teoria wychowania



3 oceny

III semestr: Wychowanie w kontek cie ró nych koncepcji teorii wycho-

wania (4 koncepcje)

Antropologiczne koncepcje wychowania.

Wychowanie na tle ró nych koncepcji rzeczywisto ci spo-

łecznych.

Metody i techniki wychowania.

IV semestr: Główne nurty i kierunki wychowania w XX w. (Znaniecki,

Nawroczy ski Bogdan, Mysłakowski, Dawid Jan Władysław).

LITERATURA:

Łobocki; Teoria wychowania. 2004

Łobocki; W poszukiwaniu skutecznych form wychowania. 1990

Krawczyk; Metody wychowania moralnego.

liwerski; Współczesne teorie i nurty wychowania. 2003

Thomas Gordon; Wychowanie bez pora ek w szkole.

Ludwik Maj; Pr dy i kierunki w pedagogice XX w. 1962

S. Wołoszyn; Nauki o wychowaniu w Polsce XX w. 1992

Wincenty Oko ; Wizerunki sławnych pedagogów polskich.

Jankowski; Psychologia społeczna a zagadnienie wychowania. 1980

Bi czycka; Mi dzy swobod a przemoc w wychowaniu. 1990

Wołowska; W złowe problemy teorii wychowania.

cele

funkcje nauczyciela

pojmowanie procesu kształcenia

1. nurt - tradycyjny

2. nurt – nowe koncepcje

Cele wychowania:

tradycyjny:

przygotowanie do zastanych warunków do ycia, wy-

chowanie według standardów.

nowe koncepcje: ok. 10% (emancypacyjne, alternatywne, ...), uniezale -

nienie człowieka od społecze stwa, oswobodzenie jed-

nostki od celów społecze stwa, ale jest prawo, władza,

potrzeby społeczne, zawierzenie jednostce, zaufanie

człowiekowi, pobudzanie motywacji, wspomaganie jed-

nostki w yciu, w zdobywaniu samo wiadomo ci.

Pojmowanie procesu kształcenia przez 2 nurty:

tradycyjny:

proces kształcenia powinien wyposa aş wychowanków

w pewien zasób wiedzy, w gotowe tre ci, i ş ladami

nauczyciela,

nowe koncepcje: równorz dny udział wychowanków i nauczyciela w pro-

cesie wychowania, wychowanek ma byş współtwórc

procesu, wymiana pogl dów, prezentacja własnego ro-

zumienia

Funkcje nauczyciela:

tradycyjny:

1. nauczyciel spełnia funkcj informacyjn , przekazuje

posiadan

wiedz , 2. nauczyciel kontroluje, okre la

swoje wymagania i je egzekwuje, 3. funkcja instruktor-

ska, prezentuj ca, nauczyciel wskazuje drogi rozwi za-

nia (musi byş ich kilka). To niestety dominuje.

nowe koncepcje: ograniczenie nacisku, przymusu; nie narzucanie pogl -

dów; szanowaş autonomi drugiego człowieka; nauczy-

ciel wspiera, wspomaga rozwój człowieka; nale y stwo-

rzyş najkorzystniejsze warunki do samorealizacji, wy-

chowanek staje si kreatorem rozwoju


Teoria wychowania – jedna z podstawowych dyscyplin pedagogicznych.

Przedmiotem jej bada jest spójna, usystematyzowana wiedza o wycho-

waniu, o jego celach, rodkach, formach, metodach, tre ciach i uwarunko-

waniach.

1946-1948 – „jako tako” wygl dał proces wychowania,

1948-1956 – społeczna, polityczna i praca zawodowa, „urabianie” człowie-

ka,

1956-1989 – nowe nurty, teorie.

Wychowanie: podej cie w skie – kształtowanie charakteru jednostki;

szerokie – skoncentrowane jest na rozwoju uczuciowym i umysłowym,

zajmuje si

wszystkimi cechami naszej osobowo ci (intelektualnymi –

umysł, emocjonalnymi – uczucia, wolicjonalnymi – wola, działaniem).

Wychowanie:

bezpo rednie

z góry ukierunkowana działalno ş wychowawcy na

wychowanka (pedagogika dyrektywna), to „system dzia-

ła

zmierzaj cych do okre lonych rezultatów wycho-

wawczych” (R. Wroczy ski, 1976, s. 11),

po rednie

nie przeszkadzanie w rozwój człowieka, to „proces

zdobywania przez jednostk do wiadcze ” (W. Ch. Ba-

gley, 1923, s. 3).

Cechy wychowania

zło ono ş

wielorakie uwarunkowania (zachowania ludzkie np.

osobiste prze ycia, do wiadczenia człowieka, jego

potrzeby, aspiracje, motywacje, ł cznie z centralnym

systemem nerwowym i układem gruczołów dokrew-

nych, proces adaptacji do obowi zuj cych norm po-

st powania,

intencjonalno ş

wiadomo ş celów wychowania (wychowawca jest

wiadomy celów jakie pragnie realizowaş w wyniku

planowo organizowanej działalno ci wychowawczej,

interakcyjno ş

współdziałanie wychowawcy i wychowanka,

relatywno ş

trudno ci przewidywania skutków wychowania,

długotrwało ş

wychowawca wychowankiem swych wychowanków.

Dziedziny wychowania

moralne

poprzez wła ciwy przykład, trzeba rozmawiaş, klaryfikacja

warto ci,

estetyczne

poziom kultury estetycznej,

seksualne

ogół oddziaływa i wpływów zmierzaj cych do kształtowa-

nia si postawy szacunku i zrozumienia wobec przedsta-

wicieli płci odmiennej, oraz takich uczuş wzajemnych, jakie

s warunkiem wytwarzania si prawidłowych relacji mi -

dzy dziewcz tami i chłopcami,

patriotyczne umiłowanie do własnej ojczyzny,

umysłowe

kształtowanie pozytywnej motywacji wobec nauki,

religijne

podporz dkowanie działalno ci edukacyjnej zało eniom

religii,

zdrowotne

opanowanie wiedzy o organizmie ludzkim.

Socjalizacja

to proces nabywania dojrzało ci społecznej albo kształto-

wanie si składaj cych si na nie ról społecznych (S. Ko-

narski),

to proces rozwoju społecznego b d cy efektem nie kiero-

wanych i nie u wiadamianych oddziaływa otoczenia spo-

łecznego (Słownik psychologiczny, 1979).

Inkulturacja

to proces wrastania w kultur

danego społecze stwa,

sprawiaj cy, e jednostka staje si integralnym członkiem

tego społecze stwa i nosicielem kultury




Wychowanie behawioralne

Ka dy człowiek jest istot zewn trzsterown (reaktywn ), tzn. e jego

zachowanie zale y w szczególno ci od uwarunkowa zewn trznych, jest

przede wszystkim bezpo rednim oddziaływaniem na wychowanków

w formie np. ró nego rodzaju manipulacji i indoktrynacji poł czonych

z bogatym zestawem nagród lub kar albo jednocze nie jednych i drugich.

Wychowanek jest przedmiotem.

ycie duchowe nie istnieje jako takie.

Krytyka: zapomina si o potrzebie podmiotowego traktowania wychowan-

ków, pozbawia si własnej aktywno ci i samodzielno ci w procesie rozwo-

ju i wychowania, ten sam człowiek mo e mieş odmienne reakcje na iden-

tyczny bodziec w zale no ci np. od warunków czy okoliczno ci i czasu

jego oddziaływania.

Terapia behawiorystyczna ma na celu odrzucenie reakcji nieprzystosowa-

nych lub patologicznych czy dewiacyjnych.

Mo liwo ş dokładnego zaprogramowania pracy wychowawczej zgodnie

z przyj tymi celami wychowania.

Bezpo rednie oddziaływania wychowawcze, tj. bez odwoływania si do

własnej aktywno ci i samodzielno ci wychowanków. Kształtowanie si

człowieka reaktywnego, odpowiedzialnego i wyzwolonego spod ci aru

przesadnej kontroli zewn trznej.

Wychowanie humanistyczne

Ka dy człowiek (ze swej istoty) jest jednostk aktywn , samodzieln , a nie

bezwolnie ulegaj c wpływom rodowiska zewn trznego oraz podatn

jedynie na zachowania reaktywne, jest podmiotem działania odpowiedzial-

nym za kierowanie własnym yciem i zdolnym do decydowania o własnym

losie.

Wychowanie – jest wspomaganiem wychowanków w ich naturalnym roz-

woju. Ma dopomóc staş si osob w pełni funkcjonuj c , otwart na nowe

do wiadczenia, nie poddaj c si mechanizmom obronnym, kieruj c si

równie emocjami. Istota ma posiadaş poczucie własnej warto ci poprzez

stosunki z innymi lud mi.

Wady:

zaniedbuje sfer mierzonych testami osi gni ş szkolnych efektów,

nie sprzyja rozwojowi i motywacji zorientowanej na sukcesy dydaktycz-

ne,

nie obni a poziomu l ków uczniów,

zwi ksza odczuwane przez uczniów zagro enie wskutek wzrastaj cego

u nich poczucia odpowiedzialno ci za własny rozwój.

Zalety:

okazywanie sobie wzajemnej akceptacji i rozumienia empatycznego,

przyjmowanie postaw autentyzmu (nie udawanie kogo innego, bycie

sob ).

Wychowanie psychospołeczne

Człowiek – l k jest wytworem interakcji społecznej, tzn. jego główne przy-

czyny upatruj w niepomy lnych warunkach ycia, kład nacisk na to, e

człowiek jest istot społeczn zwi zan integralnie z innymi lud mi i od

nich w du ej mierze zale n . O jego zachowaniu decyduje najcz ciej

sytuacja społeczna, z jak si on spotyka w rodzinie, szkole czy zakładzie

pracy. Specjalny nacisk kład na interakcj w jakie jest uwikłana jednostka

w swym rodowisku społecznym – s to ró nego rodzaju oddziaływania,

przybieraj cz sto form ró nego porozumiewania si , jednostka podlega

ró nego rodzaju wpływom stosunków mi dzyludzkich.




Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
FORMY I TECHNIKI WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
16. ZASADY WYCHOWANIA, Przygotowanie Pedagogiczne, Teoria Wychowania
pomoce naukowe1!, oligofrenopedagogika, uczelnia, rok I, teoria wychowania
TEORIA WYCHOWANIA
Teoria wychowania II
M Łobocki Teoria wychowania w zarysie
teoria wychowania, pedagogika
radość życia, Teoria wychowania
Autor opisuje 4 koncepcje psychologiczne człowieka, mteody wykład, teoria wychowania wykłady
TWF zajecia 2 kultura fizyczna, uczelnia awf, teoria wychowania fizycznego
Teoria wychowania pytania, materiały na UKW, teoretyczne podstawy wychowania
Teoria wychowania - opracowanie, studia różne, Opracowania
Wychowanie zdrowotne, Studia-PEDAGOGIKA, PEDAGOGIKA II ROK (resocjalizacyjna), teoria wychowania
Wychowanie zdrowotne, Studia-PEDAGOGIKA, PEDAGOGIKA II ROK (resocjalizacyjna), teoria wychowania
WYCHOWANIE PATRIOTYCZNE, Studia-PEDAGOGIKA, PEDAGOGIKA II ROK (resocjalizacyjna), teoria wychowania
Wychowanie, Dokumenty UŚ Pedagogika resocjalizacyjna, 2 sem, Teoria wychowania
Teoria wychowania - egzamin z Milerskim, Profilaktyka społeczna i resocjalizacja