PEDAGOGIKA- EGZAMIN

1. Podać źródłosłów i znaczenie pierwsze pojęć pedagogicznych:

Pedagog, edukacja, wychowanie.

Pedagog- oznaczenie ludzi zawodowo zajmujących sprawami wychowania. Niewolnik- pedagog zapoczątkował nazwę praktycznych wychowawców.

W starożytnej Grecji dzieci wolnych obywateli należało zawieść do specjalnego miejsca ćwiczeń fizycznych zwanego Gimnazjonem ,Palestrą, żeby chłopcy mogli ćwiczyć w zawodach, co 4 lata odbywały się igrzyska na rzecz Zeusa. Chłopcy więc pod opieką paidagogosów przygotowywali się do takich zawodów, rewalizowali w pięciu dyscyplinach(pięciobój w skoku, biegu, rzucie dyskiem i oszczepem, oraz mocowaniu się).W ten sposób wychowanie fizyczne dało początek opiece pedagogicznej i wychowaniu u Greków.

Zadaniem paidagogosa stało się nauczanie początków pisania i czytania wpojenie chłopcu zasad moralnych np. poszanowania starców.

Paidagogos z opiekuna na boisku przemienił się w nauczyciela – wychowawcę, jego czynności obejmowały nie tylko opiekę fizyczną , ale także kształcenie umysłowe i prowadzenie duchowo moralne, czyli wychowanie

Paidagogos – pedagog –,, prowadzący chłopca ,początkowo fizycznie, następnie prowadzący go moralnie i duchowo.

PAIS+ AGOGOS = PAIDAGOGOS ,PEDAGOG.

(dziecko(chłopiec)+ prowadzący).

PEDAGOG- (grecki) paidagogos (niewolnik) pais – dziecko , agogos- odprowadzający chłopca na palestrę.

Edukacja- Edukacja (łac. educatio - wychowanie) – pojęcie związane z rozwojem umysłowym i wiedzą człowieka.

Wychowanie do odbioru czegoś lub wychowanie przez przeżywanie czegoś np. muzyki. Pedagog we współczesnej pedagogice edukuje.

Edukacja- Ex duco- uczłowieczać, wyprowadzać.

Zwierzęta reagują na bodzce świata zewnętrznego, ludzie reagują na akcję.

Edukare- podniesienie tarczy przez wodza Rzymian, celowe działanie, pójść do przodu , podnieść swój poziom edukalny.

Epoka starożytna była źródłem wiedzy.

Czynności poznawcze:

Logos - logia (biologia) , logia – zbierać, mówić.

Opis – grafia ( geografia) , grafo - piszę

Działanie – (akcja) – a, - ka, pedagogia , pedagogika.

Edukacja:

Wychowanie

Kształcenie

Uczenie się

Nauczanie.

Wychowanie

Wychowanie wchodzi w obszar pedagogiki. Proces wychowania trwa bardzo długo , rodzi się specyficzna więz, której nie ma w świecie zwierząt , rodzi się przywiązanie, związek emocjonalny. Człowiek jest nie przystosowany i dlatego potrzebuje tak długiej opieki . Zwierzę przetrwa bez opieki a człowiek nie. Należymy do kultury śródziemnomorskiej. W Starożytnej Grecji dzieci wolnych obywateli należało zawieść do specjalnego miejsca zwanego Gimnazjonem, żeby chłopcy mogli ćwiczyć w zawodach, co cztery lata odbywały się igrzyska . Chłopcy rywalizowali w pięciu dyscyplinach sportowych :

Pięciobój w skoku, biegu, rzucie dyskiem i oszczepem, oraz mocowaniu się.

Wiedza o wychowaniu pańdagogos

Pedagogike techne = pedagogika

Pańdagogija = czynności praktyczne

Pedagogika- naukowa wiedz o wychowaniu.

Celem wychowania jest ukształtowanie silnie moralnego człowieka.

Wychowanie oznacz wszelkie celowe oddziaływanie ludzi dojrzałych (wychowawców) przede wszystkim na dzieci i młodzież (wychowanków), aby w nich kształtować określone pojęcia, uczucia, postawy, dążenia.

Działanie wychowawcze zawiera w sobie opiekę, dostarczenie rozrywki kultury, wychowanie fizyczne, umysłowe moralne, społeczne , estetyczne, ideowe, a obok tego nauczanie, szkolenie, przygotowanie do różnych zadań np. przysposobienie rodzinne, kształcenie w różnych kierunkach, oświatę, reklamę, poradnictwo , oddziaływanie jednych ludzi na drugich.

Wychowanie stało się potrzebą społeczną. Do najstarszych funkcji wychowawczych należą religijne, moralne i społeczne cele wychowania.

Wszystko co człowiek wewnętrznie posiada, powstaje jako dzieło wychowania, rozwój mowy i świadomości, wiedza i umiejętność zawodowa, światopogląd i religijność, uspołecznienie i patriotyzm, zasady moralne i ludzkie początki muszą być w swoich początkach wypielęgnowane przez staranne wychowanie, kształcenie i szkolenie.

Narody i społeczeństwa bardziej doceniają wartość wychowania ,aniżeli młodzi ludzie. Państwo jako organizacja życia społecznego zmienia charakter z państwa dawniej ekonomicznego, dbającego o dobrobyt i potęgę gospodarczą na państwo wychowawcze pedagogizując instytucje, urzędy, prawo, sądy, wojsko, szkolnictwo, oświatę, kulturę, prasę, telewizję.

Nauka o wychowaniu- pedagogika.

TRY RODZAJE WYCHOWANIA:

1. Wychowanie naturalne , czyli uczestniczące w życiu rodzinnym, społecznym, w zbiorowej pracy lub w sytuacji kulturowej wolnego czasu np. czytanie książki lub oglądanie filmu.

2. Wychowanie celowo zamierzone , czyli przygotowujące dziecko, młodzieńca do przyszłego zawodu, stanu pracy czy walki np. wychowanie rycerskie, nowicjat w zakonie lub wychowanie płci (inne chłopcy i inne dziewczynki).

3. Wychowanie organizowane programowo w specjalnych instytucjach wychowawczych jak szkoła , uniwersytet, seminarium duchowne itp.

1. Wyjaśni, na czym polega zjawisko dyferencjacji w pedagogice.

DYFERENCJACJA – rozpad jednolitej początkowo skały na szereg drobnych pod wpływem zjawisk atmosferycznych, które zachowując te same cechy, budowę, pełnią różne inne funkcje.

Wg . Klasyfikacji poziomej Pedagogika dzieli się na:

PEDAGOGIKA

Pedagogika teoretyczna - nie wymaga badań.

Pedagogika stosowana – działalności praktyczne.

Dyferencjacja- rozpad pedagogiki jako jednolitej dyscypliny pedagogicznej. Z rozpadem jednolitej dziedziny w miarę ustabilizowała się klasyfikacja pedagogiki. Wyraz dyferencjacja został przeniesiony z geologii. Pedagogika była do XIX w. filozofią. Jako dyscyplina naukowa od XIX w. nadana przez F. Herbarta oderwał ją od filozofii, oparł na dwu naukach pomocniczych: etyce filozoficznej i psychologii.

KLASYFIKACJA:

DYSCYPLINY PODSTAWOWE - NAUCZANIA: JAKĄ NAUKĄ JEST PEDAGOGIKA dokonywanie refleksji nad naukowym określeniem pedagogiki.

DZIEJE WYCHOWANIA I KSZTAŁCENIA . Podstawowym przedmiotem historii wychowania są dzieje wychowania i kształcenia.

DYSCYPLINY STOSOWANE:

Podział ze względu na obszar działalności człowieka:

Pedagogika Społeczna

Pedagogika Pracy

Pedagogika Zdrowia

Pedagogika Czasu wolnego i rekreacji

Wiek aktywności:

Pedagogika Okresu Prenatalnego

Niemowlęcego

Wczesnego dzieciństwa(do 7 r.ż)

Póznego dzieciństwa(do 12)

Dojrzewania (12-20)

Okresu dojrzałości( 20-35)

Póznej dorosłości(35-60)

Starości(60-…)

1. Przedstawi przedmiot badań studiowanej subdyscypliny pedagogicznej.

Pedagogika szkolna

Jest jedną z najstarszych dyscyplin pedagogicznych. Od momentu powstania szkoły jako instytucji i prawnego obowiązku szkolnego, funkcjonowaniu tej najważniejszej w systemie edukacyjnym instytucji towarzyszą badania i próby tworzenia teorii procesu nauczania i wychowania w szkole. Cele wychowania i nauczania które szkoła musi realizować pedagogika szkolna zalicza: przygotowanie do życia i rozwój osobowości ( przygotowanie do pracy , do udziału w kulturze, do współżycia w rodzinie, do działalności społecznej, do samokształcenia, do uprawiania sportu i turystyki, do uczestnictwa w życiu politycznym. Przez rozwój osobowości pedagogika szkolna rozumie rozwój ogólnych i szczególnych uzdolnień dzieci i młodzieży

Pedagogika wczesnoszkolna

Zajmuje się kształceniem dzieci w grupach tzw. zerowych i klasach 1 - 3 . Potrzebny jest plan podstaw programowej, plany roczne, analiza treści szkolnych i plany pracy dydaktycznej . Wywodzi się z dydaktyki i psychologii rozwojowej . Prekursorem tej pedagogiki jest m.in. Tadeusz Wróbel.