1. System medialny i jego cechy charakterystyczne.

System medialny- to zespół mediów masowych, działających w społeczeństwach narodowych, w różnych sektorach, jak prasa, radio, telewizja, telekomunikacja. ( definicja według D.McQuail'a). prasa, system prasowy, system informacji masowej.

Centralne elementy systemu medialnego to organizacje funkcjonujące na rynku:

-prasowym,

-radiowym,

-telewizyjnym,

-nowych mediów,

-telekomunikacyjnych.

System medialny funkcjonuje zawsze na jakieś przestrzeni ograniczonej, zazwyczaj do granic politycznych jakiegoś kraju. Zwykle jest on wypadkową różnorodnych relacji zachodzących z systemem społecznym, politycznym, ekonomicznym, kulturalnym. Sam system medialny oddziałuje na otoczenie zewnętrzne i również je w jakiś sposób kształtuję dokonując różnorakich zmian.

Jądro systemu medialnego to:

1. Rynek pierwotny:

-publiczność mediów,

-rynek reklamy,

2. Rynek wtórny:

-dostawcy produktów medialnych,

-dostawcy nowych technologii,

-instytucje kontrolne.

Cechy systemu medialnego:
- dynamiczny – zmienny i aktywny wobec otoczenia,
- wytwór historyczny – zaczął kształtować się na określonym etapie rozwoju historycznego (1661 gazeta Merkury),
- rezultat uwarunkowań społeczno-ekonomicznych,
- kształtowany na podstawie rozwiązywania sprzeczności w jego ramach, tzn podlega dialektyce (Hegel).
Cechy współczesnego systemu medialnego:
- otwartość i dynamika rozwoju,
- decentralizacja, znamienne dla systemów europejskich, odrzucających monopol państwa,
- prywatyzacja, której poddawane są media publiczne,
- komercjalizacja i konkurencyjność,
- dyfuzja nowych technologii informacyjnych i komunikacyjnych,
- rozwój rynku medialnego w dwóch kierunkach: globalnym i lokalnym.

2. Czynniki różnicujące systemy medialne.

Na zróżnicowanie systemów mają wpływ różne czynniki m.in.:

- zasięg systemu i jego centralizacja,

- stopień polityzacji mediów,

- źródła finansowania,

- stopień publicznej regulacji i kontroli

3. Struktury rynków medialnych.

Struktury rynków medialnych mimo, iż zależą od wielu czynników, mają tendencje do tworzenia podobnych form.

monopol- ma miejsce wtedy, gdy na rynku działa jeden właściciel, który kształtuję ceny i usługi biorąc pod uwagę własne interesy.

monopson- występuję wiele producentów, ale mają jednego odbiorce dyktującego im ceny i warunki zakupu.

duopol- dwóch znaczących właścicieli. Rynek cechuje różnorodność produktów medialnych, stabilność cen i umiarkowana konkurencja.

oligopol- na rynku istnieje kilka przedsiębiorstw medialnych.

niedoskonała konkurencja monopolistyczna- strukturę taką tworzą duża liczą przedsiębiorstw medialnych.

konkurencja doskonała- dużo podmiotów niewielkich medialnych, wytwarzających ten sam lub podobny produkt.

4. Scharakteryzuj media w systemie autorytarnym, (liberalnym) demokratycznym, totalitarnym, odpowiedzialności społecznej.

W systemie autorytarnym:

Źródłem autorytarnej doktryny prasy są tradycja i filozofia monarchii absolutnej (XVI w.), zakładające, że państwo stoi ponad jednostką, a jego hierarchiczna struktura opierać się musi na trwałych nierównościach społecznych.

Obowiązujące założenia:

- natura ludzka jest niedoskonała,

- tylko nieliczni posiadają zdolność do poznania prawdy,

- nieliczni, więc są upoważnieni do kierowania państwem i społeczeństwem oraz nadzorowanie wszystkich instytucji społeczno-politycznych, w tym także prasy.

Powinnością prasy w tej sytuacji jest wspieranie władzy i podporządkowanie się jej decyzjom.

Skuteczne wypełnianie tych zadań zapewniał rozbudowany system kontroli nad wydawcami, w postaci koncesji, kaucji, cenzury, represji sądowych, podatków. Prawomyślna i posłuszna władza prasy była nagradzana dotacjami i prawem do zamieszczania ogłoszeń rządowych, które przynosiły dodatkowe, wysokie zyski.

W systemie demokratycznym:

Trudno wyobrazić sobie współczesny świat, nowoczesne państwo bez rozbudowanego systemu medialnego, który ma pełnić bardzo istotne funkcje dla trwałości społeczeństwa i idei demokratycznych. Po pierwsze – media powinny dostarczać rzetelnych, pełnych i wiarygodnych informacji o bieżących wydarzeniach. Po drugie – mają one stanowić forum wymiany opinii, jednocześnie ukazując reprezentatywny obraz grup działających w społeczeństwie. Media mają tworzyć wolny rynek idei, w ramach, którego prowadzona będzie wymiana poglądów, dyskusja nad problemami pozwalająca efektywnie rozwijać się demokratycznemu społeczeństwu.

Media w demokracji często ujmowane są także, jako pewien stróż demokracji – tzw. pies łańcuchowy demokracji.
W przypadku naruszania demokratycznego porządku lub łamania prawa media powinny nagłaśniać te sprawy, uświadamiać opinii publicznej występowanie negatywnych zjawisk w kraju i społeczeństwie. Media przedstawiane są również, jako tzw. czwarta władza, która kontroluje inne władze i informuje społeczeństwo o ewentualnych uchybieniach.

Wspomniane funkcje mediów w systemie demokratycznym akcentują ich pozytywną rolę. Zdarza się jednak często, że działanie mediów masowych nie służy dobru społeczeństwa i systemu demokratycznego. W ostatnim czasie media rozwinęły się tak bardzo, że stanowią one ogromne źródło dochodów dla ich właścicieli i inwestorów. Duża rola reklamy sprawia, że niejednokrotnie media traktują widzów nie jak odbiorców, ale jako konsumentów. Ponadto, media zamiast kształtować opinie przekazując obiektywne informacje, często przekazują informacje przynoszące korzyści zleceniodawcom lub schlebiające mniej wymagającej części społeczności. Zamiast więc korzystnie wpływać na rozwój demokracji i świadomości społecznej, ograniczają ją i deformują.

Media masowe odgrywają w demokracji bardzo istotną rolę, mającą jednak zarówno korzystne, jak i niekorzystne rezultaty. Media mogą pobudzać społeczeństwo, kształtować opinie, zachęcać ludzi do angażowania się w działania społeczne. Z drugiej jednak strony – mogą, przekazując nieprawdziwe informacje lub reklamując określone produkty czy zjawiska (na życzenie sponsorów), przynosić negatywne skutki dla społeczeństwa czy ustroju demokratycznego. W demokracji istotne jest, by media nie dały się zmanipulować żadnej opcji politycznej lub kręgom biznesowym oraz, świadome własnej siły, z własnej woli poddały się pewnym rygorom odpowiedzialności wobec wartości przekazywanych społeczeństwu.

W systemie totalitarnym:

Totalitaryzm - charakterystyczny dla XX-wiecznych reżimów dyktatorskich system rządów dążący do całkowitego podporządkowania społeczeństwa państwu za pomocą monopolu informacyjnego i propagandy, ideologii państwowej, terroru tajnych służb i masowych monoparti.

Dwaj współcześni politolodzy, Zbigniew Brzeziński i Friedrich, wyróżnili 6 cech, które, występując jednocześnie w danym państwie, świadczą o jego totalitaryzmie. Są to:

• jedna ideologia

• jedna partia

• kult jednostki, wodza

• aparat przymusu politycznego i represji

• gospodarka centralnie sterowana

• brak wolnych mediów, media w rękach władzy

• ew. militaryzacja, tzw. państwo policyjne

Prasa nie zajmuję się wyłącznie przekazywaniem informacji, ale agresywnie ingeruję w całość życia.

W systemie odpowiedzialności społecznej:

Wyrastające z tradycjii doktryny libertariańakiej- doktryna odpowiedzialności społecznej za negatywne i najbardziej zagrażające ideałom liberalnym zjaiska uznawała komercjalizację (amerykaznizację i koncentrację) oraz zangażowanie się właścicieli prasy w poltykę.

Pojęcię wolności prasy jest w tej doktrynie rozumiane nie tylko w sensie wolności od zewnętrznej kontroli, ale i wolności od tworzenia demokratycznego społeczeństwa. Tak pojmowana wolność wymaga, by prasa dostarczała obywatelom, pełnych, rzetelnych informacji, odzwierciedlając złożoność i różnorodność poglądów społecznych. Skuteczne wypełnianie tak rozumienj roli prasy zapewnić ma wzmocnienie mechanizmów samokontroli i rozbudowe mediów lokalnych.

5. Doktryny funkcjonowania mediów.

Doktryna autorytar na - Szansą rozwoju dla społeczeństwa jest podporządkowanie się woli rządzących. Władza musi nadzorować media tak jak inne instytucje społeczne. Państwo ma obowiązek poddawania całkowitej kontroli prasę (media)- szeroki wachlarz środków kontroli: konstytucja, ustawy kontrolujące produkcję i dystrybucję mediów, licencjonowanie nadawców, kodeksy etyki zawodowej (zatwierdzane przez przywódców państwa), cenzura prewencyjna, reprezentowanie osób krytykujących system, system opłat i podatków, powoływanie i odwoływanie dysponentów mediów.

Doktryna marksistowsko-leninowska -  Społeczna a nie państwowa własność środków masowego przekazu (nie mogą one być własnością prywatną, muszą ulec nacjonalizacji = uspołecznieniu.

-  partyjne kierownictwo prasy, prasa jako organ partyjny, partia powinna inspirować dziennikarzy, dawać im teoretyczną podbudowę).

-  zasada odpowiedzialności wobec partii, nakładanie na prasę obowiązku stałego udziału w realizacji programu partii. Przynależność do partii daje dziennikarzowi możliwość uczestnictwa politycznego.

- Ideowość – prasa powinna być przepełniona ideą komunistyczną, a od dziennikarza wymaga się zaangażowania, informacje selekcjonowane pod względem przydatności dla społ.

- Uspołecznienie zawartości prasy – należało dostosować zawartość mediów do potrzeb ustroju, uwzględnić żywotne interesy klasy rządzącej i klasy robotniczej.

- Zasada upowszechniania przodujących doświadczeń 

- Zasada kontroli społecznej - kontrola sukcesów i analiza niepowodzeń w budowaniu społeczeństwa socjalistycznego. Prasa miała informować o niedociągnięciach i apelować do opinii publicznej o zmiany

- Zasada prawdziwości - odzwierciedlanie rzeczywistych interesów klasowych. Niestety prawdziwość to nie były FAKTY.

- Zasada masowości-pisma i media powinny być dostępne dla największej liczby odbiorców

Doktryna odpowiedzialności społecznej
- prawie każda jednostka ma swobodę wyboru mediów

- wolność środków przekazu

- obowiązki prasy są  formułowane przez społeczeństwo i media są odpowiedzialne przed

społeczeństwem

- media powinny dostarczać prawdziwej, wszechstronnej, zrozumiałej relacji z wydarzeń dnia w kontekście, który nada im znaczenie

- media – forum wymiany komentarzy i krytyki

- media mają obowiązek przedstawiania reprezentatywnego obrazu wszystkich grup tworzących społeczeństwo (zasada równego czasu)

- media powinny w sposób wyczerpujący prezentować oraz objaśniać cele oraz wartości, którymi kieruje się społeczeństwo.

- zapewnienie pełnego dostępu do bieżącej informacji społeczeństwu

Katolicka doktryna medialna – teologiczna akceptacja mediów – uznanie ich za dar Boży, który buduje zrozumienie i dialog, media to narzędzie w rękach grzesznika, który może popełnić błąd; edukacja medialna wprowadzona do placówek kształcenia duchownych; odpowiedzialna wolność – system samokontroli.

Doktryna liberalna

przejawia się w przekonaniu, że media są rynkiem idei, na którym prawo i dobro zwyciężają zło. Media działają więc na rzecz społeczeństwa aniżeli przeciwko niemu.

Jakie są korzyści z wolności mediów? 

· pełnią funkcję nadzorczą nad władzą – patrzą władzy na ręce, komentują władzę. Media to wręcz czwarta władza.
· Stymulują aktywny system informacji publicznej – przekazują informacje, możemy działać.
- Wyrażanie różnorodnych poglądów, idei, wierzeń

· Reprodukcja kultury

Aby media działały w tej doktrynie, muszą być spełnione warunki:

· Wolność słowa.

·  Kontrola rządu

·Brak przymusu odbioru – jak ktoś nie chce oglądać, nikt go do tego nie zmusza

·  Jednakowa prawna możliwość dla obywateli swobody odbioru i dostępu do informacji (prawo do komunikowania)

·  Wolność mediów informacyjnych (prawo do informacji).

Zasady profesjonalności. Mówiąc o profesjonalizmie, chodzi o: obiektywizm:

· brak partyjności Brak partyjności to także nieobecność w związkach zawodowych. Bo to implikuje stronniczość, ·  służenie odbiorcom,

6. Powiązanie systemów medialnych ze światem politycznym.

Związek świata polityki z mediami jest oczywisty i generalnie trudny do zanegowania. Praktycznie niemożliwe jest zaistnienie w polityce, bez uprzedniej ofensywy medialnej i swoistego rozreklamowania swojej twarzy za pomocą wszelkich znanych mediów – telewizji, radia, prasy czy Internetu. W dzisiejszej polityce często program proponowany przez poszczególne partie nie jest dla obywateli i wyborców tak istotny, jak np. twarze promujące go w mediach. Ludzie łatwiej kojarzą określoną partię polityczną z konkretnymi osobistościami medialnymi niż z ich poglądami politycznymi, które przecież z oczywistych względów są zdecydowanie ważniejsze. W tym kontekście kluczową rolę odgrywają właśnie media, ponieważ poprzez umiejętne i celowe manipulowanie przekazywanymi informacjami są w stanie wypromować konkretnego polityka bądź jego partię, kreując jego pozytywny na tle konkurencji wizerunek medialny. Media oprócz tego, że mogą w skrajnych przypadkach stać się przedmiotem gry politycznej, pełnią także bardzo ważną dla społeczeństwa funkcję kontrolną dbając o przejrzystość życia publicznego, służąc w ten sposób społeczeństwu.
Odseparowanie od siebie mediów i życia politycznego jest praktycznie rzecz biorąc niemożliwe, pomijając w ogóle aspekt bezcelowości takiego działania. Zespolenie świata polityki z mediami jest zatem zasadą ogólnie przyjętą i powszechnie zaakceptowaną.

7. Współczesne modele systemów medialnych i ich cech.

Model liberalny (północnoatlantycki)

Przykłady państw: Stany Zjednoczone, Kanada, Irlandia, Wielka Brytania

-przewaga mechanizmów rynkowych oraz mediów komercyjnych

- neutralne media komercyjne – systemy formalnie autonomiczne

- dziennikarstwo zorientowane na informację

- pluralizm wewnętrzny (poza Wielką Brytanią – pluralizm zewnętrzny)

Model demokratycznego korporacjonizmu (północno- i środkowoeuropejski)

Przykłady państw: kontynentalne kraje europejskie (Skandynawia, Niemcy, Holandia, Belgia, Austria, Szwajcaria

-współistnienie mediów komercyjnych i mediów publicznych związanych z grupami społecznymi;
-aktywna rola państwa w kształtowaniu systemu medialnego

- pluralizm zewnętrzny (szczególnie w prasie ogólnokrajowej)

- ewolucja w stronę neutralnych mediów komercyjnych;

- model mediów uczestniczących w procesie politycznym (media nastawione na komentarz) przy jednoczesnej dużej autonomii dziennikarskiej

- dotacje państwowe (szczególnie w Skandynawii)

- silni nadawcy publiczni

Model spolaryzowanego pluralizmu (śródziemnomorski)

Przykłady państw: europejskie kraje basenu Morza Śródziemnego (Francja, Włochy, Grecja, Hiszpania, Portugalia)

-słabszy rozwój mediów komercyjnych, powiązanie mediów z polityką partyjną, silna rola państwa

- pluralizm zewnętrzny

- dziennikarstwo zorientowane na komentarz,

- parlamentarny lub rządowy model zarządzania mediami elektronicznymi – media podporządkowane procesowi politycznemu

- silna interwencja państwa

- subsydia prasowe we Francji i Włoszech

- okresy cenzury

8. Wymień formy koncentracji mediów.

HORYZONTALNA- ma miejsce wtedy, gdy sektor prasowy został opanowany przez niewielką liczbę koncernów

WERTYKALNA – gdy te same koncerny opanują różne etapy produkcji: druk, kolportaż, dystrybucję treści

KRZYŻOWA- (skośna), odnosi się do integracji kapitałowej zachodzącej na kilku rynkach medialnych (rasa,radio,TV)

Koncentracja wydawców-określona mianem koncentracji przemysłowej

Koncentracja nakładów wiodąca ku dominacji rynkowej jednego lub kilku wydawców

Koncentracja wydawnicza- która oznacza nie tyle ilość tytułów instniejących na rynku , lecz ilość tytułów niezależnych od koncernów

9.Zagrożenia i zalety związane z koncentracją mediów
Zagrożenia
- nadmierna koncentracja pluralizmu informacji i opinii
- podział tynku między kilku potentatów i eliminacja mniejszych wydawców, niekiedy tworzących wartościowe tytuły. Bezwzględną bronią wielkich wydawców jest tutaj obniżenie cen
- wzrost koncentracji powoduje upodobnianie się do siebie treści czasopism i programów
- groźba politycznego wykorzystywania swojej dominacji na tynku medialnym 

Zalety
- szybkość informowania
- stała poprawa technik wydawniczych
- korzyści płynące z zatrudnienia dużych zespołów dziennikarzy
- zatrudnienie wybitnych publicystów
- zapewnienie globalnego przepływu informacji 

10. Główne cechy europejskiego modelu TV publicznej
- nieprywatny charakter instytucji
- niekomercyjny sposób finansowania
- niezależność programowa
- misja kulturalno-edukacyjna
- pluralizm: - służący zróżnicowanej publiczności, mającej różne potrzeby i wyobrażenia 
na temat telewizji
- w kontekście programowym poprzez proponowanie zróżnicowanej oferty programowej
- równowaga programowa, w zakresie gatunkowym(rozrywka, informacja, edukacja oraz komentarzy politycznych)
- ochrona przed konkurencją (forma monopolu)
- wkład w ogólny poziom wykształcenia odbiorców
- popularyzowanie dorobku kulturalnego
- swoboda wyrażania opinii
- możliwość przekazywania w sposób niezależny od państwa informacji
- niezależność ( a właściwie dążenie do niej przynajmniej w takim stopniu w jakim jest to możliwe); z niezależności powinno wynikać: nieangażowanie, bezstronność, apolityczność
- standardy profesjonalne i moralne: obiektywizm, bezstronność, przyzwoitość, szacunek do prawa, przestrzeganie dobrego smaku i dobrych obyczajów
- widoczne upolitycznienie, tym silniejsze im słabsi byli nadawcy komercyjni

11. System medialny – Niemcy

a) podstawy prawne

Silna interwencja państwa w niemieckim systemie medialnym dotyczy przede wszystkim sektora tradycyjnych mediów elektronicznych, czyli radia i telewizji. Warto mieć na uwadze, że komercyjni nadawcy programów telewizyjnych i radiowych rozpoczęli działalność w Niemczech dopiero w latach osiemdziesiątych. Stało się to możliwe na skutek orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego z 1981 r.
w którym sędziowie zaakceptowali ideę prywatnych nadawców, pod warunkiem, że będą one przestrzegać zasad pluralizmu. Wyłączne kompetencje w dziedzinie mediów elektronicznych posiadają kraje związkowe, zgodnie z przekonaniem, że radio i telewizja stanowią ważną część dobra kulturalnego. Jednak ze względu na warunki funkcjonowania  tych środków przekazu oraz potrzebę dostosowywania prawa do regulacji europejskich landy zwierają między sobą od 1987 r. tzw. układy radiowo- telewizyjne. Przykładem landowych instytucji regulujących działalność mediów elektronicznych są Krajowe Urzędy ds. Mediów (Landesmedienanstalten). Urzędy te odpowiadają  za kontrolę nadawców komercyjnych. Mimo to występują także instytucje federalne, które zajmują się regulacją niektórych obszarów związanymi z mediami, jak np. Federalna Agencja ds. Sieci, która odpowiada m.in. za ustalanie procedur dotyczących podziału częstotliwości na cele naziemnej telewizji cyfrowej.

Według zapisów Ustawy Zasadniczej władze federalne w Niemczech mają prawo  jedynie do ustawodawstwa prasowego. Jednak do dziś w RFN nie uchwalono federalnej ustawy prasowej. Takie ustawy uchwalone są przez kraje związkowe. W konsekwencji tego w Niemczech istnieje 16 landowych ustaw prasowych. Regulują one przede wszystkim prawa i obowiązki dziennikarzy oraz warunki wydawania prasy. Zawierają one zapisy dotyczące m.in. prawo dziennikarzy do odmowy ujawnienia źródeł informacji oraz do uzyskiwania informacji od władz i instytucji państwowych. Według zapisów ustaw prasowych obowiązkiem dziennikarzy jest dbanie o przekazywanie informacji sprawdzonych co do treści i ich pochodzenia. Jak wskazuje część medioznawców dziennikarze w Niemczech są szczególnie chronieni i uprzywilejowani w porównaniu do przedstawicieli tego zawodu w innych państwach, zwłaszcza w relacjach z władzą państwową oraz w kwestii ochrony praw osobistych.

b) ważniejsze wydawnictwa prasowe

- Axel Springer AG

- Gruner+Jahr

- WAZ-Mediengruppe

- Holtzbrinck

- Hubert Burda Media

- Bauer Media

- Verlagsgruppe Passau

- M. DuMont Schauberg

c) telewizja i radio

publiczne:

Do nadawców publicznych w Niemczech należą obecnie stacje telewizyjne i radiowe zrzeszone w ARD, czyli Wspólnocie Publicznych Instytucji Radiowo Telewizyjnych oraz stacja telewizyjna ZDF.

Publiczne stacje radiowe i telewizyjne utworzone zostały przez władze poszczególnych krajów związkowych, gdyż zgodnie zapisami niemieckiej Ustawy Zasadniczej kwestie mediów nalezą do ich kompetencji.  ARD jako podmiot zrzeszający większość stacji publicznych powstała została powołana w 1950 r. na mocy decyzji landowych stacji nadawczych o wspólnym działaniu, dzięki czemu zmniejszone miały zostać koszty przygotowania i emisji programów.

Powinności i zadania mediów publicznych w Niemczech regulowane są w układach radiowo –telewizyjnych. Zgodnie z dziewiątym takim układem publiczne radio i telewizja nadają programy „służące informowaniu, kształceniu, doradztwo oraz rozrywce”^[11]. Publiczne media zobowiązane są do obiektywizmu i ponadpartyjności przekazów oraz do uwzględniania zróżnicowania opinii i wyważania poglądów w ofercie i programach.

Komercyjne:

Najstarszym komercyjnych kanałem telewizyjnym jest SAT1, który rozpoczął nadawanie od 1 stycznia 1984. Drugim kanałem był RTL  który cieszy się obecnie największą widownią w Niemczech. Pozostałe najbardziej popularne kanały telewizyjne to:  ProSieben, VOX i RTL II. Podobnie jak SAT1 oraz RTL mają one charakter uniwersalny. 

Ogólnokrajowe stacje radiowe:

Największą słuchalność spośród prywatnych stacji radiowych zyskują RADIO NRW, Antenne Bayern,
HIT RADIO FHH oraz radio FNN
d) agencje prasowe

- Deutsche Presse-Agentur (DPA)
- Deutsche Depeschen Dienst (DDD)
- Eyangelischer Pressedienst (EPD)
- Katholische Nachrichten Agentur (KNA)
- Sport Informations- Dienst (SlD)
- Presseplan (PPL)

e) ważniejsze koncerny medialne
- Axel Springer
- Bertelsmann
- Bauer Media Group
- Template:BauerHYPERLINK "http://en.wikipedia.org/wiki/Template:Bauer_Media_Group" Media Group
- BayerischerHYPERLINK "http://en.wikipedia.org/wiki/Bayerischer_Rundfunk" HYPERLINK "http://en.wikipedia.org/wiki/Bayerischer_Rundfunk"Rundfunk
- EdelHYPERLINK "http://en.wikipedia.org/wiki/Edel_AG" AG
- KabelHYPERLINK "http://en.wikipedia.org/wiki/Kabel_Deutschland" Deutschland

12. System medialny - Austria

a) podstawy prawne

Niemieckie magazyny i (prywatne) stacje telewizyjne wpłynęły na rozwój Austrii od czasu ich powstania. Ponieważ niemieckie stacje telewizyjne nadawane przez satelitę, można otrzymać w całej Austrii.

Obecna struktura regulacji w Austrii jest następstwem zmian ustrojowych, które weszły w życie 1 kwietnia 2001 roku. W wyniku zmian prawnych powstały takie instytucje jak: KommAustria, BKS oraz RTR. Nadawcy radiowi (prywatni) mogą otrzymać koncesję na podstawie procedury otwartego przetargu ofert programowych na okres 10 lat. Pewnym wyjątkiem są programy okazjonalne i edukacyjne. Struktura regulacyjna jest sektora mediów Austrii jest jest uwarunkowana historycznymi zaszłościami, w tym przede wszystkim brakiem prywatnej konkurencji na rynku telewizyjym oraz silną konkurencją ze strony nadawców niemieckich.

b) ważniejsze wydawnictwa prasowe

Początki prasy austr. sięgają przeł. XV i XVI w. Pierwsza gazeta austr. ukazała się 1540; była to „Novitaten, die den Staat Betreffen”. Prasa w Austrii jest własnością przede wszystkim organizacji gosp., banków, osób indywidualnych, partii polit. lub rządu. Duże znaczenie ma także import prasy z Niemiec. W Austrii ukazuje się ok. 2500 tytułów prasowych. Najwyższy nakład wśród dzienników ma „Neue Kronen-Zeitung”, zał. 1900 (nakład podstawowy 510 tys., sobotni — 751 tys.) oraz „Kurier”, zał. 1954 (nakład podstawowy 334 tys., sobotni — 545 tys.); wśród czasopism — „Die Ganze Woche” (582 tys.)

Dzienniki w Austrii:

-Kleine Zeitung - to największy austriacki dziennik regionalny. Wychodzi w Styrii, Karyntii i Tyrolu Wschodnim. Pismo założono w 1904 roku. Siedziba redakcji znajduje się w Grazu.

Kleine Zeitung ma nakład 308.797 egzemplarzy.

W latach 1960-1994 funkcję redaktora naczelnego Kleine Zeitung pełnił Fritz Csoklich.

-Kurier - niezależny dziennik ukazujący się na terenie Austrii.

-Wiener Zeitung – to austriacki dziennik istniejący od początku XVIII wieku. Został założony w 1703 roku jako Wiennerisches Diarium. Wiener Zeitung jest więc jedną z najstarszych dziś istniejących gazet na świecie.

c) telewizja i radio (publiczne i komercyjne)

Radio austr. rozpoczęło działalność 1924, a telewizja 1957. Do 1953 rozgłośnie austr. były pod kontrolą okupacyjnych władz wojskowych. W 1960 powstała Βsterrischer Rundfunk und Fernseher (ΒRF), początkowo mająca status radiofonii państw., a od 1974 — radia i telewizji publicznej; ma ona monopol na działalność radiowo-telewizyjną. Pracą ΒRF kieruje Kuratorium złożone z przedstawicieli gł. partii polit., osób mianowanych przez rząd, Reprezentacji Słuchaczy i Widzów oraz Centralnej Rady Pracowników ΒRF; ΒRF ma strukturę federalną. Nadaje 3 ogólnokrajowe programy radiowe, program dla cudzoziemców (w języku ang. i fr.), 9 programów lokalnych oraz program dla zagranicy (w językach: niem., ang., hiszp. i esperanto). Telewizja ΒRF (od 1969 w kolorze — system (B i G/PAL) nadaje 2 programy ogólnokrajowe. Od 1959 działa w Austrii telewizja kablowa, ΒRF nadaje teletekst i wideotekst. Austria należy do Intelsat, współpracuje z Intersputnikiem oraz uczestniczy w tworzeniu programu telewizji satelitarnej 3SAT.

Telewizja:

ORF eins – pierwszy program austriackiej telewizji,

ORF eins HD

ORF 2 – drugi program austriackiej telewizji, a między godziną 19:00 i 19:20 nadaje programy regionalne,

ORF 2 HD

ORF 2 Europe – drugi program austriackiej telewizji nadawany przez satelitę Astra od 5 lipca 2004; cyfrowy i niezakodowany

ORF III – kultura i informacje (zastąpił kanał TW1)

ORF Sport + – kanał sportowy

We współpracy z telewizjami publicznymi: niemieckimi ARD, ZDF, austriackim ORF oraz szwajcarskim SRG SSR idée suisse powstał 3sat.

Radio:
Ö1 – pierwszy program austriackiego radia (kulturalny),

Ö2 – drugi program austriackiego radia został zastąpiony przez 9 stacji regionalnych (każda nadaje w jednym landzie): Radio Wien, Radio Niederösterreich, Radio Burgenland, Radio Oberösterreich, Radio Steiermark, Radio Salzburg, Radio Tirol, Radio Kärnten, Radio Vorarlberg),

Hitradio Ö3 – trzeci program austriackiego radia (młodzieżowy, hitradio),

FM4 – czwarty program austriackiego radia (młodzieżowy, alternatywny, częściowo po angielsku),

Radio 1476.

d) agencje prasowe

- APA - Austria Presse Agentur
- Katholische Presse Agentur (KATHPRESS)

e) ważniejsze koncerny medialne