NEUROBIOLOGIA BEHAWIORALNA CZ. 2.
1. SEN
Stan czynno艣ciowy o艣rodkowego uk艂adu nerwowego ,
Cyklicznie pojawiaj膮cy si臋 i przemijaj膮cy w rytmie oko艂odobowym,
W trakcie snu nast臋puje zniesienie 艣wiadomo艣ci.
To wypoczynek fizyczny w typowej dla danego gatunku pozycji cia艂a.
2. BEZSENNO艢膯:
Nast臋puje w wyniku d艂ugotrwa艂ej deprywacji snu,
Przestroje termoregulacji:
Uczucie zmarzni臋cia i preferowanie wy偶szej temp. Otoczenia,
Upo艣ledzenie aktywno艣ci uk艂adu immunologicznego ,
Zaburzenia w liczbie bia艂ych krwinek,
Upo艣ledzenia aktywno艣ci limfocyt贸w,
Zaburzenia nastroju,
3. DEPRYWACJA SENNA:
KR脫TKOTERMINOWA
- subiektywne odczuwanie zimna,
- czujno艣膰 zmniejszona o ok. 32 %,
- zaburzenia pami臋ci,
- obni偶enie zdolno艣ci poznawczych,
- dwukrotnie zwi臋kszone ryzyko wypadku,
- obni偶enie odporno艣ci,
- mo偶liwo艣膰 wyst膮pienia euforii z powodu zwi臋kszonego poziomu DOPAMINY!!!
D艁UGOTERMINOWA:
-nadci艣nienie,
- niewydolno艣膰 serca,
- udar,
-obawy depresji,
- zaburzenia nastroju,
- omamy wzrokowe,
- zwi臋kszona 艣miertelno艣膰,
- oty艂o艣膰.
4. STRUKTURY ODPOWIEDZIALNE ZA STAN PRZYTOMNO艢CI, 艢WIADOMO艢CI I WZBUDZENIA!!! :
- uk艂ad czuciowy,
- wzg贸rze,
-korowe sprz臋偶enie zwrotne,
- wst臋puj膮cy pobudzaj膮cy uk艂ad siatkowaty.
5. BADANIA SNU:
EEG- elektroencefalografia, bada aktywno艣膰 kory m贸zgowej
EMG, elektromiografia, bada aktywno艣膰 mi臋艣niow膮,
EOG- elektrookulografia, zapis ruch贸w ga艂ek ocznych.
POLISOMNOGRAFIA- bada zaburzenia snu.
6. FALE EEG:
ALPHA;
- osoba czuwaj膮ca,
- spoczynek,
- oczy zamkni臋te,
- 10/ 12 cykli / sek. Czuwanie!
BETA tutaj jest faza REM
- podczas analizy bod藕c贸w wzrokowych i innych,
- 13/ 25 cykli / sek. (desynchronizacja)
THETA
- podczas r贸偶nych faz sny
- u noworodk贸w,
- 5/ 8 cykli/ sek.
- faza 1 i 2 snu SWS Charakterystyce dla fazy non REM!! (sen wolnofalowy)
DELTA
- podczas nu, -p艂ytkie i regularne oddychanie,
- u czuwaj膮cych dzieci, - wolna akcja serca i niskie ci艣nienie,
- 1/5 cykli/ sek.
- faza 3 i 4 snu SWS 鈥 obni偶ona temp.,
-zmniejszenie przep艂ywu m贸zgowego,
- napi臋cie mi臋艣niowe jest obni偶one.
TUATAJ SPADA AKTYWNO艢膯 WSP脫CZULNA UK艁ADU NERWOEGO, POJAWIA SI臉 AKTYWNO艢膯 PRZYWSP脫艁CZULNA!!
NAJTRUDNIEJ JEST WYBUDZI膯 Z FAZY NR 4!!
7. SEN REM- SEN PARADOKSALNY.
Nasilone i nieregularne oddychanie,
Wzrost ci艣nienia i cz臋sto艣ci akcji serca,
M贸zgowy przep艂yw krwi jest w stanie czuwania,
Szybkie ruchy ga艂ek ocznych,
Obni偶enie napi臋cia mi臋艣niowego,
Pojawia si臋 pobudzenie seksulane 鈥 erekcja!!
Sny kolorowe, pe艂ne ruchu i emocji.
TUTAJ NAST臉PUJE AKTYWNO艢膯 WSP脫艁CZULNA UK艁ADU NERWOWEGO!
8. CYKLE SENNE
1 noc= 4- 5 cykli sennych, po 90 minut,
80 % - sen SWS, 20% - sen REM.
D艂ugo艣膰 fazy REM zmniejsza si臋 wraz z wiekiem.
9. ZAURZENIA SNU:
- mog膮 dotyczy膰 d艂. Snu jak i jego jako艣ci,
Dyssomnie- dot. Nieprawid艂owej d艂. I jako艣ci snu.
- bezsenno艣膰,
- hipersomnia,- nadmierna senno艣膰,
- narkolepsja,
- zaburzenia rytm贸w oko艂odobowych.
Parasomnie: zaburzenia podczas snu, zasypiania, wybudzania.:
- upojenie przysenne,
- l臋ki nocne,
- sexomnia,
- somnambulizm,
- koszmary senne.
10. NARKOLEPSJA;
Charakteryzuje si臋 nag艂膮, epizodyczna utrata napi臋cia mi臋艣niowego, i nieodpartym pragnieniem snu w trakcie dziennej aktywno艣ci.
Zaczyna si臋 nag艂ym nadej艣ciem snu REM u zdrowych os贸b,
Jedyne znane zaburzenie generatora rytmu sen- czuwanie,
Wyst臋puje cz臋sto u os贸b, u kt贸rych faza REM WE 艢NIE NIE WYST臉PUJE.
Mo偶e jej towarzyszy膰 tzw., pora偶enie przysenne, tj. mo偶e si臋 pojawi膰:
- niezdolno艣膰 do ruchu i mowy,
- omamy wzrokowe o przera偶aj膮cej tre艣ci.
U ludzi chorych na narkolepsj臋 st臋偶enie orek syn w p艂ynie m贸zgowo rdzeniowym jest bardzo ma艂e.
JEJ ATAK MO呕E WYWO艁A膯:
艢miech,
Sex,
Zm臋czenie fizyczne,
Za偶enowanie ,
Zak艂opotanie,
Nag艂y wybuch z艂o艣ci,
Kontakty z nieznanymi osobami.
18 . LUNATYZM- JEDNA Z PARASOMII.
SYNONIMY- SOMNAMBULIZM, SENNOW艁脫CTWO,
Wyst臋puje podczas snu NREM ,
G艂. U dzieci w wieku 11- 12 lat,
Rzadziej u doros艂ych- 4%,
R贸偶ny czas trwania,
Nie pozostawia wspomnie艅,
Objawy pojawiaj膮 si臋 w szczytowym momencie snu wolnofaloweo,
Oczy s膮 otwarte,
Zaburzona koordynacja,
HIPERAKTYWNE FALE DELTA- patologiczny sen g艂臋boki!!
11. MELATONINA.
Btw: - j膮dro nadskrzy偶owaniowe to nadrz臋dny zegar biologiczny ssak贸w!!
Melatonina:
- w ci膮gu dnia jest produkowana w niewielkich ilo艣ciach,
- szczyt wydzielania, mi臋dzy godz 24 i 3 w nocy. A st臋偶enie w surowicy= 80-120 pg/ mL.
- wydzielanie melatoniny zmniejsza si臋 wraz z wilkiem cz艂owieka!
- odgrywa pewn膮 rol臋 w regulacji odpowiedzi immunologicznej.
12. PODWZG脫RZE.
Hormony podwzg贸rza stymuluj膮 wydzielanie hormon贸w tropowych przysadki m贸zgowej,
A hormony przysadki pobudzaj膮 inne gruczo艂y do wydzielania hormon贸w reguluj膮cych
- metabolizm,
- gospodark臋 wodn膮 i jonowa,
- wzrost i dojrzewanie
PODWZG脫RZE.
P艂at przedni przysadki
P艂at tylny przysadki rdze艅 nadnerczy
Prolaktyna
Hormon wzrostu hormony tropowe oksytocyna, wazopresyna
Adrenalina
Gonady tarczyca kora nadnerczy
- TSH, LH : testosteron, progesteron, estrogeny.
TSH, tyroksyna, tr贸jjodotyronina. ACTH, glikokortykoidy, meneralokortykoidy, androgeny.
13. PRZYSADKA M脫ZGOWA.
Wydziela 8 hormon贸w,
P艂at przedni: GH, PRL, ACTH, TSH, LH, FSH.
P艂at tylny: oksytocyna, wazopresyna.
14. OKSYTOCYNA
Uwalnianie obwodowe: przy prodzie i laktacji,
Uwalnianie centralne: dla instynktu macierzy艅skie, tworzenia wi臋zi spo艂ecznych itp.
Wysoki poziom u zakochanych
Promuje wi臋zi spo艂eczne
Moduluje centralne uwalnianie dopaminy,
Redukuje niekorzystny stres.
15. PROLAKTYNA.
Wywo艂uje laktacj臋 i pobudza zrost piersi podczas ci膮偶y.
16. HORMON WZROSTU:
Kom. Docelowe; ko艣ci, chrz膮stki i mi臋艣nie,
Wzmaga syntez臋 bia艂ek,
Pobudza rozpad t艂uszczu w kom贸rkach,
GIGANTYZM- nadmierne wydzielanie w fazie wzrostu,
AKROMEGALIA- nadmierne wydzielanie u os. Doros艂ych.
17. NADNERCZA;
KORA NADNERCZY
- wytwarza kortykosterydy tj.:
a) glikokortykoidy,
b) mineralokortykoidy,
c) androgeny
- zbudowana z 3 wartw,
- wydzielanie hormon贸w kory jest pod kontrola ACTH.
RDZE艃 NADNERCZY UWALNIA:
a) adrenalin臋,
to najsilniej dzia艂aj膮cy stymulator serca i metabolizmu b) noradrenalin臋.
- to najsilniej dzia艂aj膮cy wazokonstryktor , tj: czynnik naczyniokurcz膮cy
18. GLIKOKORTYKOIDY I KORTYZOL.
GLIKOKORTYKOIDY pozwalaja przerwa膰 stres prze
a) utrzymanie wysokiego st臋偶enia glukozy we krwi,
b) utrzymanie obj臋to艣ci i ci艣nienia krwi.
KORTYZOL
- pobudza glukoneogenez臋,
- zmniejsza objawy stanu zapalnego i reakcji alergicznej ( w du偶ych dawkach)
19. HORMONY TARCZYCY I ICH WP艁YW NA ROZW脫J UK艁ADU NERWOWOEGO:
Zwi臋kszenie zu偶ycia glukozy,
Przyspieszenie metabolizmu,
Produkcja ciep艂a,
Regulacja ci艣nienia krwi,
Regulacja rozwoju wielu tkanek,
Rozw贸j uk艂adu kostnego i nerwowego.