materiały psych AON osobowosc

OSOBOWOŚĆ



Koncepcje



osobowość



to wewnętrzny system regulacji pozwalający na adaptację i wewnętrzną integrację



myśli, uczuć i zachowania w określonym środowisku w wymiarze czasowym (poczucie



stabilności). Jest to zespół względnie trwałych cech lub dyspozycji psychicznych jednostki,



różniących ją od innych jednostek.



Osobowość – stosunkowo stałe cechy, dyspozycje czy właściwości jednostki, które



nadają względną spójność jej zachowaniu.



Osobowość jest także definiowana jako charakterystyczny, względnie stały sposób



reagowania jednostki na środowisko społeczno-przyrodnicze, a także sposób wchodzenia z



nim w interakcje.



Koncepcje osobowości nurtu:



dynamicznego,



humanistycznego,



behawioralnego,



poznawczego,



systemowego.



Dynamiczne zakładają istnienie w osobowości mechanizmów o charakterze sił



dynamicznych (popędy, potrzeby), które warunkują zachowanie się jednostki



Freud wyróżnił następujące poziomy świadomości:



świadomość – zjawiska, z których w pełni zdajemy sobie sprawę



przedświadomość – zjawiska, z których możemy zdać sobie sprawę gdy się nimi



zajmiemy



nieświadomość – zjawiska, z których nie zdajemy sobie sprawy i nie możemy zdać



sobie sprawy poza wyjątkowymi okolicznościami (np. psychoanaliza)





W ramach tzw. strukturalnego modelu osobowości Freud wyróżnia:



Id - źródło energii, w ścisłym powiązaniu z procesami



fizjologicznymi, „wewnętrzny świat subiektywnych doznań”, nie posiada wiedzy o



obiektywnej rzeczywistości; kieruje się zasadą przyjemności.



Ego – część kierująca się zasadą rzeczywistości, myślenie realistyczne:



planowanie, sprawdzanie rzeczywistości, cele – utrzymanie jednostki przy życiu i



zapewnienie reprodukcji.



Superego – część „moralna”, funkcje: hamowanie impulsów id, przede wszystkim



seksualnych i agresywnych, wpływ na ego w kierunku zastępowania celów realistycznych



celami moralnymi.



mechanizmy obronne ego



To sposoby, jakie ego wykorzystuje w celu zmniejszenia nacisku lęku (wynikającego z przytłoczenia



zbyt silną stymulacją, nad którą nie potrafi zapanować).



Lęk realistyczny dotyczy według Freuda rzeczywistych zagrożeń istniejących w



świecie zewnętrznym



lęk neurotyczny - kary za uwolnienie się popędów spod kontroli



lęk moralny to lęk przed własnym sumieniem



(zał. Tab. Art..)



i terapia



Humanistyczne (Rogers, Maslow, Perls)



przekonanie o potencjalnych pozytywnych możliwościach człowieka, które powinien



realizować - rozpoznawać i urzeczywistniać



Pojęcia: (bezwarunkowa) samooakceptacja i samorealizacja



Gł założenie koncepcji:



Samoakceptacja i samorealizacja wymagają od człowieka pozostawania w kontakcie z



własnym doświadczeniem. Oznacza ono skoncentrowanie się na świadomym doświadczaniu



zdarzeń wewnętrznych i zewnętrznych tu i teraz, czyli w chwili obecnej. Relacje osobowości



ze światem nawiązywane są przez system sensoryczno - motoryczny. Odpowiada on za



odczuwanie, świadomość własnego ciała i własnych potrzeb. Umożliwia ich realizację,



czyli działanie. W przekształcaniu odczuć w działanie pośredniczą emocje. Zablokowanie



odczuwania lub / i wyrażania emocji hamuje działanie. Nie uwolniona energia staje się



źródłem chronicznego napięcia. Jednostka kieruje działanie przeciwko sobie - co określane



jest jako implozja. Poprzedza ją impas.



— … i terapia



Behawioralna (Skinner, Pawłow)



Osobowość to zbiór wzorców zachowania (Skinner)



Zachowanie wynika z doświadczanych kar i nagród ze strony otoczenia. Jest reakcją



wyuczoną.



Jednostka uczy się określonych zachowań (reakcji) poprzez:



warunkowanie klasyczne



warunkowanie instrumentalne (sprawcze)



modelowanie.



Warunkowanie klasyczne to proces, w którym do czynienia mamy z bodźcem



warunkowym, bodźcem bezwarunkowym i reakcją bezwarunkową. Początkowo neutralny



bodziec - warunkowy, poprzez ciągłe występowanie w parze z bodźcem bezwarunkowym -



wywołującym reakcję, osiąga zdolność wywoływania reakcji, która występowała na początku



tylko wobec bodźca bezwarunkowego



Skinner interesował się przede wszystkim reakcjami wytwarzanymi (pod nieobecność



jakiegokolwiek wyzwalającego je bodźca) – sprawczymi a nie jedynie wywołanymi



(reaktywnymi).



Procesy uczenia się obecne przy tym to kojarzenie lub powiązanie reakcji ze



zdarzeniami w środowisku.



Podstawą procedury warunkowania instrumentalnego jest kontrola zachowania za



pomocą kar i nagród, główną rolę odgrywają tu wzmocnienia pozytywne (np. pieniądze,



jedzenie, pochwała), ale także wzmocnienia związane z uniknięciem kary (przykrości).



Prawdopodobieństwo ponownego wystąpienia danej reakcji sprawczej wzrasta jeśli następuje po



niej bodziec wzmacniający.



Mamy w tej koncepcji do czynienia z : bodźcem różnicującym, reakcją instrumentalną



i bodźcem wzmacniającym. Bodźcem różnicującym, inaczej dyskryminacyjnym jest



sygnał - zapowiedź określonego zachowania. Reakcją instrumentalną jest konkretne



zachowanie człowieka następujące pod wpływem bodźca różnicującego. Bodziec



wzmacniający (pozytywny lub negatywny) to zdarzenie - doświadczenie następujące



w wyniku reakcji instrumentalnej. Zmniejsza lub zwiększa ono prawdopodobieństwo



powtórzenia, jej powtórnego wystąpienia. Przykład: ktoś czuje zapach ryby. Zapach



jest bodźcem różnicującym, który prowadzi do reakcji instrumentalnej - konsumpcji.



Doświadczenie smacznego posiłku jest bodźcem wzmacniającym - pozytywnym. Dana osoba



prawdopodobnie w przyszłości będzie chciała zjeść rybę.



Modelowanie to proces, w którym do czynienia mamy z obserwowaniem i



naśladowaniem zachowania innych osób



i terapia



Poznawczy (Beck, Ellis)



funkcjonowanie człowieka wynika z przekonań, które ma o sobie samym i o świecie



rzeczywistość sama w sobie jest tak naprawdę neutralna, to człowiek nadaje jej



znaczenie - opiniuje, wartościuje



zaburzone funkcjonowanie człowieka wynika z negatywnych przekonań, oczekiwań i



ocen



.i terapia



Systemowa (Satir)



istotną rolę w rozwoju i funkcjonowaniu osobowości według podejścia systemowego



odgrywa rodzina rozumiana jako system



system to zbiór elementów wraz ze stosunkami, relacjami zachodzącymi między nimi



Pojęcia: podsystemy, granice, dystans między poszczególnymi członkami



DWIE GŁOWNE LINIE WSPÓŁCZESNEJ PSYCHOLOGII OSOBOWOŚCI





OSOBOWOŚĆ JAKO UKŁAD DYSPOZYCJI (analogicznie do inteligencji, jako systemu



uzdolnień)





Cecha (czynnik) jako podstawowy składnik opisu osobowości. Założenie międzysytuacyjnej i



temporalnej spójności (stałości) zachowania. Zainteresowanie dyspozycjami.





(dziedziny: teoria różnic indywidualnych, temperamentu, czynnikowe podejście do



osobowości).





OSOBOWOŚĆ JAKO SYSTEM MECHANIZMÓW PSYCHOLOGICZNYCH



(PODEJŚCIE SPOŁECZNO-POZNAWCZE [geneza: psychoanaliza, podejście



fenomenologiczne, poznawcze podejście do człowieka]







Skupia się na:





- dynamicznej zmienności zachowania;



- wyjaśnianiu tej zmienności w kategoriach wewnętrznych procesów afektywno-

motywacyjnych i poznawczych;



- poszukiwaniu źródeł personalnej integracji zachowania;



- analizie funkcji jaką pełni zachowanie i sterujące nim mechanizmy.







GŁÓWNE POJĘCIA:





OBRAZ SAMEGO SIEBIE: podstawowe źródło integracji zachowania na poziomie osoby





Uczucia, myśli i zachowania są "czyjeś", wyrażają



punkt widzenia osoby na rzeczywistość (W. James).



Podejście klasyczne: obraz "ja" jako całościowa reprezentacja fizycznych,





psychologicznych i społecznych właściwości siebie.





- dynamiczna zmienność roboczych reprezentacji siebie;



- motywacyjne funkcje "ja";



Podejście współczesne: "ja" w działaniu.



- "ja" w interakcji społecznej (np. "ja" publiczne, zjawisko autoprezentacji);



- wpływ "ja" na przetwarzanie informacji (np. porównania społeczne, atrybucje, itp).







PROCESY KONTROLI I SAMOREGULACJI: człowiek jako "byt sprawczy". Jednostka nie



tylko nosi pewien wewnętrzny wizerunek siebie, ale i stara się wywrzeć pożądany przez



siebie wpływ na bieg zdarzeń.











DWIE GŁOWNE LINIE WSPÓŁCZESNEJ PSYCHOLOGII OSOBOWOŚCI



OSOBOWOŚĆ JAKO UKŁAD DYSPOZYCJI (analogicznie do inteligencji, jako



systemu uzdolnień)



Cecha (czynnik) jako podstawowy składnik opisu osobowości. Założenie



międzysytuacyjnej i temporalnej spójności (stałości) zachowania. Zainteresowanie



dyspozycjami.



(dziedziny: teoria różnic indywidualnych, temperamentu, czynnikowe podejście do



osobowości).



OSOBOWOŚĆ JAKO SYSTEM MECHANIZMÓW PSYCHOLOGICZNYCH



(PODEJŚCIE SPOŁECZNO-POZNAWCZE [geneza: psychoanaliza, podejście



fenomenologiczne, poznawcze podejście do człowieka]





Skupia się na:



- dynamicznej zmienności zachowania;



- wyjaśnianiu tej zmienności w kategoriach wewnętrznych procesów afektywno-

motywacyjnych i poznawczych;



- poszukiwaniu źródeł personalnej integracji zachowania;



- analizie funkcji jaką pełni zachowanie i sterujące nim mechanizmy.



GŁÓWNE POJĘCIA:





OBRAZ SAMEGO SIEBIE: podstawowe źródło integracji zachowania na poziomie



osoby



Uczucia, myśli i zachowania są "czyjeś", wyrażają



punkt widzenia osoby na rzeczywistość (W. James).



Podejście klasyczne: obraz "ja" jako całościowa reprezentacja fizycznych,



psychologicznych i społecznych właściwości siebie.



Podejście współczesne: "ja" w działaniu.



- dynamiczna zmienność roboczych reprezentacji siebie;



- motywacyjne funkcje "ja";



- "ja" w interakcji społecznej (np. "ja" publiczne, zjawisko autoprezentacji);



- wpływ "ja" na przetwarzanie informacji (np. porównania społeczne, atrybucje, itp).





PROCESY KONTROLI I SAMOREGULACJI: człowiek jako "byt sprawczy".



Jednostka nie tylko nosi pewien wewnętrzny wizerunek siebie, ale i stara się wywrzeć



pożądany przez siebie wpływ na bieg zdarzeń.



OSOBOWOŚĆ JAKO SYSTEM MECHANIZMÓW PSYCHOLOGICZNYCH



(PODEJŚCIE SPOŁECZNO-POZNAWCZE [geneza: psychoanaliza, podejście



fenomenologiczne, poznawcze podejście do człowieka]





Skupia się na:



- dynamicznej zmienności zachowania;



- wyjaśnianiu tej zmienności w kategoriach wewnętrznych procesów afektywno-

motywacyjnych i poznawczych;



- poszukiwaniu źródeł personalnej integracji zachowania;



- analizie funkcji jaką pełni zachowanie i sterujące nim mechanizmy.





GŁÓWNE POJĘCIA:



OBRAZ SAMEGO SIEBIE: podstawowe źródło integracji zachowania na poziomie



osoby



Uczucia, myśli i zachowania są "czyjeś", wyrażają



punkt widzenia osoby na rzeczywistość (W. James).



Podejście klasyczne: obraz "ja" jako całościowa reprezentacja fizycznych,



psychologicznych i społecznych właściwości siebie.



Podejście współczesne: "ja" w działaniu.



- dynamiczna zmienność roboczych reprezentacji siebie;



- motywacyjne funkcje "ja";



- "ja" w interakcji społecznej (np. "ja" publiczne, zjawisko autoprezentacji);



- wpływ "ja" na przetwarzanie informacji (np. porównania społeczne, atrybucje, itp).



PROCESY KONTROLI I SAMOREGULACJI: człowiek jako "byt sprawczy".



Jednostka nie tylko nosi pewien wewnętrzny wizerunek siebie, ale i stara się wywrzeć



pożądany przez siebie wpływ na bieg zdarzeń.


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
materiały psych AON proces psychologiczny psychiczny
Psych sportu osobowość
materiały2014 ZO W4 osobowość
materiały2014 ZO W4 osobowość
Psych sportu osobowość
Wstęp do psychopatologii zaburzenia osobowosci materiały
OSOBOWPRAWNA, Materiały ze strony Zakładu
Kwestionariusz osobowy dla pracownika, rachunkowość, rachunkowość - materiały
Interpretacja czynnikowa CPQ, psychologia, studia psychologia, semestr V, materiały gmail, Brachowic
TEMPERAMENT OSOBOWOSC, ^v^ UCZELNIA ^v^, ^v^ Pedagogika, promocja zdrowia z arteterapią i socjoterap
psych osobowosci wykl 7 i 8 opracowany, Psychologia Osobowości
Informacja dotyczaca przywozu z zagranicy samochodow osobowych, agent celny materiały, agent.celny
instrukcja kontroli ruchu osobowo-materiałowego, CZYTELNIA, Licencja Pracownika Ochrony-Różne dokume
Układy Bezpieczeństwa Biernego W Samochodach Osobowych, STUDIA - Kierunek Transport, STOPIEŃ I, MATE
Poglądy polskich psychologów i pedagogów na osobowość nauczyciela, metodyka, psych- ped
szkolyikierunki, Kierunki psych. klin. materiały uzupełniajace do egzaminu
pytania Oles psych-osobowosci, Psychologia Osobowości