Kultura- ogół wytworów ludzi zarówno materialnych jak i niematerialnych.

Całość wiedzy: kulturoznawstwo, a na aspekty uwagę skupiają: filozofia kultury, historia kultury, antropologia kultury, socjologia kultury, etnografia.

Główne dziedziny kultury

• Kultura materialna

Termin określający wszelkie fizycznie istniejące rzeczowe wytwory pochodzące z przejawów działalności człowieka - zarówno przedmioty sztuki jak i przedmioty użytkowe. Do kultury materialnej zalicza się również sposoby wytwarzania przedmiotów np. technologia produkcji stali, sposoby uprawy roślin i hodowli zwierząt itp.

• Kultura duchowa

Termin określający ogół osiągnięć ludzi w dziedzinie nauki, sztuki, religii, moralności, obyczajów i tadycji. Kultura duchowa to także dzieła sztuki, a takze przechowywanie wiedzy o przeszłości.

• Kultura języka

Porozumiewanie się zgodnie z obowiązującą (w danym społeczeństwie) normą językową.

• Kultura polityczna

Całokształt indywidualnych postaw politycznych członków danego społeczeństwa. Postawy te są wyrazem uznawanych wartości, odnoszących się przede wszystkim do systemu władzy państwowej. Od kultury politycznej danego społeczeństwa zależy stopień i charakter jego zaangażowania w politykę, gdyż to właśnie kultura polityczna reguluje stosunki między rządzącymi a rządzonymi.

• Kultura fizyczna

Różnorodność kultur

Mimo, że kultura jest atrybutem człowieka i co za tym idzie wszystkich społeczności tworzonych przez gatunek homo sapiens nie jest ona jednolita i w różnych okresach historycznych, jak również w różnych obszarach gegraficznych wytwory ludzkie, systemy norm i wartości były i są od siebie odbiegające w duzym stopniu. Przedstawiciele nauk społecznych staraja się klasyfikować pewne typy kultur czy też opisywać szczególne przypadki istniejących obecnie lub w przeszłości, nadajacych im nazwy specyficzne ze względu na miejsce, czas badź ogólny typ opisywanej kultury.

Kultura polska

Styl życia i mentalność Polaków kształtowały się przez ponad tysiąc lat. Narodowa kultura rodziła się pod wpływem zarówno tradycji świata łacińskiego, jak i bizantyjskiego - w wyniku dialogu zamieszkujących Polskę narodowości. Polacy chętnie widzieli u siebie innych twórców i interesowali się osiągnięciami innych narodów. w XIX i XXw. aktywność kulturalna zastępowała zaś wielu Polakom działalność polityczną i gospodarczą. Zapewne dlatego polska twórczość jest tak zróżnicowana i pełna niuansów.

Dialog i przenikanie się kultur widać w polskiej tradycji przez wieki. Obyczaje, zachowania, stroje kształtowały wpływy zachodnie i wschodnie. Tradycyjne stroje polskiej szlachty w XVI i w XVIIw. (kontusze, żupany, pasy słuckie) powstały także pod wpływem bogatego wzornictwa sztuki wszchodniej, w tym islamskiej. Efektem wielu wpływów jest polska kuchnia i tradycyjna biesiada. Współczesna Polska oferuje różnorodność doświadczeń kulturalnych. Zainteresowani wysoką kulturą znajdą tu festiwale muzyczne o miedzynarodowej renomie. Polskie muzea prezentują ciekawe zbiory sztuki dawnej i współczesnej. Do światowych arcydzieł zalicza się obrazy Leonarda da Vinci, rzeźbiony w drewnie ołtarz Wita Stwosza, "Sąd Ostateczny" Hansa Memlinga. Współczesna kulturę można podzielić na literaturę, teatr, muzykę, film i sztuki plastyczne.

Geneza kultury- Cicerone sformuował jako kultura animi . Kulturę zaczął wiązać z czynnościami ludzkimi , które miały na celu doskonalenie pielęgnowanie czy kształcenie . Po raz pierwszy nowoczesne pojęcie kultury użyte przez Pufendorfa- ma oznaczenie wszelkich wynalazków wprowadzonych przez człowieka.

Definicje kultury 

Istnieje wiele definicji kultury, często rozbieżnych, a nawet sprzecznych. Znaczące są więc słowa niemieckiego filozofa Johanna Herdera, który już w XVIII wieku napisał w przedmowie do Myśli o filozofii dziejów:

„Nie ma nic bardziej nieokreślonego niż słowo kultura.”

Jakby na przekór tej opinii badacze kultury tworzyli nowe definicje, za każdym razem uwzględniając jakiś wycinkowy, konkretny punkt widzenia na kulturę.

Słynny antropolog kultury, Ralph Linton, tak podsumował te starania:

„Istotą wszelkiej definicji kultury jest bowiem to, że wybiera pewne aspekty całego pojęcia oznaczanego owym terminem i kładzie nacisk na nie kosztem innych aspektów. Nacisk ten, a w konsekwencji także wartość definicji, będą zależały od tego, jaki szczególny cel definiujący miał na uwadze. Istnieje wiele możliwości definiowania kultury, a każda jest użyteczna w powiązaniu z dociekaniami określonego rodzaju.”

On sam definiuje ją w ten sposób: „Kultura to konfiguracja wyuczonych zachowań i ich rezultatów, których elementy składowe są podzielane i przekazywane przez członków danego społeczeństwa”.

Różne sposoby definiowania kultury zaprezentowali Alfred Kroeber i Clyde Kluckhohn, którzy w rozprawie Culture. A Critical Review of Concepts and Definitions zebrali jej określenia oraz adnotacje i podzielili je na sześć różnych typów:

• Opisowo-wyliczający (nominalistyczny)

Zamieszczone zostały tu definicje prezentujące klasyczną postać wczesnych definicji etnologicznych. Najbardziej znaną z nich, jest popularna i użyteczna, definicja Edwarda Tylora:

„Kultura, czyli cywilizacja, jest to złożona całość, która obejmuje wiedzę, wierzenia, sztukę, moralność, prawa, obyczaje oraz inne zdolności i nawyki nabyte przez ludzi jako członków społeczeństwa.”

Zauważyć można, że Tylor traktował zamiennie pojęcia „kultura” i „cywilizacja”. Inni badacze, którzy zajmowali się kulturą (szczególnie archeologowie, etnografowie i antropologowie kultury) chętnie się odwoływali do tej definicji kultury, bądź ją modyfikowali. Ruth Benedict określiła ją jako:

„Kultura jest to złożona całość zawierająca nawyki nabyte przez człowieka jako członka społeczeństwa.”

Wśród definicji z tego typu warto również przytoczyć definicję antropologa Bronisława Malinowskiego:

„Kultura jest integralną całością składającą się z narzędzi i dóbr konsumpcyjnych, twórczych zasad różnych grup społecznych, ludzkich idei i umiejętności, wierzeń i obyczajów.”

• Historyczny

Definicje tu umieszczone kładą nacisk na czynnik tradycji jako mechanizm przekazywania dziedzictwa kulturowego.

Stefan Czarnowski stworzył definicję, znakomicie ilustrującą ten właśnie typ:

„Kultura jest dobrem zbiorowym i zbiorowym dorobkiem, owocem twórczego i przetwórczego wysiłku niezliczonych pokoleń (...) Jest nią całokształt zobiektywizowanych elementów dorobku społecznego, wspólnych szeregowi grup i z racji swej obiektywności ustalonych i zdolnych rozszerzać się przestrzennie.”

• Normatywny

Definicje normatywne akcentują podporządkowanie się zachowań ludzi normom, wzorom, wartościom i modelom.

Temu typowi definicji odpowiada ujęcie kultury, zaproponowane przez Alfreda Kroebera i Talcotta Parsonsa:

„Kultura to przekazane i wytworzone treści i wzory wartości, idei i innych symbolicznie znaczących systemów, będące czynnikami kształtującymi ludzkie zachowania oraz wytwory stanowiące produkt zachowania.”

Również w tym duchu kulturę definiuje już wspomniany Ralph Linton:

„konfiguracja wyuczonych zachowań i ich rezultatów, których elementy składowe są podzielane i przekazywane przez członków danego społeczeństwa”

• Psychologiczny

Definicje psychologiczne skupiają uwagę na psychicznych mechanizmach kształtowania się kultury. Analizują one mechanizmy uczenia się, formowania nawyków kulturowych, internalizacji norm obowiązujących w danej zbiorowości i wartości uznawanych przez tę zbiorowość, jak również wpływ kultury na kształtowanie osobowości jednostek. Główny nacisk kładziony jest na uczenie się i naśladownictwo jako procesy przyswajania kultury.

Definicje dla tego typu sformułował Stanisław Ossowski:

„Kultura jest pewnym zespołem dyspozycji psychicznych przekazywanych w łonie danej zbiorowości przez kontakt społeczny i uzależniony od całego systemu stosunków międzyludzkich.”

• Strukturalny

Definicje zebrane dla tego typu interesują się głównie strukturą konkretnej kultury, a więc jej zasadniczymi elementami oraz ich wewnętrznymi powiązaniami. Wyróżnia się cztery kategorie elementów kultury:

• materialno-techniczne,

• społeczne,

• ideologiczne,

• psychiczne (dotyczące uczuć i postaw).

Definicję tę sformułował Claude Lévi-Strauss.

• Genetyczny

Definicje te skupiają swoją uwagę na problemie genezy kultury, wyjaśniają jej pochodzenie. Definicje te można podzielić na dwie grupy:

• dotyczące wewnętrznego rozwoju kultury, wyłaniania się jednych (wyższych) form z form innych wcześniejszych (uważanych za niższe),

• dotyczące problemu wyłaniania się kultury z natury oraz związkami, różnicami i przeciwieństwami między tymi definicjami.

Konsumpcja- stała się głównym czynnikiem wyznaczającym tożsamość człowieka, raj oferowany przez domy towarowe.

Tendencje postmodernistycznego podejścia: ulotne mody i trendy konsumenckie, potrzeba natychmiastowej gratyfikacji, rola plastikowego pieniądza, konsumpcja na kredyt, hedonizm konsumpcyjny, mieszanie się sacrum i profanum w przestrzeni publicznej, komercjalizacja różnych sfer życia, urzeczywistnienie kultury, tabloidyzacja mediów,

Globalizacja konsumpcji- jest to proces wyrażający się w upowszechnianiu i rozpowszechnianiu oferty produktów lansowanych, ujednolicenie wzorów konsumpcji, zachowań.

Nośniki globalizacji: telewizja, prasa, Internet, reklama.

Czynniki hamujące globalizację: uwarunkowanie kulturowe, postawy etnocentryczne, rozwarstwienie dochodów, bezrobocie.

Nowe trendy w zahamowaniu współczesnych konsumentów: zdrowie, kondycja, sprawność fizyczna, dążenie do odmładzania, dbałość o własny wygląd, harmonia pomiędzy ciałem duchem i umysłem, metro seksualność- zanikanie tradycyjnych wzorców charakterystycznych dla płci, egocentryzm, indywidualizm, zanika tradycyjna rodzina, kokonizacja (zamykanie się w mikroprzestrzeni).