Biologia komórki, 04.10.2011r.
Wszystkie istoty żywe zbudowane są z komórek.
Każda komórka powstaje z komórki macierzystej.
Komórka jest ta częścią materii o której możemy powiedzieć, że jest żywa.
Energia słoneczna i woda – dwa warunki powstania ŻYCIA.
92 pierwiastki naturalne + 20 wytworzonych sztucznie.
Demokryt V w p.n.e. – atom (niepodzielny).
Feynman 1962r.
W. Roentgen – promieniowanie X.
W. Rutherford – model budowy atomu.
1g wodoru, 16 g tlenu itp. – 6*1023
Skład chemiczny komórek.
Materia ożywiona:
tlen, węgiel, wodór, azot
Materia nieożywiona:
tlen, krzem, glin, żelazo, sód, potas, wapń, magnez
Dlaczego:
- niska masa atomowa
- mała objętość atomu
- duża stabilność atomu
- łatwość tworzenia wiązań kowalencyjnych
Kategorie pierwiastków w komórce:
- podstawowe
- śladowe
- mikroelementy
Cząsteczki – związki.
* woda – 85%
* białka – 10-20%
* lipidy – 2%
* cukry – 1%
* kwasy nukleinowe – 1%
* składniki mineralne – 1%
Ludzie pierwotni – pełne zespolenie z przyrodą. Homo sapiens sapiens – 35 tys. lat.
Odrodzenie – „wybuch” nauki i techniki.
Od wynalezienia ognia do broni palnej – 500 000 lat.
Od broni palnej do broni atomowej – 500 lat.
Technika zmienia się szybciej niż kultura.
Stany nierównowagi – niestabilności – wzrost „społecznej” entropii.
Na ile potrafimy kontrolować możliwości intelektualne?
Podwaliny naukowej cytologii i histologii.
1590 – pierwszy mikroskop
1665 – „cellula”
1674 – „Arcana naturae ope mikroskompium delecta”
1781 – wykrycie jąderka komórki
1809 – „Biologia”
1831 – „nukleus”
1838 – białka (proteios)
1990 – 2003 – projekt poznania ludzkiego genomu
DNA -> RNA -> mRNA -> Białka -> FUNKCJA
gen -------------------------> Białka -> FENOTYP
Komórka.
istota i cechy życia (wymiar indywidualny).
termodynamiczny punkt widzenia: układ otwarty, entropia itp.
E = mc2 oraz E = hv
Jedność komórek – składniki.
Białka.
- enzymy
- białka strukturalne
- białka transportujące,
- białka motoryczne
- białka zapasowe
- białka sygnałowe
- białka receptorowe
- białka regulujące ekspansje genów
Około 100 bilionów komórek.
8-10 tys. różnych białek w komórce.
Szacowana ilość białek 25-30 tys. (500 000).
Białka są zbudowane z aminokwasów.
Lipidy.
- duża ilość różnorodnych kwasów tłuszczowych
- magazynowane w postaci tri glicerydów
Węglowodany.
- źródło energii
- podjednostki polisacharydów
Ogólny podział komórek.
- prokariota
- eukariota
Ogólna organizacja komórek.
Jedność komórek.
Eukariota.
- jądro
- mitochondria
- chloroplasty
- błony wewnątrzkomórkowe
- cytosol
- cytoszkielet
Różnorodność komórek.
- kształt
- rozmiar
- objętość
Tkanki roślinne i zwierzęce.
Trzy typy tkanek roślinnych.
- okrywająca (epiderma)
- naczyniowa (floem, ksylem)
- podstawowa (parenchyma, kolenchyma, sklerenchyma)
Cztery typy tkanek zwierzęcych.
- łączna
- nabłonkowa
- nerwowa
- mięśniowa