1. Modele systemów medialnych

CZTERY TEORIE MEDIÓW Schramma, Petersona i Sieberta

•Model autorytarny

•Model liberalny

•Model komunistyczny

•Model odpowiedzialności społecznej

MODELE HALLINA I MANCINIEGO : 1. Liberalny, 2. spolaryzowany pluralizm, 3. Demokratyczny korporacjonizm.

Teoretyczne ramy porównania systemów

1.Rozwój rynków medialnych (prasa masowa), 2.Paralelizm polityczny (stopień powiązań między mediami a partiami politycznymi, 3.Rozwój profesjonalizmu dziennikarskiego, 4.Stopień i charakter interwencji państwa w system medialny

Model liberalny północnoatlantycki

•USA, Kanada, Irlandia i Wielka Brytania. Najbliżej wzorca znajdują się media w USA, nieco dalej system kanadyjski i irlandzki, Wielka Brytania jest najbardziej oddalona od wzorca.

Cechy wspólne

•w ekonomii:

- tradycja liberalna

- mechanizmy rynkowe wykształciły się

bardzo wcześnie,

•w polityce

- umiarkowany pluralizm

- występowanie lub wyraźna tendencja do tworzenia rządów większościowych.

Rynek prasowy

•wczesny rozwój komercyjnej prasy masowej

•silne rynki prasowe ukształtowane już w XIX w.

•obecnie czytelnictwo i sprzedaż dzienników pozostaje na średnim poziomie

Paralelizm polityczny

•niski paralelizm polityczny,

•prasa komercyjna neutralna i niezależna,

•dziennikarstwo zorientowane na informacje a nie komentarz (wyjątek prasa brytyjska),

•wewnętrzny pluralizm mediów (wyjątek - zaangażowana politycznie prasa brytyjska,

•zastąpienie pluralizmu wewnętrznego pluralizm zewnętrzny (W Brytania),

•profesjonalny model zarządzania mediami publicznymi ( np. BBC formalnie system autonomiczny w stosunku do państwa).

Profesjonalizm dziennikarski

•wysoki poziom profesjonalizmu dziennikarskiego ( ale niższy niż w modelu demokratycznego korporacjonizmu),

•autoregulacja,

•przestrzeganie etyki dziennikarskiej jest powszechnym zjawiskiem,

•wpływ otoczenia ekonomicznego (presja rynku komercyjnego),

Rola państwa

•najsłabsza ze wszystkich analizowanych modeli,

•orientacja rynkowa, komercjalizacja i konkurencja,

•USA - najbardziej liberalne ustawodawstwo,

•Irlandia i Kanada - większa kontrola nad rynkiem radiowo-telewizyjnym (ochrona wartości kultury narodowej, zagrożenie przez silnego sąsiada, posługującego się tym samym językiem)

•Wielka Brytania -media publiczne (prawne regulacje, wysoki profesjonalizm dziennikarski, znaczny stopień niezależności od kontroli państwowej

Demokratyczny korporacjonizm

•nordyckie: Szwecja, Norwegia, Dania, Finlandia, germańskojęzyczne Niemcy, Austria i Holandia, wielonarodowościowe Szwajcaria i Belgia.

Cechy wspólne

•bogate, wysoki produkt brutto,

•zaawansowane w nowoczesnej technologii,

•nieliczna populacja od 4 do 15 milionów (poza Niemcami),

•ograniczony zasięg demograficzny (poza Niemcami) konsumpcji mediów,

• długa tradycja demokratyczna,

•dobrze rozwinięta sfera publiczna,

•aktywne społeczeństwo obywatelskie,

dominuje umiarkowany pluralizm,

•systemy polityczne różnorodne ideologicznie;

•dobrze rozwinięta funkcja socjalna państwa (państwo opiekuńcze).

Rynek prasowy

•Najwyższa naświecie sprzedaż i czytelnictwo gazet codziennych:

- Norwegia pow. 700 egz. / 1000 dorosłych mieszkańców.

- Finlandia, Szwecja i Szwajcaria w światowej czołówce,

- Niemcy, Austria, Dania i Holandia - niższe wskaźniki,

- Belgia najmniejszą sprzedaż (186,5 egzemplarzy).

•rozwój prasy ma długą historię (

•struktura masowego rynku prasowego ukształtowała się w XIX w.

•prasa powiązana z partiami politycznymi i zorganizowanymi grupami społecznymi

•obecnie obok prasy komercyjnej występuje prasa politycznie zaangażowana ( jej zasięg od lat 70.tych XX w. zaczyna się kurczyć)

Paralelizm polityczny

•coraz słabszy, ale jeszcze pół wielu temu był wysoki,

•pluralizm zewnętrzny utrzymuje się w ograniczonym zakresie w prasie ogólnokrajowej,

•tradycja dziennikarstwa zaangażowanego politycznie,

•prasa kiedyś silnie powiązana partyjnie ewoluuje w kierunku bezstronnej prasy komercyjnej,

•dziennikarzy relacjonujących politykę cechuje autonomia zawodu,

•brak presji zewnętrznej.

Profesjonalizm dziennikarski

•na najwyższym poziomie,

•daleko idąca regulacja rynku medialnego,

•protekcjonistyczna polityka państwa wobec mediów ( system subsydiów dla prasy) nie przeszkadza wolności i niezależności mediów,

•paralelizm polityczny w niczym nie ograniczał liberalnych tradycji wolności prasy, które utrzymują się bez względu na interwencję państwa.

Rola państwa

•Silna pozycja państwa,

•widoczna kontrola rynku medialnego,

•solidna pozycja nadawcy publicznego,

•media publiczne działają w oparciu o model parlamentarny lub obywatelsko-korporacyjny,

•znaczące zaangażowanie partii politycznych i różnych grup społecznych w procesie zarządzania organizacjami medialnymi,

•wysoka kultura i autonomia dziennikarzy i personelu mediów

Spolaryzowany pluralizm śródziemnomorski

•Włochy i Francja (dłuższa tradycja demokratyczna), Hiszpania, Portugalia i Grecja (od lat 70.tych XX w.)

Cechy wspólne

•słabo wykształcone społeczeństwo obywatelskie i sfera publiczna,

•niska jakość demokracji,

•występowanie dużej różnorodności politycznej,

•konflikty o podłożu ideologicznym (opóźnienie w rozwoju instytucji liberalnych),

•silna pozycja państwa i partii politycznych w okresie demokratycznej transformacji

•klientelizmem

Rynek prasowy

•bardzo niskie wskaźniki sprzedaży i czytelnictwa dzienników,

•brak wykształconych nawyków czytelniczych,

•gazety adresowane do wąskiej grupy wykształconych obywateli,

•rynek zdominowany jest przez prasę elitarną,

•prasa mocno zorientowana politycznie,

•brak popularnych gazet masowych,

•nie powiodły się próby wprowadzenia tabloidów ,

•powoli otwiera się rynek dla prasy bezpłatnej

Paralelizm polityczny

•najwyższy ze wszystkich trzech modeli,

•dziennikarstwo, nastawione na komentarz, jest politycznie zaangażowane.

•media elektroniczne są podporządkowane parlamentowi (parlamentarny model zarządzania) lub rządowi (rządowy model zarządzania).

•instrumentalne wykorzystywanie mediów przez instytucje polityczne i ekonomiczne - partie, rząd, podmioty gospodarcze posiadające koncesje nadawcze, etc

Profesjonalizm dziennikarski

•niski poziom profesjonalizmu,

•elity władzy wchodzą w układy z mediami i personelem mediów,

•instrumentalizacja mediów

Rola państwa

•silna i znacząca,

•instytucje kontrolują media jako właściciel, regulator i podmiot finansujący,

•tzw. dzika deregulacja - gwałtowny i niekontrolowany proces przejścia od kontroli państwowej do ekonomicznej (wyjątek Francja),

•komercjalizacja systemu medialnego

2. Etapy transformacji w radiofonii (coś takiego)

Od radia państwowego do radia publicznego

•Grudzień 1992 – przyjęcie Ustawy o radiofonii i telewizji. Główne zalety ustawy z 1992r.: odebranie państwu monopolu w zakresie radia i telewizji, legalne działanie mediów komercyjnych, przekształcenie radiofonii i telewizji państwowej w publiczną.

•Marzec 1993 - powołanie KRRiTV

•Jesień 1993 – pierwszy proces koncesyjny

- przyznanie koncesji nadawcom prywatnym

- praca nad zmianą statusu państwowego radia i TV

•1.01.1994 – nadawca publiczny, koniec istnienia Radiokomitetu

3. MAS i jego znaczenie dla dziennikarzy (coś takiego)

1. System odpowiedzialności mediów, znaczenie (MAS)

- wprowadzona w latach 90 przez C.J. Bertranda, oznacza całokształt środków, niepochodzących od władzy państwowej, mających na celu ukształtowanie mediów odpowiedzialnych wobec odbiorców i społeczeństwa,

- remedium na malejące zaufanie wobec państwowych srodków regulacji oraz słabnącą indywidualność dziennikarską,

- uczynienie mediów przejrzystymi, odpowiedzialnymi i realizującymi zadanie służby publicznej,

- wywierają wpływ moralny na osoby decydujące o przekazie medialnym, ale też często poprzez sankcje dyscyplinarne lub prawne,

1. Narzędzia MAS

(podział I)

- narzędzia prewencyjne, których zadaniem jest dopilnowanie, by działalnośc medialna, dziennikarska była etyczna już od samego początku, realizowała służbę publiczną, (kodeksy, publikacje, blogi deontologiczne)

- narzędzia korygujące działania nieodpowiednie i wykorzeniające je,

- mechanizmy wewnątrz konkretnych redakcji,

(podział II)

- dokumenty drukowane lub publikowane w radiu/telewizji/Internecie (dokumenty deontologiczne, specyficzne – ankiety sprawdzające rzetelność dziennikarzy)

- jednostki, grupy, instytucje (stowarzyszenia dziennikarskie – starając się podnieść prestiż zawodu, instytucje krytyki – rozpatrują zarzuty wobec medium, ośrodki badania mediów)

- działania rozwojowe o charakterze długofalowym (kursy deontologiczne na studiach dziennikarskich, warsztaty dla pracowników, ośrodki naukowe organizujące konferencje).

4. Eskapizm w mediach prywatnych

Eskapizm w mediach prywatnych polega na uciekaniu od poruszania tematów związanych z życiem społecznym, codziennością i rzeczywistością. Media prywatne stosują tą taktykę, aby zdobyć jak największą liczbę odbiorców, a raczej uniknąć odpływowi odbiorców, którzy mogliby zostać w jakiś sposób zniechęceni stanowiskiem mediów, bądź w ogóle faktem poruszania tematów trudnych, związanych ze społeczeństwem i polityką

.
1: Rynek dzienników regionalnych (wydawcy i ich portfolio, struktura)

2.Telewizje prywatne (nadawcy, odbiorcy)

Grupa Kapitałowa Cyfrowy Polsat SA Grupa Polsat

•TV Polsat – pierwsza telewizja komercyjna w Polsce

•Grudzień 1992 – nadawanie drogą satelitarną z zagranicy

•Jesień 1993 – otrzymanie koncesji KRRiTV na nadawanie ogólnopolskie.

•1994 początki nadawania drogą naziemną z Polski

•Od 2010 Cyfrowy Polsat kupuje 100 % udziałów TV Polsat

Inwestycje Z. Solorza- Żaka

•1992 Grupa ATM

•1999 - platforma cyfrowa Cyfrowy Polsat, Rodzinna Telefonia Komórkowa od 2008 r. Od 2010 usługi internetowe

•Biuro Reklamy Telewizji Polsat PM Sp. z o.o., Fundacja Polsat, OFE Polsat, eMarket, Teleaudio Sp z o.o., InvestBank, TUnŻ "POLISA-ŻYCIE" S.A., 9.11. 2011 – kupno Polkomtela

Portfolio: kanały główne: Polsat, Polsat 2, kanały tematyczne: Polsat Sport Extra, TV Biznes, Play, Café, News, Futbol, Film, JimJam, Sport, Sport News, Crime & Investigation, kanały zakupione: superstacja, TV4, TV6, radio: PIN

Strategie rozwojowe

•Dywersyfikacja (pozioma, pionowa, multimedialna), Koncentracja (pozioma, multimedialna, diagonalna), Globalizacja.

ITI & Canal Plus

•19 grudnia 2011 Grupa Canal+ , Grupa ITI, Grupa TVN nawiązanie strategicznego partnerstwa - połączenie swoje polskie spółki działające na rynku płatnej telewizji

•30 listopada 2012 Grupa Canal+, Grupa ITI Grupa TVN poinformowały o zamknięciu transakcji strategicznego partnerstwa, w ramach którego połączą swoją działalność w Polsce w obszarze płatnej telewizji (wniesienie "n" do Cyfry+), a Grupa Canal+ stała się kluczowym akcjonariuszem Grupy TVN.

Portfolio ITI: Stacje telewizyjne, Platformy cyfrowe, Telewizyjne studia produkcyjne (ITI Film Studio), Prasa (Tygodnik Powszechny, Nasza Legia), Rozrywka (Multikino) , Nowe media (onet, vod, plejada, tvn24, tvnplayer itd.).

Strategie rozwojowe ITI

•Dywersyfikacja: pozioma (multiplikacja kanałów telewizyjnych), pionowa (stacje telewizyjne, studia filmowe, produk), multimedialna (telewizja, prasa, internet)

•Koncentracja: pozioma (zakup RTL7), multimedialna (zakup tytułów prasowych)

•Globalizacja: przepływ kapitału (podmiot notowany na giełdach w Luxemburgu i w Warszawie), Przepływ produktów, Przepływ idei (programy na licencji).

Discovery Polska sp. z o.o.

Atmedia sp. z o.o.

•działa od 1998 r.

•Pierwsze i największe w Polsce biuro reklamy mediów tematycznych.

•niezależny broker i ekspert w dziedzinie mediów tematycznych

• obecny na rynku czeskim i węgierskim.

1. Typy konkurencji w poszczególnych segmentach systemu medialnego

Modele konkurencji na rynku medialnym:

•Monopol: występowanie na rynku tylko jednego dostawcy lub producenta danego towaru, który kontroluje podaż i ceny, oraz wielu odbiorców; występowanie barier uniemożliwiających innym firmom wejście na rynek (np. ustawodawstwo, patenty, koszty itp.); unikatowość produktu monopolu (nie posiada on dobrego lub bliskiego substytutu).

(rynek mediów regionalnych)

•Duopol : forma oligopolu, w której dany rynek opanowany jest przez dwóch niezależnych od siebie producentów. Zaopatrują oni znaczną liczbę odbiorców, ale żaden z nich nie jest w stanie opanować całego rynku. Wejście innych firm na taki rynek jest bardzo trudne ze względu na konieczność poniesienia ogromnych nakładów kapitałowych i sprzeciw dotychczasowych jego uczestników.

•Oligopol: forma struktury rynkowej, różna od doskonałej konkurencji, gdzie występuje znaczna liczba małych konkurentów, oraz od czystego monopolu, gdzie istnieje tylko jedna potężna firma; dominująca forma w krajach rozwiniętych; sytuacja na rynku, w której występuje tylko kilku dużych producentów danego dobra czy też dostawców usługi. Charakterystyczną cechą dla oligopolu jest brak konkurencji cenowej między uczestnikami takiego rynku. Rywalizacja przedsiębiorstw odbywa się na innych płaszczyznach (jakość, reklama, usługi dodatkowe itp. (Rynek TV, radio, telekomunikacja)

•Konkurencja niedoskonała:

(czasopisma, prasa ogólnopolska, lecz to się zmienia)

•Konkurencja doskonała: cechą charakterystyczną konkurencji doskonałej w odróżnieniu od innych jej form jest przekonanie zarówno kupujących jak i sprzedających, że ich indywidualne decyzje nie mają wpływu na cenę rynkową. Na rynku doskonale konkurencyjnym cena jest "dana przez rynek" - kształtuje się w wyniku działania mechanizmu rynkowego, jako wypadkowa ofert kupujących i sprzedających. Oznacza to, że żaden z podmiotów (zarówno kupujący, jak i sprzedający) nie jest w stanie indywidualną decyzją zmienić ceny. Podmioty nie mają także bodźców do tego, by zmieniać swoją ofertę cenową, ponieważ każda jej zmiana będzie powodowała straty dla danego podmiotu. Jeżeli producent podniesie cenę swojego produktu, wówczas nie uda mu się go sprzedać, ponieważ nabywcy będą mieli dostępną wystarczającą ilość produktów konkurentów po niższej cenie. Obniżając natomiast cenę producent również traci, gdyż otrzymuje niższą zapłatę za produkty, które byłby w stanie sprzedać po wyższej cenie danej z rynku.

4. Cyfryzacja i jej skutki dla systemu medialnego

DVB-T (Digital Video Broadcasting-Terrestial), jest to naziemny sygnał cyfrowy, w 2013r. zostanie całkowicie wyłączony sygnał analogowy. Jesteśmy jednym z najbardziej opóźnionych krajów, za nami jest tylko Bułgaria i Rumunia! Będą dodatkowe funkcje: VoD – telewizja na życzenie, EPG – elektroniczny przewodnik po kanałach, PVR – możliwość nagrywania programów telewizyjnych oraz zatrzymywania programu, który jest nadawany.

Skutki: lepsza jakość obrazu, większa ilość programów, korzystny wpływ dla darmowych stacji, szerszy zakres tematyczny oferty, większa popularność sprofilowanych kanałów.

Multipleksy: to pakiet kanałów telewizyjnych, radiowych i dodatkowych usług jednocześnie transmitowanych cyfrowo do odbiorcy w jednym kanale częstotliwości. Multipleks to paczka (pakiet, bukiet) programów radiowych i telewizyjnych oraz danych towarzyszących (dokładniej jest to strumień danych cyfrowych tworzonych z kodowania treści audiowizualnych oraz danych dotyczących elektronicznego przewodnika po programach, systemu dostępu warunkowego lub usług dodatkowych).

Proces niezwykle kosztowny, więc nie można wprowadzić wszystkich na raz. Docelowo ma być ich 5(Mux-1, Mux-2, Mux-3, Mux-4, Mux-5), na razie funkcjonują 3. Mux-1: uruchomiony w grudniu 2011r., TVP1,2,Info (do chwili uzyskania pełnego pokrycia kraju), Eska TV, Polo TV, ATM Rozrywka, U-TV. Mux-2 : dla nadawców komercyjnych, Polsat, TVN, TV4, TV6, TVPuls, TVN7, Polsat sport news. Mux-3: przeznaczony dla TVP, TVP1,2,2HD, Info,Kultura,Historia, Rozrywka, Polonia.

Konsumpcja nielinearna – wideo na żądanie, możemy wybrać sobie usługę w dogodnym dla nas czasie.