Wody podziemne: zaskórne, gruntowe, wgłębne
Wody przypowierzchniowe (zaskórne)
- występują płytko pod powierzchnią ziemi na głębokości od ułamka metra do kilku metrów, najczęściej na terenach podmokłych,
- nie nadają się do spożycia z uwagi na duże zanieczyszczenie. Wody gruntowe: higroskopijna, kapilarna, grawitacyjna
- najczęściej na głębokości 8-10m,
- są dostatecznie oczyszczone,
- występują głębiej, w strefie saturacji, nad którą znajduje się strefa aeracji, pełniąca rolę filtra dla zasilających te wody opadów atmosferycznych,
- wykorzystywane głównie w rolnictwie, a także do celów komunalnych.
Woda higroskopijna
- tworzy cienkie warstewki utrzymującej się między ziarnami gruntu dzięki siłom molekularnym, o dużej gęstości,
- temperatura zamarzania 78 st.C
Woda kapilarna
- wypełnia pory i pozostaje pod działaniem sił powierzchniowych,
- dostępna dla korzeni roślin
Woda grawitacyjna:
- wypełnia wszystkie pory gruntu i porusza się pod działaniem sił ciężkości.
Wody wgłębne
- występują na głębokości ponad 20m,
- są dobrze oczyszczone.
Wody artezyjskie
- to wody wgłębne, znajdujące się między dwiema warstwami nieprzepuszczalnymi, podlegające działaniu ciśnienia hydrostatycznego,
- występowanie wód artezyjskich związane jest z uskokami oraz systemem szczelin skalnych,
- gromadzą się na zróżnicowanych głębokościach (do 2135 m).
Budowle hydrotechniczne:
Jaz – budowla hydrotechniczna wybudowana w poprzek rzeki lub kanału piętrząca wodę, w celu utrzymania stałego poziomu rzeki dla celów żeglugowych lub (w ograniczonym zakresie) zabezpieczenia przed powodzią, zaopatrywania w wodę oraz do celów energetycznych.
Wał przeciwpowodziowy – sztuczne usypisko w kształcie pryzmy o trapezowym przekroju poprzecznym. Wznoszone wzdłuż rzeki w pewnym oddaleniu od jej koryta, które otaczając tereny zalewowe wzdłuż rzeki (międzywale) tworzy większe koryto (a w praktyce czasami także pewien rezerwuar) dla przewidywanych wód powodziowych, przeciwdziałając jednocześnie rozlaniu się tych wód na chronione w ten sposób tereny sąsiednie.
Grobla – wał ziemny utrzymujący wodę w sztucznym zbiorniku (np. stawie, kanale itp.) lub chroniący przyległy teren przed wylewami na rzece.
Rów wodny, rów melioracyjny, rów przydrożny to jest sztucznie, ręcznie lub mechanicznie wykonane, podłużne zagłębienie w ziemi służące do zbierania z okolicy nadmiernej ilości wody i odprowadzania jej do najbliższej rzeki lub zbiornika.
Dren to przewody (rury) o przekroju kołowym zakopane w gruncie w pozycji poziomej, w drenie woda płynie ruchem jednostajnym.
Studnia zwykła znajduje się w gruncie przepuszczalnym i opiera się dnem o podłoże nieprzepuszczalne.
Filtracja to przepływ cieczy przez warstwy sypkie i porowate
Współczynnik filtracji:
- oznacza się „k”;
- można zdefiniować jako wartość prędkości filtracji w przypadki I=1, a więc podczas swobodnego ruchu wody w gruncie pod wpływem własnego ciężaru;
- zależy od filtracyjnych własności ośrodka skalnego, np. wymiarów cząstek, zagęszczenia, porowatości, wilgotności, składu mineralnego, struktury próbki;
- zależy również od fizycznych właściwości filtrującej cieczy: ciężar właściwy, temperatura, lepkość.
- wzór k=v/I [m/s], v-prędkość wody w gruncie [m/s],
I-zmiana położenia wody w gruncie [-]
I=deltaH/s, H-wys hydrauliczna, s-droga filtracji
Wyznaczanie współczynnika filtracji:
Pomierzyć geometryczne parametry stanowiska.
Otworzyć dopływ wody do stanowiska i utrzymywać poziom wody na wysokości połowy skarpy.
Odczekać do momentu, aż krzywa depresji będzie stała, jednocześnie kontrolować stały poziom wody przed skarpą. IV. Zmierzyć wydatek dwukrotnie. V. Pomierzyć poziomy wody w rurkach piezometrycznych.
k=(2g(x2-x1))/(z22-z12) [m/s] x-odległość
Wydatek jednostkowy q=Q/b [m2/s]
wydatek Q=v/t [m3/s]