SCHIZOFRENIA
Katedra i Klinika Psychiatrii
PUM
DANE DEMOGRAFICZNE
Występowanie w populacji ogólnej choroby- 1%.
Jednakowa zapadalność na chorobę u mężczyzn
i kobiet.
U mężczyzn wcześniejszy początek choroby: 15-25 r.ż., wyższe prawdopodobieństwo wystąpienia objawów negatywnych choroby.
Kobiety – późniejszy wiek zachorowania (25-35 r.ż.), tendencja do lepszego funkcjonowania społecznego niż mężczyźni.
Łagodniejszy przebieg schizofrenii u chorujących kobiet
niż u mężczyzn.
CZYNNIKI SOCJOEKONOMICZNE
Osoby chorujące na schizofrenię częściej
znajdują się w uboższych warstwach
społeczeństwa
Hipoteza „przesunięcia” a nie „rozsadnika”
(dochodzi do ekonomicznego zubożenia na skutek trudności
w pełnieniu ról społecznych wynikających z choroby),
Stres, najsilniejszy u osób z niższych warstw socjoekonomicznych, jako czynnik wyzwalający schizofrenię.
SCHIZOFRENIA- ETIOLOGIA
GRUPA ZABURZEŃ O NIEJEDNORODNEJ ETIOLOGII, PRAWDOPODOBNIE O RÓŻNYCH PRZYCZYNACH ALE PODOBNYCH OBJAWACH KLINICZNYCH
TRUDNY DO WSKAZANIA CZYNNIK
ETIOLOGICZNY, KTÓRY WYJAŚNIAŁBY PRZYCZYNĘ
CHOROBY U WSZYSTKICH PACJENTÓW
CZYNNIKI GENETYCZNE
Potencjalnie heterogenne czynniki genetyczne.
Prawdopodobnie dziedziczenie poligenowe, na ekspresję genów mają wpływ czynniki środowiskowe (Owen i McGuffin 1996 r.).
Najczęściej podawane nieprawidłowości w
chromosomach
długie ramię chromosomów: 5, 11, 1
krótkie ramię chromosomów: 6 i 9.
Geny kandydujące – związane z teoriami
neuroprzekaźnikowymi.
CZYNNIKI GENETYCZNE II
Populacja Ryzyko choroby
Jedno z rodziców chore 12-13 %
Obydwoje rodzice chorzy 45 %
Bliźnięta |
monozygotyczne |
45-50 |
% |
Bliźnięta |
dwuzygotyczne |
12-15 |
% |
CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE
Rola wczesnych doświadczeń traumatycznych nie zyskała
potwierdzenia empirycznego.
Negatywne wydarzenia życiowe – odgrywają rolę jako
czynniki wyzwalające epizod.
Zaburzone relacje w rodzinie są raczej skutkiem
trudności z wychowaniem preschizofrenicznego dziecka.
CZYNNIKI ŚRODOWISKOWE II
Wysoki wskaźnik ujawnianych emocji
(EE- expressed emotions),
tj. nadmierne uwikłanie emocjonalne, wrogość
i krytyczne nastawienie wobec chorego
znacznie pogarszają przebieg choroby.
KONCEPCJA UWRAŻLIWIENIA – STRESU
(Zubin 1977, Ciompi 1997)
Podatność
Stres Mediatory prowokujące
i ochraniające
Ujawnienie się choroby
KONCEPCJA WIRUSOWA
Wyniki badań epidemiologicznych po pandemiach grypy wykazały 80-90 % wzrost częstości urodzeń dzieci, które w przyszłości zachorowały na schizofrenię ( Adams 1993, Selten i Slaets 1995).
Sezonowość urodzeń osób chorujących na
schizofrenię.
Szczególne znaczenie ma infekcja w II trymestrze ciąży (wpływ cytotoksyczny, zaburzenia proliferacji i migracji neurocytów, prawidłowej ekspresji białek adhezyjnych).
KONCEPCJA NEUROROZWOJOWA
Choroba wynika z zakłóceń rozwoju mózgu
spowodowanych wpływem czynników genetycznych, środowiskowych bądź infekcji wirusowych.
Teoria neurorozwojowa schizofrenii
zakłada, że interakcje między czynnikami
genetycznymi i środowiskowymi
występujące na wczesnym etapie rozwoju
mogą negatywnie wpływać na wzrost neuronów, ich uwarstwienie oraz ułożenie przestrzenne, co skutkuje poważnymi
zaburzeniami cytoarchitektury mózgu.
Jest obecnie dominującym sposobem rozumienia przyczyn choroby schizofrenicznej. Wiąże się z nazwiskami dwóch badaczy-psychiatrów: amerykańskiego, Daniela Weinbergera i brytyjskiego, Robina Murray'a, którzy sformułowali swoją koncepcję w 1987 i
1988 r. Według niej proces prowadzący do
choroby jest kilkuetapowy.
Najpierw, w okresie życia płodowego i niedługo po urodzeniu dochodzi do uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego, którego warunkiem jest zadziałanie czynnika uszkadzającego oraz predyspozycja genetyczna.
W konsekwencji rozwój mózgu postępuje
w sposób nieprawidłowy, a jednym z istotnych skutków jest zmniejszona odporność na działanie czynników
stresowych psychospołecznych i
biologicznych. W okresie młodości i
wczesnej dorosłości ostatecznie wyzwala
to dysfunkcję mózgu ujawniającą się w
postaci objawów epizodu schizofrenii.
Teoria neurorozwojowa twierdzi więc, że proces prowadzący do choroby jest o
wiele lat wcześniejszy od momentu
wystąpienia jawnych objawów klinicznych
a swymi początkami sięga okresu życia
płodowego.
Reasumując: teoria neurorozwojowa schizofrenii jest teorią nowoczesna, porządkującą wiele faktów i obserwacji a ponadto łączy w sobie, w zrozumiały i
spójny sposób, elementy wcześniejszych koncepcji. Nie wyjaśnia natomiast odmiennego przebiegu choroby u różnych pacjentów.
CHARAKTERYSTYKA POSTACI SCHIZOFRENII
(prof. M.Jarema)
Zmienne Typ wrodzony Typ z początkiem w
okresie dorosłości
Cechy kliniczne
Początek
Objawy
Funkcje poznawcze
Objawy afektywne
Rokowanie
Wyniki terapii lekami
Rokowanie
Cechy epidemiologiczne
Wiek zachorowania
Płeć
Wzrost ryzyka wystąpienia
u krewnych
Podstępny
Wyraźne negatywne
Zaburzone
Niewiele
Złe
Złe
Wczesny (< 20 r.ż.) Przewaga mężczyzn
Schizofrenii
Nagły
Głównie pozytywne Bez zaburzeń Wyraźne
Dobre
Dobre
20-40 r.ż.
Przewaga kobiet
Zaburzeń afektywnych
CHARAKTERYSTYKA POSTACI SCHIZOFRENII II
( prof. M.Jarema)
Zmienne Typ wrodzony Typ z początkiem w
okresie dorosłości
Zaburzenia rozwojowe
Komplikacje położnicze Drobne anomalie fizykalne Miękkie objawy
neurologiczne
Funkcjonowanie
przedchorobowe
Częste Częste Obecne
Niezadawalające
Jak w populacji ogólnej Jak w populacji ogólnej Brak
Prawidłowe
Zmiany strukturalne
OUN
Poszerzenie komór (CT)
Zaburzenie struktury płata skroniowego (MRI) Heterotopia komórkowa
(badania pośmiertne)
Brak zaburzeń
strukturalnych OUN
KONCEPCJA DOPAMINOWA
Hipoteza dopaminowa sformułowana w latach
60-ych przez Carlssona w oparciu o mechanizm działania klasycznych leków neuroleptycznych, będących antagonistami receptorów
dopaminowych typu D2.
KONCEPCJA DOPAMINOWA II
Obecnie mówi się o zaburzonej regulacji
przekaźnictwa dopaminergicznego:
Objawy pozytywne schizofrenii łączy się z nadczynnością dopaminergiczną układu limbicznego.
Objawy negatywne z osłabieniem aktywności dopaminergicznej kory przedczołowej.
KONCEPCJA SEROTONINERGICZNA
Mechanizm działania atypowych leków
neuroleptycznych jest związany z blokowaniem
receptora 5HT2A.
Ten profil farmakologicznego działania leków atypowych wiąże się z ich korzystnym działaniem w szczególności na objawy deficytowe schizofrenii.
DYSFUNKCJE POZNAWCZE W
SCHIZOFRENII
Dementia praecox (otępienie wczesne)- Kraepelin
(1913).
Deficyty poznawcze jako podstawowy wymiar psychopatologiczny schizofrenii został podjęty przez Crowa (1985) i Andreasen (1985).
Współczesne badania wskazują, że iloraz inteligencji
ulega wyraźnemu obniżeniu w czasie co najmniej dwóch
lat przed wystąpieniem pierwszego epizodu schizofrenii
( Frith 1995, Davidson i wsp. 1999, Borkowska 1996).
DYSFUNKCJE POZNAWCZE W
SCHIZOFRENII cd
Osłabienie inteligencji ogólnej.
Upośledzenie uwagi, pamięci, funkcji wzrokowo-
przestrzennych, zdolności językowych.
Osłabienie procesów związanych z przetwarzaniem informacji, rozwiązywaniem problemów, planowaniem, myśleniem abstrakcyjnym.
ROZPOZNAWANIE SCHIZOFRENII
Rygorystyczne zawężenie kryteriów
diagnozy stwarza nadzieję na możliwość rzetelniejszych badań zaburzenia i na przybliżenie się do tajemnicy schizofrenii.
KRYTERIA DIAGNOSTYCZNE
BLEULERA
Objawy osiowe:
rozpad struktury osobowości
stępienie uczuciowe
rozkojarzenie myślenia
autyzm i dereizm
4 x A : ambiwalencja
autyzm
afekt stępiały
asocjacyjne zaburzenia
KRYTERIA DIAGNOSTYCZNE
SCHNEIDERA
KRYTERIA I-RZĘDOWE:
odciąganie, nasyłanie, przesyłanie,
odsłanianie i ugłośnienie myśli
głosy - dyskutujące, komentujące, kłócące się
spostrzeżenia urojeniowe - oddziaływanie na ciało, uczucia, wolę.
SCHNEIDERA
KRYTERIA II-RZĘDOWE:
natłok myśli
poczucie zubożenia uczuciowego
zmiany nastroju
nagłe idee urojeniowe
inne zaburzenia postrzegania
WG. ICD-10
a/ echo myśli, nasyłanie i zabieranie myśli oraz odsłonięcie
myśli
b/ urojenia oddziaływania, wpływu, owładnięcia, spostrzeżenia urojeniowe
c/ głosy omamowe komentujące, dyskutujące, głosy pochodzące z różnych części ciała
d/ utrwalone urojenia innego rodzaju których treść jest
niedostosowana kulturowo i niemożliwa do zaistnienia
e/ utrwalone omamy z zakresu jakiegokolwiek zmysłu z towarzyszącymi zwiewnymi urojeniami bez treści afektywnej
WG. ICD-10
f/ przerwy lub wstawki w toku myślenia prowadzące do
rozkojarzenia lub niedostosowanych wypowiedzi, neologizmy
g/ zachowania katatoniczne – pobudzenie, zastyganie,
giętkość woskowa, negatywizm, mutyzm, osłupienie
h/ objawy negatywne – apatia, zubożenie wypowiedzi, spłycenie i niespójność reakcji emocjonalnych, społeczne wycofanie, izolacja
i/ znacząca jakościowa zmiana niektórych aspektów
indywidualnego zachowania.
WG. ICD-10
Należy rozpoznawać schizofrenię jeżeli co najmniej jeden objaw a/-d/ albo co najmniej dwa objawy e/-h/ są wyraźnie obecne przez
okres jednego miesiąca lub dłużej.
Nie należy rozpoznawać schizofrenii jeżeli liczne
są objawy depresyjne i/lub maniakalne.
Nie należy rozpoznawać schizofrenii jeżeli stwierdza się poważną chorobę mózgu, w przypadku zatrucia substancjami
psychoaktywnymi, w przypadku odstawienia ww.
substancji.
POSTACIE KLINICZNE WG. ICD-10
Paranoidalna F 20.0
Hebefreniczna F 20.1
Katatoniczna F 20.2
Niezróżnicowana F 20. 3
Rezydualna F 20. 5
Prosta F 20. 6
Innego rodzaju F 20. 8
Depresja poschizofreniczna F 20. 4
CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA
|
Schizofrenia |
paranoidalna 65% |
|
Schizofrenia |
katatoniczna 1,9% |
Schizofrenia hebefreniczna 0,5%
|
Schizofrenia |
niezróżnicowana |
1,3% |
|
Schizofrenia |
rezydualna 18% |
|
Schizofrenia prosta 1%
Depresja poschizofreniczna 0,8%
SCHIZOFRENIA PROSTA
Charakter wieloletni, przewlekły
początek powolny, podstępny, zazw. < 25 r.ż
wywiad od rodziny :
przestał radzić sobie w szkole
stał się obojętny wobec rodziny, kolegów, chłodny
uczuciowo,
przestał się interesować czymkolwiek, zatracił
życiowe ambicje
stał się samotnikiem
zaczął się dziwacznie ubierać, przestał dbać o swój
wygląd
zaczął wygłaszać dziwaczne poglądy
leniwy, niepunktualny
SCHIZOFRENIA PARANOIDALNA
ZABURZENIA
SPOSTRZEGANIA
omamy słuchowe
pseudohalucynacje
doznania cenestetyczne - z.Kandinski- Clerambault
brak poczucia choroby
ZABURZENIA
MYŚLENIA
omamy psychiczne : natłok myśli, podkradanie, nasyłanie, odciąganie myśli; hipnotyzowanie
urojenia : ksobne, prześladowcze, oddziaływania,
owładnięcia
SCHIZOFRENIA HEBEFRENICZNA
Początek w młodym wieku - często w okresie
pokwitania
zwykle nagły - jak „grom z jasnego nieba”
w obrazie dominują ostre zaburzenia
afektywne (całkowite niedostosowanie) życia emocjonalnego i uczuciowości wyższej
podniecenia psychoruchowego, zmienne
emocje
Cechy rozpadu struktury osobowości
odhamowanie zachowania
często puerylizm
* występuje : śmiech bez powodu, zachowanie
krnąbrne, kpiarskie, błazeńskie; brak poczu-
cia dystansu do przełożonych, rodziców, itp. Chory staje się nietaktowny, bezczelny, nachalny, gruboskórny, drażliwy. Bywa bezwstydny, bez ambicji; kary i groźby nie
robią na nim wrażenia. Mimika i ruchy są pełne patosu i przesady.
* rzadko mogą występować nielogiczne,
nieusystematyzowane omamy i urojenia
SCHIZOFRENIA KATATONICZNA
POSTAĆ HIPOKINE-
TYCZNA :
bradykineza
sztywna mimika
blady afekt
nastrój obojętny może przejść w :
osłupienie (stupor)
mutyzm
wygaśnięcie życia popędowego
POSTAĆ HIPERKI-
NETYCZNA :
pobudzenie,
agresja,
stereotypie ruchowe
- echolalia,
- echopraksja,
- echomimia,
neologizmy,persewe- racje
rozkojarzenie,
temp. ciała
czasami utrata świa-
domości
SCHIZOFRENIA NIEZRÓŻNICOWANA
Często jako rozpoznanie tymczasowe
Brak typowego zespołu
Niedostateczna przewaga któregokolwiek
ze składników obrazu klinicznego lub ich
duża zmienność
SCHIZOFRENIA REZYDUALNA
Spełnione ogólne kryteria schizofrenii w
przeszłości(obecnie nie występują)
W ciągu 12 ostatnich czterech miesięcy co
najmniej 4 objawy negatywne
SCHIZOFRENIA REZYDUALNA
Spowolnienie psychoruchowe lub
niedostateczna aktywność
Spłycenie lub zblednięcie afektu
Bierność i brak inicjatywy
Zubożenie ilości albo treści wypowiedzi
Słaba komunikacja niewerbalna(mimika, wzrok, postawa ciała, modulacja głosu)
Słabość pełnienia ról społecznych, troski o
swoje sprawy
DEPRESJA POSCHIZOFRENICZNA
1. Osobna jednostka czy pozostałość
schizofrenii?
2. Spełnione ogólne kryteria dla schizofrenii w
przeszłości, obecnie nie występują.
3. Przez ostatnie 12 m-cy co najmniej cztery z
objawów :
aktywności lub spowolnienie
psychoruchowe
stępienie afektu
bierność i brak inicjatywy
niedostatek ilości lub treści wypowiedzi
słabe funkcjonowanie społeczne i dbanie o
siebie
uboga komunikacja pozawerbalna, mimika
twarzy, modulacja głosu itp
ZAPAMIĘTAJ !
1. SCHIZOFRENIA PARANOIDALNA =
ZABURZENIA SPOSTRZEGANIA I
MYŚLENIA
2. SCHIZOFRENIA KATATONICZNA = ZABURZENIA NAPĘDU PSYCHOMOTO- RYCZNEGO
3. SCHIZOFRENIA HEBEFRENICZNA =
ZABURZENIA UCZUCIOWOŚCI WYŻSZEJ
I WYRAŻANIA EMOCJI
LECZENIE
Wszechstronne
Wytrwałe
Indywidualne
LECZENIE
Leczenie intensywne - najczęściej
szpitalne, cel : eliminacja ostrych lub
zaostrzających się zaburzeń
Leczenie podtrzymujące w okresach remisji - zazw. ambulatoryjne, na oddziale dziennym lub w dziennych domach samopomocy
Rehabilitacja objawów rezydualnych - gł. terapia społeczna, rzadziej psychoterapia. Cel
: tworzenie warunków do poprawy
funkcjonowania życiowego chorych
ELEKTROWSTRZĄSY
Ostre stany katatoniczne
- Bezpośrednie zagrożenie życia
Schizofrenia lekooporna
Stany depresji z myślami „s”
Złośliwy zespół poneuroleptyczny
LECZENIE
Czas podawania leku:
- Pierwszy epizod zachorowania 1-2 lata
- Drugi i kolejne epizody zachorowania do 5 lat
- W sytuacji wielokrotnych nawrotów,
zwłaszcza ze znacznym poziomem zaburzeń zachowania podawanie leków bezterminowo
- Dawka podtrzymująca powinna wynosić około
2/3-1/2 dawki optymalnej ( dawka dająca poprawę)
SKUTECZNOŚĆ LECZENIA
Całkowita remisja jedynie w 40 %
Częściowa poprawa 30 %
Pozostali pacjenci niedostateczny efekt
leczenia
LPP w I epizodzie leczenia nieskuteczne w 15-
20% terapii, w kolejnych zaostrzeniach
wzrost nieskuteczności do 30-60%
SKUTECZNOŚĆ LECZENIA
Odpowiedni dobór leku
- Nie każdy lek jest odpowiedni dla każdego pacjenta ( obraz chorobowy, obciążenia internistyczne, wcześniejsze skuteczność)
Właściwa postać i dawka
- ( stosowanie dawek zbyt małych lub zbyt
wysokich, szybki, wolny metabolizm,
interakcje lekowe), można oznaczać poziomy leków we krwi
SKUTECZNOŚĆ LECZENIA
Czas stosowania
- wymagana cierpliwość ( niektóre leki rozwijają
swoje działanie po dłuższym okresie czasu, nawet powyżej 2 miesięcy)
Współpraca chorego
Środowisko leczenia
WSPÓŁPRACA CHOREGO
Świadoma współpraca
Przestrzeganie zaleceń lub świadoma
zgoda
Brak współpracy
WSPÓŁPRACA CHOREGO
Brak współpracy skutkuje:
- odrzuceniem leczenia
- przerwaniem
- leczeniem niesystematycznym
- leczeniem niewłaściwym (przesadnym)
WSPÓŁPRACA CHOREGO
Brak współpracy w odniesieniu do LPP
wynosi:
- Ogólnie 10-50%
- Chorzy hospitalizowani 10-20%
- Leki w formie depot 15-20%
- Oddziały dzienne 30-40%
- Leczenie ambulatoryjne 40-50%
PSYCHOTERAPIA
1. Behawioralno-poznawcza
2. Społeczna
3. Rodzinna
TERAPIA BEHAWIORALNO -
POZNAWCZA
1. Tworzenie warunków udziału w terapii
2. Zmniejszanie bezradności wobec
przewlekłych obj. psychotycznych
- konfrontacja z urojeniami
- strategie radzenia sobie z głosami
3.Rozpoznanie niefunkcjonalnych strategii radzenia sobie i wypracowanie nowych wzorców
TERAPIA SPOŁECZNA
Trudności społeczne charakterystyczne dla
osób z M.B:
- ograniczenie kompetencji społecznej ( brak
zdolności rozwiązywania prostych i złożonych
zadań społecznych np.: nawiązywanie kontaktu
wzrokowego, dyskusja z lekarzem odnośnie
dawki leków)
TERAPIA SPOŁECZNA
Trudności społeczne charakterystyczne dla
osób z M.B:
- niedostateczne oparcie społeczne ( niedostosowanie, brak związków z innymi ludźmi, instytucjami społecznymi mogącymi
świadczyć różne formy pomocy: emocjonalnej,
duchowej, materialnej, prawnej, zdrowotnej)
TERAPIA SPOŁECZNA - METODY
1.Wzmacnianie kompetencji
- |
psychoedukacja |
|
- |
trening umiejętności |
społecznych |
2.Rozszerzanie oparcia
- różnorodne interwencje socjalne
- rozszerzanie oparcia w rodzinie
- odpowiednie miejsca pracy( warsztaty terapii,
m-ca pracy chronione, pomoc na otwartym
rynku pracy)
PRZEBIEG CHOROBY
POCZĄTEK: ostry, rzekomonerwicowy, powolny,
paragnomen.
ROZWÓJ PSYCHOZY:
Przebieg ciągły
Przebieg epizodyczny z postępującym deficytem
Przebieg epizodyczny ze stabilnym deficytem
Przebieg epizodyczny remitujący
Niepełna remisja
Pełna remisja
ZEJŚCIE.
CZYNNIKI KORZYSTNE
ROKOWNICZO
nagły, ostry początek,
wyraźne czynniki wyzwalające,
dobre społeczne przystosowanie przed chorobą,
towarzyszące zaburzenia nastroju,
napięcie afektu,
przewaga objawów pozytywnych,
lęk, wrogość,
postać paranoidalna i katatoniczna.
CZYNNIKI ROKOWNICZO
NIEKORZYSTNE
podstępny, powolny początek,
obciążenie rodzinne chorobą,
obecność miękkich objawów neurologicznych,
przewaga objawów negatywnych,
brak wyraźnych emocji i zmian nastroju,
obciążony wywiad okołoporodowy,
nasilona postawa autystyczna.
ROKOWANIE
Fatalizm i pesymizm terapeutyczny wywodzący się
z koncepcji Eugena Kraeplina- dementia praecox.
Schizophreniae paradoxalis socialiter faustae
Eugeniusza Brzezickiego- korzystna zmiana osobowości z punktu widzenia rozwoju jednostki i jej środowiska.
Schizofrenia jako zaburzenie polegające na „wypaleniu” uczuć wynikające ze szczególnej wrażliwości (model metabolizmu informacyjnego) Antoniego Kępińskiego.
WSPÓŁZACHOROWALNOŚĆ
Częste współwystępowanie schizofrenii i chorób
somatycznych.
Większe ryzyko chorób układu krążenia oraz większa
podatność na infekcje.
Częstsze występowanie drobnych anomalii rozwojowych,
np.: wysoko sklepionego podniebienia, zmarszczki nakątnej; a także zaburzeń genetycznych lub idiopatycznych: ch. trzewna, zwapnienie zwojów podstawy, torbiele przegrody, zespół Marfana.
ŚMIERTELNOŚĆ
Wyższa niż w populacji ogólnej.
Wyższa u mężczyzn niż u kobiet.
Główna przyczyna - SAMOBÓJSTWA (ryzyko samobójstwa 10 %).
Czynniki potęgujące ryzyko samobójstw:
młody wiek
płeć męska
przebieg z wieloma nawrotami i remisjami
świadomość ww. niekorzystnego przebiegu
utrata wiary w skuteczność leczenia
większe ryzyko związane z objawami pozytywnymi niż
negatywnymi.
PODSTAWY KONTAKTU Z PACJENTEM
CHORYM NA SCHIZOFRENIĘ
KONCEPCJE CHOROBY - KONCEPCJE
POSTĘPOWANIA
Schizofrenia jako postępująca choroba
mózgu – poszukiwanie adekwatnych, to znaczy mających ten sam charakter, co toczący się proces lub jego przyczyny,
metod zwalczania choroby i jej następstw.
Rozumienie schizofrenii jako „organicznej
choroby mózgu” przeciwstawiane jest
kompleksowo uwarunkowanemu zaburzeniu rozwojowemu. Podatność na schizofrenię jest tu jedynie potencjalnością, a wystąpienie ostrego epizodu należy wiązać z obecnością stresu.
KONCEPCJE CHOROBY - KONCEPCJE
POSTĘPOWANIA
Radykalne, skrajne postrzeganie schizofrenii jako
choroby uwarunkowanej wyłącznie biologicznie lub
wyłącznie psychogennie, należy do rzadkości.
Najbardziej uznane modele choroby łączą komponenty z obydwu grup trafnie rezygnując z odrębności biologicznej i psychicznej.
KONCEPCJE CHOROBY - KONCEPCJE
POSTĘPOWANIA
Rola lekarza prowadzącego chorego na
schizofrenię polega na:
właściwym dobraniu i monitorowaniu leczenia
farmakologicznego,
psychoterapeutycznej interwencji w biologicznie
uwarunkowaną wrażliwość.
CELE ODDZIAŁYWANIA
PSYCHOTERAPETYCZNEGO
Podtrzymywanie kontaktu z chorym człowiekiem
Dostarczanie mu pozytywnych doświadczeń i informacji ułatwiających przezwyciężenie kryzysu, jakim jest choroba
Wzmacnianie poczucia siebie, własnej
tożsamości
(Wciórka 2002)
CELE ODDZIAŁYWANIA
PSYCHOTERAPETYCZNEGO cd
Korygowanie nieadekwatnych wzorców
przeżywania i zachowania
Ćwiczenie bezpiecznych sposobów
porozumiewania się z otoczeniem i uzyskiwania
jego oparcia
Ćwiczenie specyficznych umiejętności radzenia
sobie w praktycznych sytuacjach
(Wciórka 2002)