Udar mózgu (def. WHO) – to nagłe wystąpienie ogniskowych lub uogólnionych zaburzeń mózgu trwających dłużej niż 24 godziny (o ile wcześniej nie doprowadzają do zgonu ) i spowodowanych wyłącznie przyczynami naczyniowymi, związanymi z mózgowym przepływem krwi.
Wyróżniamy dwa podstawowe rodzaje udaru mózgu:
Niedokrwienny (80%) – zatrzymanie dopływu krwi do mózgu
Krwotoczny (15%) – zazwyczaj spowodowany jest peknięciem naczynia krwionośnego i wylewem krwi do tkanki mózgowej
- śródmózgowy
- podpajęczynówkowy
żylny (1%)
Udar niedokrwienny – podtypy:
- udar spowodowany zmianami w dużych naczyniach domózgowych i mózgowych, np. zwężenia naczyń krwiotocznych, zakrzepica i zatory tętnicze
- udar lakunarny
- udar spowodowany zatorami pochodzenia sercowego
- udar niedokrwienny o nieznanej patologii
Zaburzenia po udarze mózgu dotyczą:
- układu motorycznego (wiotkość, spastyczność)
- narządów zmysłu (czucie powierzchowne i głębokie, niedowidzenie połowiczne, ból wzgórzowy)
- czynności percepcyjnych ( afazja, agnozja, apraksja, zaniedbanie połowicze, objaw pchacza)
- samopoczucia pacjenta
Rehabilitacja to kompleksowe postępowanie w stosunku do osób niepełnosprawnych fizycznie lub psychicznie mających na celu przywrócenie pełnej lub możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej i psychicznej, zdolności do pracy, zarobkowania i brania czynnego udziału w życiu społecznym.
Powyższe definicja rehabilitacji wg WHO obejmuje wszystkie rodzaje szeroko pojętej rehabilitacji, którymi są:
MEDYCZNA
PSYCHICZNA
SPOŁECZNA
ZAWODOWA
Interdyscyplinarny zespół:
Lekarz neurolog, specjalista rehabilitacji medycznej, fizjoterapeuta, logopeda, neuropsycholog, terapeuta zajęciowy, pracownik socjalny, pielęgniarka
Rehabilitacja po udarze powinna zostać wprowadzona jak najwcześniej tj. 1-2 dobie. Intensywność oraz czas prowadzenia zajęć na oddziale rehabilitacyjnym powinny być indywidualnie dobieranie dla każdego pacjenta.
Istotą deficytu u pacjenta po udarze mózgu jest:
- zaburzenie ruchów dowolnych
- zaburzenie prawidłowej automatycznej kontroli postawy ciała
Fizjoterapia u pacjentów po udarze mózgu jest w dominującym stopniu procesem uczenia się. Zdolność do ulegania trwałym funkcjonalnym i strukturalnym zmianom w odpowiedzi na oddziałujące bodźce to plastyczność.