Metody badań pedagogicznych.

15 godzin, 2 ostatnie to zaliczenie pisemne (NIE test).

23.01.2012 ZALICZENIE!

Literatura:

• „Wprowadzenie do metodologii badań pedagogicznych” Warszawa 1999, Łobocki.

• „Metodologia badania, praktyka pedagogiczna” Gdańsk, S. Palka.

• „Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe”. Warszawa 2001, Pilch, Bauman.

• „Praca badawcza nauczyciela” WSiP, Zaczyński,

• „Jak uprawiać badania oświatowe. Metodologia praktyczna.” Warszawa 2000, Zaczyński.

• „Statystyka dla pedagogów”

Uzupełniająca:

• „Podstawy metodologii badań w pedagogice” 2010, Palka.

• „Metodologia badań na edukacją” 2009, Rubacha.

Wykład 1. 03.10.2011

1. Metody poznawania rzeczywistości – ilościowe i jakościowe.

2. Pojęcie, funkcje, kryteria klasyfikacji i struktura nauki.

3. Pedagogika jako nauka.

4. Pojęcie metody, metodologii nauk i badań pedagogicznych.

5. Pojęcie i rodzaj badań naukowych.

6. Rodzaje (typy) badań pedagogicznych.

Ad.1 Metody poznawania rzeczywistości – ilościowe i jakościowe.

ILOŚCIOWE – aktualnie dominują w badaniach pedagogicznych;

- Empiryczne poznawanie rzeczywistości społecznej nastawione na jej opis, wyjaśnienie i prognozowanie związany:

-z próbą dokonania pomiaru interesującego badacza stanów, zjawisk o zasięgu masowym (wykorzystywanie kwestionariuszy, ankiet, testów, skal, ocen).

-wymagający stosowania metod statystycznych do przeprowadzania i opracowywania wyników.

JAKOŚCIOWE:

-ukierunkowane na rozumienie i interpretację;

-badanie problemów bardzo drażliwych, intymnych, właściwości pojedynczych osób, motywów ich zachowań itp., (np. próba zrozumienia kobiety, która straciła dziecko).

Ad.2 Pojęcie, funkcje, kryteria klasyfikacji i struktura nauki. (Nie uczyć się definicji na pamięć tylko je ROZUMIEĆ!)

NAUKA – system uzasadnionych twierdzeń i hipotez będących wytworem odkrywczej działalności badawczej i stanowiących najwyżej rozwiniętą postać świadomości społecznej. OKOŃ

- System społecznie wypracowanych sądów o rzeczywistości, sądów dowiedzionych i sprawdzonych, słowem prawdziwych. ZACZYŃSKI (Definicja węższa od definicji Okonia.)

-PILCH

FUNKCJE NAUKI:

• Diagnostyczna (głównie opis), „jak było?”, „jak jest?”.

• Prognostyczna (wyjaśnianie rzeczy) „dlaczego tak jest?” „Jakie są przyczyny?”.

• Poznawcza (zaspokajanie potrzeb poznawczych człowieka o otaczającej rzeczywistości).

• Psychologiczna (to nie tylko opisywanie i wyjaśnianie następujących zmian w naszej rzeczywistości, ale także dorobek nauki, który zmienia naszą psychikę (zmiany w wiedzy, w motywacji naszych zachowań) np. zmiana diety, wiedza o tym jak można zarazić się HIV – unikamy przypadkowych stosunków seksualnych).

• Techniczna wiedza jest gromadzona i porządkowana, a potem wykorzystywana w pewnych celach społecznych – nauka narzędziem ZAMIERZONEGO przekształcania rzeczywistości.

KRYTERIA KLASYFIKACJI NAUK:

1. SUBIEKTYWNE – podmiotowe, głównie w XIX wieku, nauki teoretyczne oparte na rozumie, nauki historyczne oparte na pamięci i sztuka oparta na wyobraźni.

2. OBIEKTYWNE – przedmiotowe, ponieważ mają:

   1. Przedmiot badań,

   2. Terminologię,

   3. Metody badawcze (metodologia).

Ad.3 PEDAGOGIKA JAKO NAUKA (słabością jest nieprecyzyjna terminologia):

Nauki:

FORMALNE Logika

Matematyka

EMPIRYCZNE Przyrodnicze Społeczne

-fizyczne -pedagogiczne

-biologiczne -psychologia

-ekonomia

-historia

-prawo

-językoznawstwo

Ad.4

METODA – droga, sposób badań, który systematycznie stosowany, prowadzi do określonego wyniku.

METODOLOGIA:

-teoria sposobu zdobywania wiedzy,

-budowanie systemu wiedzy oraz nauka o metodach badań, o metodach planowania badań, przeprowadzania badań i opracowywania wyników,

-teoria tworzenia nauki,

-teoria doskonalenia metod poznawania i zmieniania rzeczywistości.

Wyróżnia się:

• Ze względu na zakres:

-metodologię ogólną (ogólne problemy metod i systemów naukowych).

-metodologię szczegółowe (badają metody wybranych nauk, np. metodologia historii).

Ad.5 Pojęcie i rodzaje badań naukowych.

Badania naukowe: (ceowy proces zróżnicowanych działań umożliwiających obiektywne, dokładne i wyczerpujące poznanie wybranego wycinka rzeczywistości).

Podstawowe – czynności i środki wzbogacające wiedzę o danej dziedzinie rzeczywistości (Czy na marsie jest woda?)

Stosowane – czynności i środki umożliwiające opracowanie sposobu osiągnięcia jakiegoś celu praktycznego.

Ad.6 Rodzaje badań pedagogicznych:

Łobocki	Palka	Pilch
Weryfikacyjne – związki przyczynowo-skutkowe (wymagają określenia hipotezy). Diagnostyczne – analiza zjawisk, ich rozwoju, bez wnikania w zależności sprawcze.	Kryterium: cel. Opisowe: -diagnostyczno – prognostyczne -diagnostyczno – monograficzne. Wyjaśniające: -generalizujące -weryfikacyjne -eksperyment.	Kryterium: cel. Teoretyczne: -eksperyment Diagnostyczne: -organizacja zespołów indywidualnych, -terenowe, -powtarzane, -eksperyment itp.