Niemcy- parlament jest w dwuizbowy składa się z Budestagu -4 lata - który wybiera się w wyborach mieszanych, proporcjonalno-większościowych z 5 % klauzulą zaporową połowa składu 299 deputowanych wybierana jest w okręgach jednomandatowych- mandat otrzymuje jeden kandydat, który ma większość względną następne 299 pochodzi z listy partyjnej- przygotowane przez partie dla każdego związku. Wyborca ma 2 głosy jeden na kandydata a 2 na listę partyjną. Mandaty otrzymują zwycięzcy w okręgach jednoman. Pozostałe rozadzialne z listy p. metoda Sainte-Lague . Może pojawić się madat nadwyżkowy jest wtedy gdy liczba mandatów uzyskanych głosami pierwszymi przekracza liczbe miejsc jaka przypadła partii na drugim głosowaniu obecnie 622.Wybią przewodniczącego który kieruje pracami izby i jego 4 wice co stanowi prezydium. Rada seniora pełni funkcje doradcze prezydium i 23 członków wyłanianych przez partie . W Bundestagu pracuja komisje: stałe nadzwyczajne i powołane do załatwienia określonych spraw. Wybory 27 września 2009: CDU i CSU 239- SPD 146 FDP 93 Die linkspartei 76 Związek90/Zieloni- 68. Budesrat -69– członkowie mają mandat imperatywny – SA związani ze swoim rządem i głosować jak on chce kieruje przewodniczący funkcje stanowia szefowie poszczególnych rządów . Bundesrat- posiada ograniczone uprawnienia ustawodawcze nie bierze udziału w pociąganiu do odpowiedzialności politycznej rzadu ma prawo postawienia prezydenta w stan oskarżenia bierze udział w wyborze sędziów Federalnego Trybunału Konstytucyjnego .Prezydent 5lat Trzeba mieć 40 lat i prawo wyborcze do Bundestagu. przez Zgromadzenie Związkowe- połowa to Budestag i połowa wybrana przez przedstawicielstwa narodowe krajów na zas. Wyb. Proporcjo. Wybór prezydenta 3 tury 2 – bezwzględna – 3 względna. Kandydaci są nominowani zwykle przez jedną lub więcej stron politycznych. Procedura ustawodawcza -2czytania w parlamencie, 3 głosowanie następnie przekazanie projektu Radzie Związkowej. Ustawa o charakterze federacyjnym (dotycząca w istotny sposób państw związkowych) wymaga zgody Rady, w stosunku do innych ustaw Rada Związkowa może wnieść najwyżej sprzeciw (który Bundestag może przegłosować większością taką jaka była przy głosowaniu w Bundesracie).- W przypadku braku zgody między izbami (kiedy Bundesrat nie zgadza się na ustawę w wersji Bundestagu) istnieje możliwość skierowania projektu ustawy do Komisji Mediacyjnej. Komisja składa się z 32 członków - 16 członków Bundestagu reprezentujących najbardziej wpływowe grupy polityczne oraz 16 członków Bundesratu - po 1 z każdego landu (w przeciwieństwie do obrad Bundesratu - członkowie Komisji wywodzący się z Rady Związkowej nie są związani instrukcjami swoich krajów). Przewodniczący Komisji zmienia się co 3 miesiące - jest nim na zmianę członek Bundestagu i Bundesratu.

Szwajcaria jest konfederacją demokratyczną oraz parlamentarną, gdzie na szeroką skalę wykorzystywana jest instytucja referendum( demokracja bezpośrednia) (obligatoryjne: zmiana konstytucji federalnej, udział państwa w org.międzynarodowych, pilne ustawy federalne fakultatywne - zarządzanie na żądanie 50 tys. Obywateli lub 8 kantonów ) System wielopartyjny Pralament( Zgromadzenie Federalne) nie można rozwiązać jej izb przed upływem kadencji składa się z : Rada Narodowa – 200 kadencja 4 lata głosowanie powszechne proporcjonalny system podziału mandatów zasada Hagenbacha-Bischoffa Rada Kantonów – 46 od roku do 4 Zgromadzenie jest odpowiedzialne za wybór Rady Związkowej, kanclerzy federalnych oraz sędziów federalnych. Parlament mianuje również generałów w razie kryzysu lub wybuchu wojny. Funkcje Zgromadzenia: ustawodawcza (również dokonywanie zmian konstytucyjnych), elekcyjna (wybór rządu - Rady Federalnej, prezydenta i wiceprezydenta, Kanclerza Federalnego, przewodniczącego i wiceprzewodniczącego Trybunału Federalnego, generała (głównodowodzącego armią), kierownicza (wobec rządu) kontrolna - nadzór nad rządem, nad stosunkami z zagranicą, zatwierdzanie sprawozdania finansowego państwa, formowanie parlamentarnych komisji śledczych, sądowa - rozstrzyganie sporów kompetencyjnych, o ważności inicjatywy ludowej, udzielanie łaski osobom skazanym y. Przewdniczący-wybierany jest na rok w obu izba, zajmuje się kierowaniem pracami izby , ma głos decydujący. Biuro znajduje się w obu izbach składa się z przewodniczącego, przewodniczącego frakcji parlamentarnych (RN) lub skrutatorów(RK) . Oba Biura tworzą Konferencję Koordynacyjną. Rada Związkowa W jej skład wchodzi 7 osób wybieranych przez parlament. Składa się z następujących 7 resortów: Oznacza to, że Rada Związkowa nie ponosi odpowiedzialności politycznej przed parlamentem. Przewodniczący raz na rok i jest prezydentem. Inicjatywa ustawodawcza- komisja – komisa opracowuje projekt z departamendem RF – komisja składa sprawozdanie z oceną przed Izbą – debata- głosowanie- stanowiska obu izb musza być zgodne – po uchwaleniu przez 1 izbe trafia do 2 – ogłoszenie ustawy w dzienniku urzędowym

W.Brytania system dwupartyjny Podstawy konsty.ustrojowe: zwyczajowe prawo konstytucyjne, precedensy sądowe, konwenanse konstytucyjne, prawo pisane. Zasady ustrojowe: mnarchia parlamentarna, rządy parlamentarno- gabinetowe, suwerenem kraju jest naród, rządy prawa, równość wszystkich wobec prawa, WB jest unią realną Ang,wal,szko, irlpół. Parlament : I. Gmin- wybory powszechne 4-przymiotnikowe na 5 lat, czynne 18 bierne 21 przewodniczy speaker( bezpartyjny funkcja jak marszałek sejmu 3 zastępców Kanclerza Sposobów i Środków i 2 zastepców )obecnie 650 deputowani tworzą komisję trzech rodzajów: komisje całej izby, stałe, wyspecjalizowane. whip- członek partii politycznej, którego zadaniem jest upewnienie się, iż pozostali członkowie partii zagłosują zgodnie z wolą lidera. Przewodniczący Izby Gmin - członek brytyjskiego gabinetu odpowiedzialny za koordynację realizacji polityki rządu w Izbie Gmin. Powoływany przez premiera, brak akceptacji izby. Izba lordów- nie wybieralna obecnie: lordowie duchowni, prawa, dożywotni, 5 członków rodziny królewskiej obecnie 743 przewodniczy lord speaker( jego rola jest ograniczona ) Rząd- 100 osób ministrowie i ministrowie niższej rangi. Jest politycznie odpowiedzialny przed izbą gmin. Doprowadza do rozwiązania parlamentu w sytuacji korzystnej dla siebie. Gabinet – 21 os. Premier i ministrowie podejmuje decyzje w sprawach państwowych, kieruje aparatem państwowym , prowadzi politykę zagraniczną, przygotowuje do uchwalenia przez parlament najważniejsze ustawy.Premier jest szefem partii, lider parlamentu, może rozwiązać parlament, bierze udzial w nadawaniu przez monarche tytułów. Parlament jedyny organ do przyjmowania ustaw (publiczne, prywatne, mieszane) Projekty kierowane są do I.Gmin a potem I. Lordów.Prawo inicjatywy maja członkowie parlamentu Projekty przechodza drogę: 3 czytania, stadium rozpatrywania w komisjach i stadium referowania przez komisje . Rząd ma prawo skrócić tą drogę. Parlament kontroluje prace rządu prze pytania. Monarcha – tron dziedziczny automatycznie rozwiązuje parlament i rozpisuje nowe wybory jeśli którakolwiek z izb przegłosuje wotum nieufności dla rzadu lub nie zatwierdzi projektu. Wybory: 6 V 2010 Partia konserwatywna -307 ,Pracy – 258, Liberalni demokraci – 57 , demokratyczna partia unionistyczna – 8 szkocka partia narodowa – 6 pozostałe - 14

USA- Konstytucja 1787r. Zasady Ustrojowe: federalizmu i podzialu wladz, suwerenem USA jest naród. 3zasady: pełnej wiary i uznania, przywilejów i swobód, ekstradycji. Równość stanów, respektowanie terytorialnej integralności, gwarancje przed atakiem. Kongres: Izba Repr. 435, 2 lata, wybory powszechne, równe tajne, większość zwykła. Organy Izby- *Spiker jedyny organ kierowniczy Izby, z większej parti, kompetencjie: przewodniczy…,vkierowanie ustaw do komisji, powołuje członków Komisji (nadzwyczajnych i uzgodnien) *Komisje: stałe, nadzwyczajne, wspólne. Senat: 100 6 lat, co 2 lata wymieniana j 1/3. Przewodniczy wiceprezydent (teoretycznie), członek spośród senatorów (praktycznie). Funkcja ustawodawcza: 3 rodzaje ustaw: publiczne, prywatne, wspólne rezolucje. Inicjatywy ustawodawczej (członkowie Kongresu i komisje, administracja prezydencka)-> prace Izby nad projektem ustawy-> uzgodnienie tekstów przez wspólną komisję uzgadniająca i uchwalenie tekstu jednolitego przez obie izby-> promulgulacja ustawy przez prezydenta lub weto-> Kongres może przełamać prezydenckie weto za pomocą większości 2/3 obu izb-> ogłoszenie ustawy. Funkcja kontrolna: *jeżeli prezydent powołuje funkcjonariuszy federalnych musi być zgoda 2/3 głosów w Senacie, *żądania o złożenie wyjaśnień przez funkcjonariuszy państwowych (bez prezydenta) tzw. Przesłuchania, dalsze wnioski mogą stanowić początek procedury Impeachmentu. Prezydent- wykonawcza, 4lata, (35lat, urodzenie USA, min 14 zamieszkanie) wybory pośrednie (elektorzy), Partia wyznacza osobę na prezydenta (musi mieć połowę głosów)-> kampana przed wyborami elektorów-> każdy stan wybiera elektorów-> głosowanie (większość zwykła). Kompetencje: głowa państwa, szef władzy wykonawczej, dowódca sił zbrojnych, lider parti. *propozycje ustaw, podpisywanie ustaw, rozporządzenia wykonawcze, powoływanie sekretarzy, prawo weta. Odpowiedzialność Impeachment: przez Izbe Reprezentantów, osądzony przez senat 2/3 głosów.

Szwecja jest monarchią konstytucyjną. Konstytucja nie jest jednolita, składa się z 4 aktów. *Akt o wolności prasy 1948r. *Akt o sukcesji tronu z 1979r. *Akt o formie rządów z 1974r. *Podstawowe prawo swobody wypowiedzi z 1991r. Suwerenność Narodu (wybory do Riksdagu). System parlamentarno- gabinetowy. Król- głowa państwa, od 15 września 1973r. Karol XVI Gustaw. Aby zostać trzeba mieć obywatelstwo, 25lat, według starszeństwa dzieciom z królewskiej rodziny. Jak zginie Riksdag wyznacza Regenta. Pełni funkcje reprezentacyjne i symboliczne: przewodniczy obradą Kom. Spr. Zagr., reprezentuje ją w SM, zwierzchnik kościoła ewang-luter. Parlament: jednoizbowy Rigstag, 346os. 4lata. Wybory: wolne, tajne, bezpośr. 310mandatów stałych 39 wyrównawczych. Metoda Sainte-Lague (zastępuje pierwszy dzielnik 1 liczbą 1,4. Co powoduje eliminacje najsłabszych i zapobiega fragmentaryzacji Riksdagu). Klauzula zaporowa (w skali kraju 4% lub 12% w okręgu). F.Kontrolna- *Sprawozdania interpelacja i zapytania od rządu. F.Kreacyjna: ombudsmana, gubernatora Banku Szwecji, szefa kancelari, przewodniczącego Riksdagu i komisje. F.Ustawodawcza: mają prawo do interpretowania ustawy zasadniczej i do jej zmiany.| Inicjatywa rząd i deputowani,-> biuro Riksdagu-> druk do każdego-> II czytania-> posiedzenie-> do wybranej komisj (16 stałych). Instytucja zastępcy deputowanego- „Varmen” partia podaje deputowanego i zastępcę, (podczas nieobecności) chroni to przed brakiem kworum w parlamencie. Talman Funkcje: wyznaczanie premiera (wotum nieufności gdy Riksdag nie zgodzi się 4X na premiera wybranego przez Talamana , rozwiązuje się parlament lub gdy premier dostanie wotum nieufności cały rząd idzie w pizdu), powierzanie mu misji tworzenia rządu, interpretacja parlamentarnych procedur, ustalanie kolejności zabierania głosu przez posłów. Bezstronny, nie głosuje. premier i ministrowie. Radę Przewodniczących- Talaman jego zastępcy, przewodniczący frakcji, szef kancelari Riksdagu. Duży wpływ na procesy ustawodawcze. Rząd- *formuje partia lub koalicja wygranych. Odpowiedzialność przed Riksdagiem i komisją *Kontrasygnata premiera lub ministra. *Dualizm administracyjny- Ministerstwa opracowują akty prawne, a wykonują je apolityczni urzędnicy centralni *Powołują też Ombudsmanów: Sprawiedliwości, Spraw Ludności, Wojskowy, Ochrony Konsumenta.

Francja- Ustrój opiera się na konstytucji z 1958r, która głosi, że Francja jest niepodzielną laicka, demokratyczną, suwerenną, socjalna republiką. System semiprezydencki dominacja prezydenta, przewaga egzeku. nad legisl. Władza ustawodawcza- Pałac Burboński. Zgr. Narodow. 577 na 5lat Wybory- Zgr. Narodow.- powszechne, równe, tajne, bezpośrednie, większościowe. Senat- 348 6lat co 3 lat polowa wymieniana. Unia na rzecz Ruchu Ludowego- 313, Partia Socjalistyczna 186, Nowe Centrum 22, Partia Komunistyczna 15. Wybory- z 322 departamentów, 9 terytoria zależne, 12 Francuzi na emigracji. Ogólnie- 9 miesięcy Sesja jak nasza, Prezydium- przewodniczący, zastępcy, kwestorzy, parlamentarzyści maja immunitet, komisje stałe po 6 komisje specjalne. F. Kontrolna- Wotum nieufności- Zgr, narodowe dla rządu, 1/10 członków Zgr. Nardowe.-> głosowanie-> bezwzględna większośc głosów. Komisje parlamentarne, Zapytania i „godzina pytań”-(ustne, pisemne). Funkcja Ustawodawcza- Ustawy: konstytucyjne, organiczne, zwykłe. Inicjatywe ma rząd lub grupa parlamentarzystów, przez rząd do Rady Stanu, patrzą czy nie obciąża budżetu, rozpatrzenie przez izby (III czytania), brak zgody to komisja harmonizacyjna (pół senat i Zgr Nar), jeżeli fiasko dalej do niższej izby, podpis prezydenta (możliwość weta i przegłosowanie) kontrasygnata ministra i finto. Władza wykonawcza- wybór prezydenta- powszechne, bezpośrednie, równe i większościowe. Data wyznaczona przez rząd. 500 wyborców z 30 departamentów. Rządzi przez 5lat. Kompetencje- uczestniczy w powoływaniu rzadu i odwoływaniu, na straży konstytucji, jest na posiedzeniach RM, prawo rozwiązania Zgr. Narodo, prawo do zwołana sesji nadzwyczajnej. Odpowiedzialność przed trybunałem sprawiedliwości w razie zdrady stanu. Rząd- odpowiedzialny przed parlamentem. Zgr. Narod. moze wystosować wotum nieufności i obalić rząd,

USA: Partia Demokratyczna 257 59,08% Partia Republikańska 178 40,92% | Barack H. Obama, Jr. (Illinois, Partia Demokratyczna) - 69 445 229 głosów - 52,92% (365 elektorskich) John S. McCain III (Arizona, Partia Republikańska) - 59 923 677 głosów - 45,66% (173 elektorskich) | Wiceprezydent Joe Biden, Sekretarz Stanu Hillary Clinton, Obrona- R. Gates, Bezp- J. Napolitano Szwecja- Wybory parlamentarne do Riksdagu, z wynikiem 49,3% głosów poparcia i 173 zdobytymi mandatami, wygrała rządząca od 2006 centroprawicowa koalicja "Sojusz". Blok Czerwoni-Zieloni zdobył 43,6% głosów i 156 mandatów, chociaż Szwedzka Socjaldemokratyczna Partia Robotnicza jako partia uzyskała najwięcej mandatów (112)|Premier Fredrik Reinfeldt, finanse Anders Borg, MSZ Carl Bildt W.Brytania- zwyciężyła Partia Konserwatywna 307, przed Partią Pracy 258 i Liberalnymi Demokratami 57. David Cameron- premier, Pierwszy Lord Skarbu, minister służby cywilnej Nick Clegg (LD) - wicepremier, Lord Przewodniczący Rady, William Hague- minister spraw zagranicznych i Wspólnoty Narodów, pierwszy sekretarz stanu, George Osborne- kanclerz skarbu, Kenneth Clarke- Lord Kanclerz, minister sprawiedliwości, Theresa May- minister spraw wewnętrznych, minister ds. kobiet i równości, Liam Fox - minister obrony Francja- Unia na rzecz Ruchu Ludowego 313 Partia Socjalistyczna 186 Nowe Centrum 22. Prezydent Nicola Sarcozy Premier - François Fillon, Minister Stanu - Jean-Louis Borloo, Minister Finansów - Christine Lagarde, Minister Spraw Zagranicznych - Bernard Kouchner Niemcy CDU 180 CSU SPD 222 FDP 61 Die Linkspartei 54 Związek 90/Zieloni 51 Kanclerz Angela Merkel, Prezydent Christian Wulff, Minister Finansów Wolfgang Schäuble, Minister Sprawiedliwości ,Sabine Leutheusser-Schnarrenberger Minister Spraw Wewnętrznych, Hans-Peter Friedrich