Funkcjonalna teoria struktury społecznej.

Do przypomnienia – pozycja Marksowska – paradygmat konfliktu i braku krytyki (Weber)

Paradygmat porządku i braku krytyki (Durkheim)!

O tym, że społeczeństwa trwają decydują nie cechy jednostek, ale cechy społeczeństw, czyli rodzaj więzi łączącej jednostki ze społeczeństwem – typ solidarności (wzajemnych zależności).

Struktura relacji (wzajemnych zależności między jednostkami) determinuje ludzkie wartości, przekonania i normy które wpływają na ludzkie zachowania.
Fizyczny aspekt struktury (jakości relacji) – typ solidarności społecznej.

Solidarność:

- mechaniczna- społeczeństwa proste, izolowane, preindustrialne
niska gęstość (mała intensywność kontaktów społecznych) – niski stopień specjalizacji (podziału pracy)- każdy wykonuje to , co inni
obowiązuje nas wzór normatywny, każdy ma określone funkcje, wyjście poza nią dezorganizuje system.
Integracja mechaniczna – wszystkich obowiązuje ten sam wzór normatywny:

-niepodporządkowanie jest karane
-świadomość jednostki jest odbiciem świadomości zbiorowej
- brak miejsca na indywidualizm
- jednostka „napędzana „ jest przez zbiorowość (trybiki w maszynie)

Nierówności mają charakter zewnętrzny – status przypisany- związany z urodzeniem jednostki i od niej niezależny

Społeczeństwa trwają bo są zintegrowane, integracja oparta na podobieństwie – zintegrowani (solidarni, połączeni więzią – bo są do siebie podobni)

Przykład plemienia murzyńskiego gdzie ktoś łamiąc zasady popełniał samobójstwo. (np. w przypadku cudzołożenia) I osoba która to popełniła wiedziała, że musi to zrobić w wyniku przekroczenia norm społecznych.
Tam gdzie są najsilniejsze normy i największa kontrola społeczna tam mniejszy współczynnik samobójstw.

Społeczeństwa o solidarności organicznej (industrialne):
Wzrost liczebności zbiorowości i wzrost komunikacji społecznej, czyli wzrost gęstości społecznej 0 wzrost podziału pracy i specjalizacji, każdy ma wykonywać swoją funkcję z pożytkiem dla całości, a nie powtarzać działania innych.
Solidarność integracyjna, organiczna – w analogii do organizmu biologicznego i wyspecjalizowanych organów działających na rzecz całego organizmu
Nierówności mają charakter wewnętrzny – status osiągany – związany ze spełnianiem funkcji i zasługami na rzecz całości (systemu)
W tym wypadku społeczeństwa trwają bo są zintegrowane. Integracja oparta na zróżnicowaniu i wzajemnej niezbędności zintegrowani bo zróżnicowani ale wzajemnie sobie potrzebni.

Typ solidarności determinuje wartości i przekonania, te z kolei zachowania.

Wartości , przekonania (świadomość, moralność) znajdują wyraz w religii, w symbolach i rytuałach zapewniających ludziom poczucie wspólnoty.

Dzisiaj także symbole i rytuały są bardzo ważne.

W społeczeństwach mechanicznych – moralność i świadomość nasycone konkretami i szczegółami.
W organicznych – abstraktami i ideami.

Problem stratyfikacji społecznej:
Rytuały, ceremonie odzwierciedlają także stratyfikację społeczną.

Ceremonie sposób uczestnictwa styl życia prestiż

STRATYFIKACJA wyraża się nie tyle w tym, kto ile czego ma w sensie obiektywnym lecz przede wszystkim w tym „kto z kim i na jakich zasadach się stowarzysza i kontaktuje”
STRATYFIKACJA domeną interakcji międzyludzkich, wzorów zachowań, a zarazem obszar separowania się od innych ludzi, unikania kontaktów, społecznych barier.

Z jednej strony rytuały i ceremonie wzmacniają układ stratyfikacyjny (klasowy) ale i interakcje wzajemnie, zachowania ludzi są determinowane strukturalnie, co znajduje wyraz w rytuałach.

FUNKCJONALNA TEORIA UWARSTWIENIA DAVISA I MOORE’A

W każdym społeczeństwei pewne pozycje funkcjonalne ważniejsze od innych a ich sprawowanie wymaga szczególnego przygotowania i umiejętności.

Brak ludzi utalentowanych, zdolnych należycie spełniać funkcję związane z tymi pozycjami, a przygotowanie, zdobycie potrzebnych umiejętności wymaga wyrzeczeń.

Zatem pozycje: religia - integracja, rząd- polityka, własność - ekonomia , technika

Aby motywować ludzi do podejmowania wyrzeczeń społeczeństwo musi zapewniać im atrakcyjne nagrody:

-prestiż

-korzyści materialne

Nierówno dzielone korzyści materialne i prestiż są źródłami nierówności społecznej – uwarstwienia społecznego

UWARSTWIENIE SPOŁECZEN JEST CECHĄ FUNKCJONALNIE POZYTYWNĄ I UNIWERSALNĄ.

FUNKCJONALNA TEORIA UWARSTWIENIA T. PARSONSA

Dzięki normom i wartościom porządek społeczny jest możliwy bo zapewniają one społeczną integrację poprzez socjalizację.

Aby społeczeństwa trwały, aby była zapewniona społeczna integracja, muszą być zaspokajane pewne, posiadane przez każde społeczeństwo potrzeby: wymogi funkcjonalne, imperatywy funkcjonalne.

Ludzie są oceniani przez innych za wypełnianie norm i stosowanie się do wspólnych wartości.

Władza i bogactwo są wtórnymi wymiarami stratyfikacji. Są symbolami osiągnięć i stąd ich znaczenia. Ale nie są przyczyną stratyfikacji.

Prestiż wynika albo z władzy politycznej albo z bogactwa (Władzy ekonomicznej).

Imperatyw funkcjonalny Parsonsa.

Adaptacja – organizm: ekonomika, gospodarka.

Osiąganie celów- osobowość: polityka, system polityczny.

Integracja- system społeczny: religia, prawo , ideologie.

Podtrzymywanie wzorów i kontrola napięć – system kulturowy: edukacja, socjalizacja, rodzina.