kultura 10, semestr arabski


13.01.2007

KULTURA ARABSKA

MECZETY

Masğīd - meczet (radykały s ğ d), słowo pochodzi od określenia „bicie pokłonów”, „miejsce upadania”, czyli miejsca w którym oddaje się hołd Bogu, aktualnie zarezerwowane dla kultury muzułmańskiej.

Na przełomie XIV i XV w. Ibn Haldūn również miejsca kultu chrześcijan i żydów nazywał masğīdami - miało to wtedy bardzo szeroki zakres znaczenia.

Według muzułmanów meczet jest domem Boga (baytu' l-llahi). W owym domu Boga odbywają się modlitwy - 5 razy dziennie, a przede wszystkim modlitwa piątkowa.

Meczety nie są sobie równe, nie wszystkie służą do tych samych celów, każdy natomiast jest miejscem zgromadzeń. Są też meczety, w których odbywają się modlitwy np. tylko dla jednej społeczności.

Do modlitwy piątkowej służy meczet, który nazywa się al-ğāmi` (gromadzić, zbierać), tzw. meczet katedralny, oczywiście mogą się w nim odbywać i modlitwy codzienne. Można wyróżnić meczety świąteczne - w wyjątkowych sytuacjach mieszczące ogromna liczbę wiernych.

Muzułmanie mogą modlić się wszędzie, byle nie było to miejsce nieczyste, ale panuje przekonanie, że modlitwa odprawiana w meczecie ma o wiele większą rangę.

Części meczetu:

Wyposażenie sali modlitw: nie używano zbyt wielu ozdób, w sali najczęściej znajdowała się kolumnada, podłoga wyłożona jest dywanami lub matami. Z biegiem czasu jej ściany zaczęły być ozdabiane lampkami oliwnymi (qindil), licznymi mozaikami i napisami.

Zaraz koło meczetu znajdują się minarety, jest ich dowolna ilość, z nich muezzin (mu'addin) wzywa na modlitwę (adan).

Wyróżniamy 3 - 4 typów minaretów: są o podstawie kwadratowej, wielokątnej, okrągłej oraz takie, które są jakby zwinięte, „szczuplejące” w górę (spirala).

W sali modlitw wierni stoją lub siedzą, najbardziej honorowe miejsce to to najbliżej qibli.

Kopuła meczetu jest elementem, który powstał później, typowo zdobniczym, o podstawie kwadratowej lub okrągłej. Kształt „cebulasty” jest charakterystyczny dla wschodu, kopuły okrągłe raczej dla bliskiego wschodu i całego mahrebu. Początkowo pierwsze kopuły pojawiały się tuż nad mihrabem.

Funkcje meczetu: modlitwa, szkoła, studia. Było to miejsce spotkań oraz debat politycznych. W nich zajmowano się nieraz leczeniem, służyły jako miejsce schronienia dla bezdomnych, oraz jako miejsce odpoczynku.

Najstarszy jest meczet w Medynie - jego współczesny wygląd jest zupełnie inny od pierwotnego, nazywa się al-masğīd an-nabawī (meczet proroka). Tradycja mówi, że powstał on w miejscu, w którym niegdyś zatrzymał się Prorok. Był on wzorem dla wszystkich późniejszych meczetów - projektantem miał być sam Prorok.

Dziedziniec był otoczony z surowych cegieł wypalonych na słońcu, do tego przylegała konstrukcja z drzew palmowych, zadaszenie wykonane było z liści palmowych połączonych gliną. Na dziedziniec prowadziły 3 bramy, nie było sali modlitw, ale było podwyższenie z którego Prorok głosił swoje przesłanie.

Początkowo modlono się w kierunku Jerozolimy, kierunek został zmieniony przez Proroka 17 m-cy później po konflikcie z Żydami z Medyny.

Na modlitwę wzywano głosem - z pobliskiej palmy, później zaczęto nawoływać z dachu meczetu.

Do meczetu przylegały dwa domy żon Proroka. Został tam pochowany.

Po jego śmierci meczet poczęto rozbudowywać. Al-Walīd - Kalif, zlikwidował starą konstrukcję, na jej miejscu powstała większa, która wchłonęła grób Proroka. Powstała budowla już z salą modlitw o fundamentach kamiennych, pojawiły się kolumny, które utrzymywały płaski dach. Meczet został ozdobiony licznymi mozaikami. Współcześnie meczet został rozbudowany na planie prostokąta i obejmuje dwa poziomy - 100-krotnie większa powierzchnia niż pierwotnie (na dachu 24 kopuły). Na dziedzińcu mieści się około pół miliona ludzi.

2



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
kultura 1, semestr arabski
kultura 8, semestr arabski
kultura 6, semestr arabski
kultura 3, semestr arabski
10.Typologia kultur ze względu na charakter przekazu międzypokoleniowego wg M. Mead, kulturoznawstwo
kultura 2, semestr arabski
kultura 4, semestr arabski
kultura 5, semestr arabski
kultura 7, semestr arabski
kultura 9, semestr arabski
2012 tezy filozofa I semestr, Kulturoznawstwo UŚ, Semestr I
literaturoznawstwo - kolokwium p. Dębska-Kossakowska, Kulturoznawstwo UŚ, Semestr I, Wstęp do litera
Sprawozdanie 10, Semestr 1, Elektronika, Sprawozdania i instrukcje, sprawozdanie rejestry scalone
W pustyni i w puszczy, Nauka, Kulturoznawstwo, III semestr
Radcliffe-Brown„Wyspiarze z Andamanów” rozdz 5 streszczenie, kulturoznawstwo, II semestr, teoria kul
Organizacja i animacja kultury 5 10
formularz-zgłoszeniowy-na-praktyki-zawodowe4, zarządzanie w kulturze, I rok, semestr letni

więcej podobnych podstron