FEDERALIZM – związek, przymierze, sojusz 1)przeciwieństwo unitaryzmu (tj. dążenia do utworzenia hegemonialnego państwa) i centralizmu (tj. dążności do podporządkowania jednemu ośrodkowi władzy). Zakłada on, że władza, i procesy decyzyjne są podejmowane na tyle blisko danych społeczności, na ile jest to możliwe.2)Ruchy polityczne, zwłaszcza w krajach wielonarodowościowych, domagające się rozwiązania problemów wewnętrznych przez utworzenie federacji.

CHARAKTERYSTYKA FEDERALIZMU- Centralizacji ulegają tylko te dziedziny życia społecznego, gdzie jest to konieczne. Są to przede wszystkim: polityka zewnętrzna, obronna oraz polityka gospodarcza. Zadania, które nie muszą być kompetencją rządu centralnego, są przekazywane regionom. Federalizm polega na rozdziale suwerenności między federację oraz jej części składowe, noszące różne nazwy w zależności od kraju.

FEDERACJA - państwo związkowe, w przeciwieństwie do konfederacji posiadające własne organy związkowe. Na rzecz organów centralnych członkowie federacji zrzekają się części swoich suwerennych praw (odrębności armii, finansów, polityki zagranicznej).

IDEA FEDERALIZMU EUROPEJSKIEGO –zagwarantowanie pokoju i stabilności (istnienie suwerennej władzy na poziomie państwowym wg. Wielu było przyczyną wojen i konfliktów), ograniczenie niezależności narodowej państw na rzecz organów ponadpaństwowych;(rządy narodowe nie potrafiły zapewnić ludności wartości tj.spokój, dobrobyt, wolność); całkowita przebudowę systemu państwowego w ponadpaństwowy( na poziomie państwowym awykonalne było efektywne rozwiązywanie problemów natury społ. I gosp.) ; chęć utworzenia tzw. Władzy o stopień wyższej<europejski rząd federalny>(państwo jako organ już niewystarczający dlatego optowano za takim krokiem), taki rząd jako instytucja wszystkich Europejczyków; Zasada nadrzędności i bezpośredniej skuteczności norm europejskiego prawa wspólnotowego- prawo wspólnotowe ma bezwzględne pierwszeństwo przed prawem krajowym. Parlament Europejski będzie ewoluował w stronę instytucji federalnej;Przekształcenie Unii w jednolitą organizację międzynarodową; wzrost roli Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej; wspólne regulacje prawne; wybory powszechne od 1979 r.; ponadnarodowe instytucje ; znoszenie barier granicznych; Obecnie wyróżnia się 2 stanowiska metody urzeczywistniania unii federalnej: 1.metoda paktu federalnego między rządami 2. metoda konstytuanty - uformowanie ogólnoeuropejskiego organu, wybranego demokratycznie.

KONCEPCJA FEDERALIZMU AUSTRIACKIEGO- Głównym aspektem tego kraju jest jego neutralność. Nie jest członkiem żadnego paktu wojskowego. 2 podst. Koncepcje : zachowanie w możliwie szerokim zakresie istniejących dotąd rozwiązań konstytucyjnych i wprowadzeniu zasady federalizmu, z niezbyt silną pozycją tworzących federację krajów związkowych. Cechą charakterystyczną konstytucji austriackiej jest niebywale kazuistyczny(tzn. skupienie na przewidywaniu) sposób formułowania jej przepisów. Austria jest związkową republiką parlamentarną o systemie kanclerskim.Ustrój określa Konstytucja z 1920 r. Państwo podzielone jest na 9 krajów związkowych (Budesland), a te z kolei dzielą się na powiaty i gminy. Na czele państwa stoi prezydent, wybierany na 6-letnią kadencję w powszechnych i bezpośrednich wyborach. Prezydent Austrii pełni głównie funkcje reprezentacyjne. Od kwietnia 2004 r. prezydentem Austrii jest dr Heinz Fischer (od 2010r. w drugiej kadencji).Władzę ustawodawczą federacji sprawuje izba niższa parlamentu zwana Radą Narodową (Nationalrat) wspólnie z izbą wyższą zwaną Radą Federalną (Bundesrat). Parlament liczy 183 członków wybieranych w wyborach powszechnych na czteroletnią kadencję. Rada Federalna składa się z 62 członków reprezentujących poszczególne kraje związkowe Władzę wykonawczą sprawuje rząd federalny, pod przewodnictwem kanclerza federalnego. Od 2 grudnia 2008 r. urząd kanclerza Austrii (w ramach XXIV kadencji parlamentu) sprawuje Werner Faymann (SPÖ). Siedzibą rządu jest Wiedeń. Struktura administracji gospodarczej Publiczną administrację gospodarczą w Austrii tworzą następujące główne instytucje centralne: Federalne Ministerstwo ds. Gospodarki, Rodziny i Młodzieży, Federalne Ministerstwo Rolnictwa, Leśnictwa, Środowiska i Gospodarki Wodnej, Federalne; Austria posiada 10 głosów w Radzie Unii Europejskiej i 21 miejsc w Parlamencie Europejskim. .

ISTOTA, CHARAKTER, CELE I ZADANIA REGIONALIZMU- Regionalizm- W stosunkach międzynarodowych rozumiany jest jako forma współpracy państw w regionie. Organizacje regionalne mają za zadanie zapewnienie pokoju i bezpieczeństwa, a także rozwój współpracy gospodarczej i kulturalnej w regionie. Opiera się on na idei wspólnoty interesów, regionalizm jest tu rozumiany jako ruch społeczno-kulturalny dazący do poprawienia kondycji regionu we wszystkich możliwych dziedzinach. Głównym celem jest : dążeniach państw do poszukiwania najbardziej efektywnych form współpracy ;dążenie do maksymalnego zaspokojenia swych potrzeb i interesów związanych z szeroko pojętym rozwojem, bezpieczeństwem, suwerennością rolą międzynarodową i prestiżem. zniesienie granic ekonomicznych między państwami, oraz koordynację i unifikację polityki gospodarczej poszczególnych państw. Cele( wiążące się z euroregionami): Krzewienie wzajemnego zrozumienia Budowanie stosunków kulturalnych oraz wzmocnienie współpracy gospodarczej Propagowanie wspólnych interesów na wszystkich szczeblach . Realizowanie programów transgranicznych i konkretnych projektów oraz kierowaniu nimi . Działania transgraniczne obejmują nie tylko rozwój społeczno-gospodarczy i współpracę kulturalną, lecz również inne dziedziny przedstawiające interes ogólny dla społeczności przygranicznych, w szczególności zaś: kwestie społeczne, zdrowie, edukację i szkolenie, badania naukowe i rozwój, gospodarkę odpadami, ochronę środowiska i architekturę krajobrazu, turystykę i czas wolny, katastrofy naturalne, transport oraz infrastrukturę komunikacyjną. Funkcje regionalizmu zaspokajanie interesów uczestników.; utrzymywanie równowagi oraz ciągłości działania; poprawa efektywności gospodarowania, wolny przepływ dóbr, usług i ludzi.; koordynacja polityki zagranicznej; zmusza uczestników do określonych zachowań indywidualnych i zbiorowych. Podstawą takiej współpracy(tzn.regionalnej) są wspólne interesy państw wynikające z bliskiego sąsiedztwa, podobieństwa ustrojów społeczno-politycznych, zbliżonego poziomu rozwoju gospodarek i ich komplementarności oraz innych wspólnych cech, takich jak: język, kultura, tradycje historyczne, religia. Regionalizm ma charakter uniwersalny. W podejściu funkcjonalnym nacisk kładzie się na współpracę w pozapolitycznych dziedzinach, gdzie łatwiej o wspólnotę interesów. Istotą zaś jest to,że ma jednolitego modelu regionalizmu w skali globalnej. Jest wręcz przeciwnie, specyfika i dynamika oddziaływań poszczególnych czynników w różnych regionach geograficznych świata i w funkcjonalnych dziedzinach stosunków międzynarodowych sprawiają, że cechy regionalizmu w każdym z nich są swoiste. Jest to widoczne w sferze bezpieczeństwa międzynarodowego i w regionalnej integracji gospodarczej.