Pedagogika Specjalna opracowanie
Autonomia osób niepełnosprawnych- niezależność osób niepełnosprawnych
Podmiotowość osób niepełnosprawnych- nie ma podmiotowości bez autonomii
Terminologia Pedagogiki Specjalnej:
Ortopedagogika- zastępuje termin pedagogika specjalna- jest ona nauką wielodyscyplinarną- na wiedzę tę składa się pedagogika i medycyna
Pedagogika lecznicza- wywodzi się z medycy, pierwszymi rehabilitantami byli lekarze
Pedagogika specjalna- od lat 20 XX w. Wprowadziła ten termin M. Grzegorzewska. W Europie znana jako pedagogika lecznicza
Ortodydaktyka- metody, zasady, cele pedagogiki specjalnej
Edukacja specjalna- z krajów anglojęzycznych. Praca nie tylko z niepełnosprawnymi ale także z wybitnie utalentowanymi
Upośledzony- wywodzi się od słowa pośledni- gorszy- niepełnosprawny z zaburzeniami w rozwoju, osoba specjalnej troski
KRAJOWY KOMITET POMOCY DZIECIOM SPECJALNEJ TROSKI- założony przez rodziców dzieci upośledzonych
Rehabilitacja- pochodzi od słowa rehabilito- przywracam do stanu właściwego
Rewalidacja- od słowa adiudus- mocny, zdrowy, silny, nauczanie, kwestia oświatowa osób niepełnosprawnych
Inwalida- używamy zamiennie z pojęciem osoby niepełnosprawnej- termin oznaczający osobę, która ze względu na swoją niepełnosprawność nie jest w stanie podjąć pracę zawodową
Ośrodek- zespół placówek dla dzieci, młodzieży niepełnosprawnej
Historia w notatkach:)
Pedagogika niepełnosprawnych intelektualnie
¾ niepełnosprawnych to niepełnosprawni intelektualnie- są oni najmniej akceptowani przez pełnosprawnych
Iloraz inteligencji- IQ- wiek umysłowy do wieku życia
DSM IV- system diagnozy Amerykańskiego towarzystwa psychiatrycznego- niedorozwój jest to istotnie niższy od przeciętnego poziom funkcjonowania intelektualnego- kryterium A
Upośledzenie umysłowe- to nie choroba- może jednak towarzyszyć chorobie np. Zespół Downa
Upośledzenie dzielimy na:
niedorozwój umysłowy- stan ma początek w okresie rozwojowym od dziedziczenia, jeżeli zadziała jakiś czynnik w ciąży, bądź do 18 r.ż
demencja- nagle działa jakiś czynnik, który uszkadza mózg
Stopnie upośledzenia umysłowego:
2-3 lekki niedorozwój umysłowych
3-4 odchyleniem standardowym- umiarkowany niedorozwój umysłowy
4-5- odchyleniem standardowym- znaczny niedorozwój umysłowy
>5- głęboki niedorozwój umysłowy np. 6,7,8
Grupy upośledzenia umysłowego wg Bineta:
debilizm
imbecylizm
idiotyzm
Upośledzenie umysłowe- większa śmiertelność, inne kryteria przy ocenie niepełnosprawności bierze się pod uwagę przy dorosłym a inne przy dziecku
Krzywa Gansa-
Osoby lekko upośledzone potrzebują pomocy innych sporadycznie
Kryterium B- współwystępujący z zaburzeniami w przystosowaniu społecznym( przystosowanie społeczne: komunikacja, dbałość o higienę, umiejętność funkcjonowania w grupie, umiejętność pracy, umiejętność spędzania wolnego czasu)
Kryterium C- stan ten występuje w okresie rozwojowym do 18 r.ż- stan ten może być spowodowany czynnikami endogennymi i egzogennymi(środowiskowymi)
Czynniki endogenne- wewnętrzne- geny, chromosomy, dziedziczymy
Czynniki egzogenne- zewnętrzne- wszystkie uszkodzenia działające od momentu zapłodnienia
NIE DZIEDZICZYMY UPOSLEDZENIA- DZIEDZICZYMY CHOROBY
Zespół Downa- trisomia, 21 chromosomów
Osoby z zespołem Downa są towarzyskie, komunikatywne, umuzykalnione, mają skłonności przywódcze, poczucie humoru, bardzo uspołecznienie
Fenyloketonuria- choroba metabolizmu powodująca wiele zaburzeń w tym umysłowych
Test na fenyloketonurie- nakłucie pięty - TEST GUTTNEGO
Kretynizm- inaczej małolectwo- uszkodzenie tarczycy
Embriopatie- uszkodzenie embrionu
na tle toksoplazmy
różyczkowa- kiedy kobieta w ciąży ma różyczkę
aktyniczna- działanie szkodliwych promienie słonecznych
chemiczna- przyjmowanie nieodpowiednich leków
Płodowy zespół alkoholowy- występuje u dzieci, których matki w czasie ciąży piły alkohol
Zjawisko KONTR KU- jeśli uderzymy sie w głowę z jednej strony, to krwiak może się pojawić po stronie przeciwległej
Upośledzenie może mieć przyczyny środowiskowe
Niektórzy ludzie są niewydolni wychowawczo- są normalnymi ludźmi ale nie mogą, nie umieją wychowywać dzieci
Szkoły dla lekko upośledzonych: dzieci z rodzin patologicznych, z rodzin alkoholików
Szkoły dla głębiej upośledzonych: dzieci ze wszystkich grup społecznych, gdyż ich upośledzenie miało charakter chorobowy.
Lekkie upośledzenie wychodzi na jaw w momencie braku sukcesów w nauce- dlatego nie ma przedszkoli dla lekko upośledzonych
Skierowanie do szkoły specjalnej- na podstawie badań poradni psychologiczno-pedagogicznej.
Jeżeli rodzice nie chcą oddać dziecka do szkoły specjalnej to dyrektor szkoły rejonowej ma obowiązek takie dziecko przyjąć do swojej szkoły.
Desocjalizacja- dziecko, które wypada poza grupę w związku ze swoja niepełnosprawnością
Szkoły podstawowe i gimnazja- ,,Szkoły życia”- powstały w latach 80 XX w. Zainspirowane przez rodziców dzieci upośledzonych- kształcą samoobsługę, komunikację, usprawniają , uspołeczniają, przygotowują do pracy zawodowej
Wiek ukończenia edukacji dla osób upośledzonych to 24 lata.
U ludzi dorosłych nie ma mowy o lekkim upośledzeniu.
Andropedagogika specjalna- zajmuje się problemami dorosłych niepełnosprawnych
Ośrodki opieki dziennej- opieka w ciągu dnia nad upośledzonymi.
Zakłady pracy chronionej- placówki, wyposażone specjalnie dla osób niepełnosprawnych
Zespoły aktywizacji zawodowej- organizują kursy przygotowawcze do pracy w normalnym środowisku
Warsztaty terapii zajęciowej- placówki o celu rehabilitacyjnym
Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawny- fundusz ogólnopolski, tworzenie miejsc pracy dla niepełnosprawnych, przystosowanie miejsc pracy
Domy Pomocy Społecznej- domy dla niepełnosprawnych, którzy nie maja wsparcia skąd indziej
Osoby z głębokim upośledzeniem nie są w stanie same mieszkać, opiekować się domem i sobą- powstanie hoteli dla niepełnosprawnych (dyskretna pomoc i opieka)
,,Arka”- pierwsza społeczność niepełnosprawnych, wspólnie z niepełnosprawnymi żyją opiekunowie, każdy ma swój pokój- Jean Vanie 1964 r.
1971r.- wspólnota świętowana- ,,Wiara i światło”- okazyjne spotkania pełnosprawnych z niepełnosprawnymi- polski odpowiednik ,,Muminki”
Jean Vanie- dostrzega potrzeby seksualne niepełnosprawnych jako potrzeby miłości, bliskości i ciepła
Dehateporyzacje- nie ma pewnej zależności między przewlekłym chorowaniem a rozwojem intelektualnym dzieci i młodzieży
Szkoły szpitalne- na oddziałach pediatrycznych i ortopedycznych
Funkcje: dydaktyczna(kontynuacja nauki) i psychoterapeutyczna (ograniczyć lęki i traumę)
Terapia zajęciowa:
spoczynkowa
uczynniająca- stosowana wobec zdrowych dzieci
Uszkodzenia dużej i małej motoryki- przyczyny- wrodzone lub nabyte:
przyczyny pochodzenia mózgowego
przyczyny pochodzenia rdzeniowego
przyczyny pochodzenia kostno-stawowego
przyczyny kiedy kończyny nie wytworzyły się lub uległy amputacji
Im głębsza niepełnosprawność ruchowa tym większa możliwość wystąpienia upośledzenia umysłowego
Wieloprofilowe usprawnianie- należy usprawniać wszystkie uszkodzone funkcje, ruch, wzrok, słuch
Tyflopedagogika- dział pedagogiki specjalnej zajmujący się osobami niewidomymi, niedowidzącymi
Klasyfikacja funkcjonalna osób z wadą wzroku:
osoby niewidome- urodzili się nie widząc
osoby ociemniałe
osoby szczątkowo widzące- mogą odróżnić światło od ciemności, mają ograniczone pole widzenia
słabo widzący lub niedowidzący- mimo trudności mogą posługiwać się wzrokiem
Retinopatia- choroba wcześniaków
Choroby analizatora wzrokowego:
jaglica
jaskra
nowotwory gałki ocznej
zaćma
oderwanie siatkówki
ospa
Percepcja wzrokowa- interpretacja obrazu świata zewnętrznego
Hipokineza- patologiczne ubóstwo ruchu
Blindyzm- patologiczne stereotypy ruchowe np. Tiki, gesty
Czarna skrzynka- bodźce ujemy, obserwujemy reakcje ale nie do końca wiemy co się w tej czarnej skrzynce dzieje
Osoby niewidome mają niską samoocenę
Kompensacja- zastępowanie zmysłów uszkodzonych
Postęp zastępowania wzroku przez dotyk
Teoria Dynamicznych układów strukturalnych- kompensacja jest złożonym zjawiskiem
Dotyk bierny- wrażenie oporu, ucisku, poruszamy ręką po przedmiocie
Surdopedagogika- pedagogika osób niesłyszących
Ogłuchły- dochodzimy do momentu, w którym ta wada wystąpiła, osoba straciła słuch w życiu osobniczym
Klasyfikacja Międzynarodowego Biura Audiofonologii- opiera się o ubytki słuchu mierzone w decybelach:
ubytek do 20 db- norma
ubytek 20-40 db- lekkie uszkodzenie słuchu
ubytek 40-70 db- umiarkowane uszkodzenie słuchu( dla tej kategorii dzieci są tworzone specjalne placówki)- niedosłuch lub słabo słyszenie
ubytek od 70 db w dół- głuchota
jeżeli do człowieka nie docierają żadne dźwięki mówimy o totalnej głuchocie
Podział Pedagogiczny wg Kirejczyka dzieci z wadą słuchu:
dzieci niedosłyszące- powinny posługiwać się aparatami słuchowymi przenośnymi
dzieci z resztkami słuchu- powinny posługiwać się aparatami słuchowymi stacjonarnymi dostępnymi w szkołach dla niesłyszących
dzieci głuche- nie powinny stosować aparatów słuchowych i tak nic im to nie da
Podział Medyczny wg Góral- ze względu na miejsce gdzie powstało uszkodzenie:
głuchota transmisyjna- uszkodzenie ucha zewnętrznego i środkowego- przyczyna zapalenie ucha niedoleczone
głuchota odbiorcza- uszkodzenie ślimaka lub nerwu słuchowego
głuchota pochodzenia centralnego- uszkodzenie w płacie czołowym
Głuchota wrodzona- uszkodzenie embrionu
Głuchoty nabyte- stany nabyte od urodzenia do 3 r.ż (zapalenie ucha, opon mózgowych); po 4 r.ż przyczynami głuchoty mogą być urazy mechaniczne
Wada wzroku bardziej od wady słuchu upośledza motorykę
U głuchych głównie rozwój pamięci wzrokowej.
Zasady rehabilitacji:
jak najwcześniej stwierdzić wadę
treningi słuchu- mówimy do dziecka by to nauczyło się czytać z ruchu warg
trening mowy- niezbędny jest fachowiec
Ideografia- język migowy
Daktylografia- alfabet palcowy
1770 r.- pierwsza szkoła dla głuchych