mikroaberacje chromosomowe, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin


MIKROABERRACJE:(zespoły genów sąsiadujących)

-delecje, duplikacje kilku genów, których loci leżą w pobliżu siebie.

Patologia różnych oddal. Od siebie narządów i układów.

-diagnotyka: chromosomy o wysokiej rozdzielczości prążków, molekularna- PCR, FISH; brak aktywności, ekspresji genów.

  1. Zespół Pradera-Willego(PWS)

podłoże gen.:

-delecja krótkich ramion chr.15: -mikrodelecja del. 15q11-13 (50%)

-del. różnej wielkości 15q (25%)

-matczyna disomia uniparentalna(25%)

-chromosom z del jest zawsze poch.ojcowskiego,

-zaburzenie Imprintingu w gametogenezie ojcowskiej, brak czynnego materiału ojcowskiego

15q11-q13; matczyny wzorzec Imprint. który prawdopod. przytłumia ekspresję genów PWS(2-4 geny)

częstość: 1:25000

ryzyko powtórzenia: b.niskie w przyp. delecji, wyższe gdy matczyna UDP lub zaburz. Imprint.( ryzyko empir kolejn.wystap. ok.1,6%)

badania: rutynowe cytogenet. na poz. chromos. prometafazalnych

fenotyp:

-noworodkowa hipotonia mięśniowa

-słaby odruch połykania i trudn. w spożyw. pokarmów

-trudn.w oddychaniu, zmniejsz.ruchliwosć także w życiu płod.

-w późniejszym dzieciństwie nadm.łaknienie i otyłość

-twarz płaska, z uniesioną namiotow.górną wargą, szpary powiek.kształt migdałowaty,

-małe dłonie i stopy, niski wzrost, słaby przyrost zarostu i wagi

-wąski wymiar międzyskroniowy, zez zbieżny

-hypogonadyzm, wnętrostwo

-niedorozwój umysłowy, IQ 20-80, srednio 50

-krótki okres przezycia, diagn.prenatalna nie jest możliwa

  1. Zespół Angelmana(AS)(happy puppet syndrome)

podł.gen.:

-del. 15q11-q13 w chromos. matczynym-70%

-disomia unipar.ojcowska 2-3%

-zaburz.imprintingu

-ojcowski wzorzec impr.przytłumiaj. ekspresję genu AS

-monogenowe A, D >20% modyfik. przez imprinting; gen: liazy ubikwityny 3A UBE 3A; brak połączenia ubikwityna-białko, zaburz.funkcji rozwij.się mózgu(ataksja móżdżkowa)

ryzyko powt: małe w przyp.del de novo

fenotyp:

-symertyczne ataktyczne ruchy,zaburz.poruszania się, gwałtowne ruchy nie uzasadn.sytuacja

-napady smiechu,dysmorfia twarzy, zaczerw.policzki(zesp.śmiejacej kukiełki)

-opóźnienie rozwoju(cięższe niż w zesp.P-W), bardzo słaby rozwój mowy,

  1. Zesp.aniridia- guz Wilmsa(nephroblastoma,)

-najcześciej wyst.we wczes. dzieciństwie jako charakt.histopatolog.masa w obrębie nerki

-częst.występ. 1 na 10.000, najcz.postać sporadyczna, 1% rodzinnie(dziedz.A,D), najcz. obustr.

-mikrodel.w chrom. 11p13[del. (11)(p13)] - wrodzony brak tęczówki, malformacje ukł. mocz-płc., opóźnienie wzrostu i rozw.psych.; zespół WAGR: W=guz Wilmsa(WT1), A=aniridia(PAX6), G=genital anomalies, wnętrostwo,obojn., R=retardation-niedorozwój umysłowy,fizyczny.

4. Zesp. Beckwith-Wiedemann

-częstość: 1:14000

-duplikacja chromos. 11p15(bardzo ciężkie objawy); w części rodzin zaobserw. dziedziczenie A,D o zmiennej ekspresji.

-jeśli rodzice są zdrowi to ryzyko ponown.wyst. u potomstwa małe, a diagnost. prenatalna pol.na przeprowadz. Serii dokł.badań USG płodu

-EMG: E=exomphalos (wytrzewienie)-braki w przedniej ścianie brzusznej(przepukl.pępowin.)

M=macroglossia (90%)

G=gigantyzm

-wcześniactwo, -wielowodzie,-rowki płatków usznych oraz przerost połowiczy ciała, -duża masa urodzeniowa, -noworodkowa hipoglikemia-gen insuliny!(może być przczyną upośledzenia umysłowego), -guzy nowotworowe głównie guz Wilmsa, hepatoblastoma, rhabdomyosarcoma, i guz kory nadnerczy(dlatego konieczne jest monitor.USG brzucha w pierwsz.3latach życia!), -mikrocefalia,-wisceromegalia,transpozycja, -wady serca,nerek,narz.płc.,-niedorozwój umysłowy

*reg. piętnowanie (drobne różnice w zależ. czy poch.od ojca czy od matki)

  1. Zesp. Di Georga

-u 10-15% widoczne są mikrodelecje [del.(22)(q11.2); u pozost.istnienie del można wykazać przy użyciu sond DNA, del mogą być pochodz.matczynego lub ojcowskiego(brak dowodów na istn.napięt-nowania genomowego w tym regionie)

-obj.klin.: spadek ruchl.płodu, drgawki u noworodka związ. z niedoczynnością przytarczyc(agenezja, aplazja, hipoplazja), noworodkowa śpiączka hipokalcemiczna, nawracajce infekcje wirusowe i grzybicze wtórne do aplazji lub hipoplazji grasicy, hiperteloryzm, skośne ustaw. Szpar powiek., krótka rynienka nosowa,micrognathio(mała żuchwa), rybie usta, nisko osadz.uszy, wady serca,głównych pni naczyn., brak przybier.na wadze

  1. Zesp. Wolfa-Hirschorna

-del krótkich ramion chr. 4 pary: 46,XX,4p-\46,XY,4p-

w niektórych przypadkach połączenie fragm.uszkodz., pozbawionych dystal. końców chr.4 pary prowadzi do utworzenia pierścienia 46,XXr4\46XY,r4

-objawy(widoczne bezp.po urodz.):niska mamsa urodz., małogłowie, poszerzenie nasady nosa, niedorozwój żuchwy, niedorozwój psychiczny i fiz.(obj.niestałe to zmarszczki nakątne, rozszczep podniebienia, niskie osadzenie małżowin usznych, wady serca)

przeżycie okr.niemowlęcego jest rzadkie.

  1. Zespół kociego krzyku- Cri du Chat

-delecja krótkich ramion chr.5 pary: 46,XX\XY , 5p-

-częstość: 1:50000-1:100000

-del może czasami wtórnie prowadzic do powst.pierścienia[46,XX,r5]

-w większości przypadków delecja powstaje de novo, a kariotypy rodzicielskie są prawidłowe

-czasem stwierdza się kariotyp z translokacją fragm.chr.5(gr B) przemieszcz.na jeden z chr.gr Club G

-u ok.20% stwierdza się występowanie zrównoważonej translokacji u rodziców, co może być przyczyną urodz.się w rodzinie kilku chorych dzieci

-najb.charakt.cechą zesp.jest płacz noworodka przypomin.miałczenie kota, +zniekształc.twarzoczaszki i nieprawidł.rozwój umysłowy. Cechy dysmorficzne głowy zmieniają się w zależn.od wieku , u niemowlęcia:małogłowie, okrągła twarz, szeroko rozst.oczy, zmarszczki nakątne, zez zbieżny, niedor.żuchwy, uszy małe, nisko osadz.o prawidł.budowie, rozw.psychomotor.opóźniony, śmiertelność mała.

ZESPOŁY ZABURZEŃ CHROMOSOMÓW PŁCIOWYCH

1.Zespół Turnera

-częstość wyst.: 1:5000 urodzeń dziewczynek.(w momencie poczęcia jest większa ale 99% ulega poronieniu samoistnemu.)

-etiologia: monosomia chromos.X może być wynikiem braku rozdziału chromatyd u któregoś z rodziców. (w80% obecny jest chr.X od matki co oznacza ze błąd nastąpił w trakcie spermatogenezy lub po zapłodnieniu.

Kariotypy: monosomia chromosomu X :45,X (50%)

mozaikowość:45,X/46,XX 45X/46,XY

izochromosom długich ramion X: 46,X,i(Xq)

chromosom pierścieniowy 46,X,r(X)

delecję ramion krótkich jednego z chromosomów X: 46,X,del(Xp)

translokacja: 46,X,t(X;autosom)

-del krótkich ramion chr.X jest związ.. z fenotypem zesp.Turnera, a del.tylko ramion długich X prowadzą do wystąpienia pasm łącznotk. W miejsce jajników, bez towarzyszących cech dysmorfii.

-u 4% pacj.stwierdza się mozaik. z drugą linią kom. zawier.chr.Y-u tych pacjentek istn.podwyższone ryzyko do 20%, ze dojdzie do rozw. gonadoblastoma! stąd zalecane jest na ogół usunięcie gonad,gdyż mogą zazłośliwieć. Należy poszukać jąder jeśli jest chr.Y-bezwzględne wskaz.do laparoskopii!!

-ryzyko ponownego wystapienia zesp.nie jest większe od ryzyka populacyjnego

-fenotyp:

-okres noworodkowy-obrzęk limfatyczny dłoni i stóp(guzy limfogeniczne) i nadmiar skóry w okol.karku

-okr.przedszk./szkolny-opóźnienie wzrostu-Rtg!

-klatka piersiowa szeroka, brodawki szeroko rozstawione, linia owłosienia na karku niska, szyja płetwiasta, zwiększone kąt między osią ramienia i przedramienia, czwarte kości śródręcza krótkie., często hipoplazja płytek paznokciowych, znamiona barwnikowe na skórze

-okr.dojrzew.,2 podst. cechy fenotypowe:niski wzrost i pierwotny brak miesiączki!

-hipoganadyzm hipergonadotropinowy (zamiast jajników pasma łącznotkank.), nie ma cyklu miesięcz., kobiety są bezpłodne, nie ma estrogenów-brak sprzężenia zwrotnego(-), gonadotropiny dział.na jajniki ale ich nie ma,

-zagrożenia:wady serca(koartykacja aorty i otwór w przegr.międzyprzeds.),nerek, zwiększ.ryzyko nowotworu w mozaice z chr.Y; chor. Crohna, krwawienia żoł.-jelit., osteoporoza

-intelekt i długość życia są w normie

-leczenie przez podawanie horm.wzrostu przed 10r.ż.; estrogeny/progesteron- w celu pojaw. Się drugorzęd.cech płciowych i poj. się miesiączki., chirirgiczne w przyp.wad serca itp.

2. Zespół Klinefeltera 47,XXY

-częstość: 1:1000 urodzeń chł. Ale ryzyko zwiększa się wraz z wiekiem matki.

-etiologia i kariotypy: -dodatk.chr.X w 56% pochodzi od matki (w wyniku nondysjunkcji podczas 1 lub 2 podz.mejotycz.), a w 44% od ojca(gdy w 1 podz.mejot. powst. Plemniki XY); rzadziej wyst.błąd w mitozie po zapłodnieniu.

15% to mozaiki: 47,XXY/46,XY ; polisomie powodują zaburzenia umysłowe: 48,XXXY, 49,XXXXY, etc.

Fenotyp:-od całk. prawidł.do obojnactwa, wzrost od niskiego do wysokiego, tusza od szczupłych do otyłych, ginekomastia u 1/3 pacj. ;eunuchoidalna bud. ciała, dodatk.wady dysmorficzne(twarzy, narz.wewn., w kilku przyp.niedorozwój umysł., ale nie jest to cecha tego zespołu!)

Czasami fenotyp jest prawidłowy, ale może być niepłodność, -hipogonadyzm hipergonadotropinowy, stos.górnej połowy ciała do dolnej nieproporcj. mały,może wyst.skrzywienie boczne kręgosł., cukrzyca.

- terapia testosteronem od wczesnego wieku młodzieńcz.poprawia rozwój wtórnych cech płciowych, lecz niepłodność jest obj.stałym poza przypadkami mozaikowości.

3. Zespół „superkobiety”

-kariotyp 47,XXX wyst. Z częst. 1:1000 urodzeń dziewcz.i na jego częstość wyst.ma wpływ wiek matki

przyczyna to nond.w 1 lub 2 podz.mejot.u matki, błąd w podziale mitot.po zapłodn. Lub brak rozdz.chromatyd w 2 podz.mejot. u mężcz.

cytogenetyka: 47,XXX; 48,XXXX; 49,XXXXX; kobiety mogą mieć samoistne poronienia

fenotyp prawidłowy lecz 15-25% ma cechy upośl.umysłowego w lekkim stopniu, wady serca, ¾ kobiet jest płodnych, (ryzyko posiad.córek$&,XXX lub synów 47,XXY teoret.50% ale praktyczne niewielkie)

4. Kobiety z kariotypem męskim:46,XY

=PSEUDOHERMAFRODYTYZM, ZESP. FEMINIZUJĄCYCH JĄDER, ZESP. NIEWRAŻLIWOŚCI NA ANDROGENY

-z dellecją regionu SRY(w chromos.Y)(wówczas rozwój nast.w kier.kobiecym, bo nie ma genu SR albo gdy następują jego mutacje.)

-Y prawidłowy-jądra-androgeny-ale brak wrażliwości tkanek na androgeny: receptor w tk.docel.nie odpowiada na androgeny- rozwój w kierunku żeńskim

-wygl.zewn.-brak owłosienia płciowego bo za to odp.androgeny, pierwotny brak miesiączki, brak owłosienia łonowego i pachowego, pochwa ślepo zakończona, endomatrium?; jądra w jamie brzusznej, które należy usunąć bo mogą zezłośliwie-dlatego musi być laparoskopia aby wykazac ich obecność,

-nie przekazujemy inform.w sposób bezpośreni gdyż może się to zakończyć samobójstwem!!!

-kobiety fenotypowo kobiece, o psychice kobiety, z pierwotnym brakiem mieiączki.

-leczenie:próba lecz.hormonalnego, chir.usunięcie jąder., operacja plas.pochwy

--zespól ten może być dziedzicz. Jako ceha reces. sprzężona z chr.X-chorują synowie matek nosicielek!!!

5.Dodatkowy chromosom Y

-częstośc:1:1000urodz.męskich, i nie zależy od wieku rodziców; w większ. płodność jest zachowana a u potomstwa prawidł.kariotypy,

- 47,XYY, 48,XYYY...

-47,XYY powstaje wskutek wytworzenia plemnika YY podczas 2 podz.mejot.u ojca lub nond.chr.Y po zapłodnieniu.

-zwiększenie agresywności, fenotyp prawidłowy- zwiększ. Cechy typowo męskie-agresja itp., IQ bywa niższy o 10-15, pacjenci zazwyczaj wysocy, może być niedorozwój zewn.cech płc. I zaburz.spermatogenezy

6. Mężczyźni 46,XX

-częstość 1:20000;

-etiologia:- translokacja części lub całego chr.Y na inny chr.: t(y;autosom); t(Y;X)

-utrata chr.Y we wczesnym okresie rozw.zarodka-„poronny” zesp. Klinefeltera(wyrównywanie trisomii);

-zesp.nadnerczowo-płc.

-niewielkie ryzyko powtórzeń

-cechy kliniczne są prawidł lub niedor.narz.płc.; pacjenci są niepłodni i wykaz.objawy endokrynologiczne zesp.Klin.; małe jądra, często IQ obniż.

-nie udziela się inform. O



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
zespol lamliwego chromosomu X, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
2. Aberracje chromosomowe, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
Mikroabberacje, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
zespol Wolfa-Hirschorna, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
hemochromatoza, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
GENETYKA KLINICZNA V - seminarium Genetyka zaburzen roznicow, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
mezczyzni 47, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
Miopatie mitochondrialne, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
zespol Noonan, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
GENETYKA wykład 1, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
badanie kariotypu- badanie cytogenetyczne, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
zespol Li Fraumeni, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
zespol Marfana, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
zespol Downa, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
genaetyka tematy, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
TERAPIA GENOWA, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
gielda z genetyki, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin
zespol Edwardsa, VI rok, Genetyka, Genetyka, Egzamin

więcej podobnych podstron