WYKŁAD 2 16.10.12

Podejście teoretyczne w badaniach nad społecznościami lokalnymi

Orientacja strukturalno – funkcjonalna

- podczas gdy klasyczni ekologowie nadawali przestrzeni sens fizyczno – społeczny dla funkcjonalistów miała ona charakter ściśle społeczny

- wprowadzili rozróżnienie pomiędzy przestrzenią geometryczna ( właściwą ekologii) a przestrzenią społeczną ( właściwą socjologii)

-przestrzeń społeczna to tyle co pewien rodzaj uniwersum danej populacji w obrębie którego dana jednostka zajmuje określoną pozycje społeczną określając jej relacje (dystans) wobec innych (jako pewnych istotnych kategorii odniesienia)

-w takim ujęciu świat społeczny jest jakościowo odmienny od przyrodniczego a pozycja społeczna jednostki nie jest związana z jej pozycją w przestrzeni fizycznej (jak sugerowali ekologowie)

- jednak przestrzeń jest istotnym elementem sytuacji społecznej w której uczestniczą działający aktorzy.

Zatem zagadnienie społeczności sprowadza się do 3 pytań:

1 Jakie kategorie- role społecznej struktury są najbardziej związane z terytorialnym umiejscowieniem?

2 Jakie znaczenie przypisują terytorialnemu ulokowaniu osoby w rolach?

3 Jak to wszystko odnosi się do siebie nawzajem?

Jednostka zdaniem Parsonsa przez odgrywanie roli nie jest obecna w jednej tylko lokalności.

Społeczność jest systemem, który składa się z ról, statusów , grup i instytucji o wyraźnych kontekstach terytorialnych.

Każda społeczność spełnia 4 główne funkcje:

- rezydencyjka

-zawodowa

-ustalania prawa

-komunikacyjna

Podejście poddano wszechstronnej krytyce

- zauważono, że w badaniach empirycznych dość swobodnie przyjmuję się założenie o systemowym charakterze każdego układu lokalnego

- zwraca się uwagę, że podejście strukturalno – funkcjonalne w niewielkim zakresie uwzględnia przestrzenny aspekt społeczności traktujące terytorium jedynie jako ramę czy podłożę właściwych procesów społecznych.

Orientacja interakcyjno – procesualna

- podejście interakcyjne albo interakcyjno – procesualne pojawiało się w końcu lat 50 jako opozycja wobec dominującej orientacji

Każdy układ lokalny składa się z trzech poziomów:

- środowiskowego (terytorium)

-podmiotów społecznych (jednostki i grup)(struktury społeczne)

-działań społecznych (pole społeczne)

- poziomem podłoża lokalności jest terytorium w ramach którego ludzie żyją i równocześnie zaspakajają swoje potrzeby.

- poziomem działania są pole społeczności community fiel rozumiane przez Wilkinsona jako „ Proces wzajemnie powiązanych (re?)akcji poprzez które mieszkańcy wyrażają ich wspólny interes”.

Społeczność istnieje o ile aktorzy podejmują zachowania zorientowane lokalnie.

Działanie lokalne rozumiane jest jako kolektywny wysiłek podejmowany przez jednostki i grupy społeczne na rzecz rozwiązywania określonych problemów lokalnych.