoić swoje potrzeby. N. instytucjonalni- chcą zrealizować swoje cele np. wytwarzać swoje produkty, motywować i nagradzać pracowników, klientów. Dystans- sytuacja, w której klient ma wątpliwości czy dokonał właściwego zakupu lub jest niezadowolony z zakupu. Satysfakcja- zadowolenie z zakupu, najczęściej prowadzi do powtórnego zakupu i wytworzenia się lojalności. 6.Segmentacja- podział rynku(ogół nabywców) na grupy (segmenty), które wewnątrz są możliwe jak najbardziej homologicznie, a z kolei odróżniają się wyraźnie od innych grup. Podział te przeprowadzany jest w oparciu o wybrane kryteria: płeć (K i M), wiek (np. dzieci, młodzież, dorośli, seniorzy), motywacje( wypoczynek, emocje, towarzystwo, zdrowie itp.) Procedury segmentacyjne: 1.zdefiniowanie segmentowanego rynku( opis rynku, na którym zamierzamy działać), 2. Sformułowanie listy potrzeb-potencjalnych klientów (potrzeba podstawowa, potrzeby towarzyszące), 3. Przegląd i wstępna selekcja kryteriów podziału nabywców 4. Tradycyjna segmentacja a-priori ( instytucyjna, zdroworozsądkowa, bez lub z wykorzystywanie źródeł wtórnych), 5. Segmentacja a posteriori( wykorzystująca dane empiryczne- badania konsumentów). Kryteria segm. Rynku tur.: 1.cechy nabywców- wiek, status gosp. Domowego, miejsce zamieszkania, poziom dochodów. 2. Sposób zachowania się nabywców- motywacje (np. wypoczynek, rozrywka, towarzystwo), styl życia( aktywny, bierny, „na pokaz”), poszukiwane korzyści( np. tanio, wysoka jakość, szybka realizacja zlecenia. Segment musi być: mierzalny, homogeniczny, dostępny, dochodowy, stały. 7.Marketing-mix- jest to inaczej kompozycja marketingowa, czyli takie elementy (instrumenty) za pomocą których możemy oddziaływać na rynek. Koncepcja 4P- 1. product (produkt)- Mówiąc o produkcie omawiamy m.in: asortyment, jakość, markę, opakowanie, usługi. Współcześnie mówiąc o cechach produktu koncentrujemy się na potrzebach docelowych klientów, jakie produkt ma zaspokajać. 2. price (cena) - Cenę charakteryzuje się za pomocą: polityki cenowej, rabatów, warunków płatności 3. place (strategia dystrybucji)- Omawia zarówno kanały dystrybucji jak rozwiązania logistyczne 4. promotion (promocja, promotion mix) promocja osobista, reklama, promocja dodatkowa (inaczej: promocja uzupełniająca, promocja sprzedaży), zaliczamy tu także: merchandising , public relations, zaliczamy do niego także: sponsoring. Formuła 4C- customer value- są to wartości, korzyści jakie wynikają z oferty dla klienta(odpowiednik produktu 4P), cost - koszt jaki ponosi klient (4P odpowiednik ceny), convenience – wygoda, dostępność nabycia produktu przez klienta( odpow. dystrybucji 4P, communication - komunikacja z rynkiem (4P odpowiednik promocji). W obu koncepcjach występują te same elementy, nowa formuła skupia jednak uwagę na odbiorcy produktu i jego potrzebach. 8.Produkt- w marketingu, to każdy obiekt rynkowej wymiany oraz wszystko co może być oferowane na rynku. Produktem może być dobro materialne, usługa, miejsce, organizacja bądź idea. Cykl życia produktu- pojęcie z teorii marketingu oznaczające okres, w którym produkt jest obecny na rynku. Jest to rynkowy cykl życia produktu. Składa się z 4 faz: wprowadzenie na rynek; wzrost sprzedaży; nasycenie/dojrzałość; spadek sprzedaży. Analiza portfelowa- jest bardzo istotnym elementem strategii inwestycji. Dzięki analizie możemy wyeliminować znaczną część ryzyka towarzyszącego akcjom. Analiza portfelowa pozwala badać zależności pomiędzy maksymalizacją stopy zwrotu przy określonym poziomie ryzyka lub przy danym poziomie stopy zwrotu, minimalizacją ryzyka. Produkt turystyczny- kompozycja tego co jest zaoferowane turyście w związku z podróżą i pobytem w miejscu docelowym, walorów, urządzeń i usług, z których korzysta wraz z całością przeżytego doświadczenia od chwili opuszczenia domu do chwili powrotu.; Definiujemy jako całość dóbr i usług oferowanych turyście w miejscu docelowym wraz z całością przeżyć i doświadczeń związanych z podróżą i pobytem. Składniki produktu tur.: atrakcje i środowisko miejsca docelowego, infrastruktura i usługi miejsca docelowego, dostępność miejsca docelowego, wizerunek m.d., cena płacona przez konsumenta. Struktura (poziomy) produktu: Rdzeń (istota produktu) „ jaką potrzebę chce zaspokoić nabywca?” Przedstawia korzyść lub zdolność produktu do rozwiązania określonego problemu nabywcy. Np. samochód- potrzeba przemieszczania. Pr. Rzeczywisty (postrzeganie produktu) „konkrety”- elementy składowe, cechy, jakość, stylistyka, marka, opakowanie. Właściwości produktu konieczne dla zaspokojenia (silnik,koła). Pr. Poszerzony (korzyści dodatkowe)- dod. Elementy, gwarancja, upominki. Dodatkowe korzyści i usługi zbudowane wokół rdzenia i pr. Rzecz. Produkt potencjalny- możliwość rozwoju produktu, pomysły i ulepszenia na przyszłość. 9.Marka- nazwa, termin, lub kombinacja tych elementów, znak stworzona w celu oznaczenia produktu lub usługi oraz jej odróżnia od oferty konkurentów.; Oprócz identyfikowania oferty i odróżnienia jej od konkurencji, jest produktem który zapewnia korzyści funkcjonalne plus wartości dodatkowe, które pewni konsumenci cenią w wystarczającym stopniu aby dokonać zakupu. 5 polskich markowych produktów turystycznych: turystyka biznesowa, turystyka kulturowa i do miast, turystyka kwalifikowana specjalna i aktywna, turystyka wiejska, turystyka przygraniczna, tranzytowa. Logo - graficzny znak towarowy spełniający rolę marketingową a jednocześnie informacyjną, poprzez skrótowe, ale łatwo zauważalne i łatwo zapamiętywane przedstawienie symbolu firmy, instytucji, organizacji, lub też (np. flaga europejska) jakiejś idei, pomysłu, ale także mogące spełniać rolę jako charakterystyczne oznaczenie czegoś, czyli spełniające rolę znaku informacyjnego. 10.Cena- ilość pewnego dobra(najczęściej pieniądza), za przyjęcie której sprzedający jest gotów zrzec się swoich praw do danego dobra, lub też kupujący jest gotów ja kupić, aby do tego dobra nabyć prawa. Cena może dotyczyć m.in. towaru lub usługi. Polityka cenowa- to całokształt działań przedsiębiorstwa zmierzających do określenia miejsca i roli ceny oferowanego produktu. Jest nieodłącznie związana z realizowaną przez przedsiębiorstwo strategią marketingową. To najskuteczniejsze narzędzie służące zwiększeniu zysków przedsiębiorstw bez ponoszenia dodatkowych kosztów. Wyróżniamy 3 ogólne cele polityki cen: sprzedaż( dążenie do nasycenia rynku, sprzedaż większej ilości produktów po relatywnie niskich cenach itd.), zysk (maksymalny zysk w krótkim i/lub długim okresie oraz pożądana stopa zwrotu od poniesionych nakładów), a także zachowanie obecnej pozycji na rynku. Rodzaje cen, ceny: producenta; hurtowe- np. bez marży sklepu; detaliczne- wliczone są wszystkie elementy kosztów produkcji, marketingu, dystrybucji; wolnorynkowe- kształtują się swobodnie, w związku z prawem popytu i podaży; równowagi; urzędowe- ustalane przez organy Państwa. Ustalenie ceny- podstawą jest kalkulacja uwzględniająca przewidywane koszty lub techniczny koszt wytworzenia pokazujący koszty faktycznie poniesione. To minimum, poniżej którego ustalona cena traktowana jest jako nieuczciwa konkurencja. Cena ma wpływ na wielkośc zysku, ale również na postrzeganie towaru. Towar przesadnie tani kojarzony jest z tandetą, z wyjątkiem, gdy przypadek taki traktowany jest jako okazja czyli np. promocja, przecena, wyprzedaż. Przesadnie wysoka cena ma rację bytu w przypadku wprowadzenia do sprzedaży produktu: dotychczas nieznanego; unikalnego, zaspokajającego snobizm nabywcy; będącego aktualnie w modzie. Dyskonta cenowe- zachęcenie pośredników handlowych do zakupu i lojalności. Rodzaje: 1. Ilościowe: nieskumulowane (jednorazowa transakcja); skumulowane (transakcja w określonym czasie), 2. Sezonowe, 3.promocyjne (rekompensata za działania promocyjne): bezwarunkowe (są obniżką cen towarów lub dodatkową ich ilością); warunkowe( są zwrotem częściowym lub pełnym wydatków na promocję); 4. Gotówkowe( premiowanie szybko płacących).11.Dystrybucja- wszelkie decyzje i czynności związane z dostarczaniem wytworzonych produktów finalnemu nabywcy. Funkcje dystrybucji: koordynacyjne- zmierzają do zrównoważenia podaży z popytem. Polega na połączeniu oczekiwań nabywców i sprzedawców w taki sposób, aby nabywca miał możliwość zakupu potrzebnego produktu, a producent zrealizował cele swojej działalności. Obejmuje dwie czynności: zbieranie i przekazywanie producentom informacji o popycie oraz zawieranie transakcji kupna-sprzedaży; organizacje- są związane z istniejącym produktem. Obejmuje wszystkie procesy, którym poddany jest produkt w celu dostosowania podaży i popytu. Najważniejsze czynności to: transport, magazynowanie, przerób handlowy, przekształcenia asortymentu produkcyjnego w asortyment handlowy oraz stworzenie odpowiednich warunków sprzedaży. Kanał dystrybucji- zespół ogniw, przez które przepływają strumienie marketingowe. Rodzaje kanałów:1. bezpośredni (bez ogniw pośrednich)- usługodawca sam sprzedaje produkt konsumentom, na własny koszt i ryzyko prowadzenia dystrybucji wykorzystując własną sieć punktów sprzedaży detalicznej. Na funkcjonowanie mają wpływ: mała liczba nabywców znaczna ich koncentracja przestrzenna, początkowa faza cyklu życia produktu, duże ryzyko sprzedaży.; Zalety kanałów pośrednich: całkowita kontrola działalności; uniknięcie kłopotów związanych ze współpracą z pośrednikami; niższe koszty obsługi klienta; lepsza znajomość wymagań klienta; wygoda w zakresie szkolenia i motywowania personelu. 2.pośredni- między usługodawcą a konsumentem występuje chociaż by jeden lub więcej pośredników. Pośrednicy umożliwiają ekspansję producentów na szersze segmenty rynku. Pełnią funkcje: informacyjną, promocyjną, negocjacyjną, finansową, podejmują ryzyko. Zalety kanałów pośrednich: całkowita kontrola działalności; uniknięcie kłopotów związanych ze współpracą z pośrednikami; niższe koszty obsługi klienta; lepsza znajomość wymagań klienta; wygoda w zakresie szkolenia i motywowania personelu. Zalety kanałów pośrednich: zwiększenie pokrycia rynku; możliwość zmniejszania kosztów; skupienie się na wytwarzaniu; korzystanie i doświadczania specjalizacji pośredników i ich znajomość danego rynku. 12. Promocja Promotion mix - To złożona kompozycja środków o zróżnicowanych funkcjach i rożnej strukturze wewnętrznej wykorzystywana w polityce komunikowania się przedsiębiorstwa z rynkiem, w której dominujące znaczenie posiadają cztery grupy instrumentów:
1. Reklama  to instrument promocji będący bezosobową, płatną i adresowaną do masowego odbiorcy formą przekazywania informacji rynkowych przez określonego nadawcę
2. Sprzedaż osobista  to instrument promocji polegający na prezentowaniu oferty przedsiębiorstwa i aktywizowaniu sprzedaży za pomocą bezpośrednich kontaktów interpersonalnych sprzedawców z nabywcami
3. Promocja dodatkowa  to instrument promocji obejmujący zespół środków zwiększających stopień atrakcyjności produktu dla nabywców i podwyższających ich skłonność do zakupu
4. Public relation - propaganda marketingowa.

Cele promocji

- cele o charakterze ekonomicznym mają charakter skwantyfikowany, mierzone wzrostem wielkości (wartości) sprzedaży promowanego produktu lub zwiększenia udziału w rynku, są one najczęściej związane ze wzrostem dochodów lub są nastawione na oszczędność kosztów;

- cele o charakterze informacyjno - nakłaniającym, polegają na zmianie stosunku adresatów

Funkcje promocji

- informacyjna - promocja dostarcza obecnym i potencjalnym nabywcom informacji, które zmierzać mają do przełamania bariery nieznajomości rynku, funkcja ta leży u podstaw komunikowania się przedsiębiorstwa z otoczeniem;

- pobudzająca - sprzedaż zmierza do wywołania zamierzonych postaw i zachowań nabywców rynkowych, funkcja ta jest o tyle ważna, iż produkcja w przeważającej mierze ma charakter masowy;

- konkurencyjna - wyraża się w stworzeniu poza cenowych instrumentów rywalizacji na rynku, jest silnie zwiaząna z poprzednimi funkcjami.

Formy promocji

- reklama - jest bezosobową, płatna i adresowaną do masowego odbiorcy formą przekazywania informacji rynkowych;

- sprzedaż osobista - polega na prezentowaniu oferty przedsiębiorstwa i aktywizowaniu sprzedaży za pomocą bezpośrednich kontaktów sprzedawców z nabywcami;

- promocja dodatkowa - (sales promotion), obejmuje zespół środków zwiększających stopień atrakcyjności produktu dla nabywców i podwyższających ich skłonność do zakupu, np. próbki, degustacje, pokazy;

- public relations - stanowi kompleks działań mających na celu uzyskanie zrozumienia i zaufania opinii publicznej wobec przedsiębiorstwa i stwarzanie atrakcyjnego wizerunku firmy;

- sponsorowanie - finansowanie instytucji, osób lub imprez sportowych, kulturalnych i społecznych oraz wykorzystywaniu tego faktu dla promocji firmy będącej sponsorem. 13.System informacji marketingowej (SIM)- sformalizowany i powiązany wewnętrznie zespół osób, urządzeń oraz procedur stworzonych w celu zapewnienia uporządkowanego dopływu trafnych informacji ze źródeł wewnętrznych i zewnętrznych na potrzeby podejmowania decyzji marketingowych. To metoda ciągłego planowania, zbierania i przechowywania oraz analizy danych. System informacji marketingowej ułatwia podejmowanie dwóch kategorii decyzji: programowanych i nieprogramowanych. SIM powinien być okresowo weryfikowany w celu oceny wartości dostarczonych informacji i sformułowania zapotrzebowania na nowe informacje. Wyniki badań marketingowych i informacje uzyskane z systemu informacji marketingowej są względem siebie komplementarne. Ze względu na potrzebę sprawnego przetwarzania dużej liczby danych, SIM funkcjonuje zazwyczaj przy wykorzystaniu techniki komputerowej.

Do podstawowych składników SIM należą: źródła danych: wewnętrzne i zewnętrzne; podsystem gromadzenia danych i wprowadzenia ich do banku danych; podsystem opracowania raportów specjalnych; podsystem rutynowego udostępniania informacji z banku; bank modeli i technik analitycznych; bank danych. 14. Badania marketingowe: informacja marketingowa- wszelkie inf. Wykorzystywane do zarządzania firmą, przynoszące wiedzę, która pozwala redukować niepewność decyzji. Rodzaje: badania rozpoznawcze- mają na celu zbieranie wstępnych inf. Pomocnych w definiowaniu problemu i formułowaniu hipotez badawczych; opisowe- służą opisaniu zjawisk(np. kim jest nabywca naszego produktu); przyczynowo skutkowe- celem jest testowanie hipotez(np. czy obniżka ceny o10% zapewni wzrost sprzedaży). Źródła danych:- „wtórne”- korzystanie z informacji już istniejących, zbieranych w innych celach (tzw. Badania przy biurku), wewnętrzne: np. raport ze sprzedaży, własne bazy danych. Zewnętrzne: np. GUS, instytuty naukowe; „pierwotne”- pozyskiwane specjalnie w celu rozwiązania problemu(tzw. Badania w terenie) metody zdobywania danych pierwotnych: eksperyment, obserwacja, wywiad. Źródła pierwotne dzielą się: wewnętrzne- badania własne; zewnętrzne- wykonywane na zlecenie przez agencje i firmy konsultingowe. Techniki: metody gromadzenia danych ,metody przetwarzania danych, metody prezentacji danych. 15.Planowanie strategiczne i marketingowe. Planowanie marketingowe. Termin planowanie marketingowe używany jest w celu opisania metod stosowania zasobów rynkowych dla osiągnięcia celów rynkowych. Wydaje się to proste, ale w gruncie rzeczy jest to dość skomplikowany proces. Zasoby i cele różnią się w zależności od przedsiębiorstwa, zmieniają się także w czasie. Planowanie marketingowe stosuje się dla segmentacji rynku, określania pozycji na rynku, przewidywania wielkości rynku, a także planowania udziału przyszłego rynku w każdym jego segmencie. Obejmuje ono: • Przeprowadzanie badań wewnątrz i na zewnątrz przedsiębiorstwa • Określenie mocnych i słabych stron przedsiębiorstwa • Wypracowanie założeń • Przewidywanie •Ustalanie celów rynkowych• Wypracowanie strategii marketingowych • Definiowanie programów• Ustalanie budżetów • Przegląd rezultatów, rewizja celów, strategii lub programów. Proces planowania zapewni:• Lepsze wykorzystanie zasobów przedsiębiorstwa dla określenia możliwości rynkowych• Podbudowanie duch zespołu i tożsamości przedsiębiorstwa • Pomoc w osiągnięciu celu zespołowego przedsiębiorstwa. Dodatkowo badania marketingowe przeprowadzone dla potrzeb procesu planowania stanowić będą także stałą bazę informacji dla pomysłów bieżących i przyszłych. SWOT – jedna z najpopularniejszych heurystycznych technik analitycznych, służąca do porządkowania informacji. Bywa stosowana we wszystkich obszarach planowania strategicznego jako uniwersalne narzędzie pierwszego etapu analizy strategicznej. Np. w naukach ekonomicznych jest stosowana do analizy wewnętrznego i zewnętrznego środowiska danej organizacji, (np. przedsiębiorstwa), analizy danego projektu, rozwiązania biznesowego itp.Technika analityczna SWOT polega na posegregowaniu posiadanych informacji o danej sprawie na cztery grupy (cztery kategorie czynników strategicznych):

- S (Strengths) – mocne strony: wszystko to co stanowi atut, przewagę, zaletę analizowanego obiektu,

- W (Weaknesses) – słabe strony: wszystko to co stanowi słabość, barierę, wadę analizowanego obiektu,

- O (Opportunities) – szanse: wszystko to co stwarza dla analizowanego obiektu szansę korzystnej zmiany,

- T(threats) – zagrożenia , wszystko co stwarza dla analizowanego obiektu niebezpieczeństwo