socjologia skrypt

SOCJOLOGIA

Powstanie socjologii

  1. Socjologia jako nauka

  2. Kultura- znaczenie i rola w życiu

  3. Socjalizacja

  4. Interakcje człowieka

  5. Struktura społeczna, różnice między jednostkami, co nas różni

  6. Grupy społecznej organizacji i instytucje ( religia, łacina, władza)

  7. Zróżnicowanie społeczne -> które są najważniejsze

Ad.1. POWSTANIE SOCJOLOGII

Socjologia – jako nauka, naukowe badanie społeczeństw, różnorodne wydarzenia w XIX spowodowały powstanie nauki

  1. starożytna gracja – Sokrates [ zrównanie statusu], Platon [ idealne państwo, każda jednostka ma swoje miejsce], Arystoteles [ nauczyciel Aleksandra Wielkiego, „człowiek jest istotą społeczną” kontakty z innymi osobami]

  2. dziedzictwo oświecenia – wiek poszukiwań, odkryć, myślenie, empiria, odkrycia nowych krajów, społeczeństw. Wyprawy były zdominowane chęcią zysku. Wiek ten owocował w wiele opisów innych społeczeństw, kultur. Świat nie kończy się na Europie.

  3. zmiany wewnątrz monarchii – rozłam monarchii powstanie nowych państw. Grupy etniczne walczą o swoją niepodległość.

  4. REWOLUCJA FRANCUSKA – najbardziej przyczyniła się do powstania tej nowej nauki. Hasła Wolność Braterstwo i Równość. Masy się aktywizują, powrót do powszechnych reguł – kilka osób rządzi wiele jest rządzonych.

  5. REWOLUCJA PRZEMYSŁOWA – KAPITALIZM maszyna parowa, wynalazki które pozwalają na przeorganizowanie pracy ludzkiej. Teraz można produkować więcej, szybciej, taniej. Praca ludzka zmienia miejsce z roli ludzie przenoszą się do miasta do fabryk. Dookoła tych fabryk buduje się cała infrastruktura, urbanizacja

  6. URBANIZACJA- wzrost, rozwój miast

- przemieszania ludności obdzieranie z naturalnego wsparcia w postaci rodziny, bliskich osób

- gdy jestem w mieście jestem robotnikiem

- traci się więzi z rodziną, która pozostała na roli

- w złych sytuacjach, gdy będzie dana osoba chora i nie będzie pracować, nie ma się do kogo zwrócić o pomoc

- nie ma praw społecznych

- gdy pracownik nie pracuje, nie może liczyć na państwo, na wsparcie, jedynie na rodzine

Wtedy rodzi się pomysł badania społeczności, ma ona służyć by naprawić bolączki tamtejszego świata w miastach.

Przejaw tego, zabronienie użycia trujących środków chemicznych

  1. POTYWIZM – powstanie nauki, zniwelować problem: ubóstwo sierot, patologie, by pomóc społeczeństwu

SOCJO – LOGIA łac, grec wspólnota/nauka

AUGUST COMTE (1798-1857)

- ojciec socjologii

- nauka empiryczna

- naprawa schorzeń społecznych, zmiany społeczeństwa

- używa nazwy socjologii jako pierwszy, co nie oznacza, że wcześniej nie była ona już stosowana, wcześniej stosowano inne nazewnictwo ( filozofia społeczna, fizyka społeczna – nauka miała dawać instrukcje obsługi jak fizyka)

- Comte nazwał socjologie jako „królową nauk”

-EWOLUCJONIZM – różne formy biologiczne ,jak i życia społecznego są zastępowane przez bardziej zróżnicowane

- na samym początku były tylko podstawowe nauki, z których korzystała socjologia w późniejszym okresie

- COMTE opracował 3 zasady uprawiania socjologii jako nauki

1. badać Fakty i tylko Fakty

2. szukać związków pomiędzy faktami

3. Po to aby opracować i ustalić prawa

SOCJOLOGIA – Def. –

nauka społeczna, której celem jest badanie i opisywanie różnych społeczeństw i grup ludzkich. Do podstawowych analiz socjologicznych należa m.in. :

  1. procesy i zjawiska zachodzące w obrębie rzeczywistych społeczeństw

  2. przejawy i formy życia społecznego

  3. struktury społeczne

  4. zbiorowości

  5. układy interakcji społecznych traktowanych jako czynnik konstytuujący i podtrzymujący istnienie grup społecznych

Statyka społeczna to co trwa i nie ulega zmianom społecznym, nie rozprasza się na atomy.

Dynamika społeczna to co się zmienia, opowiada na zmiany społeczne

Czynnik który stabilizuje społeczeństwo -> wspólnota przekonań członków społeczności

Społeczeństwo wcześniejsze miało więcej cech wspólnych

HERBERT SPECNER – Anglia 1820-1903

PODSUMOWANIE:

7. Mankamenty SOCJOLOGII jako nauki

1. BRAK PRECYZJI to co odróżnia tą naukę od nauk ścisłych

2. JEDNOSTKI LUDZKIE SĄ ZMIENNE – w trakcie badań mogą modyfikować swoje działania. Efekt HAWTHORE – lata 30-ste XX w. w USA, jak wpływać na jednostki pracy by pracowały wydajniej, można oddziaływać na proces różnymi bodźcami ( wysokość płacy, dodatki, oświetlenie, przerwy, konkretne polecenia)

3. JEDNOSTKI LUDZKIE SĄ RACJONALNE (racjo- umysł, myślenie -> Max Weber) opiera się na innych relacjach. Jednostka ma określone cele, podejmuje realizację tych celów, wybieramy „dobrą” (najefektywniejszą) drogę by je osiągnąć.

4. WIEDZA O ZACHOWANIU JEDNOSTEK IMPLIKUJE ZMIANY W ZACHOWANIU JEDNOSTKI – jeśli wiemy jak zachowują się inne jednostki zmieniamy swoje zachowanie PARADOX AUTOSTRADY – NIEMCY. Naukowcy – jak zlikwidować korki na autostradzie ? są 3 drogi do Opola i wybieramy tą przejezdną choć jeśli zrobi tak większość to też i ona będzie nieprzejezdna

5. POWRZECHNOŚĆ WIEDZY SOCJOLOGICZNEJ

6. TERMINY Z ZAKRESU SOCJOLOGII SĄ PRZYJMOWANE PRZEZ MOWĘ POTOCZNĄ NP. PRESTIŻ, GRUPA SPOŁECZNA

7. WIEDZA ZRDOWOROZSĄDKOWA, CZĘSTKO NIE KORESPONDUJE Z WYNIKAMI BADAŃ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….

8. Metody badawcze socjologii - EKSPERYMENT

EKSPERYMENT ( laboratoryjny oraz terenowy) – różne miejsca wykonania

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

9. Metody badawcze socjologii - WYWIAD

– nagrywany na taśmę magnetofonową,

- w którym określa się tylko temat wywiadu,

- pytania otwarte, wyrażanie opinii, poglądy,

-narzędzie jakościowe

– pyt zamknięte,

- narzędzie ilościowe – otrzymujemy konkretne liczny i dane,

- próba badawcza ( grupa respondentów) grupa kwotowa, charakterystyczni dla społeczeństwa ok. 1000 osób

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

10. Metody badawcze socjologii – OBSERWACJE

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

11. Metody badawcze socjologii – ANALIZA WTÓRNA

12. KULTURA – DEFINICJA

PRZEJAW AKTYWNOŚCI LUDZKIEJ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

13. KULTURA JAKO ATRYBUT CZŁOWIEKA

Co jeszcze :

SKŁADNIKU KULTURY :

14. KULTURA MATERIALNA :

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

15. KULTURA NIEMATERIALNA:

Przykłady:

  1. Wiedza (wnioski pochodzące z doświadczenia empirycznego) i przekonania (poglądy, nie są „niewątpliwie prawdziwe”)

  2. Wartości

Definicja za J.Szczepańskim:

Wartość jest to dowolny przedmiot materialny lub idealny w stosunku do którego jednostki lub zbiorowości przyjmują postawę szacunku, przypisują mu ważną rolę w swoim życiu i dążenie do jego osiągnięcia odczuwają jako przymus. (źródło: B.Szacka)

- „Wartość to abstrakcyjne pojęcie mówiące o tym, co społeczeństwo uważa za dobre, słuszne, pożądane” (Goodman).

- Wartości stanową kontekst w którym ustnawiane/uzasadniane są normy

- Wartości są podstawą oceny działań społecznych i dlatego kształtują nasze wybory

- Są zróżnicowane (czas, społeczeństwo, sytuacja)

3. NORMY

(1) zwyczaje,

(2)obyczaje,

(3) prawa.

Struktura normatywna

SANKCJE

KARY I NAGRODY

KARY

- formalne (mandat)

- nieformalne (ostracyzm towarzyski)

NAGRODY

- formalne (order, nagroda pieniężna, pochwała, dyplom)

- nieformalne („gratyfikacje społeczne”)

PRZEKAZYWANIE KULTURY

- znaki naturalne –”naturalny”, wewnętrzny związek pomiędzy znakiem a tym co on oznacza.

- znaki konwencjonalne (SYMBOLE) – to arbitralnie stworzone przedstawienia, zyskujące znaczenie dzięki umowie.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

16. Różnorodność KULTUROWA
(jej wymiary)

Te różnice obejmują:

- sposoby budowania związków między członkami społeczeństw

- różnice w kulturze materialnej (siedziby mieszkańców, środki transportu)

- różnice w kulturze niematerialnej, obejmującej normy i wartości

Czynniki wpływające na różnorodność kulturową społeczeństw:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

Różnice w KULTURZE wewnątrz społeczeństw

17. SUBKULTURA(PODKULTURA)

- wzory zachowań występujące w niewielkich zbiorowościach (kibice, narkomani, underclass)

- grupy te może różnić przynależność do klasy społecznej, pochodzeniem etnicznym, rasą, religią, stylem życia, celami i zainteresowaniami.

- mają wyraźną tożsamość i styl, wyróżniają się od szerszej zbiorowości.

- stosunek do subkultur ze strony kultury dominującej jest zróżnicowany i zależy od wielu czynników (USA-Japonia, religie)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

18. KONTRKULTURA (KULT.ALTERN.)

- negacja norm, wzorów, wartości kultury dominującej

- „w niektórych przypadkach wzorce kulturowe pewnej podgrupy są nie tylko różne, ale i przeciwstawne wzorcom reszty społeczeństwa”.

- USA: Hippisi (negacja indywidualizmu, materializmu, współzawodnictwa). ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….…………………………..

  1. SOŁECZEŃSTWO – DEFINICJA

Zbiór ludzi o pewnej kulturze, wspólnym terytorium i tożsamości w których jednostki będące częścią tego zbioru oddziaływują na siebie w społecznie ustrukturyzowanej sieci wzajemnych stosunków w każdym społeczeństwie są osoby biedne i bogate, kategorie społeczne oddziaływują na siebie wzajemnie.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  1. SPOŁECZEŃSTWO MYŚLIWSKO – ZBIERACKIE

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  1. SPOŁECZEŃSTWO KOPIENIACKIE

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  1. SPOŁECZEŃSTWO PASTERSKIE

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  1. SPOŁECZEŃSTWO ROLNICZE

  1. SPOŁECZEŃSTWO PRZEMYSŁOWE

  2. SPOŁECZEŃSTWO POSTINDUSTRIALNE

  1. jest to ruchliwość wertykalna ( góra, dół) przejście do innego poziomu

  2. jest to ruchliwość horyzontalna (-> <-) jednostki w społeczeństwie przemieszczają sie na tym samym poziomie miedzy statusami, zmiana zawodu, profesji

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

  1. WSPÓŁCZESNE SPOŁECZEŃŚTWO POLSKIE

1918- 1939 POLSKA W OKRESIE MIĘDZYWOJENNYM

II WOJNA ŚWIATOWA

SPOŁECZEŃSTWO „PRL” 1945-1989

1989 WSPÓŁCZESNE SPOŁECZEŃŚTWO POLSKIE

OBECNE SPOŁECZEŃSTWO - TERAŹNIEJSZOŚĆ

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

27. GRUPA SPOŁECZNA

Grupa społeczna – def.:

Grupą nazywamy każde zrzeszenie ludzi które w świadomości samych tych ludzi stanowi pewnego rodzaju odrębną całość”.

„Grupa istnieje przede wszystkim przez to, że jej członkowie uważają ją za istniejącą w oddzieleniu od reszty świata”

„Jednostka jest członkiem grupy społecznej nie jako >>istota ludzka<<, lecz jako osoba, od której oczekuje się specyficznej roli społecznej wewnątrz grupy” (F.Znaniecki „Socjologia wychowania”, T.I., Warszawa 1973, s. 38).

GRUPA SPOŁECZNA – def. J.Turowskiego:

GRUPA SPOŁECZNA TO:

WIĘŹ SPOŁECZNA W GRUPIE

dystrybutywna kolektywna

kiedy łączność jednostek z grupą jest kiedy łączność jednostek

pochodną łączności jednostek z grupą to identyfikacja z

z członkami grupy grupą, jej celami

WIĘŹ SPOŁECZNA W GRUPIE

W.NATURALNA W.ZRZESZENIOWA W.STANOWIONA

w grupach opartych o: dobrowolne związki występuje w

pokrewieństwo kreowane przez zrzeszeniach do któ-

pochodzenie ludzi, którzy przystępują rych jednostka nie wstępuje dobrowolnie

ważna: społ. plemienne do grupy i uzależniają się stos.

i grupy etniczne: od siebie: związek zawodowy narzucone z zewnątrz

rodzina, plemie partia, spółdzielnia lub ustalone siłą czy

prawem stanowion.

przez szersze grupy:

dom poprawczy, internat, państwo.

GRUPY SPOŁECZNE wg Ch. H. Cooley

28. GRUPA PIERWOTNA

  1. grupy małe,

  2. relacje bezpośrednie i osobiste

  3. trwałe związki,

  4. poważne znaczenie dla jednostki

  5. stanowią podstawę rozwoju społecznego,

  6. ich członkowie wspólnie działają,

  7. związki emocjonalne

  8. duża wiedza czł. gr. społ. o sobie na wzajem

Przykład: rodzina, grupa koleż.

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

29. GRUPA WTÓRNA

grupy większe,

  1. okresowa trwałość

  2. nie osobiste związki między ludźmi

  3. określone przez cel,

  4. interakcje dot. tylko części aktywności,

  5. związki rzeczowe, a nie autoteliczne

  6. brak przejawiania chęci wiedzy wzajemnej

Przykład: praca, stowarzyszenie

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

GRUPY SPOŁECZNE

Formalne Nieformalne

-powoływane przez szersze grupy - powstają samorzutnie

społeczne - działania grup nieformal.

- działania tych grup są unormowane nie są unormowane przepis.

Przepisami - przynależność dobrowolna

- przynależność przymusowa - istnieją wew. grup formal.

- często są następstwem grup

formalnych; grupy nieformalne uzupełniają strukturę formal.

Różnice:

30. POWSTAWANIE GRUPY SPOŁECZNEJ
przypadek? i wybór?

PODOBIEŃSTWO

Ludzie wolą wiązać się z osobami podobnymi do siebie, a nie innymi.

Dotyczy to nie tylko osób o podobnych charakterach, temperamencie, zainteresowaniach, ale i statusie, rasie, wyznaniu. (psychologia społeczna: osoba podobna do mnie zgadza się ze mną, mamy podobny gust – czyli moje poglądy, mój gust podziela ktoś inny – to daje jednostce satysfakcję i zadowolenie, przykłady: zawieranie małżeństw, nawiązywanie przyjaźni)

STYCZNOŚĆ

Fizyczna, bliskość intensyfikuje

interakcje międzyludzkie (siedzenie we wspólnej ławce, sąsiedztwo).

Zastosowanie: zwalczanie stereotypów i uprzedzeń przez zainicjowanie wspólnych kontaktów

NORMY GRUPOWE

31. PODEJMOWANIE DECYZJI W GRUPIE

32. ORGANIZACJA

Wszystkie organizacje, pomimo ich zróżnicowania łączy :

PLANOWANIE I RACJONALNOŚĆ

Schemat organizacji kładzie nacisk na racjonalność (definiowanie celów, dopasowanie środków do celów) oraz efektywność, czyli osiąganie konkretnego celu.

SFORMALIZOWANIE

interakcje pomiędzy działającymi jednostkami są wysoce ustrukturyzowane (istnieje ścisły opis każdego stanowiska służbowego oraz przypadające mu kompetencje i zadania).

PATOLOGIE ORGANIZACJI

1. organizacje formalne mają trudność z reagowaniem na sytuacje nietypowe, gdyż przepisy nie obejmują wszystkich możliwych sytuacji (np. zagubienie karty podatnika)

2. biurokracja ma problemy z wdrażaniem innowacji

3. konflikty wewnątrzorganizacyjne: eksperci (wiedza) i biurokracji (normy formalne, przepisy)

4. sztywność - nadmierna koncentracja na przepisach i regulacjach, niwelowanie inwencji

5. oligarchiczność – R. Michels – 1911 – „żelazne prawo oligarchii”: duże organizacje koncentrują uwagę w rękach nielicznych, ta potężna mniejszość jest w coraz mniejszym stopniu odpowiedzialna wobec tych, którzy znajdują się w strukturze organizacyjnej.

6. przemieszczenie, zmiana celów

7. biurokracja i organizacje to nie „bezosobowe maszyny” ale „toczy się w nich ciągłą gra między grupami jednostkami, której przedmiotem jest władza i kontrola nad organizacją”.

Za fasadą opisaną w statucie i wewnętrznych przepisach formalnych rozkwita bogaty i nie mniej ważny (a czasem ważniejszy) od formalnego świat nieformalnych układów, gier i niepisanych nigdzie paktów. Poza formalnymi regułami gry wyrażonymi w przepisach powstają reguły nieformalne, których skuteczność jest niejednokrotnie jeszcze większa”[1]. (A.Z. Kamiński „Instytucje i organizacje”, [w:] Zbigniew Krawczyk, Witold Morawski (red.) „Socjologia. Problemy podstawowe”, PWN, Warszawa 1991, s.142


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
PRAWO SPÓŁEK HANDLOWYCH, socjologia, skrypty i notatki, Prawo
Welfare state(1), socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Ankieta Aud. i wyw. telefon.(2), socjologia, skrypty i notatki, metody i techniki badań socjologiczn
Źródła prawa karnego, socjologia, skrypty i notatki, Prawo
MIKRO a MAKRO, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
style życia, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
MiT koło, socjologia, skrypty i notatki, metody i techniki badań socjologicznych
hs, historia mysli socjologicznej skrypt
Ustawa 21, socjologia, skrypty i notatki, Prawo
SOCJOLOGIA SKRYPT
HMS sciaga, HISTORIA MYŚLI SOCJOLOGICZNEJ: SKRYPT
Metody i techniki badan socjologicznych Skrypt
Rola państwa w gospodarce, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Socjolingwistyczna teoria Bernsteina, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
spolecznosci lokalne, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
czas w spoleczenstwie, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Tambiah nowy, socjologia, skrypty i notatki, antropologia kulturowa
podstawowe podmioty w gospodarce rynkowej w ujęciu makro, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
Welfare state, socjologia, skrypty i notatki, ekonomia
PATOLOGIA ŚWIADOMOŚCI SPOŁECZNEJ, socjologia, skrypty i notatki, antropologia kulturowa

więcej podobnych podstron