25.11.2006

KULTURA ARABSKA

Dom Beduina - wykonany z pasów, gęsto tkanych z wielbłądziej wełny, czarny, podtrzymywany na bazie konstrukcji składającej się z masztów. Namiot był doskonale przystosowany do warunków pustynnych, łatwy do rozłożenia (ok. godz.) - zajmowały się tym kobiety.

Podzielony był zasadniczo na dwie części - zaraz przy wejściu część dla mężczyzn, druga z tyłu za zasłoną dla kobiet (w zasłonie były liczne dziury - ułatwiały kobietom obserwację). W drugiej części skupiało się życie rodzinne.

Podłoga była wyłożona różnymi tkaninami i matami na których się spało - wykonane były z surowców pochodzenia zwierzęcego. Tkaniny miały tez charakter ozdobny.

Inne pomieszczenia (za częścią żeńską) to np. spiżarnia - zapasy i woda w skórzanych bukłakach, współcześnie lodówki podłączone do generatorów prądu.

Pożywienie - dawniej bardzo ubogie, podstawą były pochodne mleka wielbłądziego i koziego (sery), suszone i świeże daktyle lub inne owoce rosnące w oazach, placki z mąki zmieszanej z wodą (nubza), rzadko mięso. Główny posiłek jadany był wieczorem - np. prażony ryż lekko przyprószony tłuszczem.

Naczynia: māida - duża taca, którą stawiało się na nóżkach, coś w rodzaju stołu-naczynia, nie stosowano żadnych sztućców, do nabierania papek służył chleb.

Ubiór: długa koszula zawiązana w pasie, na wierzchu rodzaj płaszcza (abaya), w nocy zakładano nieprzemakalny płaszcz z wielbłądziej wełny, na głowie noszono kufiję (tzw. „arafatka”). Kobiety zakładały długa suknię a pod nią długie spodnie, na głowie długa chusta, ubierały też płaszcze. Twarze zasłaniały na początku ze względu na warunki klimatyczne (np. burza pustynna).

Status kobiety: przed islamem nie był wysoki, ale cieszyły się większą swobodą. Wynikało to z charakteru jej pracy - uprawa roli lub krzątanie się wokół namiotu.

Obowiązki: opieka nad dziećmi, gotowanie, rozbijanie namiotu, zaopatrywanie w wodę, zajmowały się też drobnym rzemiosłem (tkactwo, wyplatanie koszy). Rolą mężczyzny było utrzymanie rodziny.

Kobiety farbowały włosy henną, malowały oczy i usta antymonem, opuszki palców barwiły henną, na twarzach i rękach nosiły tatuaże - trwałość wynosiła kilka tygodni, były to głównie wzory geometryczne.

Beduini byli dumni ze swojej swobody, byli uważani za nośnik czystek arabskości, aktualnie postrzegani są w niektórych krajach jako przykład zacofania, próbowano ich na siłę zmieniać, co się oczywiście do końca nie udało.

Wierzenia przed islamem: sami Beduini nie dawali świadectwa żadnego kultu słownego, który przetrwałby do naszych czasów, jeśli już występowały jakieś ślady to bardzo rzadko w poezji, która i tak została „wyczyszczona” w czasach islamu. Beduini nigdy nie byli przesadnie wierzący, nie stworzyli bardzo skomplikowanej mitologii.

Więcej o wierzeniach mówią źródła obce - greckie (Herodot, który w V w. podróżował po krajach arabskich), Klaudiusz Ptolemeusz (II w. - podróżował po terenach Bliskiego Wschodu), dał świadectwo, że w miejscowości Makaraba (Mekka) znajdowała się świątynia (jedna z wielu) w której czczono ok. 360 bóstw arabskich.

Źródła arabskie: powstała Księga Bożków (autor Ibn Al-Kalabī - żył na przełomie VIII i IX w.) na temat systemu wierzeń w okresie beduińskim. Inne ważne źródło to Koran, który potępiał wierzenie w bożki.

Szatańskie wersety - poświęcono trzem boginiom: al-`Uzzā, al-Lāt, Manat:

al-`Uzzā - bardzo ważna bogini, jej symbolem była gołębica, kult zwiany był z okrucieństwem.

al-Lāt - bogini o bardzo starym rodowodzie, wspomina o niej Herodot, miała swoje sanktuarium w oazie Taif, była czczona pod postacią czarnej skały.

Manat - bogini przeznaczenia, opiekunka grobów, czczona pod postacią czarnego kamienia.

W przededniu islamu na teren półwyspu zaczęły docierać echa 2 religii - chrześcijaństwa i judaizmu. Hanifa - nie był wyznawcą żadnej z religii ale był zwolennikiem wiary w jednego Boga.

Język arabski: współcześnie jest oficjalny w Mauretanii, Maroku, Tunezji, Algierii, Libii, Egipcie, Sudanie, Syrii, Izraelu, Iraku, Jordanii, Kuwejcie, Libanie, Katarze, Zjednoczonych Emiratach Arabskich, Bahrajnie, Arabii Saudyjskiej, Jemenie, Omanie.

Classical written arabic - uznawany za język Koranu i najstarszej literatury, również oś współczesnego języka literatury i liturgii.

Written standard/modern arabic - służy do zapisywania tekstu, zmodernizowany klasyczny, uproszczony z zawiłości gramatycznych i terminologicznych, zawiera zapożyczone zagadnienia.

Spoken arabic - język mówiony, obejmuje wszystkie dialekty wszystkich krajów języka arabskiego.

Imię arabskie:

1 Abu l-Mahsan

2 Gamd ad-Din

3 Muhammad

4 ibn Yusuf ibn Abi Sulma

5 al-Bagdadi

5 al Safi`i

2 az-Zayyat

1 - kunya

2 - laqab

3 - ism (imię)

4 - nasab

5 - nisba

Imiona z radykałów: np. h m d » Muhammad (pochwalony), Ahmed (najbardziej sławiony), Hamid, Hamed, Mahmud.

Popularne imiona: Asad (lew), Fachd (gepard).

2

---