10. Żywienie w okresie dializacyjnym
Dializa ma zastosowanie w ostrej i przewlekłej niewydolności nerek. Ok. 40% chorych jest niedożywionych.
Energia – 35 – 40 kcal/kg mc. 2000-2500kcal/doba. Podaż energii jest bardzo ważna- hiperkatabolizm. Dużo energii-mniej mocznika.
Węglowodany – 50-55%. W dializie otrzewnowej 40-50% ogólnego zapotrzebowania ( część energii dostarcza glukoza z płynu dializującego). Pamiętać o zaburzeniach gospodarki węglowodanowej, główny węglowodan to skrobia. Cukry proste ograniczyć – odkładane w postaci tłuszczu w organizmie. Błonnik – 30 gram/doba
Białka – 1,2g/kg mc (dodatkowe choroby 1,3 g/kg mc); dializa otrzewnowa 1,2-1,5g/kg mc. Co stanowi 12-15% dobowego zapotrzebowania energetycznego. W dializie otrzewnowej dobowa utrata białka to 15g, aminokwasów zaś 1-4g.
W dializoterapii podaż białka 75-110g/doba: mleko, twaróg, jaj, mięsa, ryb, drobiu.
Białko chroni przed niedożywieniem, nadmiar powoduje toksemię.
Lipidy – występują zaburzenia lipidowe. Występują w następstwie nietolerancji węglowodanów i hiperinsulinemii. Obserwuje się hipertriglicerydemię, zmniejszenie frakcji HDL i zwiększenie LDL. Stosuje się diete bogatą w wielonienasycone kw.tł.
Tłuszcze – 30-35% w hemodializie, 35-40% w dializie otrzewnowej. Dieta powinna zawierać ryby – kwasy n-3,
Składniki mineralne – nadmiar NA, K, P, niedobór Ca, Mg, Zn, Fe
potas: ograniczyć do 1500-2000mg/doba. Podwójne gotowanie ogranicza potas, nie używa się wywarów mięsnych i warzywnych.
fosfor: nie można go usunąć za pomocą dializy dlatego wyklucza się: sery żółte, podroby, śledzie w oleju, szproty, szynka, groch, orzechy. Stosowanie leków wiążących fosfor w przewodzie pokarmowym.
sód: ograniczenie sodu zapobiega pragnieniu
wapń: suplementacja 1-1,5g/doba
Ilość płynów: to co wysika+500ml. Jeżeli nie sika to trzeba pamiętać, żeby przyrosty masy ciała pomiędzy dializami nie przekraczały 1,5-2 kg. Płyny można zwiększyć w czasie upalnej pogody, wysokiej gorączki, obfitego pocenia, wymiotów i biegunki.
Witaminy: niedobór witamin rozpuszczalnych w wodzie i A,D w wyniku: niedostatecznej podaży, niszczenia podczas podwójnego gotowania, eliminacji podczas dializy.
Suplementuje się witaminy rozpuszczalne w wodzie, nie suplementuje się Wit. K, E