Wykład z Socjologii Kultury 5 stycznia 2012

Osowski twierdził ,że wyobrażenia o obcych i swoich buduje się o struktury czysto socjologiczne. W obszarze wyobraźni zbiorowej myślimy o sobie,swoich i obcych. O sobie myślimy z reguły dobrze , a o obcych źle. W przypadku mitów , na które zwraca uwagę Osowski , mity genealogiczne odnoszą się do ojca,matki ,od których dostajemy geny, mity rasowe opierają się o myślenie parabiologiczne. Nie przodek i nie ojciec ale czystość rasy jest tutaj najważniejsza.

Caillons (należy o nim przeczytać)

Mity etniczne- zachodzą pomiędzy mitami rasowymi , a mitami genealogicznymi.

Pytanie o etniczność stało się niezwykle ważnym pytaniem. Różne etnicznie nacje współistnieją czasem na jednym terytorium ,co powoduje problem.

Jan Stanisław Bystroń jest autorem pracy pod tytułem ,,Menalomania Rasowa''. Pokazuje w tym dziele na czym budowana jest menalomania i czy jesteśmy menalomanami. Inny typ rozważań Bystrego to wyobrażenia o obcych. Elementy ,które wylicza Bystroń oparte są na licznych badaniach.

W latach XXw kategorie stereotypów zaproponował Lippmann. Był on jednym z pierwszych badaczy opinii publicznej. Lipmann podejmując badania opinii publicznej stwierdził ,że nie ma dobrej kategorii ,kóra odnosiłaby się do standardu tego, co ludzie mają w głowach. Zaproponował temu nazwę - Stereotypy. Zdaniem Lipmanna jest to dobra metafora opisująca to ,co mamy zestawione , w momencie kiedy spotykamy się z rzeczywistością nas otaczającą.

Wspólne cechy stereotypów :

- uznaje się ,że stereotyp jest sądem wartościującym (negatywnym lub pozytywnym)

- jest sądem połaczonym z przekonaniem ,który ma określone cechy (sąd jest formą wypowiedzi ,która jednocześnie artykułuje postawę tego ,który sąd wypowiada) Cechy charakterystyczne sądu

-jego przedmiotem są ludzie.

- geneza stereotypu jest społeczna.

- jako wyraz opinii publicznej jest przekazywany przez rodzinę , autorytety ,co wskazuje ,że stereotypy są nabywane w dość młodym wieku, w grupie socjalizacji.

- wiedza społeczna ,którą nabywamy przed doświadczeniem (np. nie znając żyda możemy stereotypowo przyjąć ,że żydzi są złodziejami).

- stereotypy są energooszczędne , łatwo zaspokajają potrzeby poznawcze.

- stereotypy są odporne na zmianę, mówi się często o opornym ich istnieniu (świat się zmienił, a nasza świadomość została na tym samym etapie ,co wcześniej).

Festinger - teoria dysonansu społecznego

Florian Znamiecki badający antagonizm wobec obcych twierdzi ,że istnienie wyobrażeń o obcych ,które zawsze wiąże się z antagonizmem wobec obcych, pełni fukcję kleju spajającego społeczeństwo. Chociaż brzmi to dziwnie to spoiwo społeczne oparte na antagonizmie kiedy się rozssypuje powoduje ,że społeczność przestaje czuć silną więźń.

Obecnie z jednej strony stanęliśmy w Europie na etapie jednoczenia się (Unii). Nie ma granic,mamy wspólną walutę, likwidujemy emocje negatywne itd. Natomiast ludzie znów szukają antagonizmu (obecnie szukamy go na wschodzie). W innych przypadkach , społeczeństwach (Bałkany) ich zbliżenie się (nacji) zaostrzyło antagonizmy związane z pewnym typem wyobrażeń (tło religijne).

Znamiecki stwierdza ,że jako obcych rozpoznajemy tych ,którzy mają negatywny stosunek do naszej antalogii.

Stereotyp uaktywnia się zwłaszcza poprzez słich i słowo czyli jest on w stanie biernym dopóki nie zostanie uaktywniony słowem,nazwą np. Ty żydzie.

Pragmatyczna funkcja stereotypu - (należy o niej pamiętać)

Jeśli chodzi o budowanie się emocji antagonistycznych to związek ze stereotypem jest związkiem podstawowym.

Znamiecki w swoich dociekaniach stwierdza ,że antagonzim i rozpoznanie kogooś jako obcego dotyczy nie tylko systemu wartości ale zawsze będzie się wiązał z systemem znaczeń. Wskazuje ,że obcy to ten ,kóry nie tyle ,że nie rozumie ale oderza w nasze odczucia , nasz system znaczeń, np. znaczenie matki w naszej kulturze jest zespołem pewnych wartości. Jeśli ktoś obrazi naszą matkę, rozpoznamy go jako obcego.