• Budowa i funkcje skóry

• Skóra jest narządem pokrywającym i osłaniającym ustrój. Ogólna powierzchnia skóry u człowieka wynosi 1,5-2 m², a grubość wynosi 1,5-5 mm, rozwija się listka zarodkowego -ektodermy .Skóra stanowi powłokę wspólną. Najbardziej widoczną cechą skóry jest jej barwa ,która jest cechą rasową. Barwa skóry zależy od ilości barwnika(melatoniny) zawartej w skórze. Najmniej zasobna w barwnik jest skóra rasy białej .

• Funkcje skóry

pełni szereg funkcji

-ochronną – stanowi barierę dla drobnoustrojów i substancji szkodliwych
- chroni przed promieniowaniem UV (melanogeneza)
- chroni przed urazami mechanicznymi i termicznymi
- bierze udział w termoregulacji
- usuwa z organizmu zbędne produkty przemiany materii i nadmiar wody
- bierze udział w wymianie gazowej
- wydziela pot, łój i śluz
- wytwarza witaminę D3 i melaninę
- odbiera bodźce

• Budowa skóry

• Składa się z trzech warstw:

• naskórka

• skóry właściwej

• i tkanki podskórnej.

• Naskórek składa się głównie z dojrzewających komórek nabłonkowych, nazywanych keratynocytami i tworzy kilka warstw:

• podstawną,

• kolczystą,

• ziarnistą

• rogową.

Oprócz keratynocytów

w naskórku znajdują się również

- melanocyty -komórki barwnikowe

- komórki Langerhansa - odpowiedzialne za reakcje immunologiczne

-komórki układu nerwowego — komórki Merkla.

• W skórze właściwej utworzonej z tkanki łącznej znajdują się włókna kolagenowe i elastyna oraz elementy komórkowe: fibroblasty, mastocyty i komórki krwi oraz naczynia i nerwy. W skórze znajdują się przydatki skóry: gruczoły potowe (gruczoły ekrynowe i apokrynowe), gruczoły łojowe, paznokcie i włosy.

• Tkankę podskórną tworzy tkanka tłuszczowa i łączna. Skóra spełnia wiele czynności ochronnych: przed zakażeniem bakteriami, grzybami, wirusami, przed czynnikami mechanicznymi, termicznymi, chemicznymi i promieniowaniem świetlnym, oraz zapewnia niezmienne warunki dla środowiska wewnętrznego organizmu (homeostazę).

• Gruczoły skóry

• Gruczoły potowe-gruczoły cewkowe ,leżą w skórze właściwej ,wydzieliną gruczołów potowych jest pot , który jest płynem składającym się głównie z wody a także soli ,mocznika , kwasu moczowego i amoniaku . Wydzielanie potu ma znaczenie dla utrzymania stałej temp . ciała , ma zadanie chłodzące w czasie wysokiej temp . otoczenia i zwiększonego wysiłku fizycznego.(poza gruczołami potowymi organizm traci wodę również poprzez parowanie przez naskórek)

• Gruczoły apokrynowe - duże gruczoły kłębkowate –ich wydzielina jest odmienna od potu , oznacza się swoistym zapachem , barwą oraz właściwościami odmiennymi dla każdego osobnika (psy tropiące).Gruczoły te znajdują się w dole pachowym w okolicy odbytu , otoczce sutkowej.

• Gruczoły łojowe-gruczoły pęcherzykowate wyprowadzające łój skórny do lejka u podstawy włosa skąd wypływa na powierzchnię skóry i ją namaszcza(jest ich mniej niż potowych).Występują na owłosionej skórze głowy, twarzy, grzbiecie ,klatce piersiowej a także czerwieni wargowej( nie ma ich na dłoniach i podeszwach.

• Łój skórny zawiera wolne kwasy tłuszczowe ,cholesterol ,przy jego nadmiarze dochodzi do łojotoku (przyczyna łupieżu) zbyt mała ilość powoduje , że włosy stają suche i łamliwe.

• Twory nabłonkowe skóry ,przydatki skóry

• Włosy - włosy głowy ,brwi , rzęsy( w wieku noworodkowym-lanugo, w wieku starczym włosy pojawiają się dodatkowo w nozdrzach i przewodach słuchowych zewnętrznych ,w okresie pokwitania pojawia się owłosienie łonowe , pod pachami ,u chłopców pojawia się zarost .

• Włos leży w zagłębieniu skóry tworzącym kanał zwany mieszkiem włosowym (zapalenia).Włos składa się z łodygi zewnętrznej korzenia włosa oraz opuszki włosa (opuszka osadzona jest na brodawce łącznotkankowej włosa do której dochodzą naczynia krwionośne z komórek opuszki przez ich podział powstaje rosnący włos ,przy zniszczeniu opuszki włos ginie i już nie odrasta → trwałą depilacja. Korzeń włosa ustawiony jest skośnie do powierzchni skóry. Barwa włosów jest cechą dziedziczną .

• Paznokcie

• Paznokieć to twór nabłonkowy skóry , jego zrogowaciała blaszka stanowi ochronę dla opuszki palca . Płytka paznokcia ma brzeg wolny , oraz brzegi boczne i brzeg zakryty wchodzący do zatoki paznokcia ograniczony wałem paznokciowym(zapalenie wałów) z którego schodzi warstwa nabłonkowa zwana potocznie „ skórkami”(uszkodzenie → zanokcica)Brzeg zakryty paznokcia stanowi jego korzeń ,ciało i korzeń leżą na macierzy paznokcia ,część paznokcia od strony korzenia ma barwę białawą-to tzw . obłączek .Szybkość wzrostu paznokcia zależy od wieku , stanu zdrowia, , średni wzrost wynosi 1mm na tydzień , po usunięciu odrasta w ciągu 100 dni.

• Budowa paznokcia

• Choroby skóry i paznokci

• Choroby grzybicze paznokci i skóry

• Pęcherzowe

• Zapalenia o podłożu wirusowym ,bakteryjnym

• Łuszczyce( i inne zaburzenia rogowacenia)

• Choroby zakaźne

• Weneryczne

• Choroby pasożytnicze(świerzb , wszawice )

• Choroby ziarniakowe

• Znamiona naczyniaki

• Zaburzenia barwnikowe

• Schorzenia układowe(Twardzina układowa , Pęcherzyce, DLE ,SLEP pokrzywki)

• Choroby łojotokowe

• Owrzodzenia

Diagnostyka chorób skóry opiera się przede wszystkim na badaniu przedmiotowym, oglądaniu, pobieraniu wycinków do badań, zakładanie testów skórnych nakłuciu lędźwiowym ( Kiła),badania uzupełnia się oznaczaniem miana poziomu przeciwciał w surowicy krwi.

DERMATOSKOPIA polega na badaniu skóry specjalnym urządzeniem podobnym do mikroskopu. Przy pomocy tego urządzenia trzymanego w dłoni lekarz może oglądać skórę w dziesięciokrotnym powiększeniu. Dermatoskopia jest stosowana przede wszystkim do oceny znamion barwnikowych. Pomaga ustalić czy badana zmiana jest łagodna, podejrzana czy złośliwa. Ocenę taką wykonuje się w oparciu o szereg kryteriów, ale podstawowe są tzw. dermatoskopowe zasady ABCD.

Lekarz badający ocenia:

A asymetrię zmiany
B brzegi zmiany
C kolory zmiany
D - inne struktury

Biopsja - pobranie fragmentu skóry, często wraz z podskórna tkanką tłuszczową w celu zbadania w mikroskopie przez lekarza histopatologa zmian chorobowych.
Wprowadzona do medycyny już przed stu laty, biopsja pozostaje "złotym standartem" postępowania w wielu wypadkach wątpliwych diagnostycznie. Jeśli nie uda się postawić pewnej diagnozy na podstawie badania klinicznego, badań serologicznych lub dermatoskopowych to właśnie biopsja może wyjaśnić co dolega pacjentowi.

Lampa Wooda- stosowana w ocenie zmian grzybiczych a także przebarwień , stosowana w kosmetologii i dermatologii estetycznej.