Techniki diagnostyczne układu pokarmowego
-badania endoskopowe przewodu pokarmowego
-test Helicobacter Pylori
Rys historyczny
1.Walery Jaworski
-1899 – Vibrio rugula
-schorzenia żołądka
-„Podręcznik chorób żołądka”
2.Barry Marshall i Robin Warren
-1983 – Helicobacter Pylori
– nagroda nobla w dziedzinie medycyny 2005
Cechy charakterystyczne Helicobacter Pylori
-gram-ujemna
-spiralny kształt, witki (duża ruchliwość)
-bytowanie w niewielkiej dostępności tlenu
-przewód pokarmowy
Czynniki wirulencji
-wytwarzanie ureazy
-rzęski
-pompa wypompowująca jony H+ z komórek
-enzymy: katalaza i dysmutza ponadtlenkowa
-adhezyny (odpowiadają za przyleganie do nabłonka żołądka)
-cytotoksyny – kodowane w genach – vacA (5o% szczepów) i cagA (70%)
AKTYWNOŚĆ UREAZOWA
mocznik + woda --> amoniak + dwutlenek węgla
DROGA ZAKAŻENIA – oralno-fekalna
EPIDEMIOLOGIA
3-18r.ż. – 25-40%
powyżej 18r.ż. – 70-75%
PATOGENEZA
-zapalenie błony śluzowej żołądka
-choroba wrzodowa żołądka (80%)
-choroba wrzodowa dwunastnicy (90%)
-rak żołądka
-chłoniak MALT
DIAGNOSTYKA
a)wymagają wykonania gastroskopii
-badanie histologiczne
-szybki test urazowy (CLO test)
-hodowla bakterii
b)testy nieinwazyjne
-testy serologiczne (wysoki poziom IgG utrzymuje się do 28 miesięcy po eradykacji)
-mocznikowe testy oddechowe (węgiel oznaczony)
-testy biologii molekularnej
-Helicobacter pylori w kale (wczesne wykrycie zakażenia, monitorowanie skuteczności dalszej terapii eradykacyjnej)
LECZENIE
1) Antybiotyki
-amoksycylina
-klarytromycyna
-tetracykliny
2)chemoterapeutyki
-metronidazol
3) inhibitory pompy protonowej
-omeprazol
BADANIA ENDOSKOPOWE PRZEWODU POKARMOWEGO
Endoskopia –zabieg diagnostyczno-leczniczy opierający się na wprowadzeniu do wnętrza ciała endoskopu
Endoskop
-światłowód (oświetla badane pole)
-obrazowód (przekazuje obraz z wnętrza badanego narządu)
-kanał narzędziowy – do wprowadzania specjalnych narzędzi służących do pobierania materiałów do badań i wykonywania zabiegów
Gastroskopia (parendoskopia) – górny odcinek przewodu pokarmowego
Ezofagoskopia – przełyk
Gastroskopia - żołądek
Gastroduoendoskopia – żołądek i dwunastnica
Duodenoskopia – dwunastnica
intestinoskopia – jelito czcze
Gastroskopia – wskazania:
-przełyk Barreta
-rak przełyku
-żylaki przełyku
-zapalenie błony śluzowej przełyku
-choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
-rak żołądka
-zapalenie błony śluzowej żołądka
-zespół Zollingera – Ellisona
-pobieranie materiału do badań cytologicznych i histopatologicznych
-drobne zabiegi np. usunięcie polipa
KOLONOSKOPIA
anoskopia –odbyt
rektoskopia – odbytnica
rektorom anoskopia – odbytnica + końcowy odcinek esicy
sigmoidoskopia – esica
kolonoskopia – jelito grube
ANOSKOPIA
-żylaki odbytu (hemoroidy)
-owrzodzenie odbytu
-rak odbytu
Rozpoznawanie:
-wrzodziejące zapalenie jelita grubego
-choroba Leśniowskiego – Crohna
-nowotwory jelita grubego
-polipowatość
-pobieranie materiału do badań cytologicznych i histopatologicznych
-drobne zabiegi np. usunięcie polipa
Endoskopowa cholangropankreotografia wsteczna – diagnostyka schorzeń dróg żółciowych
Endoskopia kapsułkowa – diagnostyka całego jelita cienkiego