PTSD, Pedagogika opiekuńcza i resocjalizacyjna


Zespół stresu pourazowego u dzieci

Zespół stresu pourazowego (PTSD Post-Traumatic Stress Disorder) został wprowadzony do obowiązującego w Stanach Zjednoczonych systemu klasyfikacji DSM III w 1980 roku jako nowa jednostka chorobowa. Od tego momentu można zaobserwować gwałtownie rosnące zainteresowanie badaczy i klinicystów (głównie psychologów i psychiatrów) konsekwencjami skrajnie urazowych przeżyć.

Na stres pourazowy narażeni są nie tylko dorośli, ale również dzieci (nie tylko molestowane seksualnie i ofiary przemocy w rodzinie). Przyczyną są klęski żywiołowe, powodzie, pożary, katastrofy …. Całkowite zaskoczenie, zaburzenie dotychczasowego porządku, bezradność i brak jednoznacznej przyczyny - to cechy wspólne tego trudnego zjawiska.

Terminologia

Zespól stresu pourazowego u dzieci jest to zespół charakterystycznych objawów występujących w efekcie zaistnienia sytuacji traumatycznej, silnie zabarwionej negatywnymi emocjami. PTSD rozwija się w następstwie ekstremalnego przeżycia emocjonalnego o ujemnym zabarwieniu. Może to być jednorazowe wydarzenie albo szereg powtarzających się sytuacji o mniejszej sile, lecz dużej regularności i dłuższym czasie trwania. Takie doświadczenie sprawia, że zarówno dorosły jak i dziecko czują się zalęknieni i bezradni. Ten rodzaj stresu powoduje szereg zmian w stanie zdrowia fizycznego, emocjonalnego i społecznego. Badania wykazują, że przedłużające się oddziaływanie silnych emocji negatywnych zakłóca i zmienia biochemię mózgu, prowadząc do nieodwracalnych zmian w tkance mózgowej (Seligman i In.).

Dzieci z grupy ryzyka

Szczególnie narażeni na PTSD są: świadkowie i ofiary aktów przemocy, dzieci uczestniczące w wypadkach komunikacyjnych (np. samochodowych, lotniczych), innych niespodziewanych wydarzeniach życia codziennego np. katastrofy typu powódź, pożar, napady. Narażone są także dzieci chronicznie zaniedbywane przez rodziców, wykorzystywane seksualnie, upokarzane fizycznie i psychicznie.

Wystąpienie PTSD jest najczęstsze bezpośrednio po wydarzeniu traumatycznym. Niektóre dzieci tłumią i wypierają negatywne emocje. U nich PTSD może ujawnić się po kilku miesiącach, a nawet latach po wydarzeniu. Jest on wtedy znacznie trudniejszy do rozpoznania i powiązania z rzeczywista przyczyną. Takie odroczenie objawów ma miejsce najczęściej w przypadku nadużyć seksualnych wobec dzieci.

Objawy PTSD

Wśród podstawowych symptomów PTSD wymienia się trzy kategorie:

  1. Ponowne przeżywanie tragedii - koszmarne sny, budzenie się w nocy z płaczem, palpitacjami serca, dreszczami.

  2. Unikanie sytuacji, osób, obiektów przypominających wydarzenie - w tym także miejsc związanych z negatywnym przeżyciem, co często jest niezrozumiałe dla osób, które nie były jego uczestnikami.

  3. Permanentne nadmierne rozdrażnienie, pobudzenie - nagle ataki złości, napady fizycznej agresji nieadekwatnej do bodźca, trudności z zasypianiem i koncentracją uwagi.

U starszych dzieci objawom tym może towarzyszyć dodatkowo: poczucie zaniżonej wartości i samooceny, trudności w relacjach interpersonalnych, uogólnione zaburzenia lękowe i stany depresyjne, zmniejszone zainteresowanie ważnymi zajęciami, uczucie obojętności lub chłodu, poczucie braku perspektyw na przyszłość, objawy autodestrukcji przejawiające się poszukiwaniem silnych wrażeń z ryzykiem zagrożenia życia (np. brawurowa jazda na rowerze, sporty ekstremalne uzależnienia od alkoholu, narkotyków, nikotyny), w skrajnych sytuacjach próby samobójcze.

Do objawów fizjologicznych zalicza się: nieuzasadnione organiczne bóle narządowe, u dziewczynek także ginekologiczne, zespół chronicznego zmęczenia, kłopoty z odżywianiem (np. jadłowstręt psychiczny) oraz trawieniem, problemy z oddychaniem (np. w postaci astmy), bóle pleców, kręgosłupa.

Dzieci mogą reagować na traumatyczne przeżycia w bardzo różny sposób i nie ujawniać wszystkich objawów jednocześnie.

Pomoc

Jako zaburzenie PTSD wymaga wielokierunkowych oddziaływań psychoterapeutycznych. Pomoc powinna obejmować nie tylko dziecko, ale także członków jego rodziny. Zazwyczaj jest to terapia behawioralna i poznawcza, mająca na celu zdobywanie umiejętności radzenia sobie ze stresem oraz stopniowy powrót do normalnego życia.

Każde traumatyczne wydarzenie pozostawia po sobie szereg ważnych i niezrozumiałych dla dziecka wydarzeń, które nie zostały wyjaśnione. Żadne dziecko nie powinno pozostać z tymi problemami samo. Do obowiązków dorosłych należy właściwe, dostosowane do wieku, przeprowadzone w atmosferze bezpieczeństwa i zaufania wyjaśnienie dziecku tego co się stało, w sposób który potrafi ono przyjąć.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
24 og, Studia, Pedagogika opiekuńcza i resocjalizacyjna - st. magisterskie, Pedagogika ogólna
SCENARIUSZ ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH-zabawy ruchowe, STUDIA PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO - RESOCJALIZACYJNA, RÓŻ
STYMULACJA ROZWOJU JĘZYKOWEGO, STUDIA PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO - RESOCJALIZACYJNA, RÓŻNE Z PEDAGOGIKI
Zwierzątka z łupiny orzecha, STUDIA, Pedagogika opiekuńcza i resocjalizacyjna, Ergoterapia
stres - do wysłania, Pedagogika opiekuńcza i resocjalizacyjna
GIMNASTYKA USPRAWNIAJĄCA NARZĄDY MOWY, STUDIA PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO - RESOCJALIZACYJNA, RÓŻNE Z PEDA
fil, ^Kolegium Nauczycielskie Bytom - Pedagogika Opiekunczo-Resocjalizacyjna, filozofia
199, Pedagogika Opiekuńczo-Resocjalizacyjna, Resocjalizacja
Kawula SI Y SPO ECZNE JAKO KLUCZOWA KATEGORIA PEDAGOGI KI SPO ECZNEJ, Pedagogika opiekuńczo- resocja
Wykłady z filozofii-I rok, STUDIA PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO - RESOCJALIZACYJNA
Pedagogika- wykłady1, Pedagogika opiekuńczo- resocjalizacyjna, Wstęp do pedagogiki
Swiat zycia - kategoria pedagogiczna, Studia, Pedagogika opiekuńcza i resocjalizacyjna - st. magiste
8 og, Studia, Pedagogika opiekuńcza i resocjalizacyjna - st. magisterskie, Pedagogika ogólna
okres starczy stabilizacji dojrzewanie, ^Kolegium Nauczycielskie Bytom - Pedagogika Opiekunczo-Resoc
Przegląd metod nauki czytania, STUDIA PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO - RESOCJALIZACYJNA, RÓŻNE Z PEDAGOGIKI
Gimnastyka buzi i języka, STUDIA PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO - RESOCJALIZACYJNA, RÓŻNE Z PEDAGOGIKI
Wyklad 1- 2011-12, Studia, Pedagogika opiekuńcza i resocjalizacyjna - st. magisterskie, Pedagogika o
Zadania-luty, STUDIA PEDAGOGIKA OPIEKUŃCZO - RESOCJALIZACYJNA, RÓŻNE Z PEDAGOGIKI, 4-latki, PLANY MI

więcej podobnych podstron