Zdolność produkcyjna zależy od posiadanych maszyn i urządzeń wykonujących podstawowe operacje technologiczne określa wielkość produkcji, jaką można uzyskać w danym okresie przy optymalnym wykorzystaniu pozostałych czynników produkcji.
Miernikiem zdolności produkcyjnej maszyn jest ilość wyrobów gotowych, detali lub operacji technologicznych wykonanych przez maszyny w określonym czasie.
Do obliczenia zdolności produkcyjnej maszyn i urządzeń bierze się pod uwagę dwa zasadnicze czynniki:
-efektywny czas pracy maszyny lub urządzenia
-pracochłonność produkcji
* Efektywny czas pracy maszyny określa się w godzinach na dany okres (miesiąc, kwartał, rok). Do obliczenia służy kalendarzowy czas pracy obejmujący wszystkie dni danego okresu- zgodnie z kalendarzem.
Przy pracy ciągłej efektywny czas pracy równa się kalendarzowemu czasowi pracy zmniejszonemu o czas przerw remontowych
Te= Tk * 24h - Tr
Te- efektywny czas pracy w godzinach
Tk- kalendarzowy czas pracy w dniach
Tr- czas przerw na remonty w godzinach
Przy pracy nieciągłej uwzględnia się: dni wolne od pracy tj. niedziele i święta oraz dodatkowe dni wolne od pracy oraz przerwy na remonty, liczbę zmian w ciągu doby i czas trwania zmiany. Do obliczenia efektywnego czasu pracy potrzebny jest nominalny czas pracy, który obejmuje tylko dni robocze. Oblicza się go potrącając od kalendarzowego czasu pracy dni wolne od pracy
Te= (Tk - Tw) * Td - Tr
Te- efektywny czas pracy przy pracy nieciągłej
Tk- kalendarzowy czas pracy w dniach
Tw- liczba dni wolnych od pracy
Td- czas pracy w godzinach i ciągu doby
Tr- czas przerw na remonty w godzinach
* Zdolność produkcyjną maszyn wykonujących te same wyroby czy operacje jest iloczyn efektywnego czasu pracy i normy wydajności maszyny
Z= Te * Np
Z- zdolność produkcyjna maszyn
Te- efektywny czas pracy
Np- norma wydajności pracy
lub iloraz efektywnego czasu pracy przez normę czasu pracy maszyny
Z= Te / Nc
Z- zdolność produkcyjna maszyn
Te- efektywny czas pracy
Nc- norma czasu pracy maszyny