Zalecenia, wytyczne	Opis szczegółowy	Literatura
Udzielenie informacji o zabiegu wyłonienia stomii.	Przygotowanie psychiczne ma na celu objaśnienie oraz rozwiązanie problemów pacjenta związanych z leczeniem , zabiegiem , a przede wszystkim o przyszłym funkcjonowaniu w społeczeństwie, albowiem stomia odbierana jest przez pacjentów jako kalectwo uniemożliwiające aktywne funkcjonowanie w życiu codziennym.	Bielewska Anna, Bączyk Grażyna, Przygotowanie pola operacyjnego jako niezbędny element przygotowania chorego do operacji, Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 4/2010 Cierzniakowska Katarzyna, Cwjada-Białasik Justyna, Szewczyk Maria T., Specjalistyczna opieka pielęgniarska nad chorym ze stomią jelitową w świetle badań, Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 2/2008
Rozmowa z chorym o czynnościach wykonywanych przed zabiegiem.	Przygotowanie fizyczne uzależnione jest od stanu chorego, mające na celu przygotowanie pacjenta do zabiegu. Obejmuje ono w swoim wymiarze: sczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu b, wykonanie podstawowych oraz specjalistycznych badań, przygotowanie przewodu pokarmowego do planowego zabiegu, konsultację anestezjologiczną, czynności higieniczne, przygotowanie pola operacyjnego, profilaktykę przeciwzakrzepową, podpisanie zgody na zabieg, kontrolę stanu ogólnego, przedoperacyjną profilaktykę antybiotykową, przygotowanie pełnej dokumentacji.	Bielewska Anna, Bączyk Grażyna, Przygotowanie pola operacyjnego jako niezbędny element przygotowania chorego do operacji, Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 4/2010
Kąpiel z zastosowaniem środka antyseptycznego przed zabiegiem.	Przygotowanie pola operacyjnego ma na celu zapobieganie zakażenia miejsca operowanego , stanowiącego 22 % infekcji szpitalnych występujących u 38 % pacjentów chirurgicznych. Najczęstsza przyczyna zakażenia jest własna flora bakteryjna obecna w pobliżu miejsca nacięcia skóry. Zakażenie operacyjne wydłuża czas hospitalizacji pacjenta oraz ryzyko zgonu.	Bielewska Anna, Bączyk Grażyna, Przygotowanie pola operacyjnego jako niezbędny element przygotowania chorego do operacji, Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 4/2010
Rozmowa z wolontariuszami z Polskiego towarzystwa opieki nad chorymi ze stomią o pielęgnacji wyłonionego jelita oraz doborze odpowiedniego sprzętu.	Edukacja mająca na celu przygotowanie pacjenta do życia po zabiegu operacyjnym., a rodzinie uświadomienie problemów pacjenta. Dostarczeniu mu poradnika zawierającego informacji o żywności , którą musi unikać, oraz prowadzeniu regularnego trybu życia a przede wszystkim o kontroli w poradni stomijnej. Pomoc w eliminacji problemów pielęgnacyjnych oraz podjęcie próby samopielegnacji oraz wykonywania irygacji. Instruktaż doboru sprzętu dla chorego, nauczenie go samodzielnej wymiany worków oraz nauka ćwiczeń wzmacniających mięsnie brzucha. Przekazanie informacji o rodzajach woreczków i akcesoriach do pielęgnacji skóry wokół stomii oraz możliwość zaopatrzenia się w nie. Uzupełnienie wiadomości na temat stomii oraz możliwych powikłaniach oraz kłopotach występujących.	Michalak Sławomira, Katarzyna Cierzniakowska, Zbigniew Banaszkiewicz, Ocena przystosowania się chorych do życia ze stomią jelitową, Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 3/2008 Cierzniakowska Katarzyna, Cwjada-Białasik Justyna, Szewczyk Maria T., Specjalistyczna opieka pielęgniarska nad chorym ze stomią jelitową w świetle badań, Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 2/2008 Cierzniakowska Katarzyna, Szewczyk Maria T., Banaszkiewicz Zbigniew, Profesjonalna opieka nad osobą ze stomią w Polsce, Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 2/2010

Międzynarodowa karta praw pacjenta ze stomią:

1.Każdy pacjent przed operacją powinien uzyskać porady , które pozwolą mu podjąć w pełni świadomie decyzje o operacji, dadzą wiedzę o korzyściach wynikających z leczenia oraz o zasadniczych aspektach życia ze stomią.

2.Stomia powinna być wytworzona w optymalnym dla pacjenta miejscu, zgodnie z zasadami medycznymi i z uwzględnieniem wszystkiego, co będzie sprzyjało komfortowi pacjenta. Takie jest podstawowe prawo pacjenta.

3.Pacjent ma prawo do uzyskania wsparcia specjalistów medycznych i specjalistycznej opieki pielęgniarskiej tak przed, jak i po operacji, zarówno w czasie pobytu w szpitalu oraz po powrocie do domu.

4.Osoba z stomią ma prawo otrzymać pełną, bezstronną i obiektywna informacje dotyczącą sprzętu stomijnego oraz zasad i sposobów zaopatrzenia w ten sprzęt.

5.Osoba ze stomia ma prawo dokonywać wolnego wyboru sprzętu spośród dostępnego w danym kraju, bez jakiegokolwiek przymusu, skrępowania i ograniczeń.

6.Osoba ze stomią ma prawo do informacji o krajowym towarzystwie stomijnym oraz ma prawo do uzyskania wsparcia ze strony takiego towarzystwa.

7.Osoba ze stomią ma prawo do uzyskania wszelkich informacji ważnych w punkcie widzenia jej życia oraz pracy, ma prawo oczekiwać takich informacji dla rodziny i przyjaciół, tak aby wzrastała powszechna świadomość co do warunków, jakie są niezbędne dla przystosowania do stomii oraz do osiągnięcia przez osoby ze stomią zadowalającej jakości życia po operacji.

Cierzniakowska Katarzyna, Polskie towarzystwo opieki nad chorym ze stomią, Pielęgniarstwo chirurgiczne i angiologiczne 1/2008