POEZJA IMAGINATYWNA: ZAŁOŻENIA, PRZEDSTAWICIELE

Poezja „wyzwolonej wyobraźni” zaprzecza wąsko pojętemu awangardyzmowi, rodowód swój czerpie wszakże z Awangardy. To jednak, co dla Awangardy było ważne - maksymalne zdyscyplinowanie języka, rygoryzm obrazowania poetyckiego, pośredniość ekspresji; tutaj jawi się w zaprzeczonej formie.

Nie rygor, lecz fantazjotwórstwo, wyobraźnia, bezpośredniość ekspresji, swego rodzaju rozwichrzenie są domena nowej poezji. Język jest tylko środkiem wypowiedzi, środkiem podrzędnym. Najważniejsza okazuje się skłonność do niczym nie ograniczonej, w pewnym sensie nawet nieodpowiedzialnej wolności ekspresji. Nie intelekt, lecz „cuda” staja się walorem.

Najciekawszy poeta tej orientacji to J. Harasymowicz.

TURPIZM JAKO TENDENCJA W POEZJI WSPÓŁCZESNEJ

Turpizm określenie wprowadzone przez J. Przybosia dla określenia nurtu poetyckiego rozwijającego się po 1956, do którego zwolenników oprócz przedstawicieli tzw. pokolenia Współczesności (np. S. Grochowiak, E. Bryll), zalicza się także T. Różewicza i M. Białoszewskiego.

Poeci owi wprowadzili programowo do swojej twórczości elementy brzydoty, choroby, kalectwa, śmierci, rozkładu, zniszczenia i starości cechujące zarówno ludzi, jak i przedmioty, protestując przeciwko konwencjonalnym wartościom estetycznym, które ich zdaniem fałszowały dramatyczną rzeczywistość współczesnego świata.

Turpizm był z założenia nurtem antyestetycznym, stanowił opozycję dla literatury socrealistycznej.

Wyraźnie eksponowała motyw ciała, zawierała przekonanie, że egzystencja człowieka ogranicza się jedynie do czysto biologicznego trwania i fizjologicznych instynktów

---