Koszty w logistyce
Koszt calkowity logistyki jest suma kosztow realizacji wszelkich czynnosci skladajacych sie na fizyczny przeplyw produktu od wytworcy do funalnego nabywcy (tj obslugi zamowien, przechowywania zapasow, utrzymywania magazynow, transportu opakowan), powiekszona o szacunkowa wielkosc utarconych mozliwosci sprzedazy z powodu zle fun kcjonujacego systemu dystrybucji.
Koszty w logistyce zwiazane sa z procesami rzeczowymi i informacyjnymi, jakie dokonuja sie w calym lancuchu dosatw.
W wiekszosci zaleznosci zachodzace miedzy dwoma lub wieksza liczba kosztow maja charakter substytucyjny, oznacza to, ze zmniejszenie jednego kosztu powoduje wzrost innych kosztow. Tego rodzaju zaleznosci okresla je jako zaleznosci typu trade-offs.
Zasadnicza klasyfikacja kosztow, uwzgedniajaca kryterium skladnikow procesow logistycznych, pozwala wyroznic 3 grupy kosztow:
- koszty fizycznego przeplywu materialow
- koszty zarzadzania zapasami
- koszty procesow informacyjnych
Koszty fizycznego przeplywu obejmuja koszty od pozyskania surowcow i materialow, poprzeez logistyczna obsluge produkcji, po dostarczenie produktu i obsluge klienta.
Koszty te determinowane sa rozmiarami infrastruktury technicznej przeplywu fizycznego, zaangazowaniem zasobow pracy w procesach pr’zeplywu, zuzyciem materialow ( w tym paliw i energi), w procesach transporowych i manipulacyjnych.
Koszty utrzymania zapasow oddzialuja na poziom realizowania uslug jakie przedsiebiorstwo moze zaoferowac klientom, a takze zapewniaja ciaglosc procesu produkcyjnego, obejmuja glownie koszty utrzymania magazynow.
Koszty procesow informacyjnych pod wzgledem rodzajowym sa zblizone do kosztow fizycznego przeplywu materialow.
Rachunek kosztow dzialan w lancuchach dostaw
Koszty dzialan i analiza wynikow finansowych lancucha dostaw
Ocena organizacji i funkcjonowania lancucha dostaw powinna byc prowadzona pod kontem rentownosci i zyskow osiaganych przez wszystkich jego uczesynikow.
Koszty wedlug funkcjonalnego obszaru wspolpracy:
- koszty prac badawczo-rozwojowych
- Koszty produkcji
- koszty logistyki
- koszty marketingu i sprzedazy
Koszty wedlug rodzajow procesow jakie zachodza wewnatrz ogniw lancucha i pomiedzy miedzy nimi:
- transakcji
- przeplywu produktow
- przeplywu informacji
- utrzymania zapasow
- utraconej sprzedazy
Procesowy rachunek kosztow polega na alokowanieu kosztow organizacji do czynnosci (dzialan) zuzywajacych zasoby organizacji, a nastepnie na przypisywaniu kosztow wykonania dzialan do produktow, klientow lub kanalow dystrybucji „konsumujacych” te dzialania.
Model rachunku kosztow ma dwie perspektywy: procesow oraz rozliczania kosztow.
Perspektywa procesow biznesowych ma charakter dynamiczny, ma potrzebe koncentracji zarzadzania na procesach (dzialaniach) oraz koniecznosci ciaglego pomiaru efektywnosci realizowanych dzialan.
Perspektywa rozliczania kosztow to element statyczny modelu ABC - ukazuje podejscie do rozliczenia kosztow przedsiebiorstwa. Koszty zasobow organizacji, za posrednictwem wykonanych dzilan (powodujacych powstawanie kosztow) , so rozliczane na obiekty kosztowe zgodnie z zapotrzebowaniem, jakie zglaszaja one na wykonanie tych dzialan.
Wdrozenia rachunku kosztow odbywa sie w 4 etapach:
Identyfikacja , pogrupowanie i opracowanie slownika podejmowanych dzialan
Okreslenie kosztow zdefiniowanych dzialan, co wymaga odniesienia kosztow zasobow do zwiazanych z ich zuzyciem dzialan z zastosowaniem miar ilosciowych (tzw nosnikow kosztow zasobow)
Inwentaryzacja podstawowych obiektow kosztowych, ktorymi sa oferowane produkty i uslugi i obslugiwani klienci
Przypisywanie kosztow dzialan okreslonym obiektom kosztowym
Do zadan nowoczesnego rachunku kosztow logistycznych naleza:
Identyfikacja rentownosci kombinacji produkt-klient
Odzwierciedlenie wplywu zachowania uczestnikow lancucha dostaw na rentownosc dzialalnosci
Identyfikacja usprawnien i zarzadzanie kosztami logistyki
Sygnalizowqanie koniecznosci doraznego lub stalego podnoszenia jakosci, efektownosci lub tenpa poszczegolnych dzilan i calych procesow logistycznych.
Uzyskanie podstaw informacyjnych do prawidlowego zarzadzania relacjami z klientami i zarzadzania relacjami z dostawcami
Zarzadzanie portfelem produktow, nastawione na rentowne produkty
Strategiczna szansa kreowania wysoce efektywnych lancuchow dostaw, ktorych uczestnikiem jest przeddsiebiorstwo