KULTURA-pierwotny termin wiązał się z uprawą roli, bądź hodowla zwierząt i oznaczał przekształcenie naturalnego stanu zjawisk przyrody w stan bardziej użyteczny i przydatny człowiekowi. Obecnie kultura rolna wiąże się bezpośrednio z pierwotnym znaczeniem słowa.
KULTURA- jest dobrem zbiorowym i zbiorowym dorobkiem , owocem twórczego i przetwórczego wysiłku niezliczonych pokoleń .Kulturę można określić jako ogół wytworów ludzi, zarówno materialnych jak i niematerialnych; duchownych, symbolicznych( takich jak wzory myślenia i zachowania).Jest nią całokształt zobiektywizowanych elementów dorobku społecznego, wspólnych szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie.
KULTURA ORGANIZACYJNA- 1) HOLISTYCZNA- to znaczy obejmuje całość zjawiska, które jest czymś więcej niż tylko prostą sumą jej składowych 2) Zdeterminowana historycznie- czyli odzwierciedla historię organizacji 3) powiązana z przedmiotami badań antropologicznych, takimi jak rytuały i symbole 4) koncepcja miękka , ale miękkie jest twarde 5) trudne do zmiany, ale nie jest to możliwe
KULTURA W ORGANIZACJI- „System wartości , norm, symboli, typowych dla danej organizacji, rozwijających się w danym czasie, w wyniku którego powstają wzory postępowań dla całej instytucji oraz odpowiednia hierarchia wartości” PRZYBYŁA
Czerska ”Zbiór norm społecznych i systemów wartości , które są stymulatorami zachowań członków instytucji istotnych dla realizacji określonego celu”.
Istota kultury organizacyjnej w zarządzaniu; -kultura organizacyjna i jej elementy jako czynniki wewnątrz organizacyjny jest jednym ze wskaźników sukcesu organizacji, wzrostu jej rentowności i satysfakcji pracowników oraz zadowolenia klientów.
Warunki zewnętrzne związane min. Innymi z globalizacją oraz nasilającą się nieprzewidywalnością warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa wpływają na zmianę hierarchii wartości organizacji. Koniecznością staje się więc włączenie elementów kulturowych w zarządzanie.
W kształtowaniu odpowiedniej kultury w przedsiębiorstwie zintegrowanej z procesem zarządzania zauważa się dużą szansę na odniesienie sukcesu ekonomicznego.
Elementy Kultury organizacji odzwierciedlane w postawach, praktykach i zachowaniu jej uczestników mogą być źródłem niepowodzenia organizacji. Źródło tej porażki może tkwić w pojawiających się rozbieżnościach pomiędzy realizowana strategia działania, a postawami prezentowanymi przez członków organizacji.
KULTURA W ORGANIZACJI ODZWIERCIEDLA:
Dominujące poglądy
Określa poczucie tożsamości pracowników
Dostarcza nieuświadomionych zasad
Wzmacnia trwałość systemów społecznych
FUNKCJE K.O.:
Integracyjna- akceptuje wartości wspólnie podzielane przez wszystkich członków organizacji i zapewnienia poprzez fakt zgodności tych wartości ; spójność grupy
Percepcyjna- akceptuje sposób postrzegania środowiska i nadania znaczeniu społecznemu i organizacyjnemu życiu
Adaptacyjna- stabilizuje warunki działania organizacji poprzez wyjaśnienie sensu zjawisk i procesów oraz wzorców do działań przystosowanych.
PRZEJAWY KULTURY ORGANIZACYJNEJ
SYMBOLIKA- wyraz i środek ustalania znaczeń, symbole architektoniczne, fizyczne, statusu
Sposoby komunikowania się; język, formuły lingwistyczne, sposób przyjmowania interesantów, sposób odnoszenia się do ludzi
Rytuału jako sposoby przekazywania treści; witanie się, procedury przyjmowania, organizowanie dnia pracy, urodziny w pracy
Wartości czyli przedmioty, stany rzeczy, sytuacje które cenią i starają się osiągnąć
SKŁADNIKI KULTURY ORGANIZACYJNEJ:
NORMY I WARTOŚCI- wskazują co powinno być, w odróżnieniu od tego co jest. Pozwala na szybkie zrozumienie kultury organizacyjnej. Dzięki nim proponowane rozwiązania staja się przekonaniami.
Deklarowane – określone w kodeksie etycznym np. zasady długości czasu pracy
Przestrzegane – nigdzie nie zapisane ale przekazywane ustnie przez samych pracowników np. praca po godzinach, czystość , szybkość.
PODSTAWOWE ZAŁOŻENIA KULTURY ORGANIZACJI:
Stosunek do otoczenia – jak postrzegane jest otoczenie organizacji ; zagrażające, przyjazne, wyzywające- decyzja o wyborze strategii.
Natura rzeczywistości- pojmowanie prawdy- te założenia dają odpowiedź na pytanie co stanowi podwalinę organizacji, co stanowi o istocie prawdy i fałszu w organizacji
Natura człowieka – czy ludzie są dobrzy czy źli
Ludzka aktywność
Stosunki międzyludzkie np. współzawodnictwo czy kooperacja ?
KULTURA W ORGANIZACJI
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE K.O. A) kultura narodowa i lokalna B) system narodu wartości społeczności lokalnych KULTURA OTOCZENIA
CECHY UCZESTNIKÓW: wartości, postawy, struktura demograficzna, kwalifikacje
PRZEDMIOT DZIAŁALNOŚCI: branża, produkt, technika, ekonomika skali działania, poziom dywersyfikacji
CECHY ORGANIZACJI :p historia, wielkość, struktura własności, poziom niezależności decyzyjnej szczebla naczelnego, strategia organizacji
KRYTERIA SIŁY I SŁABOŚCI KULTURY
WYRAZIZISTOŚĆ
Stopień upowszechnienia – dotyczy skali w jakiej pracownicy podzielają kulturę
Głębokość zakorzenienia- wyraża się stopniem w jakim kulturowe wzorce zostały przyswojone przez uczestników organizacji i stały się elementem składowym codziennego działania
ODDZIAŁYWANIE KULTUR PRZEDSIĘBIORSTWA: + silnych kultur przedsiębiorstwa
Ukierunkowanie działań przez redukcje złożoności
Sprawność sieci komunikacyjnej
Szybkie przetwarzanie informacji i podejmowanie decyzji
Przyśpieszone wdrażanie planów i projektów
Małe nakłady na kontrolę
Silna motywacja na lojalność
Stabilność i niezawodność
„-„ silnych kultur przedsiębiorstwa:
Tendencja do zamykania się w sobie
Blokowanie nowych orientacji
Bariery we wdrożeniach
Utrwalanie się tradycyjnych wzorców sukcesu
Kolektywna postawa uniku
Kulturowe myślenia
Brak elastyczności
FUNKCEJ INTEGRACJI WEWNĘTRZNEJ ;
Oferuje wspólny język i aparat pojęciowy- warunkiem integracji jest konieczność porozumienia się , co oznacza konieczność istnienia wspólnego języka
Definiuje granice grupy: kto jest uczestnikiem K.O. a kto nie, podział na MY i ONI jest niezwykle ważny z punktu widzenia sprawności funkcjonowania instytucji
Wyznacza zasady władzy i kryteria statusu organizacyjnego : oferuje wspólny system wartości związanych z organizacyjnym wpływem
Sprzyja zaspokajaniu potrzeb bezpieczeństwa i afiliacji
Zawiera kryteria nagradzania i karania; grupa zyskuje wspólną podstawę oceny zachowań, decyzji, postaw i motywacji.
Oferuje ideologię, różne zdarzenia w organizacji muszą zyskać sens i wytłumaczenie, by ludzie nie nabrali fatalistycznego stosunku do świata i firm.
Kultura organizacji ogranicza niepewność wynikająca z funkcjonowania w zmieniającym się otoczeniu :
Dobrze mieć proefektywnościową kulturę
Co zrobić gdy jest ona antyefektywnościowa
FUNKCJE DOSTOSOWANIA ZEWNĘTRZNEGO:
Umożliwia zrozumienie misji i strategii instytucji ; podstawowego celu organizacji przez jej uczestników
Umożliwia integracje uczestników, oferuje bowiem consensus dotyczący celów, jaki wprowadzić można z misji i strategii
Umożliwia integrację wokół środków przyjętych dla realizacji celów oraz zwiększa zaangażowanie uczestników
Oferuje uczestnikom jednolite sposoby pomiaru i kryteria oceny efektów
Umożliwia ulepszenie środków i przeformułowanie celów, jeśli niezbędna jest ich zmiana
Typologia kultury organizacji G.HOFSTEDE
Wymiary identyfikacji różnic międzyludzkich
Dystans między przełożonym a podwładnym
Konfucjański dynamizm- odnosi się do stopnia w jakim pracownicy są skłonni zaakceptować sytuację niepewności
Indywidualizm i kolektywizm- odnosi się do zakresu w jakim pracownicy są skłonni zaakceptować dominację wspólnych interesów nad jednostkowymi; do stopnia w jakim identyfikacja grupowa dominuje nad indywidualną – i odwrotnie.
Kobiecość i męskość- odnosi się do wartości które wpływają na motywację jednostek; tj. wartości ekonomiczne np. zarobki, awans, osiągnięcia indywidualne; wartości społecznych ( dobra atmosfera w pracy, wzajemne zaufanie i pomoc).