CE „Siódemka” Gliwice

Kierunek: Technik Logistyk

Semestr: pierwszy

Rok szkolny: 2011/2012

Nazwisko i imię: Sadowska Joanna

Przedmiot: Planowanie Logistyczne

Nazwisko wykładowcy: p. Witold Tchórzewski

Praca przejściowa

Temat: Just-in-time w planowaniu przepływu materiałów.

Ocena:

Data:

Tematem mojej pracy jest podejście just in time w planowaniu przepływu materiałów na początku wyjaśnię co to jest system just in time i od kiedy istnieje oraz jaka jest jego historia. Przedstawię jakie system JIT stawia wymagania, których spełnienie jest konieczne do skutecznego wdrożenia oraz jakie są cele systemu JIT.

Just in time - to system organizacji dostaw w przedsiębiorstwie wszelkich elementów zaopatrzeniowych obejmujących: materiały, części zamienne, podzespoły, półfabrykaty itp., ściśle wg zgłoszonego przez odbiorcę zapotrzebowania, bezpośrednio na stanowisko pracy (linię produkcyjną) - "dokładnie na czas". Taki system dostaw ściśle zsynchronizowanych w czasie z harmonogramem procesu wytwórczego (z pominięciem magazynów) pozwala na obniżenie kosztów oraz nakładów kapitałowych wyniku znacznego ograniczenia ( a nawet wyeliminowania) pomieszczeń i powierzchni magazynowych oraz radykalnego zmniejszenia środków obrotowych zamrożonych pod postacią zapasów.

CHRONOLOGIA JUST IN TIME

System zarządzania produkcją Just-In-Time powstał w latach 50-60 w Japonii, która to była prekursorem powyższej metody. Głównym celem koncernu Toyota była maksymalizacja zadowolenia klienta przy ograniczeniu kosztów własnych produkcji, w sposób walny wpływających na cenę rynkową produktów przez Toyotę oferowanych, oraz przez znaczny, w porównaniu z konkurencją, wzrost jakości ("optimal cost/quality relationship"). I to właśnie, wspomniany wyżej, system Just-In-Time zaadoptowany do potrzeb i specyfiki Toyoty przez niejakiego Taiichi Ohno sprawił, iż opisywany koncern wytyczone cele osiągnął w sposób tak skuteczny.

Po błyskotliwym sukcesie Toyoty wiele firm podążyło tym śladem i około połowy lat '70-tych można było mówić o rozpowszechnieniu systemu JIT. Należy jednak w tym miejscu wspomnieć o powodach, dla których to właśnie w Japonii system JIT osiągnął taką popularność opartą na niekwestionowanej skuteczności- w dwóch słowach można napisać: japońska mentalność, a rozszerzając: koncentracja na pracy i permanentnym doskonaleniu siebie a przez to metod wytwarzania, ciągłe szukanie nowych i lepszych rozwiązań, odejście od indywidualizmu na rzecz działania zespołowego i nastawienie na osiąganie celów wspólnych wynikających i zgodnych z celami indywidualnymi.

Japończycy szukali sposobu na wzrost skuteczności wykorzystania ograniczonych zasobów, co więcej- zdawali sobie sprawę z faktu, iż nawet zaledwie kilka wadliwych egzemplarzy "wypuszczonych" przez firmę na rynek może w znacznym stopniu uszczuplić kredyt zaufania zarówno stałych jak i potencjalnych klientów. Musieli stworzyć proces wolny od "braków". Pomimo iż w dotychczasowej produkcji dominowało produkowanie pojedynczych typów produktów w dużych partiach, Japończycy zdawali sobie sprawę z konieczności dywersyfikacji proponowanego asortymentu. Wiązało się to z udoskonaleniem systemu zaopatrzenia, dostaw materiałowych oraz zoptymalizowania zapasów. Odpowiedzią na te wszystkie problemy okazał się, ale tylko dobrze zaimplementowany, system Just-In-Time.

• System JIT stawia pewne wymagania, których spełnienie jest konieczne do skutecznego wdrożenia:

- zwiększenie elastyczności (wymaga to wszechstronnych pracowników),

- konieczność przestawienia systemu na "ssący"- produkowanie tylko na zamówienie,

- wszystkie informacje wpisane na karcie (kanban)- pomaga to powiązać poszczególne elementy procesu bardziej wydajnie,

- samokontrola,

- ciągły rozwój- bodaj jedna z najważniejszych koncepcji systemu Just-In-Time.

Aby powiązać te wszystkie wymagania ze zdolnościami przedsiębiorstwa trzeba wprowadzić system obsługi danych. Istnieją dwa główne: MRP (Material Requirement Planning), wiążący dwa plany-produkcyjny (zasoby, źródła, możliwości) z głównym harmonogramem produkcji (czas), oraz MRPII (Manufacturing Resource Planning) wiążący dodatkowo możliwości finansowe (aspekt ekonomiczny).

CELE JUST-IN-TIME

• W systemie Just-In-Time można wyróżnić 3 główne cele:

1. wzrost zdolności organizacji do współzawodniczenia z konkurencją i pozostawania konkurencyjną w długim okresie.

2. Wzrastająca wydajność w obrębie systemu produkcyjnego. Efektywność (rentowność) działań jest uzyskiwana poprzez wzrost wydajności produkcyjnej i obniżkę kosztów.

3. Redukcja kosztów drogą zmniejszenia współczynnika zmarnotrawionych materiałów i "braków", efektywniejszego wykorzystania funduszu czasowego oraz włożonego wysiłku.

• Powyższe cele główne uzupełnione są przez szereg celów krótko- i długoterminowych:

1. zidentyfikować i szybko oraz skutecznie odpowiedzieć na potrzeby i wymagania klienta, które to zdają się być głównym punktem skupienia dzisiejszego biznesu,

2. osiągnąć i utrzymać optymalny stosunek jakości proponowanych wyrobów do kosztu ich wytworzenia. Obniżka kosztów poprzez redukcję ilości braków produkcyjnych,

3. zredukować niepotrzebne straty materiałowe,

4. wypracować dobre długoterminowe związki z dostawcami, które to pomagają w osiągnięciu większej efektywności procesu w obszarze zarówno zarządzania zapasami i materiałami, jak i systemu zaopatrzenia,

5. permanentne doskonalenie- koncepcja rozpowszechniona w całym przedsiębiorstwie, na wszystkich szczeblach.

• Głównym elementem podejścia JIT jest wyeliminowanie marnotrawstwa, występującego najczęściej w postaci:

- nadmiernej ilości wyrobów,

- nadmiernej ilości półwyrobów i części,

- zbędne przemieszczenia materiałów i wyrobów oraz pracowników,

- oczekiwania na zakończenie wykonywania poprzedniej operacji,

- braków produkcyjnych,

- bezużytecznego działania robotników w przypadku nieracjonalnej organizacji stanowiska roboczego.

• Systemy Just-In-Time uzupełnione są dziś o dodatkowe elementy, które wielokrotnie zwiększają ich funkcjonalność:

- system planowania i sterowania przepływem produkcji - KANBAN,

- racjonalizacja przezbrojeń - SMED,

- usuwanie przyczyn braków - POKA-YOKE,

- system ciągłych usprawnień - KAIZEN.

• Podstawowe znaczenie w podejściu JIT mają:

- wysoka jakość części, podzespołów i wyrobów gotowych,

- sprawna organizacja systemu informacyjnego,

- kwalifikacje i motywacja pracowników

- niezawodny system transportowy wewnątrz przedsiębiorstwa oraz pomiędzy przedsiębiorstwem a jego kooperantami,

- gwarantowanie przez dostawców wysokiej jakości i terminowości dostaw.

Podejście JIT wymaga od pracowników umiejętności planowania oraz elastyczności myślenia i błyskawicznego reagowania w sytuacjach kryzysowych. Od dostawcy wymaga się, by jego produkty odpowiadały wymaganiom klienta oraz aby były dostarczone w ściśle określonym czasie i ilości. JIT wymaga ścisłej dyscypliny oraz wysokiej sprawności i niezawodności całego systemu logistycznego.