Kinezjologia Edukacyjna – notatka
Twórca: Dennison, opracował zestaw ćwiczeń nazywany Gimnastyką Mózgu, powstała w 1976-1980r
Założenia: Wg Dennisona problemy ludzi wynikają z brak integracji półkul mózgowych, aby te problemy zniwelować należy dążyć do integracji półkuli prawej z lewą.
Cel:
-Integracja dwóch półkul mózgowych
-aktywizacja mechanizmów naturalnego rozwoju,
-wykorzystanie naturalnych możliwości uczenia się (naturalnych koordynacji i nawyków),
-rozwój ruchowy, emocjonalny i intelektualny.
Istotny jest podział mózgu na 3 części do których przypisywane są kolejne ćwiczenia
-Lewa i prawa półkula (wymiar lateralności)
-Pień mózgu i płaty czołowe (wymiar skupienia)
-Układ limbiczny i korę mózgową (wymiar ześrodkowania)
Lateralność:
Zdolność koordynowania lewej strony mózgu z prawą, przede wszystkim ze wzrokowym, słuchowym lub kinestetycznym polem, gdzie obie strony na siebie nachodzą.
Istotna jest umiejętność używania obu oczu jednocześnie, o słuchanie obuuszne, o wykonywanie ruchów całym ciałem.
Umiejętności te umożliwiają nam osiąganie sukcesów w nauce.
Skupienie:
Zdolność koordynowania tylnich i przednich części mózgu (pień mózgu i płaty czołowe).
Pozwala nam zrozumieć nowe informacje w kontekście poprzednich doświadczeń.
Dzieci nie posiadające tej zdolności nie są w stanie skoncentrować uwagi lub są nadmiernie skoncentrowane
Ześrodkowanie:
Zdolność przekraczania linii środkowej między górną i dolną częścią ciała oraz koordynowania myślenia abstrakcyjnego (kora mózgowa) i emocji (układ limbiczny).
Pozwala na łatwe uczenie się za pomocą wszystkich zmysłów a także na zapamiętaniu różnorodnego materiału dzięki nadaniu mu znaczenia emocjonalnego. Brak tych zdolności ujawnia się w odczuwaniu strachu, irracjonalnych lęków, postawę wycofania się z podjętych działań, nie radzenie sobie z własnymi emocjami.
Ćwiczenia z KE skierowane są do:
1) dzieci
- z deficytami uwagi (lęk, agresja)
- ze specyficznymi trudnościami w nauce (dysleksja, dysgrafia itp.)
- o specyficznych potrzebach edukacyjnych (upośledzenie umysłowe, autyzm, zespół Downa)
- z mózgowym porażeniem dziecięcym
- z zaburzeniami sfery motywacyjnej
2) młodzieży i dorosłych
- z trudnościami w podejmowaniu decyzji oraz określaniu celów życiowych,
- poprawa funkcjonowania umysłu (pamięć, koncentracja),
- terapia stresu (egzaminy, klasówki, rozmowy kwalifikacyjne),
- poprawa koordynacji i percepcji otoczenia (egzaminy wymagające sprawności postrzegania i koordynacji np.: na prawo jazdy)
Podział ćwiczeń
Ćwiczenia na przekroczenie linii środkowej – przygotowują do pisania, czytani i innych umiejętności wymagające sprawności małej motoryki, oraz do aktywności wymagającej koordynacji ruchowej w sporcie (duża motoryka). Podnoszą koordynację prawa-lewa, góra-dół w obu tych aspektach.
Ćwiczenia wydłużające – pomagają rozluźnić napięcia, które gromadzą się w mięśniach i ścięgnach, pomagają osiągnąć poczucie zaangażowanej gotowości poprzez uwolnienie od napięć.
Ćwiczenia energetyzujące i pogłębiające postawę – pomagają odtworzyć połączenia nerwowe między ciałem a mózgiem ułatwiając przepływ energii elektromagnetycznej przez ciało, podtrzymują poczucie kierunku, stronności, ześrodkowania i skupienia, aktywizują korę nową kierując energię elektryczną do ośrodków logicznych.
I. Podstawowy schemat ćwiczeń wprowadzających
Picie wody
Ruchy naprzemienne
Punkty na myślenie
Pozycja Coock`a
II. Ćwiczenia na przekraczanie linii środka
Ruchy naprzemienne
Leniwe ósemki dla oczu
Słoń
Leniwa ósemka alfabetyczna
Motyl na suficie
Kołyska
Rowerek
Krążenie szyją
III. Ćwiczenia wydłużające
Przyciskanie dzwonka
Sowa
Aktywna ręka
Wypady
Luźne skłony – sięganie po piłkę
Zginanie stopy
Kobra
IV. Ćwiczenia energetyzujące i pogłębiające postawę
Kapturek myśliciela
Energetyczne ziewanie
Oddychanie przeponowe
Punkty pozytywu
Punkty uziemienia
Punkty równowagi
Punkty przestrzeni
Krytyka
Założenia metody Dennisona nie są zgodne ze współczesną wiedzą dotyczącą funkcjonowania mózgu,
Większość tez dotyczących wyników rzekomych badań naukowych, na których opiera się metoda, jest fałszywa,
Opisy procesów i zasad funkcjonowania mózgu zawarte w publikacjach kinezjologii edukacyjnej nie mają sensu z punktu widzenia naukowego,
Dr Paul E. Dennison najprawdopodobniej nigdy nie prowadził badań naukowych nad wpływem proponowanych przez niego ćwiczeń na procesy zachodzące w mózgu oraz nawyk uczenia się,
Niektóre proponowane przez niego ćwiczenia ruchowe mogą przynosić pozytywne skutki, zwłaszcza w zakresie poprawy funkcji ruchowych i wzrokowo-motorycznych
Zadania realizowane w oparciu o założenia metody Dennisona nie odnoszą się do funkcjonowania dziecka z autyzmem.
Literatura:
C. Grzywniak, Wykorzystanie ćwiczeń z kinezjologii edukacyjnej w kształceniu zintegrowanym dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. [W:] Kształcenie zintegrowane dzieci o specjalnych potrzebach edukacyjnych. Kraków 2002.
C. Hannaford, Zmyślne ruchy, które doskonalą umysł. Podstawy Kinezjologii Edukacyjnej. Warszawa 2003.
P.E. Dennison, G. Dennison, Integracja Mózgu - Wpływ integracji mózgu na osobowość i funkcjonowanie człowieka. Warszawa 2004.
E. Dzionek, M. Gmosińska, A. Kościelniak, M. Szwajkajzer, Kinezjologia edukacyjna. Kraków 1995.
I. Mańkowska, Kreowanie rozwoju dziecka. Kinezjologia Edukacyjna i inne nowoczesne metody terapeutyczne w praktyce. Warszawa 1998.
P.E. Dennison, Gimnastyka mózgu. Przewodnik dla rodziców, nauczycieli i wszystkich, którzy interesują się relacją pomiędzy ruchem a uczeniem się całym mózgiem. Warszawa 2003.
P.E. Dennison, Kinezjologia edukacyjna dla dzieci. Warszawa 2003.
Twórcza kinezjologia w praktyce: propozycje dla każdego. (praca zbiorowa pod red J. Zwoleńskiej) Warszawa 2002.
P.E. Denninson, G. Denninson, „ Kinezjologia Edukacyjna dla dzieci. Podstawowy podręcznik Kinezjologii Edukacyjnej dla rodziców i nauczycieli.”, Międzynarodowy Instytut NeuroKinezjologii Rozwoju Ruchowego i Integracji Odruchów, 2003.
Pod. red. K. Koraba, „Kinezjologia edukacyjna. Nauka, pseudonauka czy manipulacja?”, Instytut Badań Edukacyjnych, 2008.
I. Mańskowska, „ Kierowanie rozwoju dziecka. Kinezjologia edukacyjna i inne nowoczesne metody terapeutyczne w praktyce.”, Gdynia, OPERON, 2005.
http://www.centrumedukacji.com/files/Przyjaciel.pdf
http://sawanti.pl/z-czym-sie-zmagaja/autyzm/
http://www.rozbrykanajulka.pl/terapie/metoda-dennisona/