UKŁAD POKARMOWY
-4 warstwowa budowa
-błona śluzowa
-błona podśluzowa
-błona mięśniowa
-przydanka/błona surowicza
-błona śluzowa
-nabłonek
-wielowarstwowy płaski rogowaciejący od jamy ustnej do przełyku i w odbycie
-jednowarstwowy walcowaty od żołądka do jelita grubego
-liczne desmosomy
-blaszka właściwa
-tkanka łączna luźna
-kosmki
-grudki chłonne
-blaszka mięśniowa błony sluzowej
-kom mięśniowe gladkie tworzące 2 warstwy:
-wewnętrzna:okrężna
-zewnętrzna:podłużna
-błona podśluzowa
-tkanka łączna luźna
-sploty nerwowe Meissnera
-grudki chlonne
-GRUCZOŁY DWUNASTNICZE
-błona mięśniowa
-dwie warstwy: wewnętrzna-okrężna, zewnętrzna-podłużna (jedynie w żołądku są 3)
-sploty nerwowe Auerbacha
-w górnej części przełyku i końcowej części przełyku jest poprzecznie prążkowana
-przydanka
-tkanka łączna luźna
-
Narządy wewnątrzotrzewnowe pokryte są na obwodzie warstwą płaskich komóek nablonkowych-MEZOTELIUM
Przydanka pokryta mezotelium nazwana jest błoną surowiczą
PRZEŁYK
-błona śluzowa
-silnie pofałdowana
-światło przelyku ma kształt gwiazdkowaty
-nabłonek wielowarstwowy plaski nierogowaciejący (w odc.przedwpustowy nabl. jednowarstwowy walcowaty)
-GRUCZOŁY WPUSTOWE PRZEŁYKU:w górnej i dolnej cz.przełyku
-cewkowe
-gruba warstwa mięśniowa
-równorodnie przebiegają komórki
-błona podsluzowa
-GRUCZOŁY WŁAŚCIWE PRZELYKU
-śluzowe cewkowo-pęcherzykowe
-bogata sieć limfatyczna
-błona mięśniowa
-w gornej 1/3 zbudowana z m.poprzecznie prąż. szkieletowych
-niżej m.gładkie
-między nimi zwoje splotu nerwowego
Przełyk w odc. nadprzeponowym pokryty jest przydanką, a pod przeponą otrzewną
ŻOŁĄDEK
-błona śluzowa
-dobrze rozwinięta
-na blonie podśluzowej
-tworzy liczne fałdy i wzniesienia (pólka żołądkowe)
-między pólkami dołeczki żołądkowe
-nablonek zbudowany z powierzchniowych komórek śluzowych
-wysokie, walcowate
-jądro przy podstawie
-przyszczytowa częśc barwi się jasno, zawiera wakuole ze śluzem
-dobrze rozwinięta siateczka śródplazzmatyczna gładka, Aparat Golgiego
-mikrokosmki pokryte glikokaliksem i śluzem
-Nabłonek śluzówki określany jest powierzchnią gruczołową
-blaszka właściwa
-GRUCZOŁY ŻOŁĄDKOWE
-w postaci uwypuklenia nabłonka
Gruczoly właściwe
-najliczniejsze
-są rozwidlone
-na dnie żołądka
-zbud z 3 odc:
-cieśni
-szyjki
-trzonu z dnem
-ściana z 5 rodzajów komórek:
-główne
-okladzinowe
-śluzowe
-macierzyste
-dokrewne
komórki główne
-w szyjce i dnie gruczołów
-przypodstawnie ułożone jądro
-kwasochłonne ziarnistości (pepsynogen)
-dużo szorstkiej siateczki
komórki okładzinowe
-w szyjce i dnie
-przypodstawnie ułożone jądro
-mają kształt PIRAMID wciskających się między kom.główne
-dużo mitochondriów przy jądrze
-system tubularno-pęcherzykowy
-wydzielaja jony do produkcji kwasu solnego
komórki śluzowe
-w szyjce gruczołów
-przypodstawnie położone jadro
-drobnoziarnista cytoplazma-ziarenka mucynogenu
komórki macierzyste
-prekursory innych kom
komórki dokrewne
-należą do układu APUD
-leżą w błonie podstawnej nabłonka
-glownie w szyjce
-centralnie położone jądro
-w rejonach wpustu, trzonu i odźwiernika
Gruczoły wpustowe
-cewkowe
-silnie rozgałęzione
-śluz wydzielaja i trochę lizozymu
Gruczoły odźwiernikowe
-cewkowe
-rozgałęzione
-ziarna mucynogenu
-mięśniówka
-3 warstwy
-pokryty błoną surowiczą
JELITO CIENKIE
-fałdy okrężne
-blaszkowate uwypuklenia blony podśluzowej
-w końcowym odc.dwunastnicy
-najlepiej rozwinięte w j.czczym w kretym stopniowo zanikają
-kosmki jelitowe
-palczaste uwypuklenia blaszki właściwej blony śluzowej
-pokryte nabłonkiem jelitowym
-zrąb z tkanki łacznej luźnej
-liczne limfocyty, plazmocyty, makrofagi, granulocyty
-centralnie przebiega naczynie limfatyczne ślepo zakończone
-pęczki komorek mięśniowych
-u podstawy kosmka uchodzą GRUCZOŁY JELITOWE
-rąbek szczoteczkowy
-mikrokosmki na powierzchni enterocytow
-Nablonek jelita cienkiego
-enterocyty
-podstawowy typ komórek
-wysokie, walcowate
-jądro bliżej podstawy
-szorstka siateczka przy jadrze
-powyżej jądra pęcherzyki pinoctarne, mitochondria, kanaliki gładkiej siateczki
-w cz. szczytoweej rąbek szczoteczkowy pokryty glikokaliksem
-leżą na błonie podstawnej
-łączą się LISTEWKĄ GRANICZNĄ
-komórki kubkowe
-leżą pojedynczo lub w grupach
-jednokomórkowe gruczopły wydzielające śluz
-ich liczba wrasta w strone jelita grubego
-komórki Panetha
-w dnie gruczołów jelita ciebkiego
-kształt ściętej piramidy
-kwasochłonne ziarna wydzielnicze w szczycie
-produkują lizozym
-komórki kępkowe
-w nabłonku krypt, kosmków, gruczołów dwonastniczych
-kom. walcowate z mikrokosmkami
-komórki M
-kom prezentujące antygen
-komorki dokrewne
-w gruczołach jelitowych
-komórki macierzyste
-w dnie krypt jelitowych
-różnicują sie w inne komórki
-Gruczoły jelitowe
-proste cewki
-ich ujścia u podstawy kosmków jelitowych
-buduja je wszytkie wyżej wymienione komórki
-w dnie: k.panetha i macierzyste
-na górze enterocyty, k.kubkowe
Gruczoły Brunnera
-w dwunastnicy oprócz jelitowych
-cewki
-otwierają sie w dnie krypt
-śluzowa, zasadowa wydzielina
JELITO GRUBE
-brak kosmków, fałdów okręznych
-błna śluzowa z głebokimi KRYPTAMI LIEBERKUHNA
-enterocyty, k. kubkowe dominują
-oprocz tego k.macierzyste i dokrewne
-warstwa zewnętrzna mieśniówki w postaci 3 TAŚM
-w odbytnicy brak krypt
-nabłonek wielowarstwowy nierogowaciejący zastępuje jelitowy
Wyrostek robaczkowy
-wąskie światło
-słabo rozwiniete krypty
-liczne grudki chłonne i nacieki limfatyczne
-zewnetrzna warstwa mięsniówki jest ciągła
WĄTROBA
Unaczynienie wątroby
-naczynia włosowate są typu zatokowego
-wyslane cienkim, nieciągłym śródblonkiem z licznymi okienkami
-brak blony podstawnej
-oplecione włóknami srebrnochłonnymi
-ściana zatok to bariera dla el.morfotycznych krwi
-komórki środbłonka i hepatocyty rozdziela przestrzeń okołozatokowa (Dissego)
Organizacja miąższu
-watroba otoczona łącznortankową torebką (glisona)
Zrazik klasyczny=anatomiczny
-kształt piramidy, heksagonalny
-w centrum żyła centralna
-otoczony tkanką łączną, w większych ilościach w przestrzeniach wrotnożółciowych(żyła miedzyzrazikowa, tetnica międzyzrazikowa, przewód żółciowy międzyzrazikowy, przewód limfatyczny)
-zraziki zbudowane z hepatocytów układają się w blaszki, promieniście do żyły centralnej
-blaszki zbudowane z 1 lub 2 szeregów hepatocytów
-między blaskzami idą naczynia zatokowe
-ściana zatok zbudowana z komórek śródbłonka obok których są rozproszone komórki Browicza-Kupffera
-pochadzą z monocytów krążących we krwi
-zdolność do fagocytozy
-z obrębie zatok sa komorki ITO
-gromadza lipidy i wit.A, D, E
-komórki ziarniste
-forma limfocytów
-komórki sródbłonka i hepatocyty oddziela przestrzeń Dissego
-miejsce wyiany substancji między hepatocytami a osoczem
Gronko Wątrobowe
-