Przedmiot: Psychologia komunikacji interpersonalnej

Autor i realizator programu: Joanna Matejczuk

Rok: II rok

Kierunek:

l. Komunikacja Społeczna

2. Życie Publiczne Wydział Filozofii

Semestr: 2

Egzamin: Po sem 2

Forma zajęć: ćwiczenia

I. Założenia i cele:

Zajęcia ćwiczeniowe mają na celu zapoznanie studentów z podstawowymi problemami teoretycznymi komunikacji i interpersonalnej oraz możliwościami zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce

Główne cele zajęć:

12. dostarczenie podstawowej wiedzy z zakresu psychologii komunikacji oraz możliwości odniesienie jej do sytuacji praktycznych (umiejętność rozpatrywania sytuacji z wykorzystaniem zdobytej wiedzy)

2. nauka krytycznej analizy tekstów - rozumienie tekstu, pojęcia kluczowe, główne problemy

3. wzbudzenie refleksji nad możliwością wykorzystania zdobytej wiedzy w swojej przyszłej pracy. zawodowej

4. wyposażenie w praktyczne umiejętności

II. Formy zaliczenia przedmiotu:

Zaliczenie na podstawie aktywnego uczestniczenia w zajęciach i pozytywnie napisanego testu końcowego

III. Treści programowe:

l. TEMAT: Wprowadzenie. Po co się komunikujemy?: pojęcie komunikacji i funkcji komunikacji

Literatura:

Domachowski, W., Kowalik, S., Miluska, 1. (1984). Z zagadnień psychologii społecznej. Warszawa: PWN Domachowski, W. (1998). Interakcyjny model funkcjonowania społecznego, w: H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN (s. 128-130)

2. TEMAT: Komunikacja werbalna. Podstawowe modele komunikacji. Elementy procesu komunikacji

Zagadnienia:

- model cybernetyczny

- schemat komunikacji Jakobsona (nadawca, odbiorca, kod, kanał, komunikat kontakt),

- model komunikacji intencjonalnej (James McCroskey)

Literatura:

Jakobson, R (1989). W poszukiwaniu istoty języka. Warszawa: PIW (s. 81-89)

Nęcki, Z. (1996). Komunikacja międzyludzka. Kraków: Wydawnictwo Profesjonalnej Szkoły Biznesu

3. TEMAT: Reklama jako przykład komunikacji werbalnej. Problem efektywności przekazu reklamowego

Zagadnienia:

- funkcje reklam na podstawie schematu Jakobsona

- komunikacja w reklamie na podstawie schematu Jakobsona Literatura:

Weig, Z. (2001). Językowe środki perswazji w tekstach reklam niemieckich i polskich. W: Język w komunikacji tom III. red:Grażyna Habrajska, Łódź:WSHiE (s. 24-31)

Lubocha-Kruglik, J. (200 I) Współczesny tekst reklamowy - wybrane aspekty. W: jw (31-37)

Molek. K (2001). Wartościowanie jako językowy środek perswazyjny w tekstach reklamowych. W:jw (38-45)

4. TEMAT oraz

5. TEMAT: Rola komunikacji niewerbalnej, zależność pomiędzy komunikacją werbalną i niewerbalną (2 zajęcia)

Zagadnienia:

- komunikaty mowy ciała i komunikaty interakcyjne

- funkcje komunikacji niewerbalnej

- cele komunikacji niewerbalnej

- analiza materiału filmowego

Literatura:

Knapp, M L., Hall J. A (2000). Komunikacja niewerbalna w interakcjach międzyludzkich. Wrocław:

Wydawnictwo Astrum (21-43)

Domachowski, W. (1998). Interakcyjny model funkcjonowania społecznego, w: H. Sęk (red.), Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN (s. 133-143)

6. TEMAT oraz

7. TEMAT: Aktywne słuchanie i udzielanie informacji zwrotnych Zagadnienia:

- aktywne słuchanie

- rodzaje pytań

- techniki konwersacyjne (np.: parafraza, klaryfikacja, odzwierciedlenie)

- rola sprzężenia zwrotnego w procesie efektywnej komunikacji

- rodzaje sprzężenia zwrotnego

- jak udzielać informacji zwrotnych

Literatura:

Ustjan, D. (2005). Pytania i inne instrumenty konwersacyjne. Zastosowanie praktyczne podczas wywiadu diagnostycznego. w: Stemplewska-Zakowicz, K., Krejtz, K. Wywiad psychologiczny tom II. (s. 152-187 Uzupełniająca:

Mellibruda, J. (1980). Ja, Ty, My. Psychologiczne możliwości ulepS7M.ia kontaktów międzyludzkich. Warszawa:

Nasza Księgarnia

Grzesiuk, L., Trzebińska, E. (1978). Jak ludzie porozumiewają się. W-wa: PTP

8. TEMAT: Style komunikowania się Zagadnienia:

- Wzorzec autorytarny, manipulacyjny i współpracujący

- Komunikacja jednostronna i dwustronna

- Partnerski i niepartnerski styl komunikacji

Literatura:

Grzesiuk, L. (1979). Style komunikacji interpersonalnej. Warszawa: Wydawnictwo UW (s. 13-44)

9. TEMAT: Komunikacja w grupie i w organizacji. Zagadnienia:

- komunikacja pionowa i pozioma

- sieci komunikacyjne

- role grupowe

- poprawa skuteczności porozumiewania się w organizacji

Literatura:

Sobkowiak, B. (1997). Procesy komunikowania się w organizacji. W: red. B. Dobek-Ostrowska. Współczesne systemy komunikowania. Wrocław: WUW (22-40)

10. TEMAT: Psychologiczne i społeczne bariery w komunikowaniu się

Zagadnienia:

- pojęcie efektywności komunikacji

- psychologiczne bariery komunikacji

- społeczne bariery komunikacji

- przyczyny powstawania barier w komunikacji

Literatura:

Gołka, M. (2000). Bariery i zakłócenia w komunikowaniu - przegląd zagadnień. W: Gołka, M. (red). Bariery w komunikowaniu

Domachowski, W. (1998). Interakcyjny model funkcjonowania społecznego, w: H. Sęk (red), Społeczna psychologia kliniczna. Warszawa: PWN (s. 144-161)

11. TEMAT: Teorie rozwoju języka Zagadnienia:

- Metody badań rozwoju języka

- Rozwój percepcji mowy

- Słownik dziecka

- Rozwój gramatyki

Literatura:

Gleason, J.B, Ratner, N., B. (2005). Psycholingwistyka. (s.375-430) Uzupełniająca: Vasta, R., i in (1995). Psychologia dziecka. Warszawa: PWN (s.

12. TEMAT: Komunikacja a płeć Zagadnienia:

- stereotypy związane z płcią

- proces socjalizacji a pozycja konwersacyjna

- cechy aktów komunikacyjnych a płeć

- odmienność doświadczeń językowych kobiet i mężczyzn a zakłócenia komunikacji

Literatura:

Poszukiwania własne studentów

13. TEMAT: Wywieranie wpływu w procesie komunikacji interpersonalnej. Zagadnienia:

- Wywieranie wpływu a manipulacja

- techniki wywierania wpływu

- możliwości obrony przed technikami wywierania wpływu

Literatura:

Cialdini, R. (1996). Wywieranie wpływu na ludzi. Gdańsk: GWP

Honey, P. (1994). Umiejętność postępowania z ludźmi W: DM. Stewart. Praktyka kierowania. W-wa: PWE

14. TEMAT: Myślenie, twórczość, komunikacja. Zagadnienia:

- Ćwiczenia twórczego użycia języka

- refleksja nad trenowaniem twórczego użycia języka

1

---