Emocje – zjawiska psychiczne wyrażające nasz stosunek do otoczenia. Trwają krócej niż uczucia. Przebiegają gwałtownie. Dzielimy na pozytywne i negatywne (nie ma neutralnych).
Zasady pomagająco – przeszkadzające – brak emocji (obojętność) – z bodźca czerpiemy tylko informacje, minimalny stan natężenia emocji sprzyja procesom umysłowym bez względu na znak (ułatwia pracę umysłową) emocje o średniej sile mają wyraźny wpływ na przebieg czynności poznawczych i korespondują wprost z treścią emocji.
Uczucia – przeżycia bardziej trwałe, utrzymują się przez dłuższy okres, są aktywizowane przez korę mózgu i związane są z zaspokajaniem potrzeb wyższego rzędu (potrzeby psychospołeczne).
Fizjologiczne podłoże emocji i uczuć – powstają pod wpływem układu nerwowego i gruczołów wydzielania wewnętrznego. W powstawaniu zaangażowane są ośrodki podkorowe, układ wegetatywny, trzustka, kora nadnerczy.
Obserwujemy też objawy zewnętrzne, że jesteśmy w pobudzeniu: gęsia skórka, zaczerwienienie, pocenie, bladość, nadmierne wydzielanie śliny, szybsze lub wolniejsze oddechy, wyraz twarzy.
Nastroje – dłużej trwający stan emocjonalny, jest względnie słaby (dobre samopoczucie, przygnębienie).
Afekty – silne, gwałtowne i krótkotrwałe przeżycia emocjonalne. Wywoływane przez wściekłość, przerażenia, rozpacz. Znosi możliwość kontrolowania siebie. Zależą od cech osobowościowych. Nie zależą od woli. Podłożem afektów są niezaspokojone ambicje i konflikty zewnętrzne.
Wzruszenia – silne emocje, przebiegające z objawami wegetatywnymi.
Piramida potrzeb Maslowa.
Frustracja – stan psychiczny, wiąże się ściśle z potrzebą. Pojawia się za każdym razem gdy na drodze do zaspokojenia potrzeby staje jakaś przeszkoda (zewnętrzna lub zależna od człowieka).
Stres – jest też emocją, ale nie tylko. Jest to niespecyficzna reakcja organizmu na stawiane przed nim wymagania. Stan wzmożonego napięcia emocjonalnego i podniesionej aktywizacji całego ustroju. Włączają się mechanizmy obronne i może dochodzić do dezorganizacji zachowania (robimy głupoty). Stres jest wywołany przez stresory – czynniki wewnętrzne i zewnętrzne. Niespecyficzna reakcja (nie wiemy co zrobić, jak się zachować) to wtedy wywołuje się w nas reakcję stresową.
Najpierw jest:
Alarm – coś jest nie tak, coś nowego się pojawiło niespodziewanego.
Obrona – organizm wytwarza mechanizmy lub substancje by przetrwać trudny czas
Reakcja wyczerpania – występuje jeśli nie rozładujemy stresu, nie podejmiemy działań, które obniżają stres